Πώς κρατούνται τα Τίμια Δώρα κατα την Μεγάλη Είσοδο; – Ιωάννου Μ. Φουντούλη.

Κατά την μεγάλην είσοδον πώς πρέπει να λαμβάνωμεν και να κρατώμεν τα τίμια δώρα, με ποιό χέρι δηλαδή το δισκάριον και με ποιό το άγιον ποτήριον; Αν τα λάβωμεν όπως είναι εν τη προθέσει, στρεφόμενοι προς τον λαόν αντιστρέφονται το δεξιόν αριστερόν και το αριστερόν δεξιόν. Δεν πρέπει να εμφανίζωνται εις τον λαόν όπως και εις ημάς;

Νομίζω πως πρόκειται για ένα θέμα, που δεν χρειάζεται μεγάλη πολυπραγμοσύνη. Στην αγία πρόθεσι το δισκάριο βρίσκεται προς τα δεξιά του ποτηρίου, προς τα αριστερά όμως του ιερέως. Στην είσοδο πάλι όταν συλλειτουργή και διάκονος, προηγείται μεν ο δίσκος, κρατείται όμως από τον διάκονο. Το ίδιο και η θέσις των στην αγία τράπεζα του μεν δίσκου είναι προς τα δεξιά του ποτηρίου, προς τα αριστερά όμως του ιερέως, του δε ποτηρίου η αντίθετος. Γιατί όμως να αναζητηθή μία ιδιαιτέρα τιμητική διάκρισις για το περιεχόμενο του δισκαρίου; Και ο δίσκος και το ποτήριον περιέχουν τα «αντίτυπα», κατά την έκφρασι της ευχής της αγίας αναφοράς του Μεγάλου Βασιλείου, του τιμίου Σώματος και του Αίματος του Κυρίου και μετά τον καθαγιασμό αυτό το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, είδη δηλαδή και προ και μετά τον καθαγιασμό ισότιμα. Μόνο στην λειτουργία των Προηγιασμένων θα μπορούσε να γεννηθή τέτοιο θέμα, αφού το δισκάριο περιέχει τα προηγιασμένα τίμια δώρα, ενώ το ποτήριο, προ της ενώσεως, μη καθαγιασμένο οίνο και ύδωρ. Παρά τούτο τηρείται και κατ’ αυτήν η κατά παράδοσιν συνήθης θέσις των. Το ίδιο και κατά την λειτουργία μετά την κοινωνία του ιερέως και την μεταφορά του τιμίου Σώματος στο ποτήριο, παρά το ότι ο δίσκος είναι κενός εξακολουθεί να παραμένη προς τα δεξιά του ποτηρίου.
Ίσως την θέσι των τιμίων δώρων και τον κατά την είσοδο τρόπο του κρατήματος των σκευών καθώρισαν πρακτικοί μάλλον λόγοι. Το δισκάριο δηλαδή, ιδίως όταν δεν έχη την μεταγενεστέρα βάσι, αλλά διατηρεί την αρχαϊκή μορφή του δίσκου, για να μεταφερθή ασφαλώς απαιτεί και την συνεργασία του δεξιού χεριού για να στερεωθή καλά αυτό και τα καλύμματά του στο χέρι από το οποίο κρατείται. Αντιθέτως το ποτήριο πάντοτε είχε και έχει βάσι και το κράτημα και η μεταφορά του δεν παρουσιάζει καμμία ιδιαιτέρα δυσχέρεια.
Το ότι δε ο λαός ατενίζει κατά αντίστροφο θέσι τα ιερά σκεύη κατά την είσοδο δεν βλέπω να παρουσιάζη τίποτε το άτοπο.

Από το βιβλίο του αειμνήστου Καθηγητού της Θεολογικής σχολής του Α.Π.Θ., Ιωάννου Μ. Φουντούλη: Απαντήσεις εις Λειτουργικάς απορίας. Τόμος Α’. ΣΤ’ έκδοσις.

Εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήναι, 1991.

Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.

Κατηγορίες: Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.