Ερμηνείες του ονόματος Μαρία ή Μαριάμ – πρωτοπρ. Δημητρίου Αθανασίου, πρεσβυτέρας Χαρούλας Τσουλιάη (κείμενο και αρχείο ήχου, mp3).

Ακούστε το επόμενο κείμενο, όπως αυτό «δημοσιεύθηκε» στο 178-ο τεύχος (Ιουλίου – Αυγούστου 2019) του ηχητικού περιοδικού μας, Ορθόδοξη Πορεία.

Ερμηνείες του ονόματος Μαρία ή Μαριάμ.mp3

Η Θεοτόκος, η πρώτη μεταξύ των αγίων, ήταν το πρόσωπο το «προκατηγγελμένον υπό των προφητών» και «εκλεγμένον εκ πασών των γενεών», για να συνεργήσει στο μυστήριο της Σάρκωσης του Θεού-Λόγου. Ο,τι πολυτιμότερο είχε να επιδείξει η ανθρωπότητα τόσους αιώνες εντοπίζεται στο πρόσωπο της πανάμωμης Κόρης. Το πανσεβέστατο και χαριτωμένο όνομα Μαρία, που προσφυέστατα δόθηκε στην Αειπάρθενο Θεοτόκο κρύβει βαθιά θεολογία, όπως αναλύουν και ερμηνεύουν στα συγγράματά τους οι Άγιοι Πατέρες.

1η ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Το όνομα ΜΑΡΙΑ, παραγόμενο από το εβραικό Αιά (που σημαίνει Κύριος), ερμηνεύεται Κυρία, επειδή η Θεοτόκος κυριεύει και εξουσιάζει όλα τα δημιουργήματα, σαν Μητέρα του Θεού.

2η ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης δίνει τριπλή ερμηνεία στο όνομα. ΜΑΡΙΑ=Κυρία, φωτισμός και θάλασσα, που δηλώνει αντίστοιχα τη δύναμη, τη σοφία και την αγαθότητα της Θεοτόκου. Από τον Πατέρα έλαβε την δύναμη, για να εκπληρώσει σαν Μητέρα στη γη εκείνο που εκπληρώνει ο Θεός σαν Πατέρας στον ουρανό. Από τον Υιό έλαβε την σοφία σαν Μητέρα Του, για να μπορεί να συμφιλιώνει τον Θεό με τον άνθρωπο. Από το Άγιο Πνεύμα, τέλος, έλαβε την αγαθότητα σαν Νύμφη Του, για να μεταδίδει τα πνευματικά χαρίσματα σε όλα τα κτίσματα.

3η ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Ο Άγιος Αμβρόσιος ερμηνεύει το όνομα Μαρία σαν πέλαγος, επειδή στα λατινικά Maria λέγονται τα πελάγη. Το πέλαγος και η θάλασσα είναι σύμβολα της αγαθότητος και της χάριτος του Θεού, που είχε η Θεοτόκος. Και όπως η θάλασσα και το πέλαγος περιέχει πλήθος υδάτων και δέχεται όλα τα ποτάμια, έτσι και η Θεοτόκος περιέχει πλήθος χαρισμάτων και δέχθηκε όλους τους ποταμούς των δωρεών, που έχουν Άγγελοι και άνθρωποι. Για τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, ο Θεός συνένωσε στην Παναγία τις ομορφιές όλων των δημιουργημάτων κάνοντας την Μητέρα του σύνορο μεταξύ κτιστού και ακτίστου. «Θέλοντας ο Θεός να δημιουργήσει μία απεικόνιση της απόλυτης ομορφιάς και να φανερώσει ξεκάθαρα στους αγγέλους και στους ανθρώπους την δύναμη της τέχνης του, έκτισε την Παναγία πανέμορφη. Ένωσε σ αὐτὴ τις ιδιαίτερες ομορφιές που ήταν κατανεμημένες στα άλλα δημιουργήματα και την κατέστησε κοινό στολισμό όλων των ορατών και αόρατων όντων.

Ή μάλλον την έκανε σαν ένα μείγμα όλων των θείων τελειοτήτων, αγγελικών και ανθρωπίνων, μια έξοχη ομορφιά που εξευγενίζει τους δυό κόσμους, που ανυψώνεται από την γη μέχρι τον ουρανό και ξεπερνά και αυτόν… Η Παναγία υπήρξε το σύνορο μεταξύ της κτιστής και της άκτιστης δημιουργίας. Μόνη έλαβε τα θεία δώρα χωρίς μέτρο… εκείνη είναι ο τόπος των χαρίτων, η πληρότητα της καλοσύνης, η έμψυχη απεικόνιση κάθε αρετής…»

4η ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Το καθένα από τα πέντε γράμματα του ονόματος ΜΑΡΙΑ παραπέμπει και σε ένα γυναικείο πρόσωπο της Παλαιάς Διαθήκης το οποίο διακρίθηκε για μία τουλάχιστον αρετή:

Μ ΜΑΡΙΑΜ Αδελφή του Μωυσέως Πρότυπο αγνότητας και παρθενίας

Α ΑΒΙΓΑΙΑ (=πηγή χαράς) Παράδειγμα ταπείνωσης και σωφροσύνης

Ρ ΡΕΒΕΚΚΑ Μητέρα του Ιακώβ Υπόδειγμα σεμνότητας

Ι ΙΟΥΔΗΘ Ηρωΐδα του Ισραήλ Όπως αυτή συνέτριψε τον Ολοφέρνη, έτσι και η Παναγία συνέτριψε την κεφαλή του νοητού Ολοφέρνη –Διαβόλου και αναδείχθηκε προστασία φοβερά και ακαταίσχυντος των ανθρώπων

Α ΑΝΝΑ (=θεία χάρη) (Α´ ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ α´) Όπως η Άννα γέννησε τον Προφήτη Σαμουήλ, το στήριγμα του Ισραηλιτικού λαού, έτσι και η Πανάχραντη Θεοτόκος γέννησε τον Σωτήρα του νέου Ισραήλ της Χάριτος. Εξ άλλου Άννα σημαίνει Χάρη. Η στείρωση της Άννας δηλώνει την στειρότητα των ανθρώπινων καρδιών, πριν φανερωθεί ο Θεάνθρωπος. Αυτή η στειρότητα καταλύθηκε στο πρόσωπο της Θεοτόκου, που καλλιέργησε σε άφθαστο βαθμό τις θεοειδείς αρετές και σαν Κεχαριτωμένη γέννησε τον Χριστό, που έλυσε τα δεσμά αυτής της στειρότητας.

5η ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Πάλι από τα αρχικά του ονόματος ΜΑΡΙΑ, προκύπτουν οι εξής χαρακτηρισμοί για την Θεοτόκο.

Μ Μέλισσα σαν εργατική

Α Αυγή σαν φαεινός όρθρος

Ρ Ράβδος σαν το ξερό ραβδί που βλάστησε

Ι Ίρις σαν το ουράνιο τόξο, με τα επτά χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος

Α Άμπελος που γεώργησε τον βότρυν τον πέπειρον

6η ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Από τα γράμματα του ονόματος, προκύπτει ότι η Θεοτόκος ήταν αυτή που μας έσωσε από το μικρόβιο του μισοκάλου διαβόλου.

Μ Μόνη

Α Αύτη

Ρ Ρύσεται

Ι Ιού

Α Άπαντας

Μ Μισοκάλου

Από το βιβλίο: Η ΥΠΕΡΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ (τόμος Α´): Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Αθανασίου, Πρεσβυτέρα Χαρούλα Τσουλιάη (φιλόλογος)

Η/Υ ΠΗΓΗ:
users.uoa.gr

Κατηγορίες: Αγιολογικά - Πατερικά, Αρχεία ήχου και εικόνος (video), Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια, Λογοτεχνικά, Το ηχητικό περιοδικό μας - Ορθόδοξη Πορεία. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.