Σήμερα, η εκκλησία μας εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη των αγίων αναργύρων, Κύρου και Ιωάννου. Πρέπει να εξηγήσουμε ότι η μνήμη των αγίων αναργύρων Κύρου και Ιωάννου εορτάζεται δύο φορές το χρόνο, την 31η Ιανουαρίου και την 28η Ιουνίου, δηλαδή σήμερα. Η πρώτη εορτή είναι η γενέθλια ημέρα τους, δηλαδή η ημέρα της μαρτυρικής των τελείωσης. Η δεύτερη εορτή είναι η ημέρα της ανεύρεσης των ιερών λειψάνων τους. Η εκκλησία, όπως πολλές φορές το είπαμε, εορτάζει πάντα πρόσωπα και γεγονότα. Τα γεγονότα αυτά συνδέονται με τα πρόσωπα, με τη ζωή και το έργο των προσώπων, του Ιησού Χριστού, της υπεραγίας Θεοτόκου και όλων των Αγίων.
Η ανεύρεση των ιερών λειψάνων των αγίων αναργύρων Κύρου και Ιωάννου, καθώς και πολλές άλλες ανευρέσεις ιερών λειψάνων που εορτάζει η εκκλησία, είναι γεγονότα που συνδέονται με τα πρόσωπα των αγίων, τους οποίους εορτάζει και τιμά η εκκλησία. Για την τιμή των αγίων, των ιερών λειψάνων τους και αντικειμένων που συνδέονται με τη ζωή τους, είπαμε κι άλλη φορά, πως αυτό είναι γνώρισμα της Ορθόδοξης εκκλησίας μας. Για την τιμή προς τους αγίους και τα ιερά λείψανα χαρακτηριστικά είναι πάντα όσα γράφει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στο σύγγραμμά του «Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως». Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός είναι από τους μεγάλους Πατέρες της εκκλησίας, όπως οι Τρεις Ιεράρχες.
Γράφει λοιπόν για την τιμή προς τους αγίους ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. «Τιμητέον τους αγίους, ως φίλους Χριστού… Η γαρ προς τους ευγνώμονας των ομοδούλων τιμή απόδειξιν έχει της προς τον κοινόν Δεσπότην ευνοίας». Δηλαδή, πρέπει να τιμάμε τους αγίους, γιατί οι άγιοι είναι φίλοι του Χριστού. Η τιμή λοιπόν προς τους ευγνώμονες συνδούλους είναι απόδειξη πως κι εμείς έχουμε την ίδια πίστη και αγάπη προς τον κοινό Δεσπότη. Και για τα ιερά λείψανα των αγίων γράφει πάλι ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. «Πηγάς ημίν σωτηρίους ο Δεσπότης Χριστός τα των αγίων παρέσχετο λείψανα, πολυτρόπως τας ευεργεσίας πηγάζοντα». Δηλαδή, ο Δεσπότης Χριστός μας χάρισε σαν σωτήριες πηγές τα λείψανα των αγίων, που με πολλούς τρόπους πηγάζουν τις ευεργεσίες.
Οι άγιοι ανάργυροι Κύρος και Ιωάννης ανήκουν στη χορεία των γιατρών αγίων της εκκλησίας, οι οποίοι, επειδή δωρεάν πρόσφεραν τις υπηρεσίες των, γι’ αυτό και ονομάζονται ανάργυροι. Ο Κύρος ήταν από την Αλεξάνδρεια και ο Ιωάννης από την Έδεσσα της Μεσοποταμίας. Μαρτύρησαν κι οι δυο το 292, στα χρόνια δηλαδή του Διοκλητιανού. Μια χριστιανή γυναίκα τότε, η Αθανασία, με τις τρεις θυγατέρες της, Θεοδότη, Θεοκτίστη και ευδοκία, κατηγορήθηκαν ως χριστιανές και οδηγήθηκαν στον κριτή. Ο Κύρος και ο Ιωάννης φοβήθηκαν μήπως οι γυναίκες δειλιάσουν κι αρνηθούν την πίστη τους. Παρουσιάσθηκαν λοιπόν για να τις ενθαρρύνουν. Το αποτέλεσμα ήταν ότι αποκεφαλίσθηκαν όλοι.
Οι χριστιανοί, όπως γινότανε πάντα, πήραν κρυφά κι έθαψαν τα σώματα των αγίων. Και στους εθνικούς και πολύ περισσότερο στους χριστιανούς, ήταν και είναι πάντα μεγάλη αμαρτία, το: άνθρωπος νεκρός να μείνει άταφος. Στα χρόνια λοιπόν των διωγμών ήσαν χριστιανοί, που το είχαν έργο τους να περισυλλέγουν, όπως μπορούσαν, και να θάπτουν με ασφάλεια τα σώματα των αγίων μαρτύρων. Μετά τους διωγμούς, με πολλά σημεία και θαύματα που έγιναν, ανευρέθηκαν τα ιερά λείψανα πολλών αγίων και παραμένουν στην εκκλησία πολλές πηγές πολλών ευεργεσιών, καθώς γράφει ο άγιος Δαμασκηνός. «Ο Θεός», λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «μοιράστηκε μαζί μας τους αγίους: Εκείνος πήρε στον ουρανό τα πνεύματά τους και σ’ εμάς στη γη αφήκε τα ιερά τους λείψανα».
Ύστερα από εκατό χρόνια, όταν πια είχαν πάψει οι διωγμοί, βρέθηκαν και τα λείψανα των αγίων αναργύρων Κύρου και Ιωάννου. Η ανεύρεση των ιερών λειψάνων των δύο γιατρών αγίων, συνοδεύτηκε με πολλές θεραπείες αρρώστων, ώστε από τότε η εκκλησία να ενθυμείται και να εορτάζει το γεγονός εκείνο. Η πιο φιλάνθρωπη από τις επιστήμες είναι η ιατρική και οι άνθρωποι, που δια βίου σηκώνουμε επάνω μας τη σωματική αρρώστια, αισθανόμαστε πάντα την ανάγκη, με την πρεσβεία των αγίων, να ζητήσουμε τη βοήθεια του Θεού. Οι άγιοι Ανάργυροι, όπως το λέγει ο Ιησούς Χριστός στο Ευαγγέλιο κι όπως το ψάλλουμε στο Απολυτίκιο, καθώς δωρεάν έλαβαν το χάρισμα, έτσι δωρεάν και παρέχουν τις ιάσεις. Αμήν.
Από το βιβλίο:
ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Λ. ΨΑΡΙΑΝΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ
ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΜΨΥΧΟΙ
(Εξαπλά β’)
ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΑΓΙΟΛΟΓΙΚΑ
Η/Υ επιμέλεια, Σοφίας Μερκούρη.
Απολυτίκιον. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας χάριτος, τη ενεργεία, αναβλύζοντα, θαυμάτων ρείθρα, αναργύρως τα σεπτά ημών λείψανα, εκ των λαγόνων της γης κόσμω έλαμψαν, Κύρε θεόφρον, Ιωάννη τε ένδοξε: όθεν άπαντες, την τούτων τιμώντες εύρεσιν, αιτούμεν δι’ ημών το μέγα έλεος.
Κοντάκιον. Ήχος πλ. β’. Χειρόγραφον εικόνα.
Το μέγα ιατρείον της οικουμένης, το ζεύγος του Χριστού το πεποθημένον, τους φωστήρας τους εκλάμποντας, ταις αυγαίς των ιάσεων, υμνήσωμεν πιστοί μεγαλοφώνως, ένδον του ναού αυτόν βοώντες: Κύρος και Ιωάννης, οι χορηγοί των θαυμάτων, και ιατροί των νοσούντων, αυγάζουσι τα πέρατα.
Μεγαλυνάριον.
Ρείθρα ιαμάτων παντοδαπών, βλύζοντα τω κόσμω, ανεφάνησαν εκ της γης, υμών νυν τα σκήνη, Κύρε και Ιωάννη, εξ ων ρώσιν τρυγώμεν, ψυχής και σώματος.
Περισσότερα για το Συναξάριο της ημέρας βλέπε και στον:
ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗ
