(Ματθ. ιε, 1-9. Μάρκ. ζ, 1-13)
Οι Φαρισαίοι και μερικοί γραμματείς που είχαν έρθει από τα Ιεροσόλυμα, μαζεύτηκαν γύρω από τον Ιησού. Αυτοί παρατήρησαν ότι μερικοί από τους μαθητές του έτρωγαν ψωμί με ακάθαρτα χέρια, δηλαδή χωρίς προηγουμένως να τα πλύνουν, και τους κατέκριναν.
Οι Φαρισαίοι κι όλοι οι Ιουδαίοι δεν τρώνε αν δεν πλύνουν πρώτα τα χέρια τους, τηρώντας έτσι την παράδοση των προγόνων τους. επίσης, όταν επιστρέψουν από την αγορά, δεν τρώνε αν δεν κάνουν πρώτα καθαρμούς. Και πολλά άλλα τηρούν κατά την παράδοση, όπως τον καθαρμό ποτηριών και σκευών, χάλκινων αντικειμένων και κρεβατιών.
Ρωτούν λοιπόν οι Φαρισαίοι και οι γραμματείς τον Ιησού: «Γιατί δεν ζουν οι μαθητές σου σύμφωνα με την παράδοση των προγόνων μας, αλλά τρώνε με ακάθαρτα χέρια;»1
Εκείνος τους απάντησε: «Πολύ σωστά προφήτεψε για σας τους υποκριτές ο Ησαΐας, που γράφει:
Αυτός ο λαός με τα χείλη με τιμάει, η καρδιά τους όμως βρίσκεται πολύ μακριά μου. Δεν ωφελεί που με λατρεύουν, αφού διδάσκουν εντολές που επινόησαν οι άνθρωποι.
Αφήνετε κατά μέρος την εντολή του Θεού και τηρείτε ανθρώπινες παραδόσεις, όπως είναι οι καθαρμοί σκευών και ποτηριών, και κάνετε πολλά άλλα παρόμοια μ’ αυτά».2
Τους έλεγε ακόμη: «Ωραία λοιπόν. Παραβαίνετε την εντολή του Θεού, για να διατηρήσετε την παράδοσή σας!3
Ο Μωυσής είπε: τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου και όποιος κακολογεί τον πατέρα του ή την μητέρα του να τιμωρείται με θάνατο. Εσείς όμως λέτε: ¨αν κάποιος πει στον πατέρα του ή στη μητέρα του ¨Κορβάν¨, που σημαίνει ότι αυτό που μπορείς να ωφεληθείς από μένα το έχω δωρίσει στον Θεό, απαλλάσσεται από την υποχρέωση να κάνει κάτι για τον πατέρα του ή τη μητέρα του¨. Έτσι, ακυρώνετε τον λόγο του Θεού, με τις διατάξεις που παραλάβατε και τις μεταβιβάζετε. Και κάνετε και πολλά άλλα παρόμοια».4
ΣΧΟΛΙΑ.
Επίσης, όταν επιστρέφουν από την αγορά, δεν τρώνε αν δεν κάνουν πρώτα καθαρμούς…
Αι εντολαί των διαφόρων ραββί, κομβολόγιον, σειρά ατελεύτητος. Εις το ιερόν βιβλίον του Ισραήλ, το λεγόμενον Ταλμούδ, ευρίσκει τις πλήθος ανοήτων ερμηνειών του Νόμου του Θεού ως και τας νέας εντολάς και παραδόσεις του πρεσβυτερίου.
Μεταξύ των νέων αυτών εντολών των Ιερέων ήτο και αύτη: κανείς Ιουδαίος να μη τρώγη, εάν προηγουμένως δεν έπλυνε τας χείρας του.
(Αρχιερεύς, Αυγουστίνος Καντιώτης.).
(2) Αφήνετε κατά μέρος την εντολή του Θεού και τηρείτε ανθρώπινες παραδόσεις…
Οι φύλακες του Νόμου του Θεού, οι ιερείς, οι πρεσβύτεροι του λαού, ενώ κατά την εντολήν ταύτην του Μωυσέως θα έπρεπε να προσέχουν δια την καθαρότητα του λόγου του Θεού, αυτοί ήρχισαν συν τη παρόδω του χρόνου να καινοτομούν, να προσθέτουν δηλαδή και ιδικάς των εντολάς και να επιφορτίζουν τον Νόμον του Θεού με στοιχεία εντελώς άχρηστα ή και πολλάκις αντιστρατευόμενα προς το σαφώς εν τω Ηθικώ Νόμω εκφρασθέν θέλημα του Θεού. Από ερμηνείς του γνησίου πνεύματος, εγένοντο και αυτοί νομοθέται, και πονηρά τις μεταξύ αυτών άμιλλα παρετηρείτο, τις θα υπερέβαινε τον έτερον εις την εφεύρεσιν νέων εντολών. Και ενώ δια την τήρησιν των ιδικών των εντολών έδιδον τεραστίαν σημασίαν και δια την παράβασιν αυτών ηπείλουν αυστηράς τιμωρίας, δια τας εντολάς όμως του Θεού εδείκνυον πλήρη αδιαφορίαν
(Αρχιερεύς, Αυγουστίνος Καντιώτης.)
(3) Toυς έλεγε ακόμη: «Ωραία λοιπόν. Παραβαίνετε την εντολή του Θεού, για να διατηρήσετε την παράδοσή σας!
Του ρητού τούτου του Κυρίου, στηλιτεύοντος την φοβεράν διαστρέβλωσιν του Νόμου Του, κάμνουν κατάχρησιν οι Προτεστάνται εναντίον ημών των Ορθοδόξων. Οσάκις τοις ομιλώμεν περί του σημείου του Τιμίου Σταυρού, νηστείας, εικόνων, κ.λ.π., αυτοί αμέσως μας λέγουν˙ αυτά που διδάσκετε είναι «εντάλματα ανθρώπων». Αλλά πόσον αδικούν την αλήθειαν! Διότι, ως βλέπετε,εν τω τέλει της παραγράφου ταύτης, κάμνομεν σαφή διάκρισιν της Ιεράς Παραδόσεως, ήτις ποτέ δεν διδάσκει τι εναντίον της εν τη Γραφή εκφρασθείσης θελήσεως του Θεού, άλλ’ ερμηνεύει σαφώς τα δύσκολα της Αγίας Γραφής χωρία και καυτηριάζει πάσαν παρέκκλισιν από την γραμμήν που εχάραξεν ο Κύριος εν τη Εκκλησία, και της ψευδούς παραδόσεως, ήτις ούσα διδασκαλία ψευδοδιδασκάλων ματαίως προσπαθεί να εισχωρήση εις τον χώρον της Ιεράς Παραδόσεως, ήτις διδάσκει τα αυτά εξ αρχής της συστάσεως της Εκκλησίας. Η ψευδής παράδοσις πάντοτε καταδικάζεται υπό της Εκκλησίας
(Αρχιερεύς, Αυγουστίνος Καντιώτης.)
(4) Έτσι, ακυρώνετε τον λόγο του Θεού, με τις διατάξεις που παραλάβατε και τις μεταβιβάζετε.
Δυστυχώς εμφανίζονται εις την ιστορίαν της Εκκλησίας άτομά τινά πλήρη οιήσεως και εγωϊσμού, αυτοχειροτόνητοι διδάσκαλοι, οι οποίοι θέλοντες να προκαλέσουν κάποιον θόρυβον πέριξ του ονόματός των, από ερμηνείς του Νόμου, του Ευαγγελικού Νόμου, μεταβάλλονται εις νομοθέτας. Δεν ακούουν κανένα. Και πατέρων και μεγάλων διδασκάλων της Εκκλησίας και Αποστόλων και Οικουμενικών Συνόδων και αυτού του Κυρίου ανακηρύττουν εαυτούς υπερτέρους. Ίσως οι ταλαίπωροι να μη συναισθάνωνται τούτο, ζαλισμένοι όπως είναι από τους καπνούς της φοβεράς οιήσεως, από την οποίαν κατέχονται. Αλλά τα πράγματα βοούν ότι φοβεράν διαστροφήν του γνησίου πνεύματος της διδασκαλίας του Κυρίου κάμνουν. Απόδειξις είναι αι διδασκαλίαι των, τα εντάλματά των. Και τί διδάσκουν; Και τι δεν διδάσκουν οι αυτοχειροτόνητοι αυτοί διδάσκαλοι! Ο ένας διδάσκει ότι εκτός Τετάρτης και Παρασκευής, ημερών κατά τας οποίας από της αρχαιοτάτης εποχής της Εκκλησίας νηστεύουν οι Χριστιανοί, πρέπει και άλλας ακόμη ημέρας της εβδομάδος να νηστεύουν, νηστείαν δε αυστηράν. Ο δεύτερος διδάσκει ότι δεν πρέπει οι χριστιανοί να ρίπτουν αλάτι εις το φαγητόν, διότι αυτό είναι αμάρτημα θανάσιμον. Ο τρίτος εντέλλεται να μη κάθωνται καθόλου εις καμμίαν στιγμήν οι πιστοί εν τω ναώ, αλλά να ίστανται όρθιοι, έστω και εάν πρόκειται να πέσουν κάτω εξ ανθρωπίνης αδυναμίας. Ο τέταρτος επεμβαίνει όλως αναιδώς εις τας συζυγικάς σχέσεις των ανδρογύνων και εντέλλεται… Εάν τις έχη υπομονήν και συλλέξη όλας τας τοιούτου είδους διδασκαλίας, τα εντάλματα τα ανθρώπινα, τα οποία όλως αυθαιρέτως εξ εαυτών εξερεύγονται, εκ του στόματός των διάφορα άτομα, άνδρες και γυναίκες, επαγγελλόμενοι τον διδάσκαλον και τον κατηχητήν, θα σχηματίση ένα νεώτερον Ταλμούδ. Με τας διδασκαλίας ταύτας, τας οποίας δια να περιβάλουν τινές με κύρος θεϊκόν δεν διστάζουν να είπουν ότι τας ήκουσαν εν καταστάσει θείας οπτασίας, νοθεύεται το γνήσιον πνεύμα της διδασκαλίας του Χριστού, η δε νοθεία αύτη γίνεται αφορμή δυσφημήσεως της Ορθοδοξίας, της Εκκλησίας.
Με τας διδασκαλίας αυτάς δημιουργείται ένας τύπος Ιουδαΐζοντος χριστιανού, όστις, ενώ παραβαίνει εντολάς του Ευαγγελικού Νόμου, ουδόλως συγκινείται και ταράσσεται δια την παράβασιν αυτών. Τρέμει όμως, Θεός φυλάξοι, να μη παραβή καμμίαν εκ των εντολών, τας οποίας ήκουσε παρά του στόματος του αυτοχειροτονήτου διδασκάλου του. Κακής σποράς άθλια εκβλαστήματα οι τοιούτοι χριστιανοί.
Αυτοί είναι και αυστηροί κριταί παντός άλλου. Αλλοίμονον εάν τον ίδουν να παραβαίνη μίαν των εντολών των διδασκάλων των, θα τον καταδικάσουν εις αιωνίαν κόλασιν
(Αρχιερεύς, Αυγουστίνος Καντιώτης.)
Από το βιβλίο: «Ιησούς Χριστός: Βίος, Διδασκαλία, Θαύματα», Β’ τόμος, του Ιερομονάχου Κοσμά του Δοχειαρίτου.
Ιερόν Δοχειαρίτικον Κελλίον, Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Αγιον Ορος 2011.
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
