Ο Άγιος Φανούριος είναι από τους πιο αγαπητούς αγίους σε όλο τον ελληνικό λαό, ο οποίος κάθε χρόνο τιμά και πανηγυρίζει τη μνήμη του στις 27 Αυγούστου.
Αυτός ο τόσο αγαπητός άγιος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί χωρίς αμφιβολία ως δώρο Θεού, διότι ήταν και παράμενε άγνωστος για πολλούς αιώνες, και μόνο το 1500 μ.Χ. βρέθηκε η Ιερή εικόνα του, που μας αποκάλυψε την ύπαρξή του και την παρρησία του ενώπιον του Θεού, ο οποίος τον έχει χαριτώσει με τόσο μεγάλη θαυματουργική δύναμη. Δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τον Άγιο Φανούριο, μόνο το όνομά του, το οποίο ήταν γραμμένο πάνω στην εικόνα που βρέθηκε. Ήταν στρατιωτικός, όπως φανερώνει η στολή που φορά, και μάλιστα κατά τους πρώτους αιώνες των μεγάλων διωγμών κατά της Χριστιανοσύνης.
Επίσης, πάνω στην εικόνα του, παρουσιάζονται και τα μεγάλα μαρτύρια που υπέστη ο Άγιος. Αυτά βέβαια είναι αρκετά, διότι μία εικόνα μας εξιστορεί όσα πράγματα θα μας εξιστορούσε και ένα βιβλίο.
Γύρω στο 1500 λοιπόν, τον καιρό που οι Αγαρηνοί κατέλαβαν το νησί της Ρόδου, από ένα εντελώς «τυχαίο» γεγονός, βρέθηκε η ιερά και σεβάσμια εικόνα του Αγίου. Οι Αγαρηνοί θέλησαν να ξαναφτιάξουν τα τείχη της πόλης, που είχαν σε πολλά σημεία καταστραφεί. Πήραν λοιπόν εργάτες πολλούς χριστιανούς, κι εκείνοι, καθώς έσκαβαν στα χαλάσματα κάποιων σπιτιών και παλαιών γκρεμισμένων ναών, βρήκαν, ανάμεσα σε πολλές εικόνες κατεστραμμένες, και μια θαυμάσια εικόνα, ολοκάθαρη και άφθαρτη, που φαινόταν σαν να είχε αγιογραφηθεί την ίδια μέρα, πράγμα αξιοθαύμαστο, που αποδεικνύει ότι η ανεύρεση της εικόνας δεν είναι τυχαία, αλλά δωρεά του Θεού.
Η εικόνα έδειχνε τον Άγιο Φανούριο, νέο στην ηλικία, ντυμένο στρατιωτικά, να κρατάει έναν σταυρό και μαζί μια λαμπάδα αναμμένη. Ολόγυρα από την εικόνα, κατά την συνήθεια των αγιογράφων τότε, υπήρχαν 12 παραστάσεις από τα μαρτύρια του Αγίου. Τα μαρτύρια που απεικονίζονται είναι μεγάλα, σκληρά, και αποκαλύπτουν ότι πρόκειται για μεγάλο και γενναίο αθλητή της πίστεως.
Στην πρώτη παράσταση εμφανίζεται ο Άγιος να απολογείται με παρρησία μπροστά στο Ρωμαίο άρχοντα.
Στη δεύτερη ο Άγιος εικονίζεται ανάμεσα σε στρατιώτες που τον χτυπούν με πέτρες στο κεφάλι και στο στόμα.
Στην τρίτη δείχνει τη συνέχεια αυτών των βασανιστηρίων, όπου έχουν ρίξει τον Άγιο πλέον στο χώμα και τον χτυπούν μανιασμένα με ρόπαλα και ξύλα, ενώ προσεύχεται.
Στην τέταρτη είναι γυμνός και ματωμένος μέσα στη φυλακή, όπου οι δήμιοί του, του καταξεσκίζουν τις σάρκες με σιδερένια εργαλεία. Εκείνος υπομένει ατάραχος με το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό.
Στην Πέμπτη ο Άγιος βρίσκεται μπροστά στον σκληρό τύραννο, με μια έκφραση που δείχνει τον πόνο και το μαρτύριο.
Στην έκτη προσεύχεται μόνος του μέσα στην φυλακή, έχοντας υψώσει τα χέρια ικετευτικά προς τον Ουρανό.
Στην έβδομη εικονίζεται ένα ακόμη μαρτύριο, όπου είναι γυμνός και καταματωμένος, ενώ γύρω του καίνε το σώμα του με αναμμένες λαμπάδες.
Στην όγδοη εμφανίζεται καταπλακωμένος κάτω από μια μεγάλη πέτρα, και ολόγυρά του βρίσκονται άγρια θηρία, έτοιμα να τον κατασπαράξουν. Ωστόσο μοιάζουν να είναι καθηλωμένα από την αγιότητά του.
Στην ένατη βρίσκεται μπροστά σε ένα ακόμα μαρτύριο, αφού τον έχουν στήσει μπροστά στα είδωλα με αναμμένα κάρβουνα στα χέρια, αλλά εκείνος προτιμά να κρατά τα κάρβουνα στα χέρια και να καίγεται, παρά να τα πετάξει στα είδωλα και να λυτρωθεί.
Στη δέκατη δέεται με τα χέρια υψωμένα στον ουρανό, ενώ γαλήνη και θείο φως είναι ζωγραφισμένα στο πρόσωπό του.
Στην ενδέκατη η κορύφωση του μαρτυρίου του: ο Άγιος στέκεται στη μέση και οι βασανιστές του τον έχουν τοποθετήσει σ’ ένα μεγάλο μάγκανο, και του τσακίζουν τα κόκαλα. Το πρόσωπο του παραμένει ήρεμο, και υπομένει με καρτερία το φρικτό μαρτύριο.
Στην τελευταία παράσταση εικονίζεται το φοβερό τέλος του μαρτυρίου του. Οι δήμιοί τον έκαψαν ζωντανό. Εικονίζεται λοιπόν μέσα σ’ έναν λάκκο με αναμμένα ξύλα, περιτριγυρισμένος από αναμμένες φλόγες και καπνούς.
Πάλι όμως το πρόσωπό του εξακολουθεί να είναι ήρεμο και ατάραχο, εστραμμένο με πίστη και αγαλλίαση προς τον αγαπημένο του Χριστό.
Και μόνο τα μαρτύρια που εικονίζονται στην εικόνα του Αγίου, τον καθιστούν μεγαλομάρτυρα. Παράλληλα όμως και τα αναρίθμητα θαύματα που Χάριτι Θεού επιτελεί, επιβεβαιώνουν ότι ο Άγιος έχει μεγάλη παρρησία προς τον Θεό.
Στα ερείπια λοιπόν εκείνα, ο επίσκοπος της Ρόδου, αναστήλωσε το ναό του Αγίου Φανουρίου, ο οποίος σώζεται μέχρι σήμερα, όπως και η εικόνα που βρέθηκε, περίπου 500 χρόνια πριν.
Τα θαύματα που από τότε άρχισε να τελεί ο Άγιος, έγιναν αφορμή να συντρέχουν στη Ρόδο πολλοί χριστιανοί για να ζητούν τις μεσιτείες του.
Η πιο χαρακτηριστική παράδοση στο λαό μας είναι βέβαια το εορταστικό έθιμο της φανουρόπιτας, που γίνεται συνήθως την παραμονή της εορτής του. Η πίτα αυτή είναι συνήθως μικρή και στρογγυλή σαν μικρός άρτος, μοιράζεται στους πιστούς, και γίνεται άλλοτε για να φανερώσει κάποιο χαμένο αντικείμενο ή κάποια χαμένη υπόθεση, ή κι ακόμη για να φανερώσει την υγεία σε κάποιον ασθενή.
Ο Άγιος αποτελεί έναν από τους πιο αγαπητούς και προσφιλείς αγίους, στον οποίο, ακόμη και σήμερα, προστρέχουν πλήθος πιστών, και εκείνος σπεύδει γρήγορα να εκπληρώσει ότι του ζητήσουμε.
Ο Άγιος Φανούριος είναι ο πολιούχος και προστάτης Άγιος ολοκλήρου της νήσου της Ρόδου.
Ας ευχηθούμε να φανερώνει ο μεγαλομάρτυς Φανούριος σε όλους μας την αγάπη του Θεού, τον λόγο του Ευαγγελίου Του, τον δρόμο της μετανοίας και της σωτηρίας μας.
Πατήστε εδώ για να «κατεβάσετε» τον Παρακλητικό Κανόνα εις τον Άγιον Φανούριον, σε rar μορφή.
Απολυτίκιον, ήχος Δ. Προς το ταχύ προκατάλαβε.
«Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς, αγγέλων πολίτευμα. Άνωθεν υμνωδίαις ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία, την ουράνιον δόξαν, ην εύρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε».
Παράβαλε και:
27 Αυγούστου, μνήμη και του Οσίου πατρός ημών Οσίου, επισκόπου Κορδούης της Ισπανίας: Βίος.
