Για να κατανοήσει το ανθρώπινο δημιούργημα την αγάπη του Δημιουργού του, χρησιμοποιήθηκαν στον αποκαλυπτικό λόγο του Θεού συμβολικές εικόνες, παρμένες από την ανθρώπινη ζωη. Εικόνες, που δηλώνουν ζωηρά κάποιες πτυχές από το ανεξιχνίαστο βάθος της θείας αγάπης. Ετσι ο Θεός στην Αγία Γραφή ονομάζεται Πατέρας, Ποιμένας, Νυμφίος.
Στους λειτουργικούς ύμνους των τριών πρώτων ημερών της Μεγάλης Εβδομάδος η εικόνα του Νυμφίου Χριστού είναι αυτή που προετοιμάζει τούς πιστούς για μια πνευματική εγρήγορση, η οποία θα οδηγήσει στη συσταύρωση με τον Χριστό και στην Ανάσταση.
Στην Παλαιά Διαθήκη ο προφήτης Ωσηέ παρουσιάζει τη σχέση του Θεού προς τον λαο του ως μία συζυγική σχέση. Ο Θεός δέθηκε μαζί τους με τη σύναψη της Διαθήκης. Ομως οι Ισραηλίτες πρόδωσαν τη σχέση αυτή καταπατώντας τη Διαθήκη, σαν μια άπιστη σύζυγος, που ενώ δέχτηκε όλη την αγάπη και τα ευεργετήματα του συζύγου της, τελικά τον εγκατέλειψε.
Η εικόνα του πιστού και φιλόστοργου Νυμφίου επανέρχεται στο προφητικό κήρυγμα του Ιερεμία (β´ 2• β´ 20• λη´ [38] 3), του Ιεζεκιήλ (ιστ´ [16] 1-43• 59-63), του Ησαΐα (νδ´ [54] 4-8• ξα´ [61] 10• ξβ´ [62] 4 εξ.) με την ίδια πάντα ακατάλυτη δύναμη της θεϊκής αγάπης, που νικά την απιστία της συζύγου και την ελκύει κοντά του για μια ένωση αιώνια.
Αλλά και ο τελευταίος των προφητών, ο Τιμιος Πρόδρομος του Κυρίου, προέβαλε στο κήρυγμά του την εικόνα του Νυμφίου• « Ο έχων την νύμφην νυμφίος εστίν» ( Ιω. γ´ 29). Στην Καινή Διαθήκη ο Νυμφίος είναι ο Χριστός, και μάλιστα Εσταυρωμένος, αφού σφραγίζει τη νέα Διαθήκη με το αίμα του• «τούτο το ποτήριον η καινή διαθήκη εστίν εν τω εμώ Αίματι•» (Α´ Κορ. ια´ [11] 25).
Η Εκκλησία, η νύμφη της Καινής Διαθήκης, είναι το ανθρώπινο γένος, το σεσωσμένο από την αισχύνη και την αμαρτία, καθώς συντελέστηκε η υπέρλογη κένωση του Θεού-Λογου με την ενανθρώπησή του, τη Σταύρωση και την ένδοξο Ανάστασή Του.
Η αληθινή και γνήσια αγάπη μεταξύ δύο συζύγων αποτελεί τύπον τρόπον τινά αυτής της θυσιαστικής αγάπης του Κυρίου για την Εκκλησία του. Οπως την παρουσιάζει ο Απόστολος Παύλος στην προς Εφεσίους επιστολή του• «Καταλείψει άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα και προσκολληθήσεται προς την γυναίκα αυτού και έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν. Το μυστήριον τούτο μέγα εστίν, εγώ δε λέγω εις Χριστόν και εις την Εκκλησίαν» ( Εφεσ. ε´ 31-32).
Βεβαίως η ένωση του Χριστού με την Εκκλησία έχει μια μοναδική και ασυγκρίτως ανώτερη διάσταση. Εδω ο Νυμφίος απαστράπτει από πνευματική ωραιότητα, είναι «ο κάλλει ωραίος, παρά πάντας ανθρώπους», που ελευθερώνει τούς ηγαπημένους του από την «δυσείμονα μορφή των πταισμάτων» τους και οι απαξιωμένοι της εδεμικής ευδαιμονίας γίνονται άξιοι με τη δική του αξία για τη μακαριότητα της Βασιλείας του.
Μπορούν και τον αγαπούν, γιατί Αυτός πρώτος τούς αγάπησε• « Εν τούτω εγνώκαμεν την αγάπην, ότι εκείνος υπέρ ημών την ψυχήν αυτού έθηκεν. Ημεῖς αγαπώμεν αυτόν, ότι αυτός πρώτος ηγάπησεν ημάς… Εν τούτω εστίν η αγάπη, ουχ ότι ημείς ηγαπήσαμεν τον Θεόν, αλλ οτι αυτός ηγάπησεν ημάς» (Α´ Ιω. γ´ 16• δ´ 19).
Κι αν η νύμφη είναι ωραία, είναι γιατί Εκεινος τη στόλισε με τη βασιλική πορφύρα του τιμίου αίματός του• κι αν μπορεί ν ἀνταποκρίνεται στην αγάπη του είναι γιατί Εκεινος της δίνει τη δύναμη και τη χάρη του• κι αν μπορεί να θυσιάζεται για τον Ηγαπημένο της, είναι γιατί πρώτος Εκεῖνος θυσιάστηκε γι αυτήν.
Με την επιγραφή ο Νυμφίος της Εκκλησίας απεικονίζεται από τον εμπνευσμένο χρωστήρα του ορθόδοξου αγιογράφου η ανυπέρβλητη αυτή θυσιαστική αγάπη του Κυρίου. Παρουσιάζεται με τα σημεία του πάθους του, το ακάνθινο στεφάνι, την ψευδή πορφύρα, τον κάλαμο, τα δεμένα χέρια, κατώδυνος, ματωμένος, εξευτελισμένος.
Αυτόν τον Νυμφίο προτρέπει και ο θεόπνευστος υμνογράφος ν αγαπήσουμε, δείχνοντας την αγάπη μας με την ορθή πίστη μας και τα αγαθά έργα μας για ν απολαύσουμε την αφθαρσία της αιωνιότητας• «Τον Νυμφίον, αδελφοί, αγαπήσωμεν, τας λαμπάδας εαυτών ευτρεπίσωμεν, εν αρεταίς εκλάμποντες και πίστει ορθή, ίνα ως αι φρόνιμοι του Κυρίου παρθένοι, έτοιμοι εισέλθωμεν, συν αυτώ εις τους γάμους• ο γαρ Νυμφίος δώρον ως Θεός, πάσι παρέχει τον άφθαρτον στέφανον»1.
Η χριστιανική ψυχή στο πρόσωπο του Σωτήρα Χριστού λατρεύει τον ουράνιο Νυμφίο της και περιμένει γρηγορούσα την έσχατη ώρα της κρίσεως και την ανέκφραστη χαρά της Αναστάσεως.
Φιλοθέη Χ. Τ.
1. Μ. Τρίτη, εις τον Ορθρον, Καθισμα μετά την πρώτη στιχολογία.
Από το περιοδικό: «Η δράσις μας», τεύχος Απριλίου 2005.
