Εργασία στον εαυτό μας
Εάν θέλης να βοηθήσης την Εκκλησία, είναι καλύ¬τερα να κοιτάξης να διορθώσης τον εαυτό σου, παρά να κοιτάς να διορθώσης τους άλλους. Αν διορθώσης τον εαυτό σου, αμέσως διορθώνεται ενα κομματάκι της Εκκλησίας. Έάν φυσικά αυτό το έκαναν όλοι, η Εκκλησία θά ήταν διορθωμένη. Αλλά σήμερα οι άνθρωποι ασχολούνται με όλα τά άλλα θέματα, εκτός από τον εαυτό τους. Γιατί τό νά ασχολήσαι με τον εαυτό σου έχει κόπο, ενώ τό νά ασχολήσαι με τους άλλους είναι εύκολο.
Εάν ασχοληθούμε μέ τήν διόρθωση του εαυτού μας και στραφούμε πιο πολύ στην «εσωτερική» δράση παρά στην εξωτερική, δίνοντας τά πρωτεία στην θεία βοήθεια, θά βοηθήσουμε τους άλλους περισσότερο καί θετικώτερα. Επιπλέον θά έχουμε καί τήν εσωτερική μας γαλήνη, η οποία θά βοηθάη αθόρυβα τις ψυχές πού θά συναντάμε, γιατί η εσωτερική. πνευματική κατάσταση προδίδει τήν αρετή τής ψυχής καί αλλοιώνει ψυχές. Όταν επιδίδεται κανείς στην εξωτερική δράση, πριν φθάση στην λαμπικαρισμένη εσωτερική πνευματική κατάσταση, μπορεί νά κάνη κάποιον πνευματικό αγώνα, αλλά έχει στενοχώρια, άγχος, έλλειψη εμπιστοσύνης στον Θεό, και συχνά χάνει τήν ηρεμία του. Έάν δέν κάνη καλό τον εαυτό του, δέν μπορεί να πή ότι τό ενδιαφέρον του για τό κοινό καλό είναι καθαρό. Όταν ελευθερωθή από τόν παλαιό του άνθρωπο και από καθετί κοσμικό, έχει πλέον τήν θεία Χάρη, οπότε και ο ϊδιος αναπαύεται, αλλά και κάθε είδους άνθρωπο αναπαύει.
Αν όμως δέν έχη Χάρη Θεου, δέν μπορεί ούτε στον εαυτό του νά έπιβληθή ούτε τους άλλους νά βοηθήση, γιά νά φέρη θείο αποτέλεσμα. Πρέπει νά βουτηχθή στην Χάρη καί ύστερα νά χρησιμοποιηθούν οι αγια¬σμένες πλέον δυνάμεις του γιά τήν σωτηρία των άλλων.
Τό καλό νά γίνεται με καλό τρόπο
– Γέροντα, πώς σκέφτεσθε, όταν έχετε νά αντιμετω¬πίσετε ένα πρόβλημα;
– Σκέφτομαι τί γίνεται, τί δέν γίνεται ανθρωπίνως. Τό εξετάζω άπό όλες τις πλευρές. «Θά κάνω αυτό- τί αντί¬κτυπο θά έχη εκεί, εκεί;… Τί κακό μπορεί νά κάνη ή σέ τί μπορεί νά ώφελήση;». Εγώ πάντα ένα πρόβλημα προ¬σπαθώ νά τό δώ άπό πολλές πλευρές, ώστε η λύση πού θά δώσω νά εΐναι, όσο γίνεται, πιό σωστή. Γιατί μπορεί νά γίνουν πολλά λάθη, άν δέν προσέξη κανείς. Αν καταλάβη εκ τών ύστερων τί έπρεπε νά κάνη, δέν ωφελεί, γιατί πάει, πέταξε, όπως λένε, τό πουλί! Ας πούμε, δέν πρόσεξε κάποιος καί έκαψε ένα σπίτι. Καλά, εντάξει, δέν τόν κρεμάει κανείς, άλλα τό κακό έγινε.
Κάπου είχαν ένα πρόβλημα. Ήρθε ο υπεύθυνος καί μού λέει: «Έ, τώρα τακτοποιήθηκε τό θέμα. Πήγα, βρήκα τόν τάδε, τόν τάδε, τους είπα αυτό καί αυτό καί τακτο¬ποιήθηκε η υπόθεση!». «Τώρα άρχισε τό πρόβλημα, τού λέω. Εκείνο πού υπήρχε, δέν ήταν πρόβλημα. Τώρα άναψε η φωτιά. Πρώτα δυο καρβουνάκια ήταν, καί αυτά θά έσβηναν μόνα τους». Αυτός νόμιζε ότι μέ τις ενέργειες του είχε τακτοποιήσει τήν υπόθεση και ήθελε νά τόν επαινέ¬σουμε κιόλας. Ένώ, μέ αυτό πού έκανε, δημιούργησε με¬γάλη φασαρία και μεγάλωσε τό πρόβλημα.
Χρειάζεται πολλή προσοχή, σύνεση και διάκριση, γιά νά γίνεται τό καλό μέ καλό τρόπο και νά ώφελή, γιατί αλλιώς, αντί νά ώφελή, δαιμονίζει τόν άλλον. Ύστερα, κάτι πού σκέφτεται κανείς νά κάνη, καλύτερα νά τό άφήνη νά ώριμάση• γιατί, αν τό άγουροκόψη, άποφασίση δη¬λαδή βεβιασμένα, ίσως νά έχη προβλήματα αργότερα και νά βασανίζεται. Τά σοβαρά πράγματα, όταν καθυστερούν λίγο, προχωρούν μετά γρήγορα και σωστά. Μπορεί κά¬ποιος νά έχη εξυπνάδα, άλλα νά έχη και κενοδοξία και εγωισμό, και νά προπορεύωνται αυτά στις ενέργειες του και νά μήν προσεχή. Ένα σκυλί π.χ. στο κυνήγι, όταν προχωράη προσεκτικά, και άπό ράτσα νά μήν είναι, βρί¬σκει τά ίχνη τού λαγού. Ένώ άλλο πού είναι άπό πολύ καλή ράτσα και έχει όλα τά προσόντα, όταν βιάζεται, τρέ¬χει δεξιά και αριστερά χωρίς αποτέλεσμα. Ενέργεια πριν άπό σκέψη έχει υπερηφάνεια. Γι’ αυτό νά μή βιάζεται κα¬νείς νά ένεργήση, αλλά νά σκέφτεται και νά προσεύχεται προηγουμένως. Όταν προπορεύεται η προσευχή, δέν ενεργεί ο αφρός τού μυαλού, η ελαφρότητα, άλλα τό αγια¬σμένο μυαλό.
Οι πνευματικοί άνθρωποι, μερικές φορές, κάνουμε σάν νά μήν ύπάρχη Θεός• δέν αφήνουμε τόν Θεό νά ενεργήση. ο Θεός ξέρει πώς δουλεύει. Ένώ υπάρχουν δηλαδή πνευματικά μέσα, γιά νά τακτοποιούνται οι δύ¬σκολες καταστάσεις μέ πνευματικό τρόπο, έμεΐς πάμε νά ενεργήσουμε κοσμικά. Όταν ήμουν στο Σινά, ένας Χό¬τζας πήγαινε κάθε Παρασκευή μέσα στο μοναστήρι, ανέ¬βαινε στον μιναρέ ενός τζαμιού πού ήταν εκεί και φώναζε! Και είχε μιά φωνή!… μέχρι επάνω στο άσκητήριο τής Αγίας Επιστήμης ακουγόταν. Ύστερα τό μοναστήρι βρήκε σαν λύση να κλείνουν την πόρτα την Παρασκευή πού πήγαινε ο Χότζας, για να μήν μπαίνη μέσα – εγώ δεν τό ήξερα. Μια μέρα πού κατέβηκα κάτω, βλέπω τον Χό¬τζα οργισμένο. «Τώρα θά τους δείξω εγώ, μού λέει, πού μού ‘κλεισαν τήν πόρτα, γιά νά μήν μπαίνω μέσα…». «Τήν έκλεισαν, του λέω, γιά νά μήν μπουν οι γκαμήλες. Δεν πιστεύω ότι τήν έκλεισαν, γιά νά μήν μπής εσύ!». Μετά είπα κάτι γι’ αυτό στους Πατέρες.
Λέει ένας γραμματεύς: «Θά τού δείξω εγώ τού Χότζα! Θά τού βάλω μιά φλούδα. Θά γράψω στην Κυβέρνηση ότι ο Χότζας μας πιέζει». «Κοίταξε, τού λέω, η Όρθοδοξία δεν είναι φλούδα. Νά κάνουμε μιά αγρυπνία, νά ‘ψάλουμε τήν Ακολουθία τών Σιναϊτών Πατέρων, τής Αγίας Αικατερίνης, και νά αφή¬σουμε νά μιλήση ο Θεός. Θά πάω καί εγώ επάνω νά προ¬σευχηθώ». Είπα καί σε μερικούς Πατέρες νά προσευχη¬θούν, καί έτσι τού ήρθε ένα σκαμπίλι τού Χότζα• σηκώ¬θηκε, έφυγε, εξαφανίσθηκε! Γιατί καί τήν πόρτα νά έκλει¬ναν, μετά η Κυβέρνηση θά εξακρίβωνε ότι δέν είναι αλή¬θεια πώς τους πίεζε ο Χότζας καί θά είχαν φασαρίες. Θά έλεγε ο Χότζας ότι έκλεισαν τήν πόρτα, επειδή πήγαινε κάθε Παρασκευή, καί θά έκανε κακό στο μοναστήρι. Ένας άλλος παλιότερα είδε τό βουνό καί θέλησε νά κάνη εξο¬χικό πάνω στην κορυφή τής Αγίας Αικατερίνης!… Επα¬θε μιά αρρώστια, πάει, πέθανε. Ήρθε τελευταία καί άλλος νά φτιάξη κάτι εκεί, πάει, πέθανε καί αυτός. Γι’ αυτό κα¬λύτερα είναι νά μή στηριζώμαστε μόνο στίς δικές μας ανθρώπινες προσπάθειες, άλλα νά
προσευχώμαστε καί νά αφήνουμε τον Θεό νά ενεργή.
Από το βιβλίο: Λόγοι του Γέροντος Παισίου Β’. Πνευματική αφύπνιση.
Έκδοση: Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 1999.
