02 Ιανουαρίου, μνήμη και του Νέου Ιερομάρτυρος, π. Πέτρου Τοβάρωφ – p. Νικολάου Ντονιένκο.

Ο π. Πέτρος Τοβάρωφ καταγόταν από ιερατική οικογένεια, από την Καλούγκα. Ήταν έγγαμος, απόφοιτος της Θεολογικής Ακαδημίας και με εξαιρετική μόρφωση, ιδιαίτερη ικανότητα στο λόγο, αλλά και προφητικό χάρισμα. Τα κηρύγματά του μπορούσαν να ξεκινήσουν από οτιδήποτε. Και η πιο ασήμαντη για κάποιους λεπτομέρεια, μπορούσε να αποτελέσει εισαγωγή για ένα θερμό και εμπνευσμένο κήρυγμα, που πάντα κατέληγε σε προτροπή για μετάνοια, προσευχή και ενσυνείδητο χριστιανικό βίο. Οι ενορίτες του ήταν απλοί ψαράδες που ζούσαν μαζί με τις οικογένειές τους κοντά στο ναό, που αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της ύπαρξής τους. Η ζωή τους ξεκινούσε και τελείωνε εκεί, στη μικρή παλιά εκκλησούλα, όπου βαπτίζονταν και στεφανώνονταν, συνόδευαν τους αγαπημένους τους στην τελευταία τους κατοικία. Ο ατελείωτος ουρανός, η γκριζοπράσινη θάλασσα, οι βάρκες, τα δίχτυα και η παλιά εκκλησία συνέθεταν τον πίνακα της ζωής τους. Έναν πίνακα που δεν θα άφηναν καμιά κοσμική εξουσία να τους τον αλλοιώσει. Έτσι, κάθε φορά που οι νεωτεριστές ή οι
κομσομόλοι προσπαθούσαν να βλάψουν τον ναό, με τους πρώτους κτύπους της καμπάνας, με απόλυτη οργάνωση και ομοψυχία, συγκεντρώνονταν για να τον προστατέψουν.

Ο π. Πέτρος φυλακίστηκε για πρώτη φορά το 1925 για τρεις μήνες, αυτό όμως αντί να κάμψει την αγωνιστικότητά του, αντίθετα, τον δυνάμωσε περισσότερο και τον στήριξε. Ήρθε και το 1937, όταν φάνηκε καθαρά πως καμιά ανθρώπινη δύναμη δεν μπορούσε πλέον να αντιταχθεί στην απόφαση της άθεης εξουσίας να κλείσει τους ορθόδοξους ναούς. Οι προσπάθειες του π. Πέτρου να σώσει το ναό των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου έπεφταν στο κενό. Οι αιτήσεις που κατέθετε συντρίβονταν πάνω στην παγωμένη και άκαμπτη απόφαση της εξουσίας: ο ναός πρέπει να κλείσει. Το ανθρώπινο αδιέξοδο είχε μόνη διέξοδο την αναφορά στον Θεό. Προς το τέλος του 1937, ο πρόεδρος του τοπικού σοβιέτ ανακοίνωσε αυτοπροσώπως το κλείσιμο της εκκλησίας. Γύρω στις 30 γυναίκες συγκεντρώθηκαν τότε γύρω από τον ναό, διατρανώνοντας την πρόθεσή τους να υπερασπιστούν με τη ζωή τους τον αγαπημένο τους ναό. Βλέποντας το θάρρος και την αποφασιστικότητά τους, τις ακολούθησαν οι άνδρες και οι γιοί τους. Μπροστά στους αποφασισμένους αυτούς υπερασπιστές, οι άνθρωποι της
εξουσίας έκαναν προσωρινά πίσω και έφυγαν, υποδηλώνοντας όμως πως δεν θα μείνει ατιμώρητη η αντίσταση αυτή.

Πράγματι, λίγο καιρό μετά, τόσο ο π. Πέτρος, όσο και ο Μιχαήλ Προτσεμίντωφ συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στον ανακριτή. Με την αυθαίρετη εξουσία που τα χρόνια εκείνα διέθετε ο ανακριτής και με τυπικές και λίαν συνοπτικές διαδικασίες, συνέταξε ένα φοβερό κατηγορητήριο κατά των δύο κληρικών, βασισμένο στο άθεο μένος κατά της Εκκλησίας και στις «άκρως αξιόπιστες» καταθέσεις ψευδομαρτύρων. Σύμφωνα μ’ αυτό, οι συλληφθέντες ιερείς: «προετοίμαζαν το έδαφος για την εγκαθίδρυση φασιστικού καθεστώτος στην ΕΣΣΔ, κάνοντας προπαγάνδα και προσηλυτίζοντας κόσμο και κυρίως την νεολαία στην φασιστική τους οργάνωση», καθώς επίσης – το μόνο σημείο του κατηγορητηρίου που ήταν αληθινό – «υπερασπίστηκαν με κάθε μέσο την εκκλησία». Η Τρόικα καταδίκασε τους δύο ιερείς στην εσχάτη των ποινών, η οποία και εκτελέστηκε στις 2 Ιανουαρίου του 1938. Δύο «φασίστες», κατά την άθεη εξουσία, έσβησαν την μέρα εκείνη από τα μητρώα των ζώντων για να εγγραφούν ως «μάρτυρες» στα αθάνατα μητρώα της Ορθόδοξης του Χριστού Εκκλησίας.

Ήρθε μετά απ’ αυτό η σειρά της Αγίας Σκέπης, του τελευταίου οχυρού του ορθόδοξου κλήρου του Μπερντιάνσκ. Ο π. Βίκτωρ, ως προϊστάμενος του ναού, ήταν αποφασισμένος να κάνει ό,τι περνούσε από το χέρι του για να τον κρατήσει ανοικτό. Στο πλευρό του είχαν συνταχθεί με αποφασιστικότητα και θυσιαστική διάθεση οι π. Μιχαήλ Μπογκοσλόφσκι και π. Αλέξανδρος Ιλιένκωφ.

Από το βιβλίο: στη δίνη ενός κόσμου που άλλαζε, «Οι Νεομάρτυρες του Μπερντιάνσκ», του Π. Νικολάου Ντονιένκο.
Μετάφραση, Μαρίνας Μουμλάντζε.
Εκδόσεις: Εν πλω. Πορφύρα. Αθήναι, 2012.

Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.

Κατηγορίες: Αγιολογικά - Πατερικά, Θαυμαστά γεγονότα, Ιστορικά, Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια, Λογοτεχνικά. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.