Ψαλμός ΡΚΖ (ΡΚΗ) 127.
Ωδή των αναβαθμών.
ΜΑΚΑΡΙΟΙ πάντες οι φοβούμενοι τον Κύριον, οι πορευόμενοι εν ταις οδοίς αυτού. Τους πόνους των καρπών σου φάγεσαι, μακάριος εί, και καλώς σοι έσται. Η γυνή σου ως άμπελος ευθηνούσα εν τοις κλίτεσι της οικίας σου, οι υιοί σου ως νεόφυτα ελαιών κύκλω της τραπέζης σου. Ιδού, ούτως ευλογηθήσεται άνθρωπος ο φοβούμενος τον Κύριον. Ευλογήσαι σε Κύριος εκ Σιών, και ίδοις τα αγαθά Ιερουσαλήμ πάσας τας ημέρας της ζωής σου, και ίδοις υιούς των υιών σου. Ειρήνη επι τον Ισραήλ.
Τρισευτυχισμένοι είναι όλοι όσοι φοβούνται και ευλαβούνται τον Κυριο, οι οποίοι πορεύονται και συμπεριφέρονται σύμφωνα με τις εντολές του.
Συ, που ευλαβείσαι τον Κυριο, θα τρώγεις τους κόπους των χειρών σου, και όχι οι ξένοι και οι εχθροί σου. Είσαι καλότυχος και ευτυχισμένος, και όλα τα ζητήματά σου θα πάνε καλά.
Η γυναίκα σου, μέσα στα δωμάτια του σπιτιού σου, θα είναι σαν την κληματαριά της αυλής σου, την γεμάτη καρπούς. Τα παιδιά σου θα παρακάθονται ολόγυρα από το τραπέζι σου, σαν νεόφυτα δενδρύλλια ελαιών.
Να, έτσι θα ευλογηθεί κάθε άνθρωπος, ο οποίος σέβεται και ευλαδείται τον Κυριο.
Είθε, λοιπόν, εσένα που σέβεσαι τον Θεό, να σε ευλογήσει ο Κυριος από την αγία Σιών, όπου ο ιερός ναός του, να δεις και να απολαύσεις τα αγαθά της Ιερουσαλήμ, όλες τις ημέρες της ζωής σου.
Είθε να δεις παιδιά των παιδιών σου. Είθε η ειρήνη του Θεού να βασιλεύει σε ολόκληρο τον ισραηλιτικό λαό.
Ακούστε ακολούθως τον ψαλμό αυτό, όπως τον απαγγέλει ο κ. Δημήτριος Ηλιόπουλος, ένας από τους Ιεροψάλτες του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Χρυσοσπηλαιωτίσσης, των Αθηνών, από «ζωντανή» ηχογράφηση Προηγιασμένης Θείας Λειτουργίας. Της Τετάρτης 22 Μαρτίου του 2006.
127-ος Ψαλμός – διαβάζει ο Δημήτριος Ηλιόπουλος.mp3
Ο μικρός αυτός ψαλμός, ο 127ος, που αποτελούσε και ωδή των αναβαθμών, ξαφνιάζει στον πρώτο του στίχο με μια παράδοξη χρήση δύο λέξεων, καθώς αντιπαραθέτει κι ενώνει τις δύο αντιφατικές έννοιες: φοβούμενος και μακάριος.
Ο φόβος είναι συνήθως συνδεδεμένος με τους όρους: δειλία-ανανδρία, ατολμία η συναίσθημα ανησυχίας στην αναμονή μελλοντικού κακού, και όπως πιστεύουμε, «καταστρέφει την ελευθερία του ατόμου», τον αποδυναμώνει και τον γεμίζει ανησυχία.
Πως όμως ο θεόπνευστος συγγραφέας του ψαλμού, με βάση το φόβο, πλέκει τον ύμνο της οικογενειακής ευτυχίας; Και κατ᾽ επέκταση της βαθιάς χαράς καθενός ανθρώπου.
Η προϋπόθεση είναι πολύ σοβαρή, πολύ ουσιαστική: «Μακάριοι πάντες οι φοβούμενοι τον Κύριον, οι πορευόμενοι εν ταις οδοίς αυτού» (στ. 1). Ευτυχισμένοι είναι όλοι όσοι φοβούνται τον Κύριο, οι οποίοι βαδίζουν και συμπεριφέρονται σύμφωνα με τις εντολές του.
Η λέξη «πορευόμενοι», επιλεγμένη εύστοχα από τον ποιητή του ψαλμού, δηλώνει την έγνοια και την υπευθυνότητα του ανθρώπου, ώστε να προσέχει σε κάθε βήμα του, να μην παρεκλίνει από το θέλημα του Θεού. Δεν του διαφεύγει στην όποια πορεία του, ότι τον παρακολουθεί το παντέφορο όμμα του Υψίστου, τον σκέπει με το βλέμμα και την αγάπη του ο παντεπόπτης Πατέρας.
Ο βαθύς σεβασμός, ο φόβος και η προσοχή του να μη λυπήσει τον Δημιουργό και Προστάτη του, τον γεμίζει ευδαιμονία.
Τίποτε ανασταλτικό δεν μειώνει τη χαρά του, καθώς ήρεμος απολαμβάνει τους κόπους των χεριών του και η γυναίκα του σαν κληματαριά γεμάτη καρπούς με τη φιλεργία και τη νοικοκυροσύνη, θα στολίζει το σπίτι τους.
Τα παιδιά τους θα κυκλώνουν το τραπέζι σαν αειθαλή εύκαρπα νεοφυτευμένα δένδρα. Η ευλογία του Θεού θα σκεπάζει το σπίτι τους, που έτσι θα γίνεται λιμάνι γαλήνης για όλα τα μέλη του.
Οι τρεις πρώτοι στίχοι περιγράφουν την ευτυχία κάθε ανθρώπου που φοβάται τον Κύριο, «μακάριοι πάντες οι φοβούμενοι τον Κύριον».
Ο Ψαλμωδός περνάει στο β´ μέρος (στ. 4-6) και δίνει ευχές, για να διαρκεί η ειρήνη του Θεού και η ευτυχία μόνιμα στις ανθρώπινες ψυχές και στην οικογένεια.
Κάνει αίσθηση πως η παρουσία του θέματος έχει ιδιαίτερη ποιητική χάρη. Το κλιμακωτό σχήμα κάνει ξεχωριστή εντύπωση και επισημαίνει ότι ο θεματικός πυρήνας του φόβου του Θεού είναι η αιτία της ευτυχίας του ανθρώπου και των συνόλων.
«Μακάριοι πάντες…, μακάριος ει».
«Οι φοβούμενοι τον Κύριον… ο φοβούμενος τον Κύριον».
«Ευλογηθήσεται άνθρωπος… ευλογήσαί σε Κύριος», «Ίδοις τα αγαθά… ίδοις υιούς…».
Ένας μικρός ψαλμός, ανατροπή στη σύγχρονη αντίληψη για τα στοιχεία της ευτυχίας, για τον καθένα ξεχωριστά, για το χώρο της οικογένειας. Όχι τα πλούτη, οι ανέσεις, η δόξα, τα λίγα η καθόλου παιδιά, αλλά η συνειδητή σχέση με τον Θεό Δημιουργό, η υπακοή στο νόμο Του, φέρνει την βαθιά γαλήνη στην ψυχή.
Μετά την αθέτηση της εντολής του Θεού βέβαια, συνδέθηκε με την ανθρώπινη φύση ο φόβος και στην πορεία του, ο οδοιπόρος της γης, νοιώθει συχνά ανασφάλεια, δειλία, ανησυχία για επερχόμενα δεινά.
Τρομάζει στις ακοές των πολέμων, στους σεισμούς, στις αρρώστιες.
Ωστόσο και μπροστά στο φυσικό κακό, ο πιστός άνθρωπος που διακατέχεται από το δέος και το φόβο του στοργικού Δημιουργού, αντιμετωπίζει ψύχραιμα, περισσότερο ειρηνικά, τις δύσκολες ή τραγικές ώρες της ζωής, γιατί σκέπτεται το «ουδέν αθεεί», τίποτε δεν γίνεται χωρίς την παραχώρηση του Θεού. Μεγαλώνει το δέος και η εμπιστοσύνη στη φροντίδα του μεγάλου Πατέρα και ειρηνεύει ευτυχισμένος.
Βλέπει να επαληθεύει του Ψαλμωδού ο λόγος: «Μακάριοι οι φοβούμενοι τον Κύριον!…».
Από το περιοδικό: «Η δράση μας», τεύχος Απριλίου 2010.
