Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θείας Λειτουργίας.
Προς Ρωμαίους επιστολής Παύλου: ΙΕ.1 – 7.
Αδελφοί, οφείλομεν ημείς οι δυνατοί τα ασθενήματα των αδυνάτων βαστάζειν, και μή εαυτοίς αρέσκειν. Έκαστος ημών τω πλησίον αρεσκέτω εις το αγαθόν προς οικοδομήν’ και γάρ ο Χριστός ουχ εαυτώ ήρεσεν, αλλά καθώς γέγραπται: «οι ονειδισμοί των ονειδιζόντων σε, επέπεσον επ’ εμέ.» Όσα γάρ προεγράφη, εις την ημετέραν διδασκαλίαν προεγράφη, ίνα δια της υπομονής και της παρακλήσεως των γραφών, την ελπίδα έχωμεν. Ο δέ Θεός της υπομονής και της παρακλήσεως, δώη υμίν το αυτό φρονείν εν αλλήλοις κατά Χριστόν Ιησούν, ίνα ομοθυμαδόν εν ενί στόματι, δοξάζητε τον Θεόν και πατέρα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Διό προσλαμβάνεσθε αλλήλους, καθώς και ο Χριστός προσελάβετο ημάς, εις δόξαν Θεού.
Απόδοση.
Αδελφοί, όσοι έχουμε δυνατή πίστη, οφείλουμε να ανεχόμαστε τις αδυναμίες όσων έχουν αδύναμη πίστη και να μην κάνουμε ό,τι αρέσει σ’ εμάς. Η συμπεριφορά του καθενός μας να είναι αρεστή στον πλησίον, ώστε να τον βοηθάει να προκόβει στο αγαθό κι έτσι να συντελεί στην οικοδομή της εκκλησίας. Άλλωστε, κι ο Χριστός δεν έζησε για να ευαρεστήσει τον εαυτό του, αλλά, όπως λεει η Γραφή, οι ύβρεις όσων σ’ έβριζαν, Θεέ, έπεσαν πάνω μου. Να ξέρετε ότι όσα γράφτηκαν στις Γραφές, έχουν γραφτεί για να μας διδάσκουν. Έτσι, με την υπομονή και την ενθάρρυνση που δίνει η Γραφή, θα στηριχτεί η ελπίδα μας. Είθε ο Θεός, που χαρίζει την υπομονή και την ενθάρρυνση, να σας δώσει την ομόνοια, σύμφωνα με το θέλημα του Ιησού Χριστού. Έτσι, όλοι μαζί με μια φωνή θα δοξάσετε το Θεό, τον Πατέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Να δέχεστε ο ένας τον άλλο, όπως δέχτηκε κι εσάς ο Χριστός, για να δοξάζεται ο Θεός.
Επιμέλεια κειμένων, Ιωάννης Τρίτος.
ΟΠΩΣ ΤΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑ
«Έκαστος ημών τω πλησίον αρεσκέτω εις το αγαθόν προς οικοδομήν».
Θάλασσα ανθρωπίνη η κοινωνία, αγαπητέ αναγνώστα. Δεσμοί, γνωριμίες, φιλίες, συμφέροντα, υπολογισμοί, όλα ανακατεύονται μέσα στη ζωή. Πολλοί μας πλησιάζουν. Εκδηλώνουν ίσως και αισθήματα αγάπης, ενδιαφέροντος. Συνδεόμεθα έτσι μαζί των. Δημιουργούμε σχέσεις. Πάμε στο σπίτι των. Έρχονται αυτοί στο δικό μας. Όλοι οι άνθρωποι έχουν γύρω των ένα τέτοιο κύκλο προσώπων, με τα οποία συνδέονται ιδιαιτέρως.
Είναι κακό, θα ρωτήσετε; Κακό, όχι βέβαια… Είναι πλασμένη έτσι η ανθρώπινη ψυχή. Ζητάει αποκούμπι, περιβάλλον θερμό, να αναπνεύση, να ξεκουρασθή.
Και ακριβώς επάνω εις αυτήν την πραγματικότητα διατυπώνει σήμερα ο μέγας ψυχολόγος και μελετητής της ανθρωπίνης ψυχής, ο Απόστολος Παύλος, μίαν σωτήριον συμβουλήν. Ότι δηλαδή ο καθένας μας πρέπει να γίνεται αρεστός εις τον πλησίον του, εις τρόπον ώστε να συντελή εις το καλόν του και να τον οικοδομή εις την αρετήν. Θίγει τοιουτοτρόπως ο Απόστολος ένα πολύ σοβαρό θέμα, που έχει άμεσον σχεσιν με την μορφήν και την έννοιαν των κοινωνικών σχέσεων των ανθρώπων. εις τας ημέρας μας μάλιστα το ζήτημα αυτό είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον και θα ωφελήση μία σύντομος και θετική αντιμετώπισις του εις το φυλλάδιόν μας αυτό.
1. Μια ματιά γύρω μας.
Είναι θλιβερές αι διαπιστώσεις επάνω στο θέμα αυτό. Δεν είμεθα, πιστέψατε, μεμψίμοιροι και γκρινιάρηδες. Αυτή όμως είναι η αλήθεια. Ότι δηλαδή, εις τας σχέσεις των οι περισσότεροι των ανθρώπων δεν είναι ειλικρινείς, καθαροί, οικοδομητικοί. Είναι τόσα τα κρούσματα της πονηρίας και της κακίας, ώστε κατήντησε σήμερον να φοβήται κανείς ακόμη και την σκιάν του. Έτσι, συμβαίνει να σε πλησειάση σήμερα ο Α. Τον κοιτάζεις με υποψίαν. Κάτι θα θέλη, σκέπτεσαι μέσα σου. Κάποια εξυπηρέτηση. Και πράγματι. Μετά τα τυπικά, σου πετάει το μυστικό. Και το φοβερόν είναι ότι πολλές φορές αυτό που ζητάει είναι τελείως παράνομο, συχνά δε ακόμη και ένοχον ενώπιον του Θεού. Και καταπλήσσεσαι με το θράσος του ανθρώπου. Και θλίβεσαι με το κατάντημα της κοινωνίας.
Σε λίγο έρχεται άλλος. Χαιρετούρες, γλυκομιλήματα. Απορείς με τις διαχύσεις του. Όμως δεν περνάει πολύς καιρός και αποδεικνύεται, ότι δεν είχε καλούς σκοπούς και ηθικά σχέδια αυτός ο άνθρωπος. Επήγε με πρόγραμμα να σε παρασύρη στο κακό; Να σε βουλιάξη. Και κάνεις το σταυρό σου, ευχαριστώντας τον Θεό που σε εγλύτωσεν από το στόμα του λύκου.
Ο τρίτος ή η τρίτη σε «πλευρίζει» καταλλήλως, διότι θέλει να μάθη ορισμένες πληροφορίες, να πάρη λόγια, για να «καρφώση» έπειτα κάποιον ή κάποιαν άλλην, γιατί όχι και σένα τον ίδιον! Είναι να χάνη κανείς το μυαλό του!
Και ο τέταρτος χτυπάει την πόρτα σου, δημιουργεί μαζί σου ιδιαιτέρους δεσμούς και αρχίζει σιγά σιγά να σε επηρεάζη, τόσον πάνω σε θέματα χριστιανικής πίστεως, όσον και σε ζητήματα κοινωνικής ιδεολογίας. Ρίχνει συστηματικά το δηλητήριον. Κάνει το έργον του με υπομονή, χωρίς να βιάζεται, χωρίς να εκδηλώνεται αμέσως. Κλονίζει έτσι λίγο λίγο τας πεποιθήσεις σου, ελαττώνει την πίστιν σου εις τα ιδανικά. Σε απομακρύνει από τον Θεόν. Σε μεταβάλλει εις αρνητήν σήμερον, εις επαναστάτην αύριον. Μετά από καιρόν, γίνεσαι ένας υλιστής, ένας άθεος, ένας καταλυτής των εθνικών παραδόσεων.
Τρομερά η φθορά και η ψυχική διαστροφή. Έτσι φθάνομεν εις τον άλλον, ο οποίος, εν ονόματι τάχα του πολιτισμού, της συγχρονισμένης ζωής, των νέων τάσεων, σε καλεί εις το σπίτι του δια να περάσετε μια όμορφη βραδιά σε φιλικό δήθεν περιβάλλον. Και εκεί, εκείνη τη βραδιά, κάτω από τα προσχήματα της κοινωνικής ζωής, μέσα σε ατμόσφαιρα μυρωδικών και λούσου, καίονται η αγνότης και η εντροπή, ψαλιδίζονται τα φτερά της ηθικής και των ωραίων οικογενειακών παραδόσεων, μολύνονται οι χυμοί της καρδιάς, πεθαίνουν οι κόσμοι του καλού. Δεν είμεθα διόλου υπερβολικοί. Σε τέτοιες δήθεν οικογενειακές συναντήσεις λέγονται τόσο χονδροκομμένα αστεία, τέτοιες φαιδρές ιστορίες, που διερωτάται κανείς αν αυτά που ακούει εκεί λέγωνται από μορφωμένους ανθρώπους, από κυρίες της αριστοκρατίας, από νέους με μέλλον, ή εκτοξεύωνται από ανθρώπους του υποκόσμου, από τους οποίους προ πολλού έλλειψεν η εντροπή και η στοιχειώδης αξιοπρέπεια. Τώρα τι πράγματα γίνονται κρυφά και φανερά, στις περισσότερες αυτές συναντήσεις, καλύτερα να μην αναφέρωμεν. Και, σημειώσατε, ότι όλα αυτά πολύ συχνά λαμβάνουν χώραν με την ανοχήν ή και την ώθησιν ακόμη των γονέων. Πού, αλήθεια, εφθάσαμεν!
Πόσες ψυχές δεν έχουν χαθή μ’ αυτόν τον τρόπον!
2. «… αρεσκέτω εις το αγαθόν…»
Και όμως, υπάρχει δυνατότης να γίνη ο καθένας μας παράγων ψυχικής ωφελείας εις τους άλλους, μέσον οικοδομής, αφορμή τονώσεως και παρηγορίας, δημιουργός ευκαιριών οικογενειακής ευτυχίας και χαράς. Είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να επιδιώξης την ανάπτυξιν γνωριμίας και δεσμών με άλλα πρόσωπα, δια να δημιουργηθούν ωραίαι, πραγματικά πολιτισμέναι, κοινωνικαί σχέσεις αναμεταξύ σας. Δεν τας απαγορεύει ο Χριστιανισμός. Έτσι, μέσα σε ένα περιβάλλον απλό, χαρούμενο, όπου θα επικρατή η αληθινή ευγένεια, η ειλικρίνεια, η πηγαία αρχοντιά, ημπορεί και να χαρούν οι Χριστιανοί και να ξεκουρασθούν από τον αγώνα της ζωής, και την γνησίαν κοινωνικότητα να καλλιεργήσουν και ευκαιρίες απέραντης ικανοποιήσεως να δημιουργήσουν. Ο ένας θα προσέχη πώς να χρησιμοποιήση και να οφελήση τον άλλον, η άλλη θα φροντίζη να είναι πηγή καλοσύνης και εξυπηρετικότητος και αξιοπρεπείας.
Ούτε επιδείξεις λούσου, ούτε κίβδηλα αισθήματα που σκανδαλίζουν, ούτε πλαστή ευγένεια, που κρύβει τόσην υποκρισίαν.
Άρωμα πνευματικό αι κοινωνικαί αυταί σχέσεις, μέσα εις τις οποίες καλλιεργείται η αληθινή κοινωνική ζωή και αναπτύσσονται τα πιο αγνά και άγια αισθήματα. Τι χάνουν οι άνθρωποι με το να είναι μακράν του Χριστού!
Είναι ο άλλος έπειτα σε κατάστασιν απελπισίας και πόνου; Να τον πλησιάσης. Δυο λόγια θερμά, με πίστη, με κατανόηση, θα γίνουν βάλσαμο παρηγοριάς και πηγή δυνάμεως στις δύσκολες εκείνες ώρες του αδελφού. Πόσα δράματα, πόσες αυτοκτονίες θα είχαν αποφευχθή αν οι Χριστιανοί είχαν ως αρχήν των αυτήν την υπόδειξιν του Αποστόλου Παύλου! Δεν θα επερίμεναν τότε να έλθη στα πόδια των ο πονεμένος. Θα τον αναζητούσαν, θα τον εστήριζαν. Θα τον οικοδομούσαν. Και θα ήταν ανυπολογίστου αξίας αυτή η βοήθεια.
Τι δε να σημειωθή δια τας περιπτώσεις εκείνας που η ψυχή πλέον είναι άρρωστη και σκλαβωμένη; Σκεφθήκατε ποτέ τι ημπορεί να προσφέρη εις τις ψυχές αυτές ένας λόγος Θεού, μια αδελφική υπόδειξις, μια εκδήλωσις πραγματικού ενδιαφέροντος, μια πράξις θυσίας και αγάπης; Ξέρετε πόσες ψυχές, που εμείς τις λέμε αμαρτωλές, χαμένες ίσως, είναι έτοιμες να αλλάξουν διαθέσεις, να μετανοήσουν, να σωθούν, αρκεί να ευρεθή στον δρόμο τους ένα χέρι καθαρό, ένα στόμα ειλικρινές, μια ψυχή με πραγματική αγάπη; Και σκεφθήκατε ποτέ, πόση θα είναι η ευθύνη ημών των λεγομένων Χριστιανών, αν αυτοί δεν σωθούν τελικά, διότι ημείς αρνηθήκαμε να κάμωμεν το χρέος μας; Θυμάσθε τί είπε προ ετών μια κοπέλα στις τελευταίες πλέον στιγμές της, έπειτα από μίαν ζωήν αμαρτίας, η οποία και τελικά την οδήγησε στην αυτοκτονία; Δεν ευρέθη ούτε ένας άνθρωπος στον δρόμο μου, να μου πη δυο κουβέντες, να με συμβουλέψη στοργικά, να μου αλλάξη την πορεία μου. Δεν θα εκουράζετο πολύ γι’ αυτό. Ήμουν αρκετά απογοητευμένη απ’ αυτή τη ζωή, μια αφορμή ζητούσα να ξελασπώσω. Δυστυχώς όμως δεν ευρέθη. Τώρα πεθαίνω με τη θλίψη και το στίγμα.
Και πέθαινε. Κρίμα στους Χριστιανούς!
3. Τα μεγάλα παραδείγματα.
Αδελφέ, τίποτε εις την ζωήν δεν γίνεται χωρίς κόπον και θυσίαν. Τίποτε! Όλα είναι κερδισμένα με πολύ αίμα. Κοίτα τον Σταυρόν του Κυρίου. Αυτό διδάσκει καθώς είναι υψωμένος. Ήλθεν ο Κύριος. Δεν εκοίταξε να περάση καλά, ευχάρτστα, με τιμές και μεγαλεία εις την ζωήν Του. Δεν απέφυγε τίποτε από τα κοπιαστικά και από τα δυσάρεστα. Επλησίασε τον άνθρωπον. Ήταν το χαμένο πρόβατο. Το πεσμένο εις τον κρημνό. Το εμάζεψε. Του εθεράπευσε τις πληγές. Το εστήριξε εις τον δρόμον της σωτηρίας. Και τέλος, χάριν αυτού, δεν εδίστασε και να θυσιασθή.
Και το παράδειγμα του Αρχηγού από τότε το εμιμήθησαν όλοι οι εκλεκτοί οπαδοί Του. Και χάρις εις αυτήν την ανωτέραν ζωήν, την φωτισμένην, ζουν σήμερα εις τον κόσμον τα ιδανικά και η αρετή. Διότι, αν έλειπαν οι ηθικοί άνθρωποι, οι σώφρονες και οι φωτισμένοι, οι στοργικοί και οι πονετικοί, οι εμπνευσμένοι σκαπανείς του χριστιανικού πολιτισμού, οι συνετοί Χριστιανοί και οι μετρημένοι άνθρωποι της αρετής, οι αληθινοί φορείς του υγιούς κοινωνικού πνεύματος, πιστεύσατε ότι η κοινωνία μας, με τον κατήφορον που επήρε, με τους εξωφρενισμούς, που κάθε ημέρα και τους πολλαπλασιάζει, με την φθοράν της οικογενείας, με την καταπάτησιν των αρχών της ηθικής που εμφανίζει, με την εκδηλωμένην νοσηρότητα εις τας σχέσεις γενικώς των ανθρώπων, που είναι καρπός των αντιλήψεων μερικών εκτροχιασμένων χωρών της Δύσεως, πιστεύσατε ότι η κοινωνία μας αυτή θα είχε διαλυθή προ πολλού. Αυτοί μας κρατούν. Οι ηθικοί άνθρωποι. Αυτοί μας προφυλάσσουν από την σήψιν. Αυτοί είναι αληθινά το «άλας της γης». Ευλογητός ο Θεός του δίδει κι αυτούς! Αλλοιώς, αλλοίμονόν μας!
Αλλά δεν είναι αρκετόν αυτό. Καλά εκείνοι. Εγώ όμως και συ τι θα κάμωμεν; Τόσοι γύρω μας σκανδαλίζουν με τα λόγια των, με τα έργα των. Τόσοι παρασύρουν στο κακό με την ζωήν των. Τόσοι επηρεάζουν με τας ιδέας των ανυπόπτους ψυχάς. Τόσοι κρημνίζουν συνειδήσεις.
Εγώ λοιπόν και συ τι θα κάμωμεν; Ο Απόστολος Παύλος μας δείχνει τον δρόμον. Χωρίς να υπολογίζωμεν κόπους και θυσίας, χωρίς να επηρεασθώμεν από το πνεύμα της εποχής, οφείλομεν να ακτινοβολήσωμεν εις τους γύρω μας αρετήν και καλωσύνην, να γίνωμεν παράγοντες ωφέλιμοι και οικοδομητικοί, να στήσωμεν παντού με την χριστιανικήν μας ζωήν πυρσούς και κρουνούς. Πυρσούς, για να φωτίζωνται οι νυχτωμένοι στρατοκόποι της ζωής, και κρουνούς για να δροσίζωνται οι κουρασμένοι οδοιπόροι του βίου. Δεν είναι δικαίωμά μας να το κάμωμεν αυτό ή όχι. Είναι υπέρτατον καθήκον μας!
Αγαπητοί,
Στη Βουλγαρία υπάρχει μια κοιλάδα στην οποία δεν φυτεύουν τίποτε άλλο παρά τριαντάφυλλα, τα οποία προορίζονται για την αγορά της Βιέννης. Την εποχή της συγκομιδής των ρόδων, η ευωδία είναι τόσο δυνατή σ’ αυτή την κοιλάδα, ώστε λίγα λεπτά αν μείνη εκεί κανείς, οπουδήποτε και αν πάη κατόπιν στο διάστημα της ημέρας, η ευωδία που θα σκορπίζη γύρω του θα μαρτυρά ότι πέρασε από την κοιλάδα των ρόδων.
Αδελφέ,
Όσοι μας πλησιάζουν, πρέπει κοντά μας να ωφελούνται, να γίνωνται καλύτεροι. Η ψυχή μας, η στάσις μας, οι ενέργειές μας, όλα πρέπει να αφήνουν επάνω των μίαν ευωδίαν, που να μη χάνεται ποτέ. Ναι! Μίαν ευωδίαν. Όπως τα τριαντάφυλλα!
Από το βιβλίο «Φως ταις τρίβοις μου», του Μητροπολίτου Νικαίας, Γεωργίου Παυλίδου, σελίς 87 και εξής.
Επιμέλεια κειμένου, Δημήτρης Δημουλάς.
Παράβαλε και:
Το έβδομον Αναστάσιμον εωθινόν – Η Ευαγγελική Περικοπή του όρθρου, εξαποστειλάριον και Δοξαστικόν ιδιόμελον της Κυριακής.
Κυριακή Ζ Ματθαίου – η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., ομιλία Αγ. Γρηγορίου του Παλαμά, εις τους δύο θεραπευθέντας τυφλούς.
Αναστάσιμοι ύμνοι της Κυριακής του πλαγίου του δευτέρου ήχου – Υμνολογική εκλογή ΠΛ. Β. ήχου.
