Ακούστε το επόμενο κείμενο όπως αυτό «δημοσιεύθηκε» στο 157-ο τεύχος (Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου του 2016) του ηχητικού περιοδικού μας, Ορθόδοξη Πορεία.
γύρω μας, υπάρχουν κι άλλοι… – Μαρίνας Διαμαντή.mp3
Παρατηρώντας τη σημερινή νεολαία, διαπιστώνουμε ότι στην πλειοψηφία τους τα σημερινά παιδιά δεν σέβονται τους άλλους ανθρώπους που υπάρχουν γύρω τους. Συμπεριφέρονται σαν να τους ανήκει δικαιωματικά το περιβάλλον που ζουν και θεωρούν ότι μπορούν να ζουν όπως επιθυμούν, χωρίς να ρωτούν κανέναν και χωρίς να εξετάζουν, αν ενοχλούν τους άλλους ανθρώπους. Το καθένα κοιτάζει πως θα ικανοποιήσει τις δικές του ανάγκες, πως θα επικρατήσει στο περιβάλλον του, αγνοώντας παντελώς τους γύρω του. Τα βλέπουμε, για παράδειγμα, στον δρόμο ή στα μέσα μαζικής μεταφοράς να κυκλοφορούν παρέες, μιλώντας και γελώντας δυνατά, συχνά χρησιμοποιώντας πολύ άσχημη γλώσσα, χωρίς να απασχολούνται με το αν ο υπόλοιπος κόσμος ενοχλείται με τη φασαρία τους. Κάπου-κάπου δε, ανοίγουν και τα κινητά τους, προσθέτοντας στην φασαρία της παρέας και τους εξ αποστάσεως φίλους. Οι γονείς, βέβαια, δεν συνειδητοποιούμε εύκολα αυτή τη συμπεριφορά στα δικά μας τα παιδιά, παρά μόνο όταν αυτά φθάνουν να αγνοούν κι εμάς τους ίδιους. Ίσως έχουμε συνηθίσει
κιόλας τη φασαρία τους, οπότε ευρισκόμενοι σε δημόσιο χώρο δεν εξετάζουμε αν αυτή η φασαρία ενοχλεί τους άλλους ανθρώπους. Όσο είναι μικρά, τα δικαιολογούμε κιόλας, λέγοντας ότι παιδιά είναι, δεν καταλαβαίνουν. Όταν όμως μεγαλώσουν κι έχουν παγιωθεί σε μια νοοτροπία, τότε μας κακοφαίνεται.
Μου είχε κάνει εντύπωση ένα παιδάκι το οποίο, από ενός έτους ακόμη, για να σταματήσει τη φασαρία που έκανε στην Εκκλησία, αρκούσε η μαμά του να του ψιθυρίσει στο αυτί: «βλέπεις τώρα ότι ενοχλείς τη διπλανή κυρία με τις φωνές σου;» Το παιδάκι τότε έριχνε μια λοξή ματιά στην διπλανή κυρία και σταματούσε αμέσως! Αυτό το παράδειγμα είναι μάλλον μια εξαίρεση στο γενικό κανόνα, που αποδεικνύει πάντως ότι ο σεβασμός προς τον διπλανό μας μπορεί να διδαχθεί στα παιδιά! Αν το καλοσκεφτούμε όμως, αυτή η συμπεριφορά δεν είναι μόνο των παιδιών. Παρατηρείται κατά κόρον και στους μεγάλους. Δεν είναι λίγες οι φορές που έτυχε να περπατάμε στο δρόμο και δεχθήκαμε μια δυνατή σπρωξιά από διερχόμενο περαστικό καθώς μας προσπερνούσε, χωρίς, βεβαίως, τις περισσότερες φορές, να γυρίσει να μας κοιτάξει και να ζητήσει συγνώμη…
Μια Κυριακή, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μας διακοπών, σε έναν επαρχιακό Ναό, παρατηρούσα μπροστά μου μια νέα μητέρα, η οποία ήρθε στην Εκκλησία στη μέση της Θείας Λειτουργίας και προσπαθούσε σε έναν γεμάτο Ναό, του οποίου η χωρητικότητα ήταν το πολύ για εβδομήντα άτομα, να στριμωχτεί και να σταθεί σε ένα μικρό διαδρομάκι, ανάμεσα στις καρέκλες που βρίσκονταν στην μεριά των γυναικών και σε ένα τραπεζάκι που είχε επάνω Άγιο Λείψανο τοπικού Αγίου, έχοντας μάλιστα, μια τεράστια τσάντα στον ώμο και τραβώντας ένα πιτσιρίκι από το χέρι! Όπως ήταν φυσικό η τεράστια τσάντα χτύπησε στο κεφάλι την διπλανή κυρία που είχε την «τύχη» να στέκεται στην πρώτη καρέκλα και «βολεύτηκε» εκεί, πάνω στο κεφάλι της! Η μητέρα δεν αντιλήφθηκε τίποτε, ούτε απασχολήθηκε να εξετάσει αν δίπλα στεκόταν άλλος άνθρωπος ή όχι. Είδε μια θέση μέσα στην Εκκλησία που ήθελε να πάει και πήγε! Ούτε όταν η κυρία, διστακτικά, απομάκρυνε την τεράστια τσάντα από το κεφάλι της, κατάλαβε τίποτε!
Αυτό το φαινόμενο το παρατηρούμε πολλές φορές κάθε μέρα. Μέσα στην Εκκλησία, μέσα στο λεωφορείο, μέσα στα μαγαζιά, μέσα στο ασανσέρ… μπαίνουν οι άνθρωποι, αδιαφορώντας για το ποιός βρίσκεται ήδη εκεί και έρχονται να πιάσουν τη θέση που τους αρέσει σαν να μην υπάρχει κανείς άλλος! Ιδιαιτέρως δε στους Ιερούς Ναούς, πολλές γυναίκες έρχονται προς το τέλος της Θείας Λειτουργίας και απαιτούν, στην κυριολεξία, να αδειάσει κάποια θέση για να καθίσουν, χωρίς να σκέφτονται ότι ο άλλος άνθρωπος ενδέχεται να χρειάζεται να καθίσει στη θέση του, γιατί έχει έρθει από το πρωί και μπορεί να είναι τώρα κουρασμένος! Αν έχουν δε και πιτσιρίκια μαζί τους, τότε η απαίτηση έχει αμέσως την δικαιολογία της: «μικρό παιδάκι είναι, πρέπει να βρει ένα χώρο να καθίσει και … να είναι και άνετος»! Τώρα, αν δεν κάθεται καλά και ενοχλεί τους διπλανούς (ή ακόμη περισσότερο και τους πιο μακριά!!) δεν πειράζει, γιατί …είναι παιδί!
Με αυτήν την τακτική, μεγαλώνοντας τα παιδιά, είναι απολύτως φυσικό κι αυτά να μην μάθουν να υπολογίζουν τους άλλους. Μαθαίνουν ότι μόνο αυτά υπάρχουν στο σύμπαν και κανείς άλλος. Όπως κι εμείς οι γονείς αυτό δείχνουμε. Ότι μόνο εμείς υπάρχουμε στον κόσμο και κανείς άλλος! Τα δικά μας προβλήματα είναι τα πιο σημαντικά, η δική μας η θέση είναι πάντα η πιο δύσκολη και πρέπει να επιστρατευθεί το σύμπαν να τη διορθώσει, οι δικές μας επιθυμίες είναι οι πιο σημαντικές και πρέπει άμεσα να εκπληρωθούν…
Στην πραγματικότητα όμως, όταν βάλουμε στην άκρη τον εαυτό μας και κοιτάξουμε γύρω μας, διαπιστώνουμε συχνά ότι οι ανάγκες των άλλων ανθρώπων –τις οποίες μέχρι τώρα δεν βλέπαμε– είναι μεγαλύτερες από τα δικά μας «μηδαμινά» προβλήματα. Η δική μας θέση, την οποία μέχρι τώρα θεωρούσαμε δεινή, είναι πολύ καλύτερη από την θέση άλλων ανθρώπων, οι οποίοι δεν πρόβαλαν το πρόβλημά τους, όπως εμείς, παρ’ ότι ήταν πολύ πιο σοβαρό!
Βγαίνοντας, λοιπόν, από τον εαυτό μας και κοιτάζοντας αντικειμενικά τον κόσμο, διαπιστώνουμε ότι τα προβλήματά μας τελικά είναι μηδαμινά ή ανύπαρκτα! Γκρινιάζουμε γιατί μας μειώθηκε ο μισθός και δεν έχουμε περίσσευμα χρημάτων να ξοδέψουμε για να διασκεδάσουμε και να «ξεδώσουμε», τη στιγμή που στον διπλανό μας τα χρήματα δεν φθάνουν για να ζήσει την οικογένειά του. Γκρινιάζουμε γιατί έχουμε βαρεθεί την εργασία που κάνουμε, τη στιγμή που ο διπλανός μας έχασε τη δουλειά του. Γκρινιάζουμε γιατί έχουμε δύο παιδιά και δεν μπορούμε να προλάβουμε όλα αυτά που θέλουμε να κάνουμε, ενώ ο διπλανός μας έχει περισσότερα παιδιά ή άλλες πολύ σημαντικές υποχρεώσεις και καταβάλει πολλαπλάσιο κόπο μέσα στη μέρα…
Αν κοιτάξουμε, λοιπόν, γύρω μας θα δούμε ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι! Άνθρωποι με τα δικά τους προβλήματα, τις δικές τους ανάγκες, το δικό τους δικαίωμα στη ζωή, το οποίο δεν έχουμε εμείς δικαίωμα να περιορίζουμε! Πρέπει να γίνει συνείδηση στον καθένα μας ότι:
Δεν έχω δικαίωμα να σπρώξω τον μπροστινό μου για να περάσω πρώτος, γιατί ο μπροστινός μου ήρθε πολύ πριν από μένα.
Δεν έχω δικαίωμα να παρακάμψω τη σειρά και να βγω μπροστά γιατί υπάρχουν κι άλλοι πριν από μένα, οι οποίοι ενδέχεται να βιάζονται το ίδιο.
Δεν έχω δικαίωμα να μιλάω στο κινητό μου δυνατά, στη μέση της πλατείας γιατί οι άλλοι άνθρωποι ενδέχεται να ενοχλούνται αλλά και γιατί δεν είναι ευγενικό ούτε δείχνει σωφροσύνη το να καθιστώ κοινό ακρόαμα τη συζήτησή μου.
Δεν έχω δικαίωμα να αφήνω το παιδί μου να κάνει φασαρία σε δημόσιο χώρο γιατί οι άλλοι άνθρωποι δεν φταίνε σε τίποτε…
Τελικά, στον 21ο αιώνα, απ’ ότι φαίνεται, οι συνθήκες κοινωνικής συμβίωσης είναι χειρότερες από αυτές που βίωναν οι άνθρωποι στο παρελθόν! Διότι παλιά, όσο δύσκολη και αν ήταν η ζωή των ανθρώπων, ο ένας σεβόταν τον άλλο, ο ένας βοηθούσε τον άλλο, ο ένας ζούσε για τον άλλο, γιατί έδιναν προτεραιότητα στην πνευματική τους ζωή και στις οδηγίες του Θεού. Γι’ αυτό και ήταν οι κοινωνίες καλύτερες! Σήμερα, εν ονόματι της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων, έχουμε ισοπεδώσει τα δικαιώματα των άλλων! Η ατομική ελευθερία έχει αφανίσει και την στοιχειώδη ευγένεια! Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ευγένεια είναι στοιχείο του πολιτισμού και δείχνει το επίπεδο της πνευματικής στάθμης του ανθρώπου.
Από το περιοδικό: «ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ», Τεύχος 121.
