Η παραβολή του σπορέως και η εξήγησίς της – Ιερομ. Κοσμά Δοχειαρίτου.

(Ματθ. ιγ, 1-9˙ 18-23. Μάρκ. δ, 1-20. Λουκ, η, 4-15)

Άρχισε πάλι να διδάσκει ο Ιησούς πλάι στη λίμνη της Γαλιλαίας. Γύρω του είχε μαζευτεί πάρα πολύς κόσμος˙ γι’ αυτό ο ίδιος μπήκε και κάθισε σ’ ένα πλοιάριο, ενώ όλος ο κόσμος έμεινε στη στεριά πλάι στη λίμνη. Τους δίδασκε πολλά με παραβολές και τους έλεγε: «Βγήκε ο σποριάς για να σπείρει τον σπόρο του˙140 Και καθώς έσπερνε, μερικοί σπόροι έπεσαν στον δρόμο, κι ήρθαν τα πουλιά και τους έφαγαν. Άλλοι έπεσαν σε πετρώδες έδαφος που δεν είχε πολύ χώμα κι αμέσως φύτρωσαν, γιατί το χώμα ήταν λιγοστό. Μόλις όμως ανέτειλε ο ήλιος, κάηκαν, κι επειδή δεν είχαν ρίζες ξεράθηκαν. Άλλοι σπόροι έπεσαν στ’ αγκάθια, κι όταν τα αγκάθια μεγάλωσαν τους έπνιξαν και δεν καρποφόρησαν. Τέλος άλλοι έπεσαν στο γόνιμο έδαφος, όπου βλάστησαν, αυξήθηκαν κι έδωσαν καρπό, τριάντα κι εξήντα κι εκατό φορές περισσότερο. Όποιος έχει αυτιά για ν’ ακούει, ας τα ακούει αυτά», τους έλεγε.

87. Εξήγησις της παραβολής του σπορέως.
(Ματθ. ιγ, 18- 23, Λουκ. η, 11-15)

Τους λέει ο Ιησούς: «Αν αυτή την παραβολή δεν καταλαβαίνετε, πώς τότε θα καταλάβετε όλες τις άλλες παραβολές; Ο σποριάς σπέρνει τον λόγο του Θεού. Με τους σπόρους που έπεσαν στον δρόμο εννοούνται εκείνοι στους οποίους σπέρνεται ο λόγος και, μόλις τον ακούσουν, αμέσως έρχεται ο σατανάς και παίρνει τον λόγο που έχει σπαρθεί στις καρδιές τους. Με άλλους πάλι συμβαίνει ότι με τους σπόρους που σπέρνονται σε πετρώδες έδαφος: αυτοί όταν ακούσουν τον λόγο, αμέσως τον δέχονται με χαρά˙ δεν ριζώνει όμως μέσα τους, αλλά είναι προσωρινός. Έπειτα, όταν αρχίσουν κατατρεγμοί ή διωγμοί εξαιτίας του ευαγγελίου, αμέσως το απαρνούνται. Με τους σπόρους που σπέρνονται σ’ αγκάθια εννοούνται αυτοί που ακούν τον λόγο, οι μέριμνες όμως για τα εγκόσμια, η απάτη του πλούτου και οι λοιπές επιθυμίες μπαίνουν μέσα τους και καταπνίγουν τον λόγο, κι έτσι δεν καρποφορεί. Άλλοι, τέλος, μοιάζουν με τον σπόρο που σπάρθηκε στο γόνιμο έδαφος: αυτοί ακούν το ευαγγέλιο, το δέχονται και φέρνουν καρπό, άλλοι τριάντα, άλλοι εξήντα κι άλλοι εκατό
φορές περισσότερο».

ΣΧΟΛΙΑ

(140) Ποίος είναι ο σπορεύς και γεωργός του λόγου:
«Είπεν ο Κύριος την παραβολήν ταύτην˙ Εξήλθεν ο σπείρων του σπείραι τον σπόρον αυτού˙ και εν τω σπείρειν αυτόν, ο μεν έπεσε παρά την οδόν, και κατεπατήθη, και τα πετεινά του ουρανού κατέφαγεν αυτό».

Δια τι άρα γε ο Κύριος εφανέρωσε μεν τι σημαίνουσι της παραβολής ταύτης τα λόγια, εσιώπησε δε το ποίος είναι ο σπορεύς και γεωργός του λόγου; Επειδή πρώτος γεωργός του σπόρου, ήτοι πρώτος κήρυξ και διδάσκαλος του ευαγγελικοού κηρύγματος, είναι αυτός ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο και της παραβολής ταύτης ποιητής, δια τούτο, ίνα μη είπη, «Εγώ εξήλθον του σπείραι τον εμόν σπόρον», και ούτω φανή φιλόδοξος, και αφορμήν παράσχη κατηγορίας εις τους αφορμήν ζητούντας Φαρισαίους και Γραμματείς, εσχημάτισεν εις τρίτον πρόσωπον ανώνυμον τον λόγον, ειπών «Εξήλθεν ο σπείρων του σπείραι τον σπόρον αυτού».

Αυτός είναι εκείνος ο οποίος, χωρίς να εγκαταλείψη τους πατρικούς κόλπους, ως Θεός, εξήλθεν εις την γην, άνθρωπος γενόμενος δι’ ημάς, και κηρύξας εις ημάς της σωτηρίας τα μαθήματα. Ούτω δε σχηματίσας τον παραβολικόν λόγον, εφανέρωσε κήρυκα του Ευαγγελίου όχι μόνον εαυτόν, αλλά και τους θεηγόρους Αποστόλους, και τους αγίους ιεράρχας και διδασκάλους, και πάντα άλλον κήρυκα της ευσεβείας και ορθοδοξίας. Σημείωσον δε, ότι δεν είπεν εξήλθεν ο γεωργός, άλλ’ εξήλθεν ο σπείρων, ίνα δια τούτου φανερώση ότι καθώς αληθινός γεωργός είναι όχι εκείνος, ο οποίος έχει μεν σπόρον, αλλά δεν σπείρει, άλλ’ όστις και έχει σπόρον και σπείρει.

Ούτω και διδάσκαλος αληθής είναι όχι εκείνος, ο οποίος έχει μεν την δύναμιντου διδάσκειν, όμως δεν διδάσκει, άλλ’ όστις έχων της διδασκαλίας το χάρισμα, πράγματι και αληθεία διδάσκει. Βλέπε δε πρώτον όσα συμβαίνουσιν εις τον σπειρόμενον σπόρον, έπειτα ακούεις, ότι τα όμοια συμβαίνουσι και εις τον διδασκόμενον λόγον. Ότε, λέγει, ο γεωργός έσπειρε τον σπόρον, ο μεν, ήτοι μέρος μεν του σπόρου, έπεσεν εις την οδόν˙ όθεν και οι διερχόμενοι κατεπάτησαν, και τα πετεινά δε τα εις τον αέρα πετώντα κατέφαγον αυτόν.

(Αρχιερέως, Νικηφόρου Θεοτόκη.)

Από το βιβλίο: «Ιησούς Χριστός: Βίος, Διδασκαλία, Θαύματα», Α’ τόμος, του Ιερομονάχου Κοσμά του Δοχειαρίτου.

Ιερόν Δοχειαρίτικον Κελλίον, Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Αγιον Ορος 2011.

Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.

Παράβαλε και:
Κυριακή Δ. Λουκά: η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., του Αγ. Οσιομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού – λόγος εις την παραβολήν του σπορέως.

Κατηγορίες: Άρθρα, Κυριακοδρόμιο (προσέγγιση στο Ευαγγέλιο και τον Απόστολο της Κυριακής και των Μεγάλων Εορτών), Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.