Ο Κιουταχής πολιορκούσε το Μεσολόγγι και χρειαζόταν εφόδια. Ήδη όμως τις εφοδιοπομπές της ξηράς τις κτυπούσαν οι επαναστάτες και τον δυσκόλευαν. Παραλλήλως όμως η Πύλη είχε σχεδιάση να στείλη με στόλο ενισχύσεις στρατιωτικές στον Κιουταχή αλλά και να τον εφοδιάση με τα απαραίτητα. Μέσα στο Αιγαίο ο στόλος μας πηγαινοερχόταν, αναμένοντας την έξοδο του τουρκικού.
Η δευτέρα μοίρα του Ελληνικού στόλου είχε στηθή έξω από τα Στενά του Καφηρέως και περίμενε. Επί κεφαλής ήταν οΓεώργιος Σαχτούρης, με δέκα υδραίϊκα, ο Κολανδρούτσος (η Ανδρούτσος) Γεώργιος με δέκα σπετσιώτικα και ο Νικολής Αποστόλης με εννέα ψαριανά. Στα μέσα του Μαΐου του 1825 η τουρκική αρμάδα εμφανίστηκε στο Αιγαίο. Τέσσερις φρεγάτες, δέκα κορβέτες, τριανταοκτώ μπρίκια και γολέτες και οκτώ φορτηγά υπό αυστριακή και υπό σαρδική σημαία. (Τα περισσότερα μπρίκια ήταν ψαριανά, από αυτά που άρπαξαν στην καταστροφή των Ψαρών στις 20 Ιουνίου του 1824. ) Ναύαρχός της ο Χοσρέφ πασάς.
Στις 18 Μαΐου του 1825 ο στόλος μας ξημερώνεται εμπρός στην Σκύρο, με ήρεμη θάλασσα. Το μεσημεράκι ο Λάζαρος Πινότσης ειδοποιεί πως φάνηκε η τουρκική αρμάδα. Ετοιμάζονται οι δικοί μας, αλλά η ήρεμη θάλασσα δεν βοηθούσε. Στις 19 Μαΐου τα ίδια. Ηρεμία. Τα τουρκικά ξημερώθηκαν στο Κάβο Ντόρο και τα δικά μας μεταξύ Σκύρουκαί Ψαρών. Στις 20 Μαΐου όμως, χάραμα, σήκωσε μαϊστράλι. Ο Σαχτούρης με σημάδια ειδοποιεί πως ετοιμάζονται για πόλεμο. Οι εχθροί κάτι κατάλαβαν και βάζουν τα πλοία στην σειρά.
Ο Σαχτούρης κυνηγά τα τουρκικά, αλλά αυτά δεν στέκονται. Κατευθύνονταν προς την Κάρυστο. Τελικώς ξεκινά η ναυμαχία. Η «Αθηνά» του Σαχτούρη παθαίνει πολλές ζημιές. Κι ο πόλεμος αμφίρροπος. Μα ξαφνικά, η ναυαρχίδα του Χοσρέφ χάνει τον έλεγχο. Για την ακρίβεια ο Χοσρέφ δεν ήταν σε αυτό το πλοίο, διότι φοβόταν τα μπουρλότα μας. Αλλά όπως κι εάν έχη ήταν ένα μεγάλο πλοίο, με 60 κανόνια κι 650 άτομα για πλήρωμα. Συγχρόνως κουβαλούσε ακόμη 150 κανονιέρηδες για το Μεσολόγγι μαζύ με μπόλικα πυρομαχικά, σχεδίες και άλλα χρήσιμα για την λιμνοθάλασσα.
Ο Σαχτούρης, παρά τις μεγάλες του ζημίες, ρίχνεται στο «Χαζινέ Γκεμισί» με όλην την ορμή του και με δύο πυρπολικά, των οποίων κυβερνήτες ήταν ο Ματρόζος και Λάζαρος Μουσιού. Από κοντά τρέχουν ο Αποστόλης, ο Αναστασίου κι ο Πινότσης για να βοηθήσουν. Οι εχθροί πασχίζουν να προστατεύσουν το πλοίο τους αλλά άδικα. Παρά τα τόσα κτυπήματα τα μπουρλότα μας κολλούν στην φρεγάτα, στις 15:00 το απόγευμα, και σε δέκα λεπτά την έχουν ανατινάξη. Από τους μπουρλοτιέρηδες χάσαμε τρεις.
Ο Χοσρέφ πασχίζει να κρατήση τα πληρώματά του σε εγρήγορσι και να τους ανεβάση το ηθικό. Μάταια. Ο Μανώλης Μπούτης κολλά το μπουρλότο του επάνω σε μίαν κορβέτα εικοσιέξι κανονιών και την λαμπαδιάζει!Από εκεί και πέρα μόνον η ταχυτάτη φυγή απομένει στον Χοσρέφ!!! Σκορπίζουν τα τουρκικά πλοία. Πέντε από αυτά, μεταγωγικά, συλλαμβάνονται από τα δικά μας. Όλα αυστριακά! Γεμάτα με πυρομαχικά και εργαλεία για τον Κιουταχή.
Πιο πέρα μία κορβέτα ξεμοναχιάζεται από τα δικά μας. Το πλήρωμά της την ρίχνει στα ρηχά της Σύρου, της βάζει φωτιά και τρέχει να ξεφύγη. Συλλαμβάνουν οι Συριανοί το πλήρωμα και διαπιστώνουν πως στα διακόσια άτομα τσούρμο τα εικοσιπέντε ήταν Ευρωπαίοι.
Σημείωσις.
Η αρμάδα του Χοσρέφ πασά κατέληξε στην Σούδα των Χανίων. Παρά τις ζημιές της, λίγο αργότερα θα φθάση στον Πατραϊκό και θα ανεφοδιάση τον Κιουταχή. Ο στόλος μας, στις 23 Μαΐου του 1825, ένωσε τις δύο μοίρες του, του Σαχτούρη και του Μιαούλη, στην Μήλο. Στο Μεσολόγγι όταν έμαθαν το ευχάριστο γεγονός, βρόντησαν όλα τα κανόνια τρεις φορές. Τα ονόματα των πυρπολικών μας ήταν «Χάρων», «Κέρβερος», «Θάνατος» κι άλλα παρόμοια… Στον Καφηρέα (Κάβο Ντόρο) χρησιμοποιήθηκε ο «Χάρων» κι ο «Κέρβερος».
Πληροφορίες από την «επανάστασι του 21» του Δημητρίου Φωτιάδου.
Παράβαλεκαι:
Παπαφλέσσας (η μάχη στο Μανιάκι, 20 Μαϊου 1825) – Κώστα Δ. Παπαδημητρίου.
