«Μέσα σε λίγη ώρά, όλη η Αμάσεια έμαθε, από στόμα σε στόμα, την ομαδική καταδίκη των διαλεχτών Ποντίων. Οι Ρωμιοί της Πόλης, άντρες γυναίκες και παιδιά, έτρεξαν στους δρόμους, από όπου θα περνούσαν οι κρατούμενοι για να τους δουν. Περίμεναν ανυπόμονα και με συντριμμένη την ψυχή, να διαπιστώσουν με τα ίδια τους τα μάτια την τρομερή είδηση. Όταν κάποτε φάνηκε η συνοδεία των 95 να προχωρεί σιωπηλή, από μπροστά τους, συγκλονίστηκαν. Κάρφωσαν με δέος τα μάτια τους πάνω στους συμπατριώτές τους που βάδιζαν στον Γολγοθά τους, άλλοι περήφανοι και ήρεμοι και άλλοι χλωμοί, και σκεφτικοί.
Οι Αμασιώτες δάκρυσαν, ενώ οι γυναίκές τους άρχισαν να κλαίνε και να μοιρολογούν γοερά τους ζωντανούς νεκρούς, που διάβαιναν με αργό και σταθερό βήμα, μπροστά από τα πλημμυρισμένα με δάκρυα μάτια τους. Ακολουθώντας κατόπιν την θλιβερή πομπή, έφθασαν μαζί ως τις φυλακές. Εκεί ο ομαδικός τους θρήνος κορυφώθηκε. Τα δυνατά κλάματα, τα μοιρολόγια και οι οιμωγές αντιχτυπιόνταν στα τείχη του μεσαιωνικού φρουρίου και δονούσαν την ατμόσφαιρα!…
Μπροστά στην πύλη, άρχισε να γίνεται ο χωρισμός τω μελλοθανάτων από εκείνους που γλύτωσαν την ζωή τους. Ο διευθυντής των φυλακών διάβασε πρώτα τον κατάλογο των καταδικασμένων σε θάνατο. Όσοι άκουγαν τα ονόματά τους, έβγαιναν στην άκρη.
-Μην κλαίτε αδέλφια! Έχετε γεια! Φώναζαν μερικοί. Πεθαίνουμε για την πίστη μας! Χανόμαστε για το έθνος! Για την Ρωμιοσύνη!…
-Ζήτω το έθνος! Ζήτω η Ελλάδα! Χαίρετε για πάντα αδέλφια, φώναζαν άλλοι. Καλή αντάμωση στον άλλο κόσμο!
Και οι μεν 69 δέσμιοι, απηγοντο εις τας κεντρικάς φυλακάς, να θανατωθώσι την επαύριον, βλέποντες καθ’ οδόν τα δι’ αυτούς εστημένα ικριώματα, ημείς δε εθρηνούμεν δι’ όλης της νυκτός εκείνης. Είναι αξιοθαύμαστος η ανδροπρεπής στάσις απάντων ανεξαιρέτως των ιατρών και των εμπόρων και εύχομαι να ευρεθή φαντασία πτερωτή, και κάλαμος εμπνευσμένος και μούσα λυρική, να ψάλη των αοιδίμων εσαεί και να εξυμνήση θάρρος αξιόλογον, χριστιανικάς πεποιθήσεις ακραδάντους, περιφρόνησιν του θανάτου θαυμαστήν, αισθήματα υπέροχα ψυχικού κάλλους εκλεκτού.
ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΤΟΥ ΤΕΛΟΣ
Ήταν η τελευταία τους νύχτα στην φυλακή, μια νύχτα που δεν κοιμήθηκε κανείς, μια νύχτα που μεταβλήθηκε σε εθνικό πανηγύρι. Άλλοι έψαλλαν και προσευχόταν, άλλοι τραγουδούσαν πατριωτικά τραγούδια και ζητωκραύγαζαν. Πριν να χαράξει, ο Πρωτοσύγκελλος τους καλεί να ψάλλουν την νεκρώσιμη ακολουθία τους.
Στο τέλος, παρ’ όλη την καταπόνηση της νυχτός, τους εμψυχώνει με θερμά πατριωτικά λόγια και τους ασπάζεται για τελευταία φορά. Μάλιστα, γράμματα που εγράφησαν από τους συγκρατουμένους του μέσα στην φυλακή, και εστάλησαν στους συγγενείς τους, αποδεικνύουν την πίστη, το θάρρος, την ψυχραιμία και την αποφασιστικότητα που τους μετέδωσε.
Η αυγή, βρήκε το άνθος της αριστοκρατίας, της μορφώσεως και του πλούτου, αλυσοδεμένους στους δρόμους και παρατεταγμένους σε δύο σειρές. Πρώτος απ’ όλους ο Πλάτων, ένα πρόσωπο φορτωμένο με όλη την εκκλησιαστική ιστορία της Ανατολής, με όλη την ελληνορθόδοξη παράδοση, ένας πτωχός υπηρέτης του ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Σύρθηκε στους δρόμους της πόλεως της Αμασείας, δεμένος στην ουρά ενός αλόγου, ενώ οι τσέτες ουρλιάζοντας από χαρά, χτυπούσαν τα πρωτόγονα τουμπελέκια τους με φανατικό υστερισμό.
Ανέβηκε τον δρόμο του δικού του Γολγοθά και μαρτυρίου, κουβαλώντας στις πλάτες του, τον βαρύ σταυρό της δοκιμασίας. Ένα δρόμο, που τον οδήγησε από την ζωή της διακονίας, στην αιωνιότητα του ουρανού• από την ανθρώπινη ιδιότητα, στην ιδιότητα του πνευματικού και εθνικού συμβόλου. Δεν τον συνόδεψε η δόξα των ανθρώπων, γιατί την θεώρησε απατηλότερη των ονείρων. Το μόνο που αναζήτησε εκείνες τις ώρες ήταν, το πώς η θεϊκή παντοδυναμία θα αγκαλιάσει την ανθρώπινη αδυναμία του και έναν τόπο χλοερό, τόπο αναψύξεως για να κατασκηνώσει το πνεύμα του.
Οδηγήθηκαν και οι 69 μελλοθάνατοι στην πλατεία του Ωρολογίου της πόλεως, όπου εκεί είχαν μαζευθεί πολλοί συγγενείς τους, που θρηνούσαν αδιάκοπα για την φρικτή εκτέλεσή τους. Στο στήθος του Πρωτοσυγκέλλου, είχαν κρεμάσει ένα χαρτί, με την κατηγορία της καταδίκης όλων. Σύντομα, ο ένας μετά τον άλλον, θύματα όλοι του μίσους των ισλαμιστών και της αδιαφορίας των συμμάχων μας, αλλά κυρίως του καταραμένου διχασμού των Ελλήνων, ζητωκραυγάζοντας υπέρ της πατρίδος, παρατάσσονται κάτω από τις αγχόνες και απέρχονται στην χώρα της μακαριότητος, ελπίζοντας ότι οι αγχόνες τους θα ήσαν οι πρώτες και οι τελευταίες. Μετά μία ώρα δε, αφού τους απογύμνωσαν, τους μετέφεραν έξω από την πόλη και τους έθαψαν όλους μαζί, σε ένα λάκκο, χωρίς λιβάνι και κερί, χωρίς παπά και ψάλτη.
Ήρεμος και ταπεινός λοιπόν και ο Πλάτων, γεμάτος από την γλυκύτητα και την ειρήνη του Θεού, μέσα του αληθινά εξαϋλωμένος και συνεχώς προσευχόμενος, προετοιμασμένος, σαν τις μη μωρές παρθένες που υποδέχθηκαν τον Νυμφίο Χριστό, παρέδωσε την ψυχή του στον αγωνοθέτη Θεό.
Έτσι την 21η Σεπτεμβρίου 1921 περνούσε από την ιστορία στον θρύλο, τυλιγμένος την τιμιώτερη βασιλική πορφύρα, την πορφύρα του αίματός του, ακολουθώντας το παράδειγμα του Γρηγορίου του Ε και γενόμενος πρόδρομος του μαρτυρίου του Σμύρνης Χρυσοστόμου μετά από μερικούς μήνες.
Ακολούθως παραθέτουμε:
Πλάτωνος Κικρή, Ο Άγιος Εθνο-Ιερομάρτυς Πλάτων, Εκδόσεις Επτάλοφος, Αθήνα, 1997. Ιστορική καταγραφή.
Ασματική ακολουθία του Νέου Ιερομάρτυρος Πλάτωνος Αϊβαζίδου, Πρωτοσυγκέλου της Ι. Μητροπ. Αμασείας του Πόντου.
Παράβαλε και:
Ο Ελληνισμός του Πόντου: πολιτισμός και μνήμη της γενοκτονίας, 19 Μαϊου.
