«Και εγώ αδελφοί μου, ηξιώθην και εστάθηκα εις αυτόν τον άγιον τόπον, τον αποστολικόν, δια την ευσπλαγχνίαν του Χριστού μας… και περιπατώ από τόπον εις τόπον και διδάσκω τους αδελφούς μου το κατά δύναμιν…»
Οι «Διδαχές» του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού είναι ο «άμβωνάς του». Άμβωνα ξυλόγλυπτο ή μαρμαροκατασκεύαστο ο Απόστολος – Ισαπόστολος Κοσμάς δεν χρησιμοποίησε, όπως οι σημερινοί ιεροκήρυκες, που πάνω σ’ αυτόν εκφωνούν τις παραινέσεις τους και την ερμηνεία του Ευαγγελικού λόγου. Ο άμβωνας ο δικός του ήταν φυσικός. Αν ήταν «ξυλόγλυπτος», αποτελείτο από το κλαδί ή τον κορμό κάποιου δένδρου, πάνω στο οποίο σκαρφάλωνε για να τον βλέπουν όλες οι χιλιάδες των ακροατών του, ώστε να μπορούν να τον ακούνε καλύτερα. Κι αν ήταν «μαρμαροκατασκεύαστος» ήταν κάποιος βράχος σε μια πεδιάδα ή μια μεγάλη πέτρα σε μια πλατεία, μπροστά στους ναούς ή πέρα στους αγρούς. Ο Ισαπόστολος δεν ήταν υψηλού αναστήματος και έπρεπε να διακρίνεται και να μη συμπνίγεται από τα πλήθη των χιλιάδων ακροατών του. Άλλοτε η εξέδρα του Δάσκαλου του Γένους ήταν ένας λοφίσκος, από την κορυφή του οποίου δίδασκε τα πλήθη.
Ακόμα πάλι, ο ίδιος μας πληροφορεί πως είχε ως άμβωνά του ένα μεγάλο λυόμενο σκαμνί. Σε κάθε μετακίνησι, οι μαθητές του διέλυαν τον φορητόν αυτόν άμβωνα και τον μετέφεραν στον επόμενο ιεραποστολικό σταθμό του Διδάχου, προκειμένου να διδάξη στην επόμενη λαοπλημμύρα. Εκεί επανασυνέδεαν το σκαμνί και δίπλα έστηναν ένα υψηλό Σταυρό, που θα σηματοδοτούσε και θα υπενθύμιζε στο μέλλον το πέρασμα και τη διδαχή του Ισαποστόλου.
Ο μεγαλύτερος όμως στερνός «ξυλόγλυπτος» άμβωνας του Αποστόλου –Ισαποστόλου Κοσμά του Αιτωλού έγινε το δένδρο και το κλαδί, πάνω στο οποίο πέρασαν το σκοινί οι αλλόπιστοι («ασεβείς», όπως ωνόμαζε τους Αγαρηνούς ο ίδιος). Πάνω σ’ αυτόν τον άμβωνα εκήρυξε με το μαρτυρικό του τέλος, επισφραγίζοντας το κήρυγμά του, όταν κατηχούσε τους χριστιανούς να κρατήσουν την πίστι τους και να μη εξισλαμίζωνται:
«Το κορμί σας ας σας το καύσουν, ας σας το τηγανίσουν, τα πράγματά σας ας τα πάρουν, μη σας μέλλη. Δώσατέ τα˙ δεν είναι ιδικά σας. Ψυχή και Χριστός σας χρειάζεται. Αυτά τα δύο όλος ο κόσμος αν πέση, δεν ημπορεί να σας τα πάρη, εκτός και τα δώσετε με το θέλημά σας. Αυτά τα δύο να τα φυλάττετε, να μην τύχη και τα χάσετε».
Σημείωση.
Το orp.gr θέλει να ευχαριστήσει θερμά την Ηγουμένη της Ιεράς Μονής του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού Μέγαδένδρου Θέρμου, Ευθυμία Μοναχή, για την ολοπρόθυμη παραχώρηση της αδείας αναδημοσιεύσεως του βιβλίου από τον ιστοχώρο μας. Ευχόμαστε, ταπεινά, όπως ο Κύριός μας, δι’ ευχών του Νέου Οσιομάρτυρος, Ισαποστόλου Κοσμά του Αιτωλού, επευλογεί τις προσπάθειες και την διακονία της εν λόγω Ιεράς Μονής.
Παράβαλε και:
(Από το προαναφερθέν βιβλίο της Ιεράς Μονής Αγ. Κοσμά του Αιτωλού, Μεγαδένδρου Θέρμου):
02 Ιουνίου, ασματική ακολουθία επι τη καταθέσει Ιερού Λειψάνου του Ιερομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού – Ιερομ. Σάββα Χριστοδουλιά.
24 Αυγούστου, Μνήμη του Αγ. Ιερομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού – έκτη διδαχή, υμνολογική εκλογή.
Κυριακή Δ. Λουκά – η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., του Αγ. Οσιομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού, λόγος εις την παραβολήν του σπορέως.
24 Αυγούστου, Πατροκοσμάς και Εβραίοι – Θεόδωρου Ρηγινιώτη.
24 Αυγούστου, Πατροκοσμάς ο Αιτωλός – Κώστα Δ. Παπαδημητρίου.
