ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ
Δημητσάνα – Μεγαλόπολη, Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
Ο Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΓΑΜΙΑ ΤΩΝ ΙΕΡΩΜΕΝΩΝ
1. Παρακαλώ, αδελφοί, δώσατε προσοχή, για να σας ερμηνεύσω στο σημερινό μου κήρυγμα τον Πέμπτο Αποστολικό Κανόνα. Ακούστε: Όπως σήμερα έχουμε εγγάμους ιερείς, έτσι παλαιότερα είχαμε και εγγάμους Επισκόπους. Ο άγιος Σπυρίδωνας, για παράδειγμα, ήταν έγγαμος Επίσκοπος. Η αγαμία των Επισκόπων καθορίστηκε υποχρεωτικά από την ΣΤ´ Οικουμενική Σύνοδο, το 680 μ.Χ., από τον 12ο Κανόνα της. Οι Παπικοί έχουν υποχρεωτική την αγαμία των κληρικών τους για όλες τις βαθμίδες. Για την καινοτομία τους αυτή οι Παπικοί επικαλούνται τον άγιο Επιφάνιο, ο οποίος κάπου λέγει ότι δεν δέχεται η Εκκλησία, για την ιερωσύνη, όποιον είναι νυμφευμένος με γυναίκα. Στην γνώμη μάλιστα αυτή του αγίου Επιφανίου συμφωνούν και ο Ινοκέντιος και ο Διάλογος.
Αλλά είναι σημαντικό να πούμε εδώ τι λέγει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης πάνω σ’ αυτό: «Δεν μας μέλει – λέγει ο άγιος – τι είπαν η τι εφρόνησαν μερικοί Πατέρες, αλλά τι λέγει η Αγία Γραφή και οι Οικουμενικές Σύνοδοι και η γνώμη όλων των Πατέρων. Διότι δεν συνιστά δόγμα στην Εκκλησία η γνώμη μερικών»! Και αναφέρει στην συνέχεια ο Αγιορείτης άγιος Νικόδημος τον ασκητή και ομολογητή άγιο Παφνούτιο, ο οποίος στην Α´ Οικουμενική Σύνοδο δεν άφησε να επικρατήσει η γνώμη μερικών, που ζητούσαν να εμποδίσουν τον γάμο των ιερέων. Είπε τότε ο άγιος Παφνούτιος, όπως το αναφέρει ο άγιος Νικόδημος: «Ο γάμος των ιερέων είναι σωφροσύνη και ο καθένας πρέπει να αφήνεται ελεύθερος στην προαίρεσή του, κατά την αρχαία της Εκκλησίας παράδοση». Να είναι ελεύθερος, δηλαδή, ο καθένας να εκλέξει ή να παρθενέψει ή να έλθει σε γάμου κοινωνία. Λάθος λοιπόν και αίρεση η υποχρεωτική παρθενία των Παπικών για τους ιερείς τους. Και η υποχρεωτική αυτή παρθενία έφερε τα πάμπολλα ηθικά σκάνδαλα των Παπικών ιερωμένων.
2. Ο Πέμπτος Κανόνας των Αγίων Αποστόλων, που θέλω να σας ερμηνεύσω, αδελφοί μου χριστιανοί, λέγει ότι δεν επιτρέπεται κανένας Επίσκοπος (που ήταν έγγαμοι τότε, ξαναλέγω) ή Πρεσβύτερος ή Διάκονος να διώξει την γυναίκα του «προφάσει ευλαβείας». Αν τυχόν το κάνει αυτό να αφοριστεί, μέχρις ότου να μετανοήσει και να δεχθεί πάλι την γυναίκα του που απομάκρυνε. Αν όμως επιμένει σ’ αυτό που έκανε, να καθαιρείται, λέγει ο Κανόνας που ερμηνεύουμε.
3. Αλλά τι σημαίνει η φράση να διώξει την γυναίκα του «προφάσει ευλαβείας»; Σημαίνει ότι αυτός θέλει να ζήσει στο εξής παρθενική ζωή και γι᾽ αυτό απομακρύνει την γυναίκα του. Αυτό, χριστιανοί μου, είναι καλή επιθυμία για έναν έγγαμο ιερωμένο, αλλά θα πρέπει και η πρεσβυτέρα του ιερέα να είναι σύμφωνη σ’ αυτό• να θέλει, δηλαδή, και αυτή να ζήσει παρθενική ζωή. Ο απόστολος Παύλος λέγει στα ανδρόγυνα, η εγκράτειά τους, στην περίοδο της νηστείας, να γίνεται «εκ συμφώνου» (Α´ Κορ. 7,5). Να γίνεται, δηλαδή, με την σύμφωνη γνώμη και των δυό. Όταν ένας από τους δύο συζύγους δεν συμφωνεί για εγκράτεια, το άλλο μέλος πρέπει να υποχωρεί. «Δέδεσαι γυναικί; Μη ζήτει λύσιν», λέγει ο Απόστολος.
4. Το πνεύμα του Κανόνα μας εδώ καταδικάζει και τις λαϊκές εκείνες γυναίκες, που απαιτούν συνεχή εγκράτεια από τον σύζυγό τους, ή τους άνδρες που ζητούν το ίδιο από την σύζυγό τους, «προφάσει ευλαβείας» πάλι• για να κοινωνούν συνέχεια, για να αναφέρουμε ένα παράδειγμα. Όμως η γυναίκα που ζητάει μία τέτοια συνεχή εγκράτεια από τον άνδρα της, μπορεί, χωρίς να το γνωρίζει, να γίνει αιτία να πέσει ο άνδρας της σε μοιχεία. Έχω, αγαπητοί μου, μία ωραία περικοπή του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου σ’ αυτό το θέμα, που όμως δεν σας την λέγω όλη, για να μην σας κουράσω περισσότερο. Σας αναφέρω μόνο ένα τμήμα της περικοπής αυτής: «Μερικές γυναίκες – λέγει ο ιερός Πατέρας – κινούμενες όχι από σωστή ευλάβεια, χωρίζονται συζυγικά από τους άνδρες τους και νομίζουν ότι, κάνοντας έτσι, κάνουν κάτι το ευλαβικό και αγνό. Έτσι όμως ωθούν τους άνδρες τους σε μοιχεία». (Το κείμενο της περικοπής είναι στην ΙΣΤ´ Ομιλία του αγίου Πατέρα στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο).
5. Βλέπετε, αδελφοί χριστιανοί, πόσο ωραία, μέσα στην ανθρώπινη ανάγκη και ψυχολογία, τοποθετεί η Ορθόδοξη Εκκλησία μας τα πράγματα; Μείνετε, λοιπόν, σταθεροί στην Ορθόδοξη Εκκλησία, στην οποία γεννηθήκατε, και η οποία σας αγαπά και σας τρέφει με την σοφή διδασκαλία των Αγίων Πατέρων.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
Η/Υ ΠΗΓΗ:
Ακτίνες. .blogspot.com: 18 Οκτωβρίου 2014.
Παράβαλε και:
Ο πρώτος Αποστολικός Κανόνας. Χειροτονία Επισκόπου – Μητροπ. Γόρτυνος Ιερεμίου.
Ο Δεύτερος Αποστολικός Κανόνας. Η χειροτονία όλων των κληρικών από τον Επίσκοπο – Μητροπ. Γόρτυνος Ιερεμίου.
Ο Τρίτος Αποστολικός Κανόνας «Τι να προσφέρουμε στο Ιερό Θυσιαστήριο» – Μητροπ. Γόρτυνος Ιερεμίου.
