Τη ΙΔ’ του αυτού μηνός (Ιουνίου), μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών Μεθοδίου του Ομολογητού, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.
* Μεθόδιον φωστήρα της Εκκλησίας,
Το της τελευτής σβεννύει στυγνόν νέφος.
Σήμερα η εκκλησία μας εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη του αγίου Μεθοδίου, αρχιεπισκόπου – πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Ο άγιος Μεθόδιος είναι ένας από τους ομολογητές Πατέρες της εκκλησίας. Ομολογητές στη χορεία των αγίων είναι οι ιεροί Πατέρες, που διώχθηκαν και κακοποιήθηκαν για την ορθόδοξη πίστη, μόνο που δεν είχαν μαρτυρικό θάνατο. Ο άγιος Μεθόδιος έζησε στα τελευταία ογδόντα χρόνια της εικονομαχίας. Η εικονομαχία, η αίρεση δηλαδή κατά της προσκύνησης των αγίων εικόνων, υπήρξε μια πολύ ταραγμένη και κρίσιμη εποχή στη ζωή της εκκλησίας μας. Η εικονομαχία για 120 περίπου χρόνια αναστάτωσε την εκκλησία και το Βυζαντινό κράτος.
Ο άγιος Μεθόδιος γεννήθηκε στις Συρακούσες της Σικελίας. Οι Συρακούσες είναι αρχαία Ελληνική πόλη του Βυζαντινού κράτους. Και σήμερα στα μέρη εκείνα σώζεται ακόμα η Ελληνική και ορθόδοξη παράδοση! Σε πολλά χωριά της νότιας Ιταλίας και της Σικελίας, ομιλούν και τώρα ακόμα μια φθαρμένη Ελληνική διάλεκτο. Ο άγιος Μεθόδιος λοιπόν γεννήθηκε στις Συρακούσες, δέκα ίσως έως είκοσι χρόνια μετά το 750, από καλή οικογένεια, κι ύστερα από λαμπρές σπουδές, ήλθε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ήταν φυσικό να τον περιμένει καλό μέλλον.
Στην Κωνσταντινούπολη ο Μεθόδιος γνωρίστηκε με κάποιον σοφό και άγιο μοναχό κι εκείνος του είπε: «Τί θέλεις και τί ζητείς, παιδί μου εδώ στην Ανατολή; Θέλεις τιμές και δόξες; Μα δεν υπάρχει άλλο καλύτερο και πιο ένδοξο, παρά να δώσης τον εαυτό σου στην υπηρεσία του Θεού. Αγαπάς μήπως τα χρήματα και τον πλούτο; Διαμοίρασε λοιπόν ό,τι έχεις εδώ στη γη και αντάλλαξέ το με τα αγαθά του ουρανού, που δεν θα κινδυνέψης να σου τα αφαιρέση και να τα αρπάξη κανένας». Είναι τα ίδια τα λόγια του Ιησού Χριστού στο Ευαγγέλιο, τα οποία ο άγιος Μεθόδιος τα ήκουσε και τα εφήρμοσε.
Μια από τις πολλές μονές τότε, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, ήταν και η μονή του Χηνολάκκου. Εκεί ο άγιος Μεθόδιος έγινε μοναχός και γρήγορα διακρίθηκε μέσα σε όλους τους αδελφούς της μονής για την θεοσέβεια και την αρετή του. Αλλά δεν ήταν μόνο η κλειστή ζωή του μοναστηριού που τραβούσε το νεαρό μοναχό, αλλά και το ζήτημα των εικόνων, που συντάραζε τότε την εκκλησία και το κράτος. Ο άγιος Μεθόδιος από την αρχή πήρε ορθή θέση στο ζήτημα της τιμής των αγίων εικόνων, κι όπως ήταν φυσικό, βρέθηκε αντιμέτωπος με τους εικονομάχους.
Μαζί με τον άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό, το Θεόδωρο το Στουδίτη, τους αδελφούς Θεόδωρο και Θεοφάνη τους γραπτούς, που άλλοι είναι παλαιότεροι κι άλλοι σύγχρονοί του, ο άγιος Μεθόδιος βρέθηκε στην παράταξη των ομολογητών, που εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν. Αφού πρώτα μαστιγώθηκε σκληρά, έμεινε επτά χρόνια στη φυλακή μαζί με δυο ληστές. Τότε μάλιστα που ήταν στη φυλακή, ένας από τους συγκατάδικους ληστές πέθανε και, για να τιμωρήσουν τον άγιο Μεθόδιο, τον άφησαν άταφο μέσα στη φυλακή. Ο άγιος έζησε μέσα στην αβάσταχτη δυσοσμία του διαλυομένου πτώματος!(1.)
Με το τέλος της εικονομαχίας το 843, έδιωξαν τον εικονομάχο αρχιεπίσκοπο και προς μεγάλη χαρά του λαού, ανέβασαν στον αρχιεπισκοπικό θρόνο τον άγιο Μεθόδιο. Το πρώτο που έκαμε τότε ήταν να ανεβεί στον άμβωνα και να κηρύξει στις αντιμαχόμενες μερίδες να λησμονήσουν τα πάθη και να συμφιλιωθούν. Έκαμε ύστερα λιτανεία σε όλη την πόλη, στην οποία έλαβαν μέρος όλος ο κλήρος και ο λαός. Ο άγιος Μεθόδιος εσύστησε την εορτή της Ορθοδοξίας, την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, «εις ανάμνησιν της αναστηλώσεως των αγίων και σεπτών εικόνων». Απέθανε στις 14 Ιουνίου του 847 και μας άφησε παράδειγμα και μνήμη αγίου Ιεράρχη της εκκλησίας και ομολογητή της Ορθοδοξίας. Αμήν.
Από το βιβλίο:
ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Λ. ΨΑΡΙΑΝΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ
ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΜΨΥΧΟΙ
(Εξαπλά β’)
ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΑΓΙΟΛΟΓΙΚΑ
Η/Υ επιμέλεια, Σοφίας Μερκούρη.
1. Ο δε Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης σημειώνει στον συναξαριστή του και τα εξής θαυμαστά για τον Άγιο πατριάρχη: «Σημείωσαι, ότι όταν ο Άγιος ούτος Μεθόδιος ήτον εξορισμένος από τον Θεόφιλον εις την νήσον του Αντιγόνου, και κεκλεισμένος μέσα εις ένα τάφον ομού με δύω ληστάς, έγραψαν αυτώ Θεόδωρος και Θεοφάνης οι Γραπτοί δι’ ιαμβικών στίχων, με ένα ψαράν ούτω:
Τω ζώντι νεκρώ και νεκρώ ζωηφόρω
Ναίοντι την γην και πατούντι τον πόλον
Γραπτοί γράφουσι, δέσμιοι τω δεσμίω.
Πρός εκείνους δε ούτος απεκρίθη με το αυτό ιαμβικόν μέτρον, και με τον αυτόν ψαράν, ούτω γράψας:
Τους ταις Βίβλοισιν Ουρανών κλησιγράφους
και προς πρόσωπα σωφρόνως εστιγμένους
Προσείπεν ο ζώθαπτος ως συνδεσμίους.
Εκεί δε εις τον τάφον, έφερνεν ένας Χριστιανός λάδι ενός οβολού, και έκαιον εις την κανδήλαν. Μίαν δε εβδομάδα δεν έφερε λάδι, και ανεπλήρονεν ο Θεός το ελλείπον διά της ευχής του Αγίου. Απέθανε δε και ο ένας ληστής, και δεν είχε προσταγήν ο Άγιος να ανοίξη τον τάφον, και να ευγάλη το σώμα του νεκρού διά να το θάψη. Όθεν υπέμεινεν ο αοίδιμος γενναίως την βρώμαν, ομού με τον άλλον ληστήν, η οποία ήτον μία μεγάλη παιδεία. Φιλόλογος δε ώντας ο βασιλεύς Θεόφιλος, ευρήκε μίαν απορίαν εις βιβλίον, την οποίαν, επειδή ο Ιαννής και ο φιλόσοφος Λέων δεν εδυνήθησαν να λύσουν, επήρεν αυτήν ένας κουβικουλάριος, και με θέλημα του βασιλέως επήγεν εις τον Άγιον, διά να την λύση. Ο δε Μεθόδιος είπεν αυτώ ευθύς. Καλώς ήλθες αδελφέ κουβικουλάριε Ιωάννη, οίδα τίνος χάριν εστάλθης παρά Θεοφίλου. Αλλά δός μοι χάρτην και μέλαν. Λαβών δε ταύτα ο Άγιος, εν τρισί λύσεσιν ηρμήνευσε την απορίαν. Όθεν ευλαβηθείς αυτόν ο Θεόφιλος, τον έφερεν εις τα βασίλεια, χωρίς όμως να τον συναναστρέφεται. Ο δε έτερος ληστής έμεινεν εις τον τάφον
και εθαυματούργει (σελ. 694 της Δωδεκαβίβλου).
Παράβαλε και:
14 Ιουνίου, μνήμη των Αγίων: Ελισαίου του προφήτου (Ακολουθία, Παρ. Κανών), Μεθοδίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως του ομολογητού – Συναξάριον.
14 Ιουνίου, μνήμη, Αγιοκατάταξη και Συναξάριον του Οσίου πατρός ημών Ιουστίνου Πόποβιτς.
