Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου
Τω αυτώ μηνί (Νοεμβρίω) Η΄, η Σύναξις των Αρχιστρατήγων Μιχαήλ και Γαβριήλ, και των λοιπών ασωμάτων, και ουρανίων ταγμάτων.
Εις τον Αρχάγγελον Μιχαήλ.
Εβουλόμην σοι Μιχαήλ άσμα πρέπον,
Ασαι πρεπόντως, αλλ’ άϋλον ουκ έχω.
Εις τον Αρχάγγελον Γαβριήλ.
+ Ορών Γαβριήλ Άγγελον χαράς μέγαν,
Σε μάλα χαίρω και πτερούμαι σώ πόθω.
+ Ογδόη ουρανίης κυδαίνει τάξιος Αρχούς.
Εις την Σύναξιν των εννέα Ταγμάτων, Θρόνων, Χερουβίμ, και Σεραφίμ, Κυριοτήτων, Δυνάμεων, και Εξουσιών, Αρχών, Αρχαγγέλων, και Αγγέλων.
Επάξιόν τι Ταγμάτων των εννέα,
Τίς αν γόνος φθέγξαιτο μηνών εννέα;
Μιχαήλ ο ενδοξότατος και λαμπρότατος ταξιάρχης των ασωμάτων Δυνάμεων, πολλάς ευεργεσίας και χάριτας φαίνεται ότι έδειξεν εις το γένος των ανθρώπων, τόσον εν τη Παλαιά Διαθήκη, όσον και εν τη Νέα, χάριτι του Ευαγγελίου. Σημείωσαι, ότι Μιχαήλ θέλει να ειπή, δύναμις Θεού, ή αρχιστράτηγος δυνάμεως Kυρίου. Διότι αυτός εφάνη πρώτον εις τον Πατριάρχην Αβραάμ. Έπειτα εις τον Λώτ, όταν ελύτρωσεν αυτόν με τας θυγατέρας του από το θεόπεμπτον πύρ, και από την καταστροφήν των Σοδόμων. Μετά ταύτα εφάνη εις τον Πατριάρχην Ιακώβ, όταν ελύτρωσεν αυτόν από τας φονικάς χείρας του αδελφού του Ησαύ. Αυτός επροπορεύετο έμπροσθεν της παρεμβολής των υιών Ισραήλ, όταν ελευθερώθησαν από την σκλαβίαν των Αιγυπτίων, και με τον στύλον του πυρός και της νεφέλης, ευκόλυνεν εις εκείνους την δυσκολίαν της οδοιπορίας. Αυτός εφάνη εις τον μάντιν Βαλαάμ, όταν εκείνος επήγαινε διά να καταρασθή τον Ισραηλιτικόν λαόν, φοβερίζωντας αυτόν, και φανερά εμποδίζωντας από το τοιούτον κίνημα. Αυτός και προς τον Ιησούν του Ναυή ερωτήσαντα, απεκρίθη. «Εγώ αρχιστράτηγος Κυρίου νυνί παραγέγονα». Ούτος και εν τη νέα χάριτι εχώνευσε τους ποταμούς, τους οποίους μίαν φοράν απέλυσαν οι δυσσεβείς εναντίον του εν Χώναις αγιάσματός του, και εναντίον του θείου Ναού του. Και άλλα δε πολλά ιστορούνται δι’ αυτόν εν ταίς θεοπνεύστοις Γραφαίς. Διά τούτο και ημείς προστάτην αυτόν και φύλακα της ζωής ημών προβαλλόμενοι, την πάνσεπτον αυτού πανήγυριν εορτάζομεν σήμερον, η οποία και Σύναξις ονομάζεται δι’ αιτίαν τοιαύτην.
Ο διά υπερβολήν υπερηφανίας επαρθείς κατά του πάντων Ποιητού και Δεσπότου Διάβολος, και καυχησάμενος να βάλη τον θρόνον του επί των νεφελών του ουρανού, και να γένη όμοιος τω Υψίστω, καθώς περί αυτού γράφει ο Ησαΐας (Ησ. ιδ΄, 14), ούτος, λέγω, επειδή ευθύς οπού ενόησε ταύτα και εβουλήθη, εξέπεσεν από την ουράνιον δόξαν και από το αρχαγγελικόν αυτού αξίωμα. Καθώς είπεν εν Ευαγγελίοις ο Κύριος. «Εθεώρουν τον Σατανάν ως αστραπήν εκ του ουρανού πεσόντα» (Λουκ. ι΄, 18). Ομοίως δε και το υποτασσόμενον εις αυτόν τάγμα των Αγγέλων, απεσκίρτησεν από Θεού διά υπερηφάνειαν, διά τούτο εξέπεσε και αυτό μαζί με τον αρχηγόν του Διάβολον. Και έγιναν όλοι ομού σκοτεινοί αντί φωτεινοί. Και δαίμονες, αντί Άγγελοι.
Τότε λοιπόν λέγεται, ότι ο μέγας ούτος αρχιστράτηγος Μιχαήλ, βλέπωντας την ελεεινήν των Αγγέλων έκπτωσιν, εκατάλαβε την αιτίαν της τοιαύτης εκείνων πτώσεως. Και δια τούτο με την υποταγήν και ταπείνωσιν, την οποίαν έδειξεν ως δούλος ευχάριστος και οικέτης πιστός προς τον εδικόν του Δεσπότην Θεόν, διεφύλαξε, τόσον την εδικήν του δόξαν και λαμπρότητα, την παρά Θεού χαρισθείσαν, όσον και την δόξαν των άλλων Αγγελικών ταγμάτων. Όθεν δια την υποταγήν και ευγνωμοσύνην του ταύτην, εδιωρίσθη παρά του Θεού Παντοκράτορος, να ήναι πρώτος των Αγγελικών τάξεων. Συνάξας γαρ και ενώσας εις εν τους χορούς των Αγγέλων, εφώναξεν εις αυτούς το «Πρόσχωμεν». Ήτοι ας προσέξωμεν και ας εννοήσωμεν, τί έπαθον ούτοι οι εκπεσόντες δαίμονες δια την υπερηφανίαν τους, οίτινες προ ολίγου ήτον μαζί με ημάς Άγγελοι. Και ας στοχασθώμεν τί μεν είναι ο Θεός, τί δε είναι ο Άγγελος. Ο μεν γαρ Θεός, είναι Δεσπότης και Δημιουργός ημών των Αγγέλων. Ημείς δε οι Άγγελοι, είμεθα δούλοι και κτίσματα του Θεού. Και έτζι ανύμνησε και εδόξασε τον των απάντων Θεόν, αναβοήσας εκείνον βέβαια τον θείον και αγγελικόν ύμνον με όλους τους Αγγέλους, «Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ, πλήρης ο ουρανός και η γη της δόξης αυτού».
Σημείωσαι, ότι μερικοί Διδάσκαλοι προσαρμόζουσιν εις την πτώσιν ταύτην του εωσφόρου, και των δαιμόνων και εις την ανδραγαθίαν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, τα ρητά εκείνα της Αποκαλύψεως τα λέγοντα· «Kαι εγένετο πόλεμος εν τω ουρανώ, ο Μιχαήλ και οι Άγγελοι αυτού, επολέμησαν μετά του δράκοντος. Kαι ο δράκων επολέμησε και οι Άγγελοι αυτού και ουκ ίσχυσαν. Ούτε τόπος ευρέθη αυτών έτι εν τω ουρανώ. Kαι εβλήθη ο δράκων ο μέγας. Ο όφις ο αρχαίος, ο καλούμενος Διάβολος. Kαι ο Σατανάς, ο πλανών την οικουμένην όλην εβλήθη εις την γην. Kαι οι Άγγελοι αυτού μετ’ αυτού εβλήθησαν» (Αποκάλ. ιβ΄, 7). Λέγει δε και ο Kορυφαίος Πέτρος· «Ει γαρ ο Θεός Αγγέλων αμαρτησάντων ουκ εφείσατο, αλλά σειραίς ζόφου ταρταρώσας παρέδωκεν εις κρίσιν τετηρημένους» (Β΄ Πέτ. β΄, 4).
Αλλά και ο Απόστολος Ιούδας ούτω φησίν· «Αγγέλους τε τους μη τηρήσαντας την εαυτών αρχήν, αλλά απολιπόντας το ίδιον οικητήριον, εις κρίσιν μεγάλης ημέρας, δεσμοίς αϊδίοις υπό ζόφον τετήρηκεν» (6).
Έφη δε και ο θεολόγος Γρηγόριος· «Πρώτον μεν εννοεί ο Θεός τας αγγελικάς δυνάμεις και ουρανίους. Kαι το εννόημα έργον ήν, Λόγω συμπληρούμενον και Πνεύματι τελειούμενον. Kαι ούτως υπέστησαν λαμπρότητες δεύτεραι, λειτουργοί της πρώτης λαμπρότητος… Βούλομαι μεν ειπείν, ότι ακινήτους (υποληπτέον ταύτας) προς το κακόν, και μόνην εχούσας την του καλού κίνησιν. Άτε περί Θεόν ούσας, και τα πρώτα εκ Θεού λαμπομένας. (Τα γαρ ενταύθα, δευτέρας ελλάμψεως.) Πείθει δε με μη ακινήτους, αλλά δυσκινήτους και υπολαμβάνειν ταύτας και λέγειν, ο διά την λαμπρότητα εωσφόρος, σκότος διά την έπαρσιν και γενόμενος και λεγόμενος. Αί τε υπ’ αυτόν αποστατικαί δυνάμεις, δημιουργοί της κακίας τη του καλού φυγή, και ημίν πρόξενοι» (Λόγ. εις την Χριστού Γέννησιν).
Και τούτο δε ενταύθα σημείωσαι, ότι ο Θεοδώρητος λέγει, πως εξέπεσαν από όλας τας τάξεις των Αγγέλων, συμπεραίνωντας τούτο από το λόγιον του Αποστόλου Παύλου το λέγον· «Ουκ έστιν ημίν η πάλη προς αίμα και σάρκα· αλλά προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας». Ούτω γαρ επί λέξεως λέγει· «Εκ των αγίων ήσαν ταγμάτων οι πονηροί δαίμονες. Αλλά και διά πονηρίαν, της τάξεως εκείνης εξέπεσαν. Έχουσι δε και νυν τας προσηγορίας εις έλεγχον της βδελυρίας». Συμφωνεί εις τούτο και ο θείος Ιερώνυμος, ότι δηλαδή οι εκπεσόντες Άγγελοι, εξέπεσον, όχι από ένα τάγμα, αλλά από πολλά. Βεβαιοί δε τον λόγον του από το αυτό ρητόν του μεγάλου Παύλου.
Αγκαλά και ο θεοφόρος Μάξιμος, και ο Δαμασκηνός Ιωάννης, θέλουσιν ότι από την ενάτην μόνην τάξιν των Αγγέλων, να έπεσον όσοι Άγγελοι έπεσον. Τον δε εωσφόρον, ο μεν Χρυσόστομος, πρώτον των Αγγέλων λέγει και ότι αυτός εξετραχηλίσθη από τον αγγελικόν κολοφώνα. Τω δε Χρυσοστόμω, συμφωνεί ο ιερός Αυγουστίνος και ο Διάλογος. Kαι ο Ιερώνυμος δε ανώτατον αυτόν πάντων των Αγγέλων υπέλαβε. Ο δε Τερτυλλιανός, εξέχοντα και σοφώτατον αυτόν πάντων είπε, και απλώς, ο εωσφόρος από το τάγμα των Σεραφίμ εξέπεσε· καν και ο ανωτέρω Δαμασκηνός και ο θείος Μάξιμος, πρώτον αυτόν είπον της ενάτης τάξεως των Αγγέλων.
Περί δε του πλήθους των Αγγέλων λέγει ο Χρυσορρήμων· «Ότι γαρ άπας ο αήρ, Αγγέλων εμπέπλησται, άκουσον τί φησιν ο Παύλος. “Οφείλουσιν αι γυναίκες εξουσίαν έχειν επί της κεφαλής διά τους Αγγέλους”» (Λόγ. εις την Ανάληψιν, τόμω ε΄ της εν Ετόνη εκδόσεως).
Σημειούμεν ενταύθα, ότι επειδή το Μυστήριον τούτο της των Αγγέλων Συνάξεως παρελάβομεν εξ αρχαίας παραδόσεως, καθώς γράφεται παρά πολλοίς χειρογράφοις Συναξαρισταίς, θαυμάζω, πως τινες καίτοι σοφοί όντες, εμοί γούν τω ασόφω ουκ έδωκαν νοήσαι, πως εθάρσησαν να ειπούν, ότι αυτό είναι μύθος
[Α447]
και μυθάριον! αποστολικόν γαρ παράγγελμα είναι, κατά τον Μέγαν Βασίλειον, το να κρατώμεν τας παραδόσεις, ας παρελάβομεν. Kαι αυτοί δε οι τούτο λέγοντες, πολλά λέγουσιν αλλαχού περί φυλακής των εκκλησιαστικών παραδόσεων, όπου γε την αρχαίαν παράδοσιν ταύτην βεβαιούσι και άλλοι, ων είς εστι και ο Φιλαδελφείας Μακάριος ο Χρυσοκέφαλος, έν τε τω εις τους Ταξιάρχας λόγω, και εν τω εις τα εννέα τάγματα. Ει δε και προβάλλουσιν, ότι εν τη ουρανίω Ιεραρχία τάξις απαράβατός εστι, φωτίζεσθαι και τελειούσθαι τας κατωτέρω τάξεις των Αγγέλων υπό των ανωτέρω, αποκρινόμεθα ότι ναί. Τούτο αληθεύει εν όσω ασύγχυτος μένει η τάξις εκάστης χοροστασίας. Τότε δε εν τη πτώσει του εωσφόρου πόλεμος εγένετο εν τω ουρανώ, κατά την ιεράν Αποκάλυψιν. Όθεν πάσα η τάξις και αρμονία των υπερκοσμίων ουσιών συνεχύθη και ανεστράφη, καθότι έπεσον και από τα ανώτερα του αρχαγγελικού τάγματος, εκ του οποίου ήτον ο Μιχαήλ. Kαι τούτο βεβαιούται από τα λόγια του Αποστόλου. «Ουκ έστιν ημίν, λέγοντος, η πάλη προς αίμα και σάρκα. Αλλά προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας». Δείκνυται γαρ εκ του ρητού τούτου, ότι κατά τον θείον Ιερώνυμον και τον Θεοδώρητον τους ερμηνεύοντας το ρητόν αυτό, οι εκπεσόντες Άγγελοι, δεν έπεσον από ένα μόνον τάγμα, αλλά από πολλά και ανώτερα του τάγματος των Αρχαγγέλων, οποίαι είναι αι Αρχαί και αι Εξουσίαι. Kαι αφίνω να λέγω, ότι, κατά τον Χρυσόστομον, και Αυγουστίνον, και Διάλογον, και Ιερώνυμον, ο εωσφόρος ήτον ανώτατος πάντων των Αγγέλων, και εξέπεσεν εκ του αγγελικού κολοφώνος. Επειδή λοιπόν αύται αντιστρέψασαι την τάξιν, αντί να μυήσουν και να φωτίσουν τα κατώτερα τάγματα εις το αγαθόν, εμύησαν αυτά εις το κακόν και εσκότισαν, τούτου χάριν ο Αρχάγγελος Μιχαήλ σταθείς εν τη οικεία τάξει του αγαθού, εμύησε τας ανωτέρω Αρχάς και Εξουσίας να μένουν εν τη τάξει του αγαθού καθ’ ην εκτίσθησαν. Τί λοιπόν άτακτον, ή άτοπον ακολουθεί, ανίσως ο κατώτερος Μιχαήλ και μείνας εν τω αγαθώ, βλέπων τας ανωτέρω Αρχάς και Εξουσίας να εκπίπτουν του αγαθού, εμύησεν αυτάς και εδίδαξε να μένουν εν τω αγαθώ; Βέβαια ουδέν.
Kαι εν τη καθ’ ημάς γαρ ιεραρχία, του Ιερέως και Ιεράρχου ατακτούντων και κακώς φρονούντων, και Διάκονος και Μοναχός ευτακτούντες και ορθώς φρονούντες, δύνανται νουθετήσαι και ευτακτήσαι αυτούς, καθώς τα παραδείγματά εισι πάμπολλα. Σημείωσαι όμως ότι η ανωτέρω περικοπή, η κατά το τέλος του Συναξαρίου γραφομένη του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ήτοι η λέγουσα αυτολεξεί· «Το τοιούτον ουν μυστήριον εξ αρχαίας παραδόσεως παραλαβόντες την παρούσαν εορτήν εορτάζομεν, Σύναξιν αυτήν ονομάζοντες, ως είρηται». Αύτη, λέγω, κακώς παρελείφθη από τους τετυπωμένους Συναξαριστάς. Ει γαρ προσέκειτο, ουκ άν, οίμαι, μύθον το Συναξάριον τούτο οι ανωτέρω ωνόμασαν, ως φύλακες των εκκλησιαστικών παραδόσεων.
Το τοιούτον λοιπόν μυστήριον εξ αρχαίας παραδόσεως παραλαβόντες ημείς, την παρούσαν εορτήν εορτάζομεν. Σύναξιν αυτήν ονομάζοντες των Αγγέλων: τουτέστι προσοχήν, ομόνοιαν και ένωσιν.
Μαζί δε με τον Αρχάγγελον Μιχαήλ εορτάζομεν σήμερον και τον ωραιότατον και χαριέστατον Αρχάγγελον Γαβριήλ. Διατί και αυτός πολλάς ευεργεσίας εποίησεν εις το ανθρώπινον γένος, τόσον εν τη Παλαιά, όσον και εν τη Νέα Διαθήκη. Γαβριήλ δε θέλει να ειπή, Θεός και άνθρωπος, κατά τον Πρόκλον Kωνσταντινουπόλεως. Δια τούτο και αυτός υπηρέτησεν εξαιρέτως εις το μυστήριον της ενσάρκου οικονομίας του Θεανθρώπου Λόγου. Το περί του Αρχαγγέλου Γαβριήλ τούτο Συναξάριον ημείς προσεθήκαμεν.
Επειδή πάντη ανάρμοστον και ανακόλουθον είναι, να λέγεται μεν η εορτή αύτη των δύω Αρχιστρατήγων Μιχαήλ και Γαβριήλ, και πάντα τα τροπάρια και οι Kανόνες να αναφέρωσι περί των δύω Αρχαγγέλων. Έπειτα δε εν τω Συναξαρίω, να αναφέρεται μόνος ο Μιχαήλ.
Εν μεν γαρ τη προφητεία του Δανιήλ φέρεται αυτολεξεί το όνομά του, όταν εξήγησεν εις τον Δανιήλ την όρασιν, οπού είδε περί των βασιλέων Μήδων και Περσών και Ελλήνων. «Γαβριήλ, γαρ φησι, συνέτισον εκείνον (τόν Δανιήλ δηλ.) την όρασιν» (Δαν. η΄, 16). Και πάλιν ο αυτός Γαβριήλ εφανέρωσεν εις τον αυτόν Δανιήλ, ότι μετά εβδομήκοντα εβδομάδας χρόνων, ήγουν μετά τετρακοσίους εννενήντα επτά χρόνους, έχει να έλθη ο Χριστός. «Και ιδού, φησιν, ανήρ Γαβριήλ, Νν είδον εν τη οράσει εν τη αρχή πετόμενος, και ήψατό μου ωσεί ώραν θυσίας εσπερινής, και συνέτισέ με», και τα εξής (Δαν. θ΄, 21). Αυτός είναι οπού ευηγγέλισε και την γυναίκα του Μανωέ, ότι έχει να γεννήση τον Σαμψών. Αυτός είναι οπού ευηγγέλισε τον Ιωακείμ και την Άνναν, ότι μέλλουν να γεννήσουν την κυρίαν και Δέσποιναν Θεοτόκον.
Εν δε τη Νέα Διαθήκη, αυτός είναι οπού ευηγγέλισε τον Ζαχαρίαν, εστώς εκ δεξιών επί του θυσιαστηρίου του θυμιάματος, ότι έχει να γεννήση τον μέγαν Ιωάννην τον Πρόδρομον. Αυτός έτρεφε και την Αειπάρθενον Μαριάμ δώδεκα χρόνους μέσα εις τα Άγια των Αγίων με τροφήν ουράνιον. Αυτός δή αυτός, και ποίος αμφιβάλλει, ευηγγέλισε την αυτήν Θεοτόκον, ότι μέλλει να γεννήση εκ Πνεύματος Αγίου τον Υιόν και Λόγον του Θεού. Αυτός εφάνη εις το όραμα του Ιωσήφ, ως θέλουσι πολλοί, και είπεν εις αυτόν να μη φοβηθή, αλλά να παραλάβη Μαριάμ την γυναίκά του, επειδή το εν αυτή γεννηθέν εκ Πνεύματός εστιν Αγίου. Αυτός εφάνη και εις τους ποιμένας και ευηγγέλισεν αυτούς, ότι ετέχθη ο Σωτήρ του κόσμου Χριστός. Και αυτός εν οράματι είπεν εις τον Ιωσήφ να πάρη το Παιδίον και την Μητέρα αυτού και να φύγη εις Αίγυπτον. Και πάλιν αυτός ο ίδιος είπεν αυτώ να επιστρέψη εις την γην Ισραήλ. Πολλοί δε των ιερών διδασκάλων και ασματογράφων γνωματεύουσιν, ότι ο θείος Γαβριήλ ήτον ο λευχειμονών εκείνος Άγγελος, όστις κατελθών από τον Ουρανόν, απεκύλισε τον λίθον από της θύρας του μνημείου του ζωοδότου Ιησού, και εκάθητο επάνω αυτού. Και αυτός ήτον ο ευαγγελίσας τας Μυροφόρους περί της αναστάσεως του Κυρίου. Και διά να ειπούμεν καθολικώς, ο θειότατος Γαβριήλ υπηρέτησεν εις το Μυστήριον της ενσάρκου οικονομίας του Θεού Λόγου απ’ αρχής έως τέλους. Δια τούτο και η Εκκλησία του Χριστού παρέλαβε να συνεορτάζη αυτόν μαζί με τον Αρχάγγελον Μιχαήλ, και να επικαλήται την παρ’ αυτού χάριν και βοήθειαν.
(Την κατά πλάτος διήγησιν περί των Αρχαγγέλων όρα εις τον Θησαυρόν του Δαμασκηνού.)
Εκ του Συναξαριστού.
Υμνολογική εκλογή.
Απολυτίκιον. Ήχος δ’.
Των ουρανίων στρατιών Αρχιστράτηγοι, δυσωπούμεν υμάς ημείς οι ανάξιοι, ίνα ταις υμών δεήσεσι, τειχίσητε ημάς, σκέπη των πτερύγων, της αύλού υμών δόξης, φρουρούντες ημάς προσπίπτοντας, εκτενώς και βοώντας» Εκ των κινδύνων λυτρώσασθε ημάς, ως ΤαξιΆρχαι των άνω Δυνάμεων.
Εμείς οι ανάξιοι άνθρωποι, παρακαλούμε ικετευτικά εσάς τους αρχιστρατήγους των ουρανίων και αγγελικών στρατειών, ώστε να προστατεύσετε σαν άλλο τείχος όλους εμάς με τις δεήσεις σας προς τον Θεό. Σας παρακαλούμε να μας σκεπάσετε με τη σκέπη της ακαταμάχητης άυλης δόξας σας, και μάλιστα να φρουρείτε αδιάκοπα εμάς που μπροστά σας προσπίπτουμε και σας παρακαλούμε συνεχώς να μας λυτρώσετε από κάθε κίνδυνο, γιατί είσθε οι αρχηγοί όλων των τάξεων των άνω δυνάμεων.
Εις τον όρθρον.
Μετά την α’ Στιχολογίαν, Κάθισμα. Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Των ασωμάτων λειτουργών Αρχιστράτηγε, ο κατ’ ενώπιον θεού παριστάμενος, και ταϊς εκείθεν λάμψεσι λαμπόμενος, φαίδρυνον Αγίασον, τους πιστώς σε Υμνούντας, πάσης Απολύτρωσαι, του εχθρού τυραννίδος, και ειρηναίαν αίτησαι ζωήν, τοις βασιλεύσι, και πάσι τοις πέρασιν.
Συ αρχιστράτηγε των ασωμάτων λειτουργών, που υπηρετούν τον Θεό, και μπροστά στο θρόνο του Θεού στέκεσαι έτοιμος να εκτελέσεις το Θέλημά Του, και λάμπεις από τις λάμψεις που πηγάζουν από το Θρόνο του Θεού, ανάδειξε λαμπρούς και χαρούμενους και αγίους, όσους σε υμνούν με πίστη. Λύτρωσέ τους από κάθε τυραννία του εχθρού, και παρακάλεσε τον Θεό να χαρίζει ειρηνική ζωή στους άρχοντες και στα πέρατα του κόσμου.
Μετά την β’ Στιχολογίαν, Κάθισμα. Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Τα Χερουβίμ και Σεραφίμ πολυόμματα, των Αρχαγγέλων λειτουρ¬γών τα στρατεύματα, συν εξουσίαις θρόνοι Κυριότητες, Άγγελοι Δυνάμεις τε, και Αρχαί δυσωπούσι, σε τον Ποιητήν ημών, και θεόν και Δεσπότην. Μη υπερίδης δέησιν λαού, ημαρτηκότος, Χριστέ πολυέλεε.
Τα Χερουβίμ και τα Σεραφίμ με τα αμαρίθμητα μάτια, τα στρατεύματα που υπακούουν στους αρχαγγέλους και υπηρετούν τον Θεό, μαζί με τις Εξουσίες, οι Θρόνοι, οι Αγγελοι, οι Κυριότητες, οι Αρχές και οι Δυνάμεις Σε παρακαλούν ικετευτικά, Δημιουργέ, Δεσπότη και Θεέ, να μην περιφρονήσεις τη δέηση του λαού, που αμάρτησε μπροστά Σου, Χριστέ πολυέλεε.
Κάθισμα. Ήχος πλ. Δ. Το προσταχθέν.
Των ασωμάτων τους χορούς εφιέμενοι, ανευφημείν οι επί γης μιμησώμεθα, ως εφικτόν τούτων την αγιότητα, νεκρούντες πάντα τα μέλη τα της σαρκός, αιτούντες ως υπερμάχους τε και φρουρούς, πάσης πλάνης λυτρώσασθαι, του αοράτου εχθρού, ημάς τους ανυμνούντας αυτούς, όπως εύρωμεν έλεος.
Ας μιμηθούμε οι γήεινοι άνθρωποι τη ζωή των αγγέλων που υμνούν τον Θεό, και ας Τον υμνούμε, Επιθυμώντας να φθάσουμε στην αγιότητα που ζουν οι χοροί των ασωμμάτων, όσο είναι δυνατό στους ανθρώπους με τη νέκρωση όλων των μελών του σώματος. Ας παρακαλούμε να τους έχουμε συνεργούς και προστάτες και φρουρούς, για να λυτρωθούμε από κάθε πλάνη του αοράτου εχθρού, εμείς που τους ανυμνούμε, για να εύρουμε έλεος.
Κοντάκιον. Ήχος β’.
Αρχιστράτηγοι θεού, λειτουργοί θείας δόξης, των ανθρώπων οδηγοί, και αρχηγοί Ασωμάτων, το συμφέρον ημίν αιτήσασθε, και το μέγα έλεος, ως των ασωμάτων Αρχιστράτηγοι.
Σεις οι αρχιστράτηγοι των αγγέλων που υπηρετούν τον Θεό, σεις που διακονείτε λειτουργικά τη θεία δόξα στον ουρανό και στη γη, που οδηγείτε τους ανθρώπους και είσθε αρχηγοί των ασωμάτων, σας παρακαλούμε να ζητήσετε από τον Θεό ό,τι είναι για μας συμφέρον, το μέγα έλεος, με την παρρησία που έχετε σαν αρχηγοί των ασωμάτων.
Ο Οίκος
Εφης Φιλάνθρωπε εν Γραφαίς σου, πλήθη χαίρειν Αγγέλων επ’ ανθρώπω ενί μετανοούντι, αθάνατε» όθεν ημείς οι εν ανομίαις, αναμάρτητε, μόνε καρδιογνώστα, σε δυσωπείν καθ’ εκάστην τολμώμεν ως εύσπλαγχνον, οικτείραι και καταπέμψαι αναξίοις κατάνυξιν, Δέ¬σποτα, παρέχων ημίν συγχώρησιν’ υπέρ πάντων γαρ ημών πρεσβεύουσιν, οι των ασωμάτων Αρχιστράτηγοι.
Εχεις διακηρύξει, φιλάνθρωπε και αθάνατε, πως πλήθη αγγέλων χαίρουν, όταν ένας άνθρωπος αμαρτωλός μετανοεί. Γι’ αυτό και εμείς, που βρισκόμαστε μέσα στις αμαρτίες, μμόνε αναμάρτητε και καρδιογνώστη Κύριε, τολμούμε να Σε ικετεύσουμε παρακλητικά τον Εύσπλαγχνο, να μας λυπηθείς και να μας στείλεις κατάνυξη στους αναξίους, Δέσποτα, χαρίζοντάς μας συγχώρηση, γιατί για μας όλους πρεσβεύουν οι αρχηστράτηγοι των ασωμάτων αγγέλων.
Συναξάριον
Τη Η’ του αυτού μηνός (Νοεμβρίου), η Σύναξις των Αρχιστρατήγων Μιχαήλ και Γαβριήλ, και των λοιπών Αγίων ασωμάτων και ουρανίων Τα¬γμάτων.
Στίχοι. Εβουλόμην σοι, Μιχαήλ, άσμα πρέπον Άσαι πρεπόντως,
αλλ’ άυλον ουκ έχω.
Ογδόη ουρανίης κυδαίνει τάξιος Άρχους.
Ήθελα, Μιχαήλ, να σου ψάλλω έναν ύμνον αλλά δεν έχω τέτοιον σαν τον δικό σου, δηλαδή άυλο.
Εις την Σύναξιν των εννέα Ταγμάτων, Σεραφίμ, Χερουβίμ, θρόνων, Κυριοτήτων, Εξουσιών, Αρχών, Δυνάμεων, Αρχαγγέλων και Αγγέλων.
Στίχοι. Επάξιόν τι Ταγμάτων των εννέα
Τίς αν γόνος φθέγξαιτο μηνών εννέα;
Ποιος άνθρωπος κυοφορημένος επί εννέα μήνες, θα μπορούσε να πλέξει έναν ύμνο επάξιο των εννέα αγγελικών ταγμάτων?
Ταις αυτών Αγίαις πρεσβείαις, ο θεός, ελέησον ημάς.
Αμήν.
Εξαποστειλάριον. Εν Πνεύματι τω Ιερώ.
Ως πρόμαχον και πρύτανιν, του βροτείου σε γένους, και προνομέα άριστον, Αρχιστράτηγε θειε, ανέδειξεν ο Ποιητής, και θεός και δόξη σε, τετίμηκεν απόρρητος, του προσφωνείν ανενδότως, τον τρισάγιον και θείον, επινίκιον ύμνον.
Ως υπερασπιστή και πρώτον αρχηγό του ανθρωπίνου γένους, αλλά και σαν αυτόν που εκ των προτέρων φροντίζεις για τους ανθρώπους, σε ανέδειξε ο ποιητής και δεσπότης, αρχιστράτηγε θείε, και σε τίμησε με απερίγραπτη δόξα, ενώ σου χάρισε το προνόμιο να προσφωνείς ανεμπόδιστα και ασταμάτητα τον τρισάγιο και θείο και επινίκιο ύμνο.
Έτερον. Γυναίκες ακουτίσθητε.
Αρρήτως πυρσευόμενος, ταις θεικαίς ελλάμψεσι, της υπερφώτου Τριάδος, διέρχη πάσαν την κτίσιν, ως αστραπή Αρχάγγελε, πληρών το θείον πρόσταγμα, Μιχαήλ αστραπόμορφε, φρουρών φυλάττων και σκέπών, τους σε φαιδρώς ανυμνούντας.
Με ακατάληπτο τρόπο, φωτίζεσαι και φλέγεσαι από τις ελλάμψεις της Υπερφώτου Αγίας Τριάδος, διερχόμενος σαν αστραπή όλη την κτίση, εκπληρώνοντας το θείο θέλημα, Μιχαήλ αστραπόμορφε, φρουρώντας και φυλάγοντας και σκεπάζοντας όλους όσοι με χαρά σε ανυμνούν.
Έτερον. Τοις Μαθηταίς συνέλθωμεν.
Εξουσιών Δυνάμεων, Αρχαγγέλων Αγγέλων, Κυριοτήτων θρόνων τε, και Αρχών πρωτοστάτης, υπό θεού κατεστάθης, Αρχιστράτηγε θείε, Μιχαήλ υπερένδοξε’ τω αστέκτω ούν θρόνω, παρεστηκώς, σκέ¬πε, φρούρει, φύλαττε, σώζε πάντας, τους πίστει γεραίροντας, τον του κόσμου προστάτην.
Από τον Θεό ορίσθηκες και εγκαταστάθηκες σαν πρώτος και αρχηγός των Εξουσιών, των Δυνάμεων, των Αγγέλων, των Αρχαγγέλων, των Κυριοτήτων, των Θρόνων, των Αρχών, αρχιστράτηγε θείε, Μιχαήλ υπερένδοξε. Και τώρα που στέκεσαι πλάι στο φοβερό θρόνο του Θεού σκέπαζε, φρούρησε, φύλαγε, σώζε όλους όσοι τιμούν και δοξάζουν τον προστάτη του κόσμου.
Δόξα των αίνων. Ήχος πλ. α.
Όπου επισκιάση η χάρις σου Αρχάγγελε, εκείθεν του διαβόλου διώκεται η δύναμις’ ου φέρει γαρ τω φωτί σου προσμένειν, ο πεσών Εωσφόρος. Διό αιτούμέν σε, τα πυρφόρα αυτού βέλη, τα καθ’ ημών κινούμενα, απόσβεσον τη μεσιτεία σου, λυτρούμενος ημάς, εκ των σκανδάλων αυτού, αξιύμνητε Μιχαήλ Αρχάγγελε.
Οπου επισκιάσει η χάρη σου, αρχάγγελε, από εκεί εκδιώκεται του διαβόλου η δύναμη, γιατί δεν υποφέρει να μένει μέσα στο φως σου ο εωσφόρος που έπεσε από τον ουρανό αμετανόητος. Γι’ αυτό σε παρακαλούμε να σβύσεις εντελώς τα πύρινα βέλη του που ρίχνει πάνω μας. Λύτρωσέ μας με τη μεσιτεία σου προς τον Θεό από τα σκάνδαλα που βάζει μπροστά μας, Μιχαήλ αρχάγγελε, συ που άξια δέχεσαι τους ύμνους μας.
Απόδοση, Μοναχής Θεοδοσίας.
Πατήστε εδώ για να «κατεβάσετε» τον Παρακλητικό Κανόνα εις τους Αρχαγγέλους, σε rar μορφή.
