Ρωμ. 15,1-7
«Διο προσλαμβάνεσθε
αλλήλους, καθώς και ο Χριστός
προσελάβετο ημάς εις δόξαν
Θεού»
(Ρωμ. 15, 7)
Ο Χριστός, αγαπητοί μου, ο Χριστός είνε το πρότυπο, στο οποίο όλοι οι χριστιανοί πρέπει ν’ αποβλέπουμε. Αυτόν πρέπει ν’ αντιγράφουμε και ν’ ακολουθούμε. Έτσι μας συνιστά και ο σημερινός Απόστολος. Να μιμηθούμε τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό σε όλα· στα εύκολα αλλά και στα δύσκολα, στα ευχάριστα αλλά και στα δυσάρεστα. Προ παντός να τον μιμηθούμε στην υπομονή και στην ταπείνωσι, στην προσφορά και στη θυσία.
Στο Χριστό ως Θεό ανήκει κάθε δόξα και κάθε τιμή. Εν τούτοις εκείνος με την ενανθρώπησί του έκανε τη μεγάλη θυσία να έλθη εδώ στη γη, παραβλέποντας όλα όσα είχε. Καταδέχθηκε να ‘ρθη κοντά μας. Πλησίασε και συναναστράφηκε μαζί μας, για να μας σώση. Η γνωστή παραβολή του καλού Σαμαρείτου (βλ. Λουκ. 10,30-37) δείχνει όλη την αγάπη του. Θυσίασε την ησυχία και την άνεσί του, την τιμή και τη δόξα του. «Μπορούσε» ο Χριστός, λέει ο ι. Χρυσόστομος ερμηνεύοντας την περικοπή αυτή, «μπορούσε να μην εξευτελισθή, μπορούσε να μην πάθη αυτά που έπαθε, αν βέβαια ήθελε ν’ αποβλέψη στο δικό του καλό· δεν θέλησε όμως, αλλά προτιμώντας το δικό μας καλό παρέβλεψε το δικό του» (Ε.Π.Ε. 17[75] ,610). Ανέλαβε προς χάριν μας φροντίδες και κόπους, δέχθηκε εξευτελισμούς και ταπεινώσεις. Δεν απηξίωσε ν’ ασχοληθή μ’ εμάς τους αθλίους ανθρώπους, που τόσο τον είχαμε λυπήσει. Αν λοιπόν ο Χριστός- λέει σήμερα ο απόστολος Παύλος- έδειξε τέτοια στάσι απέναντι σ’ εμάς, πόσο μάλλον εμείς μεταξύ μας πρέπει να είμαστε ταπεινοί, καταδεκτικοί και πρόθυμοι να βοηθούμε τους αδυνάτους αδελφούς μας; Αυτό σημαίνει το ρητό «Διο προσλαμβάνεσθε αλλήλους…» (Ρωμ. 15,7)· να μην είμαστε δηλαδή απρόσιτοι, απλησίαστοι, αλλά να δεχώμαστε με απλότητα και αγάπη ο ένας τον άλλον.
Επάνω σ’ αυτό ας πούμε εδώ λίγα λόγια.
*****************
Πως ο χριστιανός μπορεί να γίνη προσιτός και καταδεκτικός; Ποιος θα του καλλιεργήσει το ενδιαφέρον και τη συμπάθεια για τον άλλο, ποιος θα τον κάνη πρόθυμο να συμπαρασταθή και να βοηθήση τον πλησίον; Η ταπείνωσι και η αγάπη. Από αγάπη και ταπείνωσι ο Θεός, στο πρόσωπο του Χριστού, έγινε προσιτός στους ανθρώπους· ήρθε ανάμεσά τους και συναναστράφηκε μαζί τους, κάνοντας και τους αγγέλους να καταπλήσσωνται, όπως λέει ο Ακάθιστος ύμνος· «Πάσα φύσις αγγέλων κατεπλάγη το μέγα της σης ενανθρωπήσεως έργον· τον απρόσιτον γαρ ως Θεόν, εθεώρει πάσι προσιτόν άνθρωπον, ημίν μεν συνδιάγοντα, ακούοντα δε παρά πάντων ούτως· Αλληλούϊα». Αλλ’ ενώ ο ίδιος ο Θεός έγινε προσιτός, οι άνθρωποι μένουν πολλές φορές απρόσιτοι, δηλαδή απλησίαστοι, ο ένας για τον άλλο.
Απρόσιτοι εν πρώτοις και στην απλή επικοινωνία. Πριν από μερικά χρόνια δύο νεαροί φοιτηταί σπούδαζαν στην Αθήνα. Ήταν κ’ οι δύο φτωχά παιδιά και κατάγονταν από επαρχίες· ο ένας από τη Μακεδονία και σπούδαζε μαθηματικός, ο άλλος από τη νότιο Ελλάδα και σπούδαζε γιατρός. Έμεναν μαζί και ζούσαν σαν αδέρφια. Μοιράζονταν το ίδιο φτωχικό φαγητό τρώγοντας, που λέει ο λόγος, από το ίδιο πιάτο. Τα κοινά όνειρα, ο κοινός αγώνας, και προ παντός η κοινή πίστι στο Χριστό δημιουργούσε ανάμεσά τους αγάπη και εγκαρδιότητα. Όποιος τους έβλεπε χαιρόταν το σύνδεσμό τους και έλεγε, πως η φιλία αυτή θα κρατήση σ’ όλη τους τη ζωή. Πέρασαν τα χρόνια. Μετά το στρατό ο μεν μαθηματικός απέκτησε πολυμελή οικογένεια, ενώ ο γιατρός κατέκτησε και το επίζηλο αξιώμα του βουλευτού. Θέλησε τότε ο φτωχός πολύτεκνος να συγχαρή τον αδερφικό του φίλο και του έγραψε. Ποια όμως ήταν η έκπληξί του, όταν διεπίστωσε, ότι ο νεόκοπος πολιτευτής τον είχε τόσο σύντομα ξεχάσει κι ούτε ένα ευχαριστώ δεν καταδέχτηκε ν’ απαντήση στις ευχές του! Τόσο η ματαία δόξα αλλάζει τον άνθρωπο… Απρόσιτοι, λοιπόν, στην αλληλογραφία· αλλά και σε κάθε άλλη επικοινωνία. Συχνά λ.χ. ζητάς κάποιον στο τηλέφωνο, και σου απαντούν ψέματα, ότι δεν είνε εκεί· ενώ είνε, αλλά δεν θέλει να μιλήση μαζί σου.
Απρόσιτοι έπειτα στη συνάντησι. Αφού δεν θέλουν την επικοινωνία από μακριά, πολύ περισσότερο δεν θέλουν τη συνάντησι από κοντά. Που να τους συναντήσης, να τους δης και να πης μια καλημέρα μαζί τους! Κι όχι μόνο οι άρχοντες, που ανέβηκαν σε αξιώματα, αλλά και οι άλλοι. Κοιτάζουν την ησυχία τους αδιαφορώντας για την ανάγκη του άλλου. Κλείνονται στο κέλυφος της φιλαυτίας των. Τα διαμερίσματα των πολυκατοικιών στις μεγαλουπόλεις δεν επικοινωνούν μεταξύ τους, κι ας τα χωρίζη μόνο ένας λεπτός τοίχος. Οι άνθρωποι ζουν αποξενωμένοι μεταξύ τους. Θεωρούν τη συνάντησι με τον άλλο ως απώλεια χρόνου, ως χασομέρι, και την αποφεύγουν. Γι’ αυτό πολλές φορές θέλει κάποιος να τους δη, και προσποιούνται πως απουσιάζουν…
Απρόσιτοι στην επικοινωνία, απρόσιτοι στη συνάντησι, απρόσιτοι προ παντός όταν τους ζητούν βοήθεια. Δεν ανοίγει εύκολα η πόρτα, όταν τη χτυπά η ανάγκη και η φτώχεια. «Δεν ειν’ εύκολες οι θύρες εάν η χρεία τες κουρταλή», λέει ο εθνικός ποιητής. Οι εξαιρέσεις είνε σπάνιες. Σ’ αυτές ανήκει και η ακόλουθη, γνωστή από το ποίημα του Γεωργίου Στρατήγη «Ο Ματρόζος». Σ’ αυτό διασώζεται ένα συγκινητικό ανέκδοτο. Ο ήρωας του ποιήματος κατά την επανάστασι του ’21 είχε λάβει μέρος σε ναυμαχίες κατά των Τούρκων. Σε κάποια απ’ αυτές μάλιστα, με κίνδυνο της ζωής του, είχε σώσει τον ένδοξο πυρπολητή Κανάρη. Μετά την απελευθέρωσι ο Κανάρης έγινε υπουργός των ναυτικών, ο Ματρόζος όμως έπεσε σε μεγάλη δυστυχία. Όταν άκουσε, ότι ο φίλος του είνε τώρα υπουργός, αποφάσισε να πάη να του ζητήση βοήθεια. Έφτασε στο υπουργείο, αλλ’ εκεί κάποιος φρουρός με κορώνες και χρυσά γαλόνια, μη γνωρίζοντας την ένδοξη ιστορία εκείνου του ζητιάνου, τον εμπόδιζε να περάση. Πικραμένος από τη συμπεριφορά αυτή ο φτωχός του φώναξε·
«Αν οι ζητιάνοι σαν κι εμέ δεν έχυναν το αίμα, οι
καπετάνιοι σαν και σε δεν θα φορούσαν στέμμα».
Ακούγοντας τότε τις φωνές ο Κανάρης βγήκε στο παράθυρο, είδε τη σκηνή, κατέβηκε, κ’ έτσι συναντήθηκαν. Η αναγνώρισις μεταξύ των δύο, γερόντων πλέον, παλαιών συμπολεμιστών ήταν συγκινητική. Ο Κανάρης θυμήθηκε το παρελθόν. Ταπεινός, καταδεκτικός και ευγνώμων, τον αγκάλιασε πρόθυμος να του συμπαρασταθή στην ανάγκη του.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη χειρότερο. Συμβαίνει καμμιά φορά και χριστιανοί λεγόμενοι άνθρωποι, όταν κάποιος φταίχτης θέλη να τους ζητήση συγγνώμη, αυτοί να δείχνωνται απρόσιτοι και στη συγχώρησι. Ένα σχετικό παράδειγμα αναφέρει ο Άγιος Κοσμάς στις Διδαχές του για δύο χριστιανούς της εποχής των μαρτύρων, το Σαπρίκιο και το Νικηφόρο. Ο Σαπρίκιος είχε όλο αγαθοεργίες, ο Νικηφόρος όλο αμαρτίες, επί πλέον δε και μίσος για το Σαπρίκιο. Όταν όμως οι διώκται συνέλαβαν το Σαπρίκιο και τον ωδηγούσαν στο θάνατο, ο Νικηφόρος έτρεξε μετανοημένος και του ζητούσε συγγνώμη. Αλλά ο Σαπρίκιος –ποιος θα το περίμενε- δεν τον συγχωρούσε! Και παρ’ όλο που ο Νικηφόρος τον θερμοπαρακαλούσε, αυτός επέμενε μέχρι τέλους να μην τον συγχωρή. Τέλος ο Θεός τιμώρησε το Σαπρίκιο για τη σκληρότητά του, και δέχτηκε τη μετάνοια του Νικηφόρου (βλ. ημέτερο βιβλίο Κοσμάς ο Αιτωλός, σελ. 173).
**************
Απρόσιτοι οι πλούσιοι άρχοντες στο φτωχό λαό, απρόσιτοι οι μορφωμένοι επιστήμονες στους απλοϊκούς αγραμμάτους, απρόσιτοι οι υπερήφανοι φαρισαίοι στους μετανοημένους τελώνες. Αλλ’ ο απόστολος φωνάζει· «Προσλαμβάνεσθε αλλήλους, καθώς και ο Χριστός προσελάβετο ημάς».
Ο Χριστός άφησε στους μαθητάς του την εντολή, να έχουν μεταξύ τους αγάπη και ομόνοια· απ’ αυτό, είπε, θα τους καταλαβαίνουν πως είνε δικοί του μαθηταί· «Εν τούτω γνώσονται πάντες ότι εμοί μαθηταί έστε, εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις» (Ιωαν. 13,35). Σύμφωνα μ’ αυτά και ο απόστολος Παύλος μας προτρέπει σήμερα· «Προσλαμβάνεσθε αλλήλους». Ο δε ι. Χρυσόστομος το εξηγεί λέγοντας· «Συνάπτωμεν εαυτούς αλλήλοις», δηλαδή· Ας είμαστε ενωμένοι ο ένας με τον άλλο (ε.α. 614).
Που όμως η ενότης αυτή; Στα ανδρόγυνα παρατηρούνται ψυχρότητες και διαζύγια, στα αδέρφια και τους συγγενείς συμφέροντα και τσακωμοί, στους γείτονες και τους συγχωριανούς εχθρότητες και δικαστήρια· «ου συγχρώνται Ιουδαίοι Σαμαρείταις» (Ιωαν. 4,9). Αλλά και στο έθνος, όπως λέει ο Σολωμός, «η διχόνοια βαστάει ένα σκήπτρο η δολερή» και μας διαλύει. Κόμματα και παρατάξεις, ιδεολογίες και φιλοσοφίες, αθλητικές συμπάθειες και αντιπάθειες, αυτά και πολλά άλλα φανατίζουν και κομματιάζουν το λαό μας. Εάν οι Έλληνες ήταν όλοι ενωμένοι, η Ελλάς θα ήτο πολύ ισχυροτέρα.
Και όχι μόνο στην εθνική μας ζωή αλλά και σ’ αυτήν ακόμη την εκκλησιαστική ζωή, που θα έπρεπε να είνε υπόδειγμα ομονοίας και αγάπης, μεγάλη διαίρεσις υπάρχει. Ενώ η Εκκλησία είνε ένα σώμα και όλα τα μέλη του θα έπρεπε να είνε ενωμένα, συχνά παρατηρούνται διαιρέσεις και σχίσματα (βλ. Α’ Κορ. 12,12-27). Σπανίως σε μια ενορία απουσιάζουν οι διαφορές μεταξύ ενοριτών, ανδρών και γυναικών. Αυτά βλέπει ο μακράν του Θεού κόσμος και σκανδαλίζεται.
Πόσο μακριά είμαστε από το παράδειγμα και το παράγγελμα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
**************
Αγαπητοί μου χριστιανοί,
Τι κάνει τους ανθρώπους απρόσιτους και ακατάδεκτους, τι τους κάνει να μη πλησιάζωνται και να μην πλησιάζουν τον άλλο; Τα πλούτη, η άνοδος σε αξιώματα, οι σχέσεις με υψηλά κοινωνικά στρώματα, με μεγάλους και τρανούς…· με μια λέξι, η έλλειψι της αγάπης. Κι όπου λείπει αγάπη, εκεί επικρατεί το προσωπικό συμφέρον, φιλαυτία.
Θέλεις να είσαι χριστιανός; Μιμήσου το Χριστό. Βγες απ’ τα πλούτη σου και πλησίασε το φτωχό. Κατέβα από τη δόξα σου και σκύψε στον άσημο. Άσε την ευτυχία σου και μοιράσου τη θλίψι με τον πάσχοντα. Μη λησμονείς ότι, παρ’ όλες τις μεταξύ μας διαφορές, είμαστε όλοι αδέρφια. Και τα’ αδέρφια πρέπει όχι με τα λόγια αλλά με έργα να δείχνουν την αγάπη το ένα στο άλλο.
Μη λησμονούμε, τέλος, ότι μια μέρα ο Κύριος θα μας Κρίνη. Και να θέλουμε τότε να τον βρούμε ευμενή και να μην ακούσουμε το «Πορευέσθε απ’ εμού..» (Ματθ. 25,41), ας γίνουμε συγκαταβατικοί, προσιτοί, πλήρεις συμπάθειας και αγάπης.
Από το βιβλίο: Μακαριστού Μητροπ. Πρ. Φλωρίνης, Αυγουστίνου Καντιώτου: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: (Σύντομα κηρύγματα επί των Αποστολικών Περικοπών). Γ’ έκδοσις. 2000.
