1 Την ώρα της προσευχής, όταν ο νους του ανθρώπου αποδύεται τον παλιό άνθρωπο και ενδύεται το νέο, της θείας χάρης, τότε βλέπει την καθαρότητά του να λάμπει όπως περίπου το χρώμα του ουρανού, που ονομάσθηκε από τη γερουσία του Ισραήλ «τόπος Θεού», όταν το είδαν στο όρος Σινά. Λοιπόν, αυτή τη δωρεά και χάρη του Θεού, δεν πρέπει να την ονομάζουμε πνευματική προσευχή, αλλά γέννημα της καθαρής προσευχής, που κατεβαίνει δια του αγίου Πνεύματος. Τότε ο νους ανεβαίνει πιο ψηλά από την προσευχή, η οποία παύει πια μπροστά στην ανώτερη κατάσταση. Και τότε ο μοναχός δεν προσεύχεται, αλλά βρίσκεται σε έκσταση μέσα στα ακατάληπτα μυστήρια, που είναι ανώτερα από τον παρερχόμενο κόσμο, και σιωπά αγνοώντας όλα όσα έχουν σχέση με την εδώ ζωή. Αυτή η άγνοια είναι ανώτερη από τη γνώση, και μακάριος είναι εκείνος που έφθασε σ’ αυτή την άγνοια, την αχώριστη από την προσευχή. (140).
2 Όποιος είναι φτωχός από υλικά αγαθά, θα γίνει πλούσιος εν Κυρίω. Και όποιος έχει φίλους πλουσίους, θα πτωχεύσει από τα αγαθά του Θεού. Όποιος έχει εγκράτεια, και είναι ταπεινόφρων, και βδελύσσεται την ελευθεροστομία, και αποδιώχνει το θυμό από την καρδιά του, εγώ πιστεύω, ότι αυτός ο άνθρωπος, όταν σηκωθεί να προσευχηθεί, βλέπει μέσα στην ψυχή του το φως του αγίου Πνεύματος˙ κι όχι μόνο αυτό, αλλά και σκιρτά από τις ελλάμψεις του θείου φωτός, και ευφραίνεται από τη θέαση της θείας δόξας και από την αλλοίωση που υφίσταται, ώστε να μπορεί να βλέπει τα θεία μυστήρια. Καμιά άλλη εργασία δεν υπάρχει, εκτός από τη θέαση των μυστηρίων του Θεού, που να μπορεί να αφανίσει τα τάγματα των ακαθάρτων δαιμόνων. (178).
Η σκάλα που οδηγεί στη βασιλεία των ουρανών
είναι κρυμμένη μέσα στην ψυχή.
3 Βρες την ειρήνη μέσα σου, και θα ειρηνεύσει μαζί σου ο ουρανός και η γη. Φρόντισε να εισέλθεις στο ιδιαίτερο δωμάτιο που βρίσκεται μέσα σου, και θα δεις εκεί τον ουρανό˙ γιατί και τούτο και ο ουρανός είναι ένα. Από μια είσοδο μπαίνεις, και βλέπεις μαζί και τα δυο. Η σκάλα που οδηγεί στη βασιλεία των ουρανών είναι κρυμμένη μέσα στην ψυχή σου. Βάφτισε μέσα στην καρδιά σου όλο σου το είναι, και θα σβήσει η αμαρτία, και θα βρεις εκεί ανεβασιές που θα σε φέρουν στη βασιλεία των ουρανών. (127).
Πώς να διαβάζεις τους ψαλμούς.
4 Όταν διαβάζεις τους στίχους της ψαλμωδίας σου, μη σκέφτεσαι ότι είναι λόγια αλλουνού, που τα επαναλαμβάνεις˙ κι αυτό, για να μη νομίσεις ότι οι ψαλμοί, που έχεις μπροστά σου για πνευματική μελέτη, είναι ατέλειωτοι, και παραβλέψεις τελείως την κατάνυξη και τη χαρά που φέρνουν. Εσύ, λοιπόν, όταν προσεύχεσαι, να διαβάζεις με κατάνυξη τους στίχους, σαν να είναι δικά σου λόγια, και να καταλαβαίνεις όσα λες, σαν να είναι το έργο σου αυτό, που πρέπει να το εκτελείς τέλεια. (144).
Από το βιβλίο: Ανθολόγιο από την ασκητική εμπειρία του Αγίου Ισαάκ του Σύρου. Ερμηνευτική απόδοση – επιμέλεια, Κωνσταντίνου Χρ. Καρακόλη, Δρος Θεολογίας, Φιλολόγου.
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
