Ο θόρυβος και όχι η ηλικία αποτελεί πλέον την κύρια αιτία βαρηκοΐας. Εάν δεν λάβετε μέτρα τώρα για να προστατεύσετε την ακοή σας, αργά ή γρήγορα, πολλοί από εσάς και τα παιδιά σας θα δυσκολεύεστε να κατανοήσετε ακόμη και μία απλή συζήτηση, αναφέρει η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς». Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένου του 12%-15% των παιδιών σχολικής ηλικίας, ήδη έχουν μόνιμες βλάβες στην ακοή τους εξαιτίας των καθημερινών θορύβων, τους οποίους θεωρούμε δεδομένους στη ζωή μας, αλλά μόνο τέτοιοι δεν θα έπρεπε να είναι.
«Η θλιβερή αλήθεια είναι, ότι οι περισσότεροι από εμάς είμαστε υπεύθυνοι για την απώλεια της ακοής μας», γράφει η αμερικανίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας Κάθριν Μπάτον, στο νέο βιβλίο της «Shouting Won’t Help: Why I – and 50 Million Other Americans – Can’t Hear You» (θα μπορούσε να μεταφραστεί: «Οι φωνές δεν βοηθάνε: γιατί εγώ – και 50 εκατομμύρια Αμερικανοί – δεν μπορούμε να σας ακούσουμε»), που κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ τον Φεβρουάριο από τις εκδόσεις Kindle. Η αιτία, εξηγεί, είναι «ο θόρυβος στον οποίο ανελέητα εκθέτουμε τον εαυτό μας ημέρα με την ημέρα». Αν και υπάρχουν μυριάδες περιορισμοί για την προστασία των εργαζομένων από τους θορύβους στον χώρο εργασίας, λίγοι είναι αυτοί που αφορούν τους θορύβους εκτός επαγγελματικών χώρων: φορητές συσκευές ήχου, συναυλίες, σεσουάρ, σειρήνες, μηχανές κοπής γκαζόν, ηλεκτρικές σκούπες, συναγερμοί αυτοκινήτων και αμέτρητα άλλα αντικείμενα εκπέμπουν θορύβους τους οποίους απλούστατα δεν αντέχουν τα αυτιά του ανθρώπου. Και μετά, είναι οι θόρυβοι σε χώρους συναθροίσεων: πανεπιστήμια, εστιατόρια, μπαρ και καφετέριες είναι μερικά από αυτά, στα οποία ο θόρυβος συχνά υπερβαίνει τα όρια αντοχής.
Πολύ ευαίσθητα!
Τα αυτιά μας είναι ευαίσθητα όργανα. Οταν ο ήχος μπει στο εσωτερικό τους, προκαλεί δόνηση του τυμπανικού υμένα. Οι δονήσεις μεταδίδονται στον κοχλία, στο έσω ους, όπου το υπάρχον υγρό τις μεταφέρει σε μία καλά τακτοποιημένη σειρά τριχωτών κυττάρων που εξυπηρετούν τις χαμηλές, τις μέσες και τις υψηλές συχνότητες. Τα τριχωτά κύτταρα διεγείρουν τις αισθητήριες νευρικές ίνες και το ερέθισμα μεταφέρεται, μέσω του ακουστικού νεύρου, έως τον εγκέφαλο, όπου ερμηνεύεται, λ.χ., ως λέξη, νότα ή ένα όχημα που πλησιάζει.
Αυτό το τόσο εύθραυστο σύστημα, μπορεί να υποστεί βλάβες τόσο από την ένταση όσο και από τη διάρκεια της έκθεσης σε έναν δυνατό ήχο, με τα τριχωτά κύτταρα να είναι αυτά που αποδιοργανώνονται και εκφυλίζονται.
Γεννιόμαστε με έναν ορισμένο αριθμό τριχωτών κυττάρων και όταν πεθάνουν δεν αντικαθίστανται, με συνέπεια η απώλεια της ακουστικής ευαισθησίας να είναι μόνιμη. Συνήθως η πρώτη που χάνεται είναι η ευαισθησία στους ήχους υψηλής συχνότητας και μετά η ικανότητα να ακούει κάποιος τις συχνότητες της ομιλίας. «Οι συνέπειες της έκθεσης στους θορύβους είναι αθροιστικές», έγραψε προσφάτως στη «Διεθνή Επιθεώρηση Παιδιατρικής» («IJP») ο δρ Ρόμπερτ Χάρισον, ειδικός σε θέματα ακοής, από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο.
Βαθμιαία απώλεια
Αν και αρχίζουμε τη ζωή μας με άφθονα τριχωτά κύτταρα, με κάθε επίθεση του θορύβου, κάποια πεθαίνουν, προκαλώντας βαθμιαία απώλεια της ακοής. Εάν οι βλάβες στα τριχωτά κύτταρα αρχίσουν νωρίς στη ζωή, όπως συμβαίνει με τις σύγχρονες γενιές των iPod και των mp4, τότε στη μέση ηλικία είναι πολύ πιθανόν να δυσκολεύεται κάποιος να καταλάβει τι του λένε.
Η ένταση του ήχου μετριέται σε ντεσιμπέλ (dB) και το επίπεδο που θεωρείται ότι μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στην ακοή είναι τα 85 dB – όσο εκπέμπει ένα σεσουάρ ή ένα μπλέντερ στην κουζίνα μας. Ο δρ Μάικλ Ντ. Σάιντμαν, διευθυντής του Τμήματος Ωτορινολαρυγγολογίας στο νοσοκομείο Χένρι Φορντ του Δυτικού Μπλούμφιλντ, στο Μίσιγκαν, έχει πει ότι κανονικά πρέπει να φοράμε ωτασπίδες όταν στεγνώνουμε τα μαλλιά μας, όταν κουρεύουμε το γρασίδια μας ή όταν βλέπουμε να έρχεται ένα ασθενοφόρο ή πυροσβεστικό με τη σειρήνα αναμμένη. Το ίδιο και όταν κάποιος κάνει σκοποβολή, πηγαίνει κάπου με τη μηχανή του ή χρησιμοποιεί το τρυπάνι, το ηλεκτρικό πριόνι ή κομπρεσέρ. Ωστόσο ο ήχος από τις φορητές συσκευές ήχου υπερβαίνει αυτόν των παραπάνω συσκευών. Εάν ακούτε μουσική με τα ακουστικά τόσο δυνατά ώστε ακούν οι διπλανοί σας ό,τι κι εσείς, προκαλείτε «θανατηφόρα πλήγματα» στα τριχωτά κύτταρα των αυτιών σας, λέει ο δρ Σάιντμαν. Μελέτη που πραγματοποίησε προ ετών η Αμερικανική Εταιρεία Λόγου, Ομιλίας και Ακοής (ASLHA) έδειξε ότι το 35% των ενηλίκων και το 59% των εφήβων που ακούν μουσική με ακουστικά, έχουν τον ήχο στη διαπασών! Ακόμη και τα παιχνίδια μπορεί να εκπέμπουν ήχους που βλάπτουν την ακοή. Η ASLHA αναφέρει ότι δυνητικά ηχηρά παιχνίδια είναι τα όπλα, οι κούκλες που μιλάνε, τα αυτοκινητάκια με κόρνες και σειρήνες, τα γουόκι τόκι, τα μουσικά όργανα και πολλά άλλα.
