Σήμερα η εκκλησία μας εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη, καθώς γράφει στο Συναξάριο, «των αγίων μαρτύρων Μελετίου του στρατηλάτου και των συν αυτώ», δηλαδή του Άγίου Μελετίου του στρατηλάτου και των συν αυτώ Μαρτύρων: Ιωάννου, Στεφάνου, Σεραπίονος του Αιγυπτίου, Καλλινίκου του μάγου, Μαρκιανής, Παλλαδίας και Σωσάννης, Κυριακού και Χριστιανού των Νηπίων, δώδεκα κομήτων και τριβούνων: Φήστου, Φαύστου, Μαρκέλλου, Θεοδώρου, Μελετίου, Σεργίου, Μαρκελλίνου, Φήλικος, Φωτεινού, Θεοδωρίσκου, Μερκουρίου και Διδύμου, καθώς και άλλων έντεκα χιλιάδων διακοσίων οκτώ Μαρτύρων. Αυτή τη φράση «και των συν αυτώ» την διαβάζουμε συχνά στο συναξάριο και θέλει να πει, πως μαζί με έναν μάρτυρα πήγαιναν κι άλλοι πολλοί στο θάνατο, βλέποντας την πίστη και την καρτερία του στα βασανιστήρια. Έναν στην αρχή ανέκριναν και βασάνιζαν οι δήμιοι και πολλοί στο τέλος τον ακολουθούσαν. Κι είναι ακριβώς και σε τούτο το σημείο να θαυμάζουμε, πως η πίστη διαδίδεται, όσο περισσότερο διώκεται. Το αποτέλεσμα των διωγμών είναι πάντα
αντίθετο από εκείνο που ζητούνε να επιτύχουν και περιμένουν οι διώκτες. Ακριβώς γιατί η πίστη του ευαγγελίου είναι δύναμη Θεού.
Ο άγιος Μελέτιος ο στρατηλάτης και οι «συν αυτώ» μαρτύρησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Αντωνίου του Ηλιογαβάλου, που βασίλεψε από το 212 έως το 217. Ο άγιος Μελέτιος ήταν αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού και μαζί με τρεις στρατιώτες που είχε κοντά του καταγγέλθηκε πως ήταν χριστιανός. Οδηγήθηκαν λοιπόν στον ειδωλολατρικό ναό, για να προσφέρουν θυσία στους ψεύτικους θεούς. Ήταν αυτός ένας έμπρακτος τρόπος, για να βεβαιωθεί ή όχι η κατηγορία. Ο Μελέτιος και οι στρατιώτες του μπήκαν στο ναό κι αντί να προσκυνήσουν τα είδωλα, προσευχήθηκαν στον αληθινό Θεό, και τότε τα είδωλα έπεσαν κι έγιναν συντρίμμια. Μπροστά στο θαύμα όλοι έμειναν κατάπληκτοι.
Αλλά η απιστία έχει πολλούς τρόπους, που εξηγεί τάχα τα θαύματα του Θεού. Όταν ο Ιησούς Χριστός εθεράπευε τους άρρωστους κι έδιωχνε τα πονηρά πνεύματα, οι εχθροί του έλεγαν ότι «εν τω άρχοντι των δαιμόνων εκβάλλει τα δαιμόνια». Έβλεπαν τα θαύματα και, για να αρνηθούν την θεότητα του Ιησού Χριστού, τα εξηγούσαν ως έργα διαβολικά. Αυτό ο Ιησούς Χριστός είπε πως είναι βαρυσήμαντη και ασυγχώρητη αμαρτία και βλασφημία στο Άγιο Πνεύμα, που θα πει να βλέπεις την αλήθεια και με κάθε τρόπο να αντιστέκεσαι για να μην τη δεχθείς. Το ίδιο έκαναν και κάνουν στους αιώνες όλοι οι εχθροί και διώκτες της εκκλησίας: αρνιούνται το θείο έργο της και τη συκοφαντούν για εχθρό του λαού.
Ο Μάξιμος, ο ηγεμόνας του τόπου, όταν έμαθε πως με την προσευχή του Μελετίου έπεσαν και κομματιάστηκαν τα είδωλα, αντί να σκεφτεί φρονιμότερα, εξοργίστηκε: κι αντί να πιστέψει, τα ‘βαλε με το Θεό. Αυτή είναι η τραγικότητα της απιστίας: για να δικαιωθεί, φθάνει να τα βάλει με το Θεό. Έδωκε λοιπόν ο Μάξιμος διαταγή να δείρουν σκληρά τους μάρτυρες και να τους ξεσκίσουν τα πλευρά. Στο τέλος, κρέμασαν τον Μελέτιο σ’ ένα πεύκο και αποκεφάλισαν τους στρατιώτες του. Τί τους εστοίχιζε τάχα και τί τους συγκρατούσε; Όταν εξαγριωθούν τα πάθη και πωρωθεί η συνείδηση, το πιο φθηνό πράγμα είναι η ζωή του ανθρώπου. Χιλιάδες αθώοι θυσιάζονται κι οι διώκτες των πιστεύουν πως προσφέρουν θυσία στο Θεό.
Όμως ήσαν και κάποιοι που είδαν το μαρτύριο του Μελετίου και των στρατιωτών του, και πίστεψαν. Το μαρτύριο είναι το μεγαλύτερο από τα θαύματα, που γίνονται στον κόσμο: μπροστά στο θάρρος και την καρτερία των μαρτύρων, θαύμασαν και λύγισαν οι ίδιοι οι δήμιοι, που τους βασάνιζαν. Ένας μάγος και τώρα, όταν είδε πως με το θανατηφόρο δηλητήριο που έφτιαξε, ο άγιος Μελέτιος το ήπιε και δεν τον έβλαψε, πίστεψε και χωρίς άλλη διαδικασία αποκεφαλίστηκε. Το ίδιο και δώδεκα άνδρες, τρεις γυναίκες και δυο μικρά παιδιά. Τα δυο μικρά παιδιά τα ρώτησαν και τους είπαν˙ «Εσείς σε ποιόν πιστεύετε; Στον Δία ή στο Χριστό». Νόμισαν πως τα παιδιά θα είχαν φοβηθεί με όσα είδαν, άλλ’ όμως εκείνα με θάρρος απάντησα:ν «Στο Χριστό!».
Είναι αλήθεια, όλοι το βλέπουν και κανένας δεν μπορεί να το αρνηθεί, ότι η πίστη πάντα διώκεται. Και είναι φυσικό να θαυμάζει κανείς πως η εκκλησία, καθώς το λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «χειμάζεται, άλλ΄ού καταποντίζεται». Αυτό δείχνει πως η εκκλησία δεν είναι «εκ του κόσμου τούτου» και ότι, καθώς το βεβαιώνει ο Ιησούς Χριστός, «πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής»˙ δεν θα χαθεί ποτέ η εκκλησία. Όμως αυτό δεν πρέπει να μας επαναπαύει, γιατί ο Θεός δεν σώζει την εκκλησία με μαγικό τρόπο, αλλά ευλογεί και ενισχύει την πίστη εκείνων που πιστεύουν. Ένας μάρτυρας πέφτει, σαν τον άγιο Μελέτιο το στρατηλάτη, και δεκαπέντε άλλοι πάνε κοντά του. Γιατί πάντα είναι περισσότεροι οι πιστοί απ’ όσοι φαίνονται: περισσότεροι κάθε φορά από τους άθεους και τους διώκτες. Αμήν.
Από το βιβλίο:
ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Λ. ΨΑΡΙΑΝΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ
ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΜΨΥΧΟΙ
(Εξαπλά β’)
ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΑΓΙΟΛΟΓΙΚΑ
Η/Υ επιμέλεια, Σοφίας Μερκούρη.
Περισσότερα για το Συναξάριο της ημέρας βλέπε στον:
ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗ
