Το θεόπνευστο Βιβλίο της «Γενέσεως» μας εξιστορεί ότι ο Αδάμ και η Εύα εξορίστηκαν από τον Παράδεισο λόγω της ανυπακοής τους προς τον Θεό. Εξορίστηκαν πριν από 7.521 χρόνια στη Γη, όπως την γνωρίζουμε σήμερα και αυτή ήταν και η αρχή του πεπτωκότος είδους μας. Πολλοί άνθρωποι σήμερα, πιστοί και άπιστοι θεωρούν δεδομένο ότι η παραπάνω περιγραφή δεν είναι παρά ένας …συμβολισμός(!). Είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι γι’ αυτό, γιατί η επιστήμη, την οποία και πιστεύουμε τυφλά και απόλυτα σαν θεό, μας έχει δώσει απαντήσεις για όλα… Μας έχει “αποκαλύψει” τη διαδικασία της εξέλιξης, μια διαδικασία που επιτελείται συστηματικά από την αρχή της ζωής, η οποία ξεκίνησε πριν από… εκατομμύρια χρόνια(!). Μας είπε ακόμα ότι προϊόν αυτής της διαδικασίας είμαστε και εμείς και ότι προήλθαμε απ’ τον πίθηκο πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Πουθενά χώρος για τον Αδάμ και την Εύα που προήλθαν κατ’ ευθείαν από τα χέρια του Θεού, πουθενά χώρος για 7.521 χρόνια απ’ τη δημιουργία τους, πουθενά χώρος για τίποτα. Όλα μια ωραία
ιστορία, ίσως μόνο για παιδιά…
Σ’ αυτό το άρθρο θα ήθελα να σας πω και εγώ μια ιστορία, την οποία είμαι βέβαιος ότι οι περισσότεροι από εσάς δεν έχετε ξανακούσει. Είναι η ιστορία μιας γενετίστριας με το όνομα Rebecca L. Cann, η οποία γεννήθηκε το 1951 στην Iowa των Ηνωμένων Πολιτειών και αυτή τη στιγμή είναι καθηγήτρια Γενετικής στο πανεπιστήμιο της Χαβάης. Η εν λόγω γενετίστρια και η ομάδα της, στα πρώτα μισά της δεκαετίας του ‘80 χρησιμοποίησε μια πρωτοποριακή για την εποχή τεχνική, η οποία, χρησιμοποιώντας μιτοχονδριακό DNA, μπορούσε να ανακατασκευάσει με ακρίβεια κάτι σαν το γενεαλογικό δέντρο ενός οργανισμού, το οποίο ονομάζεται φυλογενετικό δέντρο. Με αυτή την τεχνική, λοιπόν, προσπάθησε να ανακατασκευάσει το γενεαλογικό δέντρο του ανθρωπίνου είδους, το οποίο θα μας έδινε απαντήσεις σχετικά με τη γεωγραφική προέλευση των πρώτων προγόνων του είδους μας, καθώς και το πότε ακριβώς έζησαν.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να γίνει μια μικρή παρένθεση προκειμένου να εξηγήσουμε τι ακριβώς είναι το μιτοχόνδριο και γιατί χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό των γενεαλογικών αυτών δέντρων. Τα μιτοχόνδρια είναι μικρά οργανίδια που βρίσκονται μέσα στο κύτταρο και είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της ενέργειας που χρειάζεται το κύτταρο. Τα οργανίδια αυτά έχουν δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι ότι έχουν δικό τους γενετικό υλικό, το οποίο είναι ιδιαίτερα επιρρεπές σε μεταλλάξεις από γενιά σε γενιά (λέγοντας μεταλλάξεις εννοούμε τις αλλοιώσεις του γενετικού υλικού). Το δεύτερο είναι ότι περνούν από γενιά σε γενιά μόνο μέσα από τις μητέρες διότι τα σπερματοζωάρια απλούστατα δεν έχουν μιτοχόνδρια. Η τελευταία ιδιότητα δίνει τη δυνατότητα στην προαναφερθείσα τεχνική να ανακατασκευάζει φυλογενετικά δέντρα αποκλει στικά μητρικής καταγωγής.
Τέλος η πρώτη ιδιότητα (των μεταλλάξεων) μας δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε ένα μοριακό ρολόϊ βάσει του οποίου μπορούμε να υπολογίσουμε τον χρόνο που έχει μεσολαβήσει ανάμεσα σε δύο μέλη του δέντρου, από τον αριθμό των μεταλλάξεων που υπάρχουν στο μεταγενέστερο μέλος σε σχέση με το προγενέστερο, δεδομένου ότι έχει καθοριστεί με επιστημονικές μεθόδους ο ρυθμός με τον οποίο συμβαίνουν αυτές οι μεταλλάξεις από γενιά σε γενιά.
Επιστρέφοντας στην κα Cann, υπενθυμίζω ότι, βάσει των παραπάνω, προσπάθησε να ανακατασκευάσει το μητρικό-προγονικό δέντρο του ανθρωπίνου είδους ελπίζοντας να εντοπίσει τις πρώτες μας μητέρες, το που έζησαν και το πότε. Ξεκίνησε, λοιπόν, την ανάλυση του μιτοχονδριακού DNA ενός μεγάλου αριθμού ατόμων προερχομένων από πολλά και διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Προς τιμήν της τα αποτελέσματα της εργασίας της δημοσιεύθηκαν το 1987 σε ένα από τα εγκυρότερα επιστημονικά περιοδικά του κόσμου, το περιοδικό «Nature»[1]. Προς έκπληξη των ίδιων των συγγραφέων του άρθρου αλλά και ολόκληρης της επιστημονικής κοινότητας, το μεγάλο μητρικό-γενεαλογικό δέντρο του ανθρωπίνου είδους, βάσει της συγκεκριμένης εργασίας, κατέληξε σε μια και μοναδική γυναίκα η οποία έζησε στην Αφρική πριν από 100.000 – 200.000 χρόνια (ο χρόνος υπολογίστηκε βάσει των μεταλλάξεων που προαναφέραμε, όπως μετρήθηκε με λάθος υπολογισμούς).
Πάντως, με άλλα λόγια, η επιστήμη απέδειξε ότι όλοι οι άνθρωποι που είμαστε ζωντανοί σήμερα προερχόμαστε από ΜΙΑ και μοναδική γυναίκα!
Μετά τη δημοσίευση της συγκεκριμένης εργασίας επεκράτησε μεγάλη αναστάτωση, γιατί έτσι ανατρέπονταν όλες οι μέχρι τότε θεωρίες για πολλαπλές εστίες από τις οποίες ξεκίνησε η ανάπτυξη του ανθρωπίνου είδους. Πολύ σύντομα μετά από αυτή τη δημοσίευση, το εξίσου έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Science» στη στήλη με τα επιστημονικά νέα συμπεριέλαβε και ένα άρθρο που αναφερόταν στο άρθρο του «Nature» με τίτλο «The Unmasking of Mitochonrial Eve»[2], δηλαδή «Η αποκάλυψη της Μιτοχονδριακής Εύας». Η επιλογή αυτού του ονόματος, που έκανε σαφέστατη σύνδεση με τις βιβλικές αναφορές έδωσε φωτιά στην ιστορία, τόσο που έφτασε να γίνει πρωτοσέλιδο σε πολλά μεγάλα περιοδικά όπως το «TIME», το «Newsweek» και άλλα. Αυτή η εξέλιξη προκάλεσε αρκετά προβλήματα στην κα Cann, η οποία άρχισε να δέχεται παρενοχλητικά emails, απειλητικά τηλεφωνήματα και τέλος μέχρι και επίσκεψη απ’ το FBI![3].
Σχετικά με τον υπολογισμό του χρόνου βάσει των μεταλλάξεων, δέκα χρόνια αργότερα προέκυψε μια επιπλέον εξέλιξη η οποία ήρθε να ταρακουνήσει εκ νέου την επιστημονική κοινότητα. Το 1997 στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Nature-Genetics» δημοσιεύθηκε μια εργασία[4] η οποία αποδεικνύει ότι ο ρυθμός των μεταλλάξεων του μιτοχνοδριακού DNA είναι περίπου 20 φορές μεγαλύτερος από αυτόν που είχε υπολογιστεί αρχικά από τα φυλογενετικά δέντρα και είχε χρησιμοποιηθεί στη δημοσίευση της Cann για τον υπολογισμό της ηλικίας της Μιτοχονδριακής Εύας. Μεγαλύτερος ρυθμός μεταλλάξεων σημαίνει ότι τα 100.000 – 200.000 χρόνια που υπολογίστηκαν ως ηλικία της Μιτοχονδριακής Εύας είναι λάθος και ότι ο πραγματικός χρόνος είναι από 5.000 – 10.000 χρόνια! Αυτό το χρονικό παράθυρο είναι σε απόλυτη συμφωνία με τον βιβλικό χρόνο δημιουργίας του κόσμου των 7.521 χρόνων.
Το συγκεκριμένο στοιχείο σχολιάστηκε και από ένα άρθρο στο «Science» ένα χρόνο μετά, στο οποίο ο συγγραφέας επί λέξει αναφέρει «Με την αρχική μέθοδο η Μιτοχονδριακή Εύα υπολογίστηκε ότι ήταν 100.000 -200.000 ετών, ενώ με τη νέα μέθοδο η πραγματική της ηλικία μειώνεται σε μόλις 6.000 χρόνια»[5].
Μετά από αυτή τη μικρή ιστορία θα ήθελα να απευθύνω ορισμένα ερωτήματα προς προβληματισμό όλων μας:
Πόσο συμβολικό …παραμυθάκι ακούγεται τώρα η ιστορία του Αδάμ και της Εύας που “έπεσαν” πριν από περίπου 7.521 χρόνια;
Πόσο σίγουροι είμαστε για την ηλικία της Δημιουργίας και πόσο καλά τελικά γνωρίζουμε τι σωστό και τι λάθος έχει ανακαλύψει η επιστήμη για την αρχή της και την αρχή του είδους μας;
Η προσωπική άποψη του γράφοντος είναι ότι ο Θεός σαν Πατέρας μας έδωσε εξαρχής όλη την Αλήθεια, αλλά ακριβώς επειδή είναι Πατέρας και αγαπάει και σέβεται τα παιδιά Του, μας έδωσε παράλληλα και την δυνατότητα να Τον αμφισβητήσουμε και να επιβεβαιώσουμε το κάθε τι που μας είπε. Όταν η επιστημονική έρευνα διεξάγεται αντικειμενικά και αμερόληπτα, βρίσκεται καθημερινά μπροστά σε εκπλήξεις, που έρχονται μόνο προς επιβεβαίωση των όσων μας έχει αποκαλύψει ο Θεός, τα οποία μέχρι εκείνη τη στιγμή θεωρούμε παιδαριώδη και ανυπόστατα. Μας επιτρέπει να βάλουμε τον δάκτυλόν μας «εις τον τύπον των ήλων», όπως ο Απόστολος Θωμάς, και μας προτρέπει να γίνουμε πιστοί και όχι άπιστοι.
Όσοι έχουμε μάτια οφείλουμε να τα ανοίξουμε και να δούμε και όσοι έχουμε αυτιά να τα ανοίξουμε και να ακούσουμε. Μας την έδωσε ο Πατέρας μας αυτή τη δυνατότητα απ’ την αρχή του κόσμου, αλλά δεν φαίνεται να την αξιοποιούμε.
Ορισμένες φορές πραγματικά αναρωτιέμαι τι δικαιολογία θα βρει προκειμένου να μας σώσει. Δεν απελπίζομαι όμως, Θεός είναι, όλα τα μπορεί…
Κώστας Βουγάς
Μοριακός Βιολόγος
Αναφορές
1.Cann RL, Stoneking M, Wilson AC (1987). “Mitochondrial DNA and human evolution”. Nature 325 (6099): 31–36
2. Lewin R. The unmasking of mitochondrial Eve. Science. 1987 Oct 2;238(4823):24-6.
3.Jane Gitschier. All About Mitochondrial Eve: An Interview with Rebecca Cann. PLoS Genet. 2010 May; 6(5): e1000959.
4. Parsons TJ, Muniec DS, Sullivan K, Woodyatt N, Alliston-Greiner R, Wilson MR, Berry DL, Holland KA, Weedn VW, Gill P, Holland MM. A high observed substitution rate in the human mitochondrial DNA control region. Nat Genet. 1997 Apr; 15(4):363-8.
5.Gibbons, A. ‘Calibrating the Mitochondrial Clock’. Science 279(5347):28–29, January 2, 1998
Από το φιλάδιο: Ενοριακή Ευλογία. Μηνιαία Έκδοση Ι. Ναού Αγ. Νικολάου Πευκακίων Αθηνών. Έτος ΙΒ’ – ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013. Αριθμ. Τεύχους 130-131
