“The more that you read, the more things you will know. The more that you learn, the more places you’ll go”
Dr. Seuss, I Can Read With My Eyes Shut!
Είμαι βιβλιοφάγος παιδιόθεν. Ξεκίνησα να διαβάζω μόνη μου σε προσχολική ηλικία και ακόμα δεν έχω σταματήσει. Τα βιβλία είναι το χόμπι μου, το πάθος μου και δεν θα μπορούσα να ζήσω χωρίς αυτά. Την αγάπη αυτή μου την κληροδότησαν οι γονείς μου και οι παππούδες μου. Είναι, λοιπόν, λογικό ότι ερωτεύτηκα και παντρεύτηκα έναν άνθρωπο που μοιράζεται την ίδια αγάπη με εμένα. Έτσι, το σπίτι μας είναι γεμάτο βιβλιοθήκες και βιβλία, κάθε είδους, σε κάθε δωμάτιο (ναι, ακόμα και στο μπάνιο). Και φυσικά τα βιβλία δεν θα μπορούσαν να λείπουν και από το δωμάτιο των παιδιών μου και πλέον υπερτερούν των παιχνιδιών. Η χαρά μου είναι μεγάλη που βλέπω ότι και τα παιδιά μας μοιράζονται το πάθος μας (λογικό είναι, αφού είμαστε με ένα βιβλίο στο χέρι πάντα και περιτριγυρίζονται από βιβλία) και παρόλο που ακόμα δεν μπορούν να διαβάσουν μόνα τους, κυκλοφορούν με ένα βιβλίο, κοιτάζουν τις εικόνες και αφηγούνται τις ιστορίες με τον δικό τους τρόπο. Και έχουν μια τεράστια βιβλιοθήκη να τα περιμένει για όλη τους τη ζώη.
Είμαι, λοιπόν, σίγουρη ότι τα παιδιά μου θα έχουν πάντοτε κοντά τους πιστούς φίλους, τα βιβλία τους, που θα τα συντροφεύουν στις εύκολες και στις δύσκολες στιγμές της ζωής τους. Μιλάω εκ πείρας. Κάθε μου ανάμνηση, ευχάριστη ή δυσάρεστη, είναι συνδεδεμένη με κάποιο ή κάποια βιβλία. … Και θυμάμαι σχεδόν πάντα τι διάβαζα όταν έγινε κάτι… Ρωτήστε με και θα σας πω!
Μια συμβουλή, λοιπόν, για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να γίνουν αναγνώστες: Ξεκινήστε να τους διαβάζετε δυνατά από τη μήτρα ακόμα. Μέσα από αναγνώσματά μου και από έρευνα στο διαδίκτυο, αλλά και από τις εμπειρίες μου ως παιδιού και ως μαμάς, έχω διαπιστώσει τα οφέλη του να διαβάζεις δυνατά στο μικρό σου και να του δίνεις λεκτικά/ακουστικά ερεθίσματα. Με το να διαβάζει κανείς δυνατά στο παιδί του επιτυγχάνει να παρουσιάσει τα βιβλία ως ευχάριστες πηγές εμπειριών ζωής (πολύ πριν το σχολείο τα υποβαθμίσει σε αγγαρεία), το διδάσκει τον κόσμο γύρω του, το βοηθάει να συνειδητοποιεί τι βλέπει και ακούει.
Παράλληλα, του προσφέρει ένα πλούσιο λεξιλόγιο και του επικοινωνεί τη λογοτεχνική γλώσσα που διαφέρει κατά πολύ και από την καθομιλούμενη, αλλά και από την ξύλινη γλώσσα που χρησιμοποιεί η τηλεόραση και ο κινηματογράφος, καθώς είναι πιο περιγραφική και γραμματικά-λεξιλογικά αρτιότερη. Άλλωστε, κανείς δεν αμφισβητεί ότι η φαντασία των παιδιών καλλιεργείται πολύ εντονότερα αν δεν λαμβάνουν έτοιμες κινούμενες εικόνες, αλλά όταν, ακούγοντας μια ιστορία, δημιουργούν τις δικές τους. Επιπλέον, ένα βιβλίο μπορεί να γίνει αφορμή για συζητήσεις μέσα στην οικογένεια, που με τη σειρά τους, εκτός από την ουσιαστική επικοινωνία που προσφέρουν, θα καλλιεργήσουν την κριτική ικανότητα του παιδιού και τη μελλοντική ικανότητά του να εκφράζεται προφορικά και γραπτά. Με άλλα λόγια, μέσα από την ανάγνωση ένα παιδί γίνεται εξυπνότερο και αποχτά εχέγγυα για το μέλλον του.
Ορισμένες συμβουλές για γονιούς και μικρούς αναγνώστες:
• Συζητήστε με τα παιδιά σας τα όσα διαβάζετε, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ανάγνωση. Η συζήτηση τα βοηθάει να συνδέσουν καλύτερα τη φανταστική ιστορία με την αληθινή ζωή.
• Χρησιμοποιήστε όσα διαβάζετε για να συζητήσετε εμπειρίες και θέματα της καθημερινότητας (π.χ ένα βιβλίο για τον ύπνο και η σχετική συζήτηση με αφορμή αυτό είναι ιδανικός τρόπος να βοηθήσετε και να κινητοποιήσετε ένα παιδί που δυσκολεύεται να κοιμηθεί μόνο του, ένα βιβλίο για το πλύσιμο των δοντιών μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για τον μικρό αντιρρησία σας, που δεν θέλει να έχει σχέση με την οδοντόβουρτσά του). Μην ξεχνάτε ότι μέσω των βιβλίων μπορείτε να μιλήσετε ευκολότερα στα παιδιά και για δυσνόητες για αυτά έννοιες, όπως τα αρνητικά συναισθήματα, το διαζύγιο, ο θάνατος…
• Ζωντανέψτε το βιβλίο, αλλάζοντας τον τόνο της φωνής σας, χρησιμοποιώντας παύσεις και γενικά υποκρινόμενοι τους διάφορους ρόλους. Ζητήστε και από τα παιδιά σας να παίξουν ρόλους και να συμμετάσχουν ενεργά στην ανάγνωση. Με άλλα λόγια, γίνετε ηθοποιοί!
• Διαβάστε για όση ώρα τα παιδιά σας προσέχουν και όχι για περισσότερη. Όσο μεγαλώνουν θα συγκεντρώνονται ευκολότερα και θα αφοσιώνονται στο βιβλίο για περισσότερη ώρα. Μπορείτε, μάλιστα, να συζητάτε μαζί τους για το τι, πότε και για πόση ώρα θα διαβάσετε και να εντάξετε την ανάγνωση μέσα στο καθημερινό σας πρόγραμμα.
• Μετά το τέλος της ανάγνωσης μιας ιστορίας, συνδέστε την με διαφορετικό υλικό (follow-up). Ζητήστε από τα παιδιά να τη ζωγραφίσουν, να την παίξουν κουκλοθέατρο, κάντε μια κατασκευή βασισμένη στα όσα διαβάσατε, ακούστε την ίδια ιστορία από ένα cd με καλή αφήγηση, ανακαλύψτε βιβλία με παρόμοια θεματολογία, διαβάστε τους βιβλία του ίδιου συγγραφέα.
Δοκιμάστε τις παρακάτω ιδέες για προνήπια και νήπια:
• Παρουσιάστε τους το βιβλίο: Διαβάστε τον τίτλο, το όνομα του συγγραφέα και του εικονογράφου. Παρατηρήστε μαζί τους το εξώφυλλο, αναρωτηθείτε για το ποιο μπορεί να είναι το θέμα του βιβλίου.
• Ακολουθήστε τις λέξεις με το δάχτυλό σας. Να σταματάτε στο τέλος των προτάσεων.
• Απαντήστε σε ορισμένες ερωτήσεις τους σχετικά με το βιβλίο, αλλά κρατήστε και απαντήσεις για μετά το τέλος της ανάγνωσης.
• Κατά τη διάρκεια της αφήγησης μιας ιστορίας, μιλήστε τους και εξηγήστε τους αν δεν καταλαβαίνουν κάτι.
• Δώστε επιπλέον πληροφορίες για όσα σας ρωτάνε τα παιδιά. Ανοίξτε παράλληλα και άλλα βιβλία.
• Ζητήστε από τα παιδιά να κοιτάξουν με προσοχή τις εικόνες, να τις συνδέσουν με την ιστορία και να προβλέψουν το τι θα γίνει μετά.
• Επαναλάβετε ενδιαφέρουσες και καινούριες λέξεις που έμαθαν τα παιδιά μέσα από το βιβλίο και στην καθημερινότητά σας. Ζητήστε τους να τις επαναλάβουν και να τις χρησιμοποιήσουν.
• Ρωτήστε τα τι καταλαβαίνουν, αναρωτηθείτε για το τι μπορεί να συμβεί μετά, βάλτε τα στη θέση των πρωταγωνιστών της ιστορίας.
Ο γονιός μπορεί να γίνει παράδειγμα για τα παιδιά του, εάν είναι και ο ίδιος ενθουσιασμένος διαβάζοντας τα δικά του βιβλία. Ένα βιβλίο είναι πάντοτε μια νέα περιπέτεια, μια εξερεύνηση νέων προσώπων, τόπων, χρόνων και γεγονότων που ξεπερνούν κατά πολύ τις περιορισμένες εμπειρίες μας. Χαρίστε στα παιδιά σας το δώρο της φιλαναγνωσίας, κάνοντας τα βιβλία μέρος της καθημερινότητας της οικογένειάς σας.
Η/Υ ΠΗΓΗ:
Είμαι μαμά.gr
Παράθεμα του orp.gr:
Επιτρέψτε μας να τονίσουμε πως όλες αυτές οι ωραίες προτροπές δεν θα έχουν ευτυχή κατάληξη, αν δεν συνδυαστούν με την συνεχή – καθημερινή μελέτη του Βιβλίου των Βιβλίων, της Αγίας Γραφής! Αν συνηθίσουμε μικροί και μεγάλοι να Αγαπούμε τον Θείο νόμο, κάθε ημέρα όλο και πιο πολύ, τότε θα μπορέσουμε και να έχουμε υγιή κριτήρια στην επιλογή και αξιοποίηση των κάθε λογής βιβλίων που κυκλοφορούν γύρω μας. Σήμερα άλλωστε υπάρχουν και Νεοελληνικές αποδόσεις, σχετικά – επικαιροποιημένα videos και τόσα άλλα…
Εξάλλου, ας κάνουμε τα παιδιά και τους γύρω μας να εντρυφήσουν στους Βίους των Αγίων μας, σ’ αυτό το καθημερινό Ανάγνωσμα των παππούδων και των γιαγιάδων μας. Αυτοί, ας το παραδεχθούμε κάποια στιγμή, δεν ήξεραν μόνο παραμύθια αλλά και τα ευλογημένα Συναξάρια!
