Φανηκε ο Χριστός στον κόσμο και τον άχαρο κόσμο στόλισε με απέραντη ευφροσύνη. Σηκωσε πάνω Του την αμαρτία του κόσμου, και καταπάτησε για πάντα τον εχθρό του κόσμου. Άγιασε τις πηγές των υδάτων και φώτισε τις ψυχές των ανθρώπων. Θαύματα μίώθηκαν με μεγαλύτερα θαύματα.
Σημερα, από τη χαρά που έφερε ο Σωτήρας μας Χριστός, χωρίστηκαν η γη και η θάλασσα και από άκρη ως άκρη γέμισε ο κόσμος ευφροσύνη. Η σημερινή γιορτη αποκαλύπτει μεγαλύτερα θαύματα από εκείνη της Χριστουγεννιάτικης νυχτιάς. Γιατί κείνη την νύχτα που μας πέρασε χαιρότανε μονάχα η γη, καθώς βάσταζε πάνω της στην αγκαλιά της φάτνης τον Παντοκράτορα Θεο. Σημερα όμως, που γιορτάζουμε τα Θεοφάνεια, ευφραίνεται μαζί της και η θάλασσα. Και ευφραίνεται γιατί, δια μέσου του Ιορδάνη, λαβαίνει μέρος και αυτή στην ευλογία του αγιασμού.
Στην γιορτη της θείας Γεννησης ο Θεός φάνηκε βρέφος μικρό, νιογέννητο, δείχνοντας έτσι τη δική μας νηπιότητα. Σημερα όμως τον βλέπουμε τέλειο άνθρωπο, τέλειο Υιο, από τέλειο Πατέρα γεννημένον. Εκεί φανέρωσε το θείο βρέφος το αστέρι που ανέτειλε από την ανατολή, και εδώ ομολογεί γι Αυτόν από τον ουρανό ο Θεός Πατέρας, από τον Οποίον γεννήθηκε προ των αιώνων. Εκεί Του πρόσφεραν -ωσάν σε βασιλιά- δώρα οι Μαγοι, που πεζοπόρησαν από την ανατολή. Εδώ άγγελοι από τον ουρανό φερμένοι, Του πρόσφεραν τη διακονία που πρέπει μόνο σε Θεο. Εκεί τυλίχτηκε μέσα στα σπάργανα και εδώ λύνει με το βάπτισμα τις σειρές των παραπτωμάτων και τα δεσμά της αμαρτίας μας. Εκεί ο βασιλιάς των ουρανών ντύθηκε σαν βασιλική αλουργίδα τον κόσμο, εδώ η πηγή της ζωής ντύνεται ολόγυρα τα ποταμίσια κύματα. Ελάτε λοιπόν να ιδείτε παράδοξα θαύματα.
Ο Ήλιος της δικαιοσύνης λούζεται στου Ιορδάνη τα νερά. Η φωτιά βουτάει και σμίγει με τα νερά. Και ο Θεός από άνθρωπο αγιάζεται. Σημερα ολόκληρη η κτίση βροντοφωνάζει και ανυμνεί:
«Ευλογημένος να είσαι Συ που έρχεσαι στο όνομα του Κυρίου!!» Συ που έρχεσαι, δια της Προνοίας Σου, μέσα από όλα τα κτίσματά Σου. Συ που συντηρείς το ύψος του στερεώματος και έντεχνα οδηγείς, σαν ήμερο άλογο με χαλινάρι, την τροχιά του Ήλιου. Συ που βάζεις σε τάξη, χωρίς διόλου να ανακατεύονται, τα πλήθη των αστέρων και μας κερνάς πλούσια αγέρα, για να αναπνέουμε ασταμάτητα ζωη. Συ που ζεσταίνεις και ζωογονείς τη μάννα γη, ώστε να μας χαρίζει τούς καρπούς της ολοχρονίς. Συ που δαμάζεις και σταματάς τη πολυκύμαντη θάλασσα, ζώνοντάς την ολοτρόγυρα με ένα μικρούτσικο χαλινάρι από αμμοχάλικο. Συ που σπρώχνεις τα νερά από της γης τα σπλάχνα και φτιάχνεις τις πηγές. Συ που καθοδηγείς τις ποταμίσιες όχθες να πορεύονται χωρίς χαμό και περιπλάνηση ως τη θάλασσα. Τούτα όλα τα θαυμάσια αναλογιζόμαστε και από τα κατάβαθά μας βγαίνει η κραυγή: «Ευλογημένος Συ που έρχεσαι στο όνομα του Κυρίου».
– Πες μας λοιπόν, Ποιός ειναι Αυτός, μακάριε Δαυϊδ;
– Ο Κυριος και ο Θεός μας, που μας φανερώθηκε με ανθρώπινη μορφη. Αλλά δεν το λέει αυτό μόνον ο προφήτης Δαυϊδ. Το λέει και ο Απόστολος Παύλος που συμφωνεί μαζί του και διδάσκει: «Μας φανερώθηκε η Χαρη του Θεού που σώζει κάθε άνθρωπο και μας διδάσκει όλους μας». Όχι μερικούς αλλά όλους μας. Σε όλους, Ιουδαίους και Έλληνες χαρίζει με το βάπτισμα τη σωτηρία και υποδείχνει το σωτήριο αυτό λουτρό σαν ευεργέτημα, δοσμένο δωρεάν σε κάθε ανθρώπινη ψυχή που το ζητάει. Ελάτε να δείτε πρωτόγνωρο κατακλυσμό, πολύ μεγαλύτερον και δυνατότερον από εκείνον που έγινε την εποχή του Νώε. Εκεί το νερό έπνιξε τούς ανθρώπους και εδώ το νερό του βαπτίσματος, εκείνους που είχαν πεθάνει πνευματικά, ξαναζωντάνεψε, με τη δύναμη του Θεού που σήμερα βαπτίστηκε.
Εκεί ο Νώε έφτιαξε κιβωτό στέρεα από ξύλα και εδώ ο Χριστός, ο νοητός Νώε, προσέλαβε από την άφθορο παρθένο Μαρία την κιβωτό του σώματος. Εκεί ο Νώε άλοιψε την κιβωτό εξωτερικά με άσφαλτο πίσσα. Εδώ ο Χριστός δυνάμωσε και περιφρούρησε την κιβωτό του σώματος, με το χρίσμα της πίστεως. Εκεί περιστερά που βάσταζε κλαδί εληάς προμήνυσε την ευωδιά του Δεσπότου Χριστού. Εδώ το Πνεύμα το Άγιον με τη μορφη ολόασπρης περιστεράς παρουσιάστηκε και σε όλους φανέρωσε τον ελεήμονα Κυριο. Αλλά με καταπλήττει η υπερβολική ταπείνωση του Κυρίου. Γιατί δεν αρκέστηκε, Αυτός ο γεννημένος τέλειος Υιός από τέλειο Πατέρα, να γεννηθή και επί γης τέλειο βρέφος από τα σπλάχνα μιας γυναίκας.
Δεν αρκέστηκε, Εκείνος που είναι σύνθρονος με τον Θεο Πατέρα, να λάβει τη μορφη του δούλου, αλλά και σαν τον τελευταίο αμαρτωλό, προσέρχεται να βαπτισθεί. Αλλά ας μη γίνει η κοινή για όλους τούς ανθρώπους ευεργεσία, σκάνδαλο γι αυτούς που τούτη την ώρα με ακούνε. Γιατί βαπτίζεται ο Δεσπότης πάντων Χριστός, όχι γιατί έχει ανάγκη από ψυχικό καθαρισμό, αλλά για να οικονομήσει με δυο τρόπους το συμφέρον των ψυχών μας, ώστε και με το νερό να μας δωρήσει την αγιαστική χάρη και να προτρέψει τον καθένα μας να βαπτιστεί. Καθώς μας λέει ο ιερός Ευαγγελιστής, ήρθε ο Ιησούς από τη Γαλιλαία στον Ιορδάνη όπου βρισκόταν ο Ιωάννης, για να βαπτιστεί από αυτόν. Το τί συνέβη τότε, αδελφοί μου, δεν μπορεί να το χωρέσει νους ανθρώπινος. Γιατί ξεπερνάνε κάθε θέαμα και άκουσμα όσα συνέβηκαν εκεί. Τρέμει ο νους.
Χανεται η λαλιά, μη τολμώντας να εξιστορίσει τα ανέκφραστα. Γι‹ αυτό λοιπόν και όταν είδε ο Ιωάννης τον Δεσπότη μας Χριστό να τον πλησιάζει, με πολύ καρδιοχτύπι, πέφτοντας και αγκαλιάζοντας τα πόδια Του, του είπε παρακλητικά:
– Γιατί βιάζει εμένα, τον αδύνατο άνθρωπο, ο Παντοδύναμος Θεός μου να κάνω κάτι που ξεπερνάει τις δυνάμεις μου; Δεν είμαι εγώ σε θέση να επιχειρήσω κάτι τέτοιο. Πως να τολμήσω να Σε βαπτίσω; Ποτε συνέβηκε να καθαριστεί η φωτιά από το ξερό χορτάρι; Ποτε έπλυνε η λάσπη την πηγή; Πως να βαπτίσω Εσένα τον Κριτή της οικουμένης, εγώ ο υπεύθυνος για τόσες αμαρτίες; Πως να Σε βαπτίσω Δεσποτα μου; Δεν βλέπω αμαρτία πάνω Σου. Δεν έχεις πέσει θύμα της κατάρας του προπάτορα Αδάμ. Δεν έχεις καθόλου λερωθεί από την αμαρτία. Γιατί αν και έκλινες ουρανούς και κατέβηκες, τίποτα από τα θελήματα του Θεού Πατέρα δεν παρέβηκες.
– Τι κάνεις Δεσποτα μου; Γιατί με αναγκάζεις να κάνω κάτι που ξεπερνάει τις δυνάμεις μου; Ποτέ και τίποτε δεν τόλμησα να κάνω από όλα όσα παροργίζουν την αγαθωσύνη Σου. Σαν δούλος, πιστός γεμάτο αγάπη και σεβασμό για τον αφέντη του, πρότρεξα και εμήνυσα στον κόσμο την παρουσία Σου. Ενώ βρισκόμουνα ακόμη μεσ την κοιλιά της μάννας μου, δανείστηκα την γλώσσα της και Θεο του κόσμου Σε εκήρυξα. Όλους τούς προετοίμασα να Σε δεχθούν, να Σε απαντήσουν. Πες μου λοιπόν Κυριε μου, πώς θα ανεχθεί να δει ο ήλιος τον Παντοκράτορα Θεο, έτσι να εξευτελίζεται από την τόλμη ενός δούλου Του και δεν θα ρίξει καυτερές φωτοβολίδες να με κατακάψει, όπως έκανε εκείνους τούς καιρούς τούς άσωτους Σοδομίτες; Πως θα αντέξει η γη να δει Εκείνον που αγιάζει τούς αγγέλους, απέριττα να βαπτίζεται από χέρι ανθρώπου αμαρτωλού και δεν θα ανοίξει τα σπλάχνα της για να με καταπιεί, όπως έκανε τον Αβειρών και τον Δαθάν; Πως να βαπτίσω, Δεσποτα μου, Εσένα που δεν μολύνθηκες από της φυσικής γέννησης το λέρωμα; «Εξ ασπόρου γαστρός, άσπορος προήλθε καρπός». Πως λοιπόν εγώ ο χιλιολερωμένος από την αμαρτία άνθρωπος, να αγνίσω τον Θεο; Θεο αναμάρτητο; Εγώ έχω ανάγκη να βαπτιστώ από Σενα και Συ έρχεσαι σε εμένα; Με έστειλες να βαπτίζω, Κυριε μου, και δεν παράκουσα την εντολή Σου. Πρότρεπα όλους προς το βάπτισμα και τούς έλεγα: «Ομολογήστε ενώπιον του Κυρίου τις αμαρτίες σας, γιατί Αυτός είναι ο μόνος αγαθός. Αυτός που έρχεται πίσω μου δεν είναι βλοσυρός και αυστηρός. Είναι αγαθός και Υιός Πατέρα Αγαθού. Δεν φέρεται για λίγο μονάχα με αγαθωσύνη και ύστερα να αλλάζει διάθεση για τον αμαρτωλό άνθρωπο, αλλά το έλεός Του μένει εις τον αιώνα. Και επειδή το έλεός Του είναι αμέτρητο, για αυτό, και οι ουράνιες δυνάμεις ανυμνώντας Τον, έλεγαν: «Ευλογημένος Συ που έρχεσαι στο όνομα του Κυρίου».
Ο Κυριος και ο Θεός μας μας φανερώθηκε. Μας φανερώθηκε ο Ήλιος της δικαιοσύνης και διέλυσε το σκοτάδι της άγνοιας που μας περιέλουζε. Μας φανερώθηκε ο ουράνιος Τσοπάνης και έδιωξε από το κοπάδι των παιδιών Του τούς λύκους του διαβόλου. Μας φανερώθηκε ο Μονογενής Υιός του Πατρός και χάρισε με το βάπτισμα την υιοθεσία στούς πιστούς. Μας φανερώθηκε η ζωη ολόκληρου του κόσμου και με το θάνατό Του θανάτωσε τον θάνατο ως αθάνατος και αξίωσε να ζήσουν ζωη αθάνατη, εκείνοι που είχαν πέσει στη φθορά και στο θάνατο.
Αλλά ενώ εγίνονταν όλα αυτά, ο Θεός Πατέρας αγαλώμενος με την υπερβολική ταπείνωση του Υιού, ανοίγει διάπλατα τις πύλες του ουρανού και με βροντερή φωνή, ξεχειλισμένη από τα αισθήματα που πλημμυρίζουνε μια πατρική καρδιά, ανακράζει: «Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός». Και για να μην μπερδευτεί ο νους όσων ακούγανε όλα τούτα -αν είναι δηλαδή Υιός ο Βαπτιστής η ο Χριστός- έρχεται το Άγιον Πνεύμα, σαν άσπρο περιστέρι, και δείχνει Εκείνον που βαπτιζόταν και που ο Θεός Πατέρας τον μαρτυρούσε στούς ανθρώπους σαν μονογενή Υιο Του. Σ Αυτόν πρέπει η δόξα, το κράτος, η τιμή και η προσκύνηση σήμερα και πάντοτε και εις τούς αιώνας των αιώνων. Αμήν.
(Πηγή: imaik.gr)
Παράβαλε και:
Αγίου Ρωμανού του μελλωδού, Κοντάκιον – εις τα Αγια Θεοφάνεια.
Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου – ερμηνεία εις τους κανόνας των Θεοφανείων.
06 Ιανουαρίου, τα Αγια Θεοφάνεια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού – Τα Λειτουργικά Αναγνώσματα της Εορτής.
06 Ιανουαρίου, Θεοφάνεια – Ιωάννου Φουντούλη, αειμνήστου καθηγητού του Α.Π.Θ.
Του Οσίου Πατρός ημών Γρηγορίου του Θεολόγου – λόγος ΛΘ., εις τα Αγια Φώτα.
Λόγος εις την αγίαν εορτήν των Φώτων – Αγ. Γρηγορίου του Παλαμά.
Του Οσίου Πατρός ημών Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης – ομιλία εις την ημέραν των Φώτων.
Ο Ιαμβικός κανών των Φώτων σε ελεύθερη απόδοση από τον αείμνηστο Αρχιμ. Ευσεβίο Βίττη.
Η εικόνα της Βαπτίσεως του Κυρίου – Δέσποινας Ιωάννου Βασιλείου (κείμενο και αρχείο ήχου, mp3).
