Λουκ. 5, 1-11
«Επανάγαγε εις το βάθος και
χαλάσατε τα δίκτυα υμών εις άγραν»
(Λουκ. 5,4)
Ο Λουκάς, όπως είνε γνωστό, είνε ο τρίτος ευαγγελιστής. Υπήρξε μαθητής του αποστόλου Παύλου και τον συνώδευσε παντού, μέχρι και τις φυλακές της Ρώμης, ακόμη. Εγνώριζε καλά την ελληνική γλώσσα. Όπως ένας άριστος ζωγράφος χρησιμοποιεί το χρωστήρα για να ζωγραφίση τις εικόνες, έτσι και ο Λουκάς χρησιμοποιεί την ωραία ελληνική γλώσσα για να περιγράψη τη ζωή και τα θαύματα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Αλλ’ ένα θαύμα μόνο έκανε ο Χριστός; Όχι ένα, αλλά πολλά. Αναρίθμητα είνε τα θαύματά του. Μπορούν να μετρηθούν τα άστρα του ουρανού; Μπορούν να μετρηθούν οι σταγόνες του ωκεανού; Μπορούν να μετρηθούν οι ακτίνες του ηλίου; Άλλο τόσο μπορούν να μετρηθούν και τα θαύματα που έκανε προσωπικώς, αλλά και εξακολουθεί μέχρι σήμερα διά της Εκκλησίας του να κάνη ο Χριστός. Γι’ αυτό ένας άλλος ευαγγελιστής, ο Ιωάννης, κλείνοντας το Ευαγγέλιό του λέει ότι, αν πρόκειται να περιγραφούν έναν-ένα τα έργα και τα θαύματα του Χριστού, «ουδέ αυτόν οίμαι τον κόσμον χωρήσαι τα γραφόμενα βιβλία»· δηλαδή, Νομίζω, ότι ούτε κι αυτός ο κόσμος όλος δεν θα χωρέση τα βιβλία που θα γραφούν (Ιωαν. 21, 25). Δεν χρειάζεται όμως να τα ιστορήση κανείς όλα. Για όποιον έχει διάθεσι, και ένα θαύμα αρκεί για να πιστέψη· ενώ εκείνον που δεν έχει διάθεσι πίστεως αλλά κατέχεται από το δαιμόνιο της απιστίας, και μυριάδες θαύματα δεν τον πείθουν.
***
Το θαύμα, που περιγράφεται εδώ, είνε ένα θαύμα που έκανε ο Χριστός επάνω στην άλογη φύσι. Στην Ιουδαία υπάρχει μιά ωραία λίμνη, η λίμνη της Γεννησαρέτ. Σχηματίζεται από τα νερά του Ιορδάνου ποταμού, που τη διασχίζει. Λαός φτωχός, ψαράδες στο επάγγελμα, έρριχναν τα δίχτυα τους κ’ έπιαναν ψάρια, που τα πουλούσαν για να ζήσουν τις οικογένειές τους.
Στήν παραλία αυτής της λίμνης έφθασε ο Χριστός. Ανέβηκε στο αλιευτικό πλοιάριο του Πέτρου κι από ’ κει μίλησε στα πλήθη, που είχαν συγκεντρωθή για ν’ ακούσουν τα λόγια του. Μετά την ομιλία, ο Χριστός είπε στο μαθητή του Πέτρο να προχωρήση «εις βάθος» της λίμνης και να ρίξουν τα δίχτυα για να ψαρέψουν. Κύριε, είπε ο Πέτρος, όλη τη νύχτα κοπιάσαμε χωρίς να πιάσουμε τίποτα· αλλ’ αφού εσύ διατάζεις, θα υπακούσω και θα ρίξω το δίχτυ. Και έρριξαν το δίχτυ στο βάθος. Και να το θαύμα. Το δίχτυ γέμισε ψάρια. Και ήταν τόσο πολλά, ώστε κινδύνευε να σχιστή το δίχτυ τους. Ο Πέτρος συγκλονίστηκε από το γεγονός αυτό. Αλλ’ ο Κύριος τον καθησύχασε λέγοντάς του· Μη φοβάσαι· από’ δω κ’ εμπρός, αφού έγινες μαθητής μου, θα μάθης νέα τέχνη, την τέχνη να ψαρεύης όχι πλέον ψάρια, αλλά ανθρώπους, που θα τους οδηγής στην αιώνιο ζωή.
Αυτό είνε το περιεχόμενο του σημερινού Ευαγγελίου. Απ’ όλη την περικοπή σας παρακαλώ να προσέξουμε εκείνη τη λέξι, που είπε ο Χριστός, όταν έδειχνε στον Πέτρο και τους συνεργάτες του, που να ρίξουν τα δίχτυα· «εις το βάθος». Με το θεϊκό τούτο πρόσταγμα του Χριστού, τα ψάρια υπήκουσαν και συγκεντρώθηκαν.
***
«Εις τό βάθος». Η προσταγή αυτή έχει μεγάλη σημασία. Απευθύνεται σε όλους εκείνους, που κατά διαφόρους τρόπους ασκούν έργο ένα παραπλήσιο με το έργο των μαθητών του Χριστού. Και το έργο αυτό είνε το έργο της αγωγής.
Αγωγή «εις βάθος». Η αγωγή είνε μία τέχνη ιερά. Οι πρώτοι, που καλούνται να εργασθούν σ’ αυτό τό έργο, είνε οι γεννήτορες, οι γονείς. Επάνω σ’ αυτό λέει ο Ι. Χρυσόστομος· Πατέρα δεν σε ονομάζω επειδή γεννάς παιδιά, διότι και τα ζώα γεννούν απογόνους· πατέρα θα σε ονομάσω, αν αναθρέψης τα παιδιά σου όπως θέλει ο Θεός. Από τις πρώτες μέρες της ζωής τού παιδιού πρέπει ν’ αρχίση η αγωγή. Το νήπιο πρέπει να μάθη να κάνη το σταυρό του και να ψελλίζη το όνομα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Και όσο μεγαλώνει, ν’ αφήνει σιγά-σιγά τη γαλακτώδη τροφή και να τρέφεται με τροφή πιό στερεά. Από νωρίς οι γονείς ας συνηθίσουν τα παιδιά τους στην προσευχή, στην ανάγνωσι της αγίας Γραφής, στους βίους των αγίων και στα λόγια των πατέρων της Εκκλησίας μας, σε εκκλησιασμό, σε εξομολόγηση και θ. κοινωνία.
Αγωγή «εις βάθος». Η προτροπή αυτή του Χριστού απευθύνεται και προς τους εκπαιδευτικούς. Οι διδάσκαλοι και καθηγηταί όλων των σχολείων μας, πρέπει όχι μόνο με τα λόγια αλλά προπαντός με τα έργα να διδάσκουν την κατά Χριστόν αγωγή. Τα μαθήματα πρέπει ν’ αρχίζουν με προσευχή και να τελειώνουν με προσευχή. Και την Κυριακή διδάσκαλοι και καθηγηταί να δίνουν το καλό παράδειγμα, συνεκκλησιαζόμενοι με τους μαθητάς τους.
Αγωγή «εις βάθος». Αλλά και κάθε χριστιανός πρέπει να στρέψη την προσοχή του όχι τόσο στην εξωτερική του ζωή όσο στον εσωτερικό του κόσμο, και να φροντίση ν’ αποκτήση καθαρή καρδιά. Εκεί βρίσκεται η αληθινή αξία του ανθρώπου. Δυστυχώς μια τέτοια αγωγή λείπει από το σημερινό κόσμο. Και είνε ανάγκη, η όλη αγωγή μας, όπως είπαν και διαπρεπείς σύγχρονοι ψυχολόγοι και παιδαγωγοί, να στραφή σε βάθος. Γι’ αυτό και σήμερα καλλιεργείται μιά άλλη ψυχολογία, που την ωνόμασαν ψυχολογία τού βάθους. Και είχαν δίκιο. Διοτι, πράγματι, τι βάθος κρύβει η ανθρώπινη ψυχή! Αν ο άνθρωπος τύχη καλής αγωγής, μπορεί να φθάση σε ύψη της αρετής και να βρή τον αληθινό προορισμό του, που τον κάνει άξιο να λέγεται άνθρωπος. Όπως έλεγαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας, «ως χαρίεν εστ’ άνθρωπος, όταν άνθρωπος ή!» δηλαδή, πόσο χαριτωμένος είνε ο άνθρωπος, όταν είνε πράγματι άνθρωπος! Αν όμως δεν τύχη καλής αγωγής, αλλ’ ακούη και βλέπη όλα τα απρεπή και αισχρά, τότε ο άνθρωπος εκφυλίζεται και δεν του μένει πιά τίποτε υγιές. Τα καθημερινά εγκλήματα, που συμβαίνουν τώρα στην κοινωνία, αποδεικνύουν ότι, αν ο άνθρωπος στερηθή την καλή αγωγή, γίνεται το αγριώτερο θηρίο του κόσμου.
Αγωγή «εις βάθος». Ο λόγος του Χριστού προς τον Πέτρο πρέπει τέλος να βάλη σε ανησυχία τους κληρικούς και των τριών βαθμών της ιερωσύνης, αφού αυτοί είνε οι διάδοχοι των δώδεκα αποστόλων. Ας μη αρκούνται σε μια επιφανειακή καλλιέργεια του ποιμνίου τους, που δημιουργεί μόνο καλούς λεγομένους ανθρώπους. Ας εμβαθύνουν ολοένα και περισσότερο, αποβλέποντας στο να συνδέσουν ουσιαστικά τις ψυχές με την πηγή της ζωής, τον Κύριο ημών Ιησούν Χριστόν, και με την ταμειούχο της αληθείας,την Ορθόδοξο Εκκλησία του. Τότε ο λαός μας θ’ αποκτήση ακράδαντες θρησκευτικές πεποιθήσεις και καμμιά εχθρική δύναμι δεν θα μπορέση να ξερριζώση ό,τι έσπειρε και φύτευσε στις καρδιές των πνευματικών του τέκνων ο καλός κληρικός.
***
Αγαπητοί μου!
Αγωγή «εις βάθος». Ο καθένας μας, είτε πατέρας είνε είτε διδάσκαλος είτε καθηγητής είτε κληρικός, ας προσέξη τον εαυτό του, σύμφωνα με όσα λέει ο Μέγας Βασίλειος στην θαυμασία ομιλία του επάνω στο ρητό «πρόσεχε σεαυτώ». Μην αρκεσθούμε σε μία εξωτερική τακτοποίησι, «προς το θεαθήναι τοις ανθρώποις» (Ματθ. 23, 5) και για τα μάτια του κόσμου. Ας καλλιεργήσουμε την καρδιά βαθειά, προσπαθώντας να «μορφωθή Χριστός εν ημίν» (Γαλ. 4, 19). Εκεί, στο βάθος της υπάρξεώς μας, ας ρίχνουμε συχνά εξεταστικό βλέμμα, πρωί και βράδι. Και εκεί, σαν σε καθρέπτη του εαυτού μας, ας παρακολουθούμε την καθημερινή του πορεία. «Εις βάθος» λοιπόν.
Από το βιβλίο: Επισκόπου Αυγουστίνου Ν. Καντιώτου, Μητροπολίτου Πρ. Φλωρίνης: Κυριακή. Σύντομα κηρύγματα επί των Ευαγγελικών περικοπών.
Έκδοσις Ορθοδόξου Ιεραποστολικής Αδελφότητος «Ο Σταυρός»
Η/Υ επιμέλεια Αικατερίνας Κατσούρη.
Παράβαλε και:
Κυριακή Α. Λουκά: Η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., ομιλία Νικηφόρου Θεοτόκη «η τήρησις των θείων εντολών», (κείμενο και αρχεία ήχου, mp3).
Κυριακή Α’ Λουκά: Η μεγάλη ψαριά – λόγος του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς.
Η πλουσία άγρα των ιχθύων και η κλήσις 4 μαθητών – Ιερομ. Κοσμά Δοχειαρίτου.
Κυριακή Α. Λουκά: Η συμασία της αρχής – ηχογραφημένη ομιλία του Μακαριστού Αρχιμ. Αθανασίου Μυτιληναίου (αρχείο ήχου, mp3).
Κυριακή Α’ Λουκά: «Επιστάτα, επί τω ρήματί σου χαλάσω το δίκτυον» – π. Χερουβείμ Βελέτζα.
Κυριακή Α’ Λουκά: Θεία πρόσκληση – Ιωάννη Καραβιδόπουλου.
