Κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου της Ορθοδόξου Ιεραποστολής στην Αλάσκα, γεννήθηκε στο νησί Ουναλάσκα, στα 1802, ο Ιάκωβος Νετσέτωβ. Ήταν καρπός ενώσεως Ρώσσου και Άλεουτινής. Ο μικρός Ιάκωβος έδειξε μεγάλο ζήλο για μάθηση, κλήση σε ο,τι αφορούσε την εκκλησιαστική ζωή, ευσέβεια και συνειδητή ζωή στις εντολές του Χριστού. Γι’ αυτούς τους λόγους, τον βρίσκομε μετά λίγα χρόνια να σπουδάζη στο Θεολογικό Σεμινάριο του Ιρκούτσκ της Σιβηρίας, όπου και χειροτονήθηκε ιερεύς, όταν ήλθε η κατάλληλη στιγμή. Μετά τη χειροτονία του ο νεαρός πρεσβύτερος επιστρέφει στον λευκό ιεραποστολικό αγρό της γενέτειρας του για να εργασθή κι αυτός για το φωτισμό των συμπατριωτών του.
Η διακονία του στην Αλασκινή Εκκλησία διαρκεί τριάντα έξι χρόνια, μέχρι τη στιγμή που ο Κύριος τον κάλεσε κοντά του. Η ζωή του λοιπόν περιλαμβάνει αγώνες σκληρούς, πότε από τις αντίξοες καιρικές συνθήκες και πότε από τους μάγους —σαμάνους οι οποίοι, όπως και με τους προηγούμενους ιεραποστόλους, έκαναν το παν για να εμποδίσουν το σωτήριο έργο του. Το παράδειγμα του αγίου Γερμανού τον ενέπνευσε να τον μιμηθή στην εφαρμογή του ποιμαντικού του προγράμματος. Όταν ο καιρός ήταν κάπως καλός και επέτρεπε τις μετακινήσεις, επιβιβαζόταν στο ισχνό του καγιάκ και επισκεπτόταν τα διάφορα νησιά των Αλεούτιων για κατήχησι, βαπτίσεις, και πνευματικό καταρτισμό των ήδη εκεί βαπτισμένων ιθαγενών.
Για τις επικοινωνίες στην ηπειρωτική χώρα, φόρτωνε τις φτωχές του αποσκευές σε έλκηθρα που τα έσερναν σκυλιά, και συντροφιά με συνεργάτες του, κυρίως νέους κατωτέρους κληρικούς και κατηχητές, έσπερνε το Λόγο του Θεού στις πιο απομακρυσμένες περιοχές των Αλεουτίων αλλά και των Εσκιμώων της Αλάσκας που κατοικούσαν την ενδοχώρα, επεκτείνοντας τις δραστηριότητες του, μέχρι τους ιθαγενείς Γιουπίκ που ζούσαν στην κάτω κοιλάδα του πόταμου Γιούκωνος. Αυτά συνέβαιναν από το 1845 έως το 1863 και ο μετέπειτα άγιος Ιάκωβος, ήταν ο δεύτερος Ορθόδοξος ιερεύς που ασχολήθηκε με τόσο προχωρημένες ιεραποστολικές διεισδύσεις, μετά τον άγιο ιερομάρτυρα Ιουβενάλιο. Ο λόγος του Ιακώβου απέδιδε συνήθως καρπό. Σχεδόν σ’ όλα τα μέρη που πήγαινε, οι ιθαγενείς, βλέποντας ‘ίσως σ’ αυτόν έναν ομοεθνή τους, τον υποδέχονταν με καλή διάθεση και πείθονταν στο κήρυγμα του με κάποια άνεση και ευκολία. Βέβαια η αντίθεση των μάγων-ιερέων των λεγομένων σαμάνων, πολλές φορές του έφερνε πολλά και μεγάλα εμπόδια. Όμως ο αγρός του Κυρίου
ξεχερσωνόταν όλο και πιο βαθειά.
Ο άγιος Ιάκωβος δεν αρκούνταν μόνον με το να βαπτίζη τους ιθαγενείς. Ενδιαφερόταν κατόπιν για την πορεία της πνευματικής ζωής των παιδιών του ποιμνίου του, τους δίδασκε τους κανόνες ζωής και τα μυστικά της πνευματικής ανόδου καθώς και της συμμετοχής στα μυστήρια της Εκκλησίας και ιδίως την προετοιμασία για τη συμμετοχή στο Μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας και Μεταλήψεως. Τους μάθαινε πως να εξομολογούνται και τους καθοδηγούσε στην πρακτική της Προσευχής και της Νηστείας.
Στις περιοδείες του, όπου δεν υπήρχε ναός, και αυτό ήταν ο κανόνας, αφού σε νέες χώρες ολοένα και προωθείτο, έσερνε μαζί του μια σκηνή που χρησίμευε για κινητή Εκκλησία, όταν το κρύο ήταν δυνατό και εμπόδιζε τη σύναξη στην ύπαιθρο, η ακόμα απειλούσε με πάγωμα τα άγια είδη της Θείας Ευχαριστίας. Όταν ο χειμώνας εμπόδιζε τις περιοδείες του, ο άγιος Ιάκωβος ασχολείτο με την μετάφρασι, στην τοπική γλώσσα, της Αγίας Γραφής και άλλων ιερών βιβλίων. Για την προαγωγή των ιθαγενών ο άγιος ίδρυσε ακόμη ένα σχολείο. Οι ταλαιπωρίες των περιοδειών, η ηλικία και οι πολλές κακουχίες, έφθειραν σιγά σιγά την υγεία του πατρός Ιακώβου.
Στο τέλος της ζωής του, υπέστη την δοκιμασία και ενός άλλου πειρασμού του μισοκάλου διαβόλου, ο οποίος δεν άντεχε, από φθόνο, τον ιεραπόστολο να κερδίζη ψυχές για την Εκκλησία. Έτσι συκοφαντήθηκε άδικα από έναν άλλο ιεραπόστολο, προς το διάδοχο του αγίου Ιννοκεντίου, επίσκοπο της Αλάσκας, Πέτρο. Ο Δεσπότης κάλεσε στη Σίτκα, έδρα της Επισκοπής, τον Ιάκωβο, όπου ο τελευταίος δε δυσκολεύτηκε καθόλου να διάλυση τις πλεκτάνες του πονηρού. Στη Σίτκα, ύστερα από λίγο παρέδωσε την αγία ψυχή του στον Θεό, στις 26 Ιουλίου του 1865. Η ταφή του έγινε στην ίδια πόλη.
Η εκκλησία της Αμερικής, ανεγνώρισε τον Ιάκωβο ως άγιο και τον παρέδωκε εις λατρείαν των πιστών το σωτήριον έτος 1994.
Άγιε Ιάκωβε, έργατα του Ευαγγελίου, έως εσχατιών της Γης, πρέσβευε για την Εκκλησία της Αλάσκας, και για όλους εμάς. Αμήν.
Από το βιβλίο: «Αλάσκα, Ορθόδοξο Συναξάρι – Γεωργίου Εμμανουήλ Πιπεράκη.»
Παράβαλε και:
26 Ιουλίου, Μνήμη της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος Παρασκευής: το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θ. Λ., Συναξάριον, Υμνολογική Εκλογή, Χαιρετισμοί.
26 Ιουλίου, βίος και πολητεία της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος Παρασκευής: Οσιομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού (και mp3). Παρακλητικός Κανών.
26 Ιουλίου, μνήμη και της Αγίας Μάρτυρος Ωραιοζήλης: Συναξάριον, Ασματική Ακολουθία.
