«Και εισελθόντες εις την οικίαν, είδον το παιδίον μετά Μαρίας της μητρός αυτού˙ και ανοίξαντες τους θησαυρούς αυτών προσήνεγκαν αυτώ δώρα, χρυσόν και λίβανον και σμύρναν».
Πώς ουν φησίν ο Λουκάς ότι επί της φάτνης κείμενον ήν; Ότι τεκούσα μεν ευθέως αυτό κατέκλινεν εκεί˙ άτε γαρ πολλών συνιόντων δια την απογραφήν, ουκ ήν οικίαν ευρείν, όπερ ουν και ο Λουκάς επισημαίνεται λέγων «ότι δια το μη είναι τόπον, ανέκλινεν αυτόν». Μετά δε ταύτα ανείλετο, και επί των γονάτων είχεν. Ομού τε γαρ απέβη της Βηθλεέμ, και τας ωδίνας έλυσεν˙ ίνα μάθης καντεύθεν την οικονομίαν πάσαν, α και ότι ουχ απλώς ουδέ ως έτυχε ταύτα εγίνετο, αλλά κατά πρόνοιάν τινά θείαν και προφητείας ακολουθίαν ταύτα πάντα επληρούτο.
Αλλά τί το πείσαν αυτούς προσκυνήσαι; Ούτε γαρ η Παρθένος επίσημος ην, ούτε η οικία περιφανής, ούτε άλλο τι των ορωμένων ικανόν εκπλήξαι και επισπάσασθαι. Οι δε ου μόνον προσκυνούσιν, αλλά και ανοίξαντες τους θησαυρούς αυτών, δώρα προσάγουσι, και δώρα ουχ ως ανθρώπω, αλλά ως Θεώ. Ο γαρ λιβανωτός και η σμύρνα τούτου σύμβολον ην. Τι ουν το πείσαν αυτούς; Το παρασκευάσαν οίκοθεν αναστήναι και τοσαύτην ελθείν οδόν˙ τούτο δε ην ο τε αστήρ, και η παρά του Θεού γενομένη τη διανοία αυτών έλλαμψις, κατά μικρόν αυτούς προς την τελειοτέραν οδηγούσα γνώσιν. Ουδέ γαρ αν, ει μη τούτο ήν, των φαινομένων ευτελών όντων απάντων, τοσαύτην επεδείξαντο τιμήν. Δια τούτο ουδέν των αισθητών μέγα εκεί, αλλά φάτνη και καλύβη και μήτηρ πτωχή˙ ίνα γυμνήν των μάγων ίδης την φιλοσοφίαν, και μάθης ότι ουχ ως ανθρώπω ψιλώ, άλλ’ ως Θεώ προσήεσαν και ευεργέτη. Διόπερ ουδενί των ορομένων έξωθεν εσκανδαλίζοντο, αλλά και προσεκύνουν τα δώρα προσήγον, της μεν Ιουδαϊκής απηλλαγμένα παχύτητος˙ ουδέ γαρ πρόβατα και μόσχους έθυσαν˙ της δε εκκλησιαστικής εγγύς όντα φιλοσοφίας˙ επίγνωσιν γαρ και υπακοήν και αγάπην αυτώ προσήγον…
«Και εισελθόντες εις την οικίαν, είδον το παιδίον μετά Μαρίας της μητρός αυτών˙ και πεσόντες προσεκύνησαν αυτώ˙ και ανοίξαντες τους θησαυρούς αυτών προσήνεγκαν αυτώ δώρα, χρυσόν και λίβανον και σμύρναν».
Πώς λοιπόν διηγείται ο Λουκάς ότι εκοίτετο εις την φάτνην. Μόλις εγέννησεν, το εξάπλωσεν αμέσως εκεί. Δεν ήτο δυνατόν να εύρουν σπίτι, επειδή είχαν συγκεντρωθή πολλοί εξ’ αιτίας της απογραφής. Τούτο υπογραμμίζει και ο Λουκάς όταν λέγη ότι, «Δια το μη είναι τόπον, ανέκλινεν αυτόν».1 Έπειτα τον εσήκωσε και τον εκράτησεν εις τα γόνατά της. Η άφιξις εις την Βηθλεέμ εσήμανε και το τέλος της εγκυμοσύνης. Αντιλαμβανόμεθα κατ’ αυτόν τον τρόπον την θείαν οικονομίαν εις το σύνολό της˙ τι έγινε δηλ. και ότι δεν έγινεν απλώς και τυχαίως, αλλά εξεπληρούντο όλα σύμφωνα με σχέδιον του Θεού και με ακολουθίαν προφητειών.
Τί ήτο όμως εκείνο, το οποίον έκαμε να προσκυνήσουν; Ούτε η Παρθένος ήτο από ανωτέραν τάξιν ούτε ο οίκος της περιφανής ούτε κάτι άλλο από όσα έβλεπαν ήτο ικανόν να προκαλέση την έκπληξιν και να προσελκύση. Και αυτοί όχι μόνον προσκυνούν αλλά και όταν ήνοιξαν τα θησαυροφυλάκια των, προσφέρουν δώρα, όχι όπως κάνομεν εις άνθρωπον, αλλά όπως εις Θεόν. Σύμβολόν του ο λιβανωτός και η σμύρνα. Τί ήτο λοιπόν αυτό, το οποίον τους έπεισε να ξεκινήσουν από την πατρίδα των και να διανύσουν τόσον δρόμον; Ήτο το άστρον και ο φωτισμός, το οποίον έστειλεν ο Θεός εις το πνεύμα των και τους ωδηγούσεν όλο και περισσότερον εις τελειοτέραν γνώσιν. Εάν δεν ήτο τούτο, δεν θα έδειχναν βεβαίως τόσον σεβασμόν εις πράγματα, τα οποία εφαίνοντο ασήμαντα. Δια τούτο κανένα από τα αισθητά δεν ήτο μέγα εκεί˙ η φάτνη, η καλύβη, η πτωχή μητέρα. Έτσι βλέπομεν καθαράν την διάθεσιν των μάγων και αντιλαμβανόμεθα ότι δεν τον επλησίαζαν ως απλούν άνθρωπον αλλά ως Θεόν και ευεργέτην. Δια τούτο κανένα από τα εξωτερικά που έβλεπαν δεν τους εσκανδάλιζεν. Αλλά τον επροσκυνούσαν και του επρόσφεραν δώρα απηλλαγμένα από την Ιουδαϊκήν προσήλωσιν εις τα υλικά. Δια τούτο δεν εθυσίαζαν πρόβατα και μόσχους. Τα δώρα των είχον την σφραγίδα του εκκλησιαστικού πνεύματος˙ του επρόσφεραν επίγνωσιν, υπακοήν, αγάπην…
Παράβαλε και:
«Βίβλος γενέσεως Ιησού Χριστού» – ομιλίες Β., Γ., Δ. εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Ιωάννου του Χρυσοστόμου (πρωτότυπη και Νεοελληνική εκδοχή).
Του Οσίου Πατρός ημών Ιωάννου του Χρυσοστόμου – Ομιλίες ΣΤ. και Ζ. εις το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, περί της Γεννήσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
25 Δεκεμβρίου, η κατά Σάρκα Γέννησις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού – τα Λειτουργικά Αναγνώσματα της εορτής (αρχεία κειμένου και ήχου, mp3).
ΑΓΙΟΥ ΡΩΜΑΝΟΥ ΤΟΥ ΜΕΛΛΩΔΟΥ, ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ – ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΝΣΕΠΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.
Αγίου Ρωμανού του μελωδού – Κοντάκιον εις Την επαύριον της Χριστού Γεννήσεως.
Οι δύο κανόνες του όρθρου των Χριστουγέννων, ερμηνευμένοι από τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη.
Του Οσίου Πατρός ημών Γρηγορίου του Θεολόγου – Λόγος ΛΗ., εις τα Θεοφάνια, είτουν Γενέθλια του Σωτήρος.
Η φλογίνη ρομφαία τά νώτα δίδωσι – Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Του Οσίου Πατρός ημών Αθανασίου του μεγάλου – λόγος περι της Ενσάρκου Επιφανείας του Θεού Λόγου.
Ο Λόγος σαρξ εγένετο – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Εις την Γέννησιν του Ιησού Χριστού – Αγ. Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Ανάλυση της θεολογίας της εικόνας της Γεννήσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού – Π. Κωνσταντίνου Στρατηγοπούλου.
