(Ματθ. η, 5-13˙ Λουκ. ζ, 1-10)
Όταν τελείωσε ο Ιησούς τη διδασκαλία του προς τον λαό, πήγε στην Καπερναούμ. Εκεί ο δούλος κάποιου εκατόνταρχου ήταν βαριά άρρωστος, ετοιμοθάνατος. Ο εκατόνταρχος, που αγαπούσε πολύ τον δούλο του,130 όταν άκουσε για τον Ιησού, έστειλε Ιουδαίους πρεσβυτέρους να τον παρακαλέσουν να έρθει να σώσει τον δούλο του. Εκείνοι πήγαν στον Ιησού και τον θερμοπαρακαλούσαν: «Αξίζει να τον βοηθήσεις», του έλεγαν, «γιατί αγαπάει το έθνος μας, και τη συναγωγή αυτός μας την έχτισε».
Όταν όμως ο Ιησούς προχωρώντας μαζί τους είχε κιόλας φτάσει κοντά στο σπίτι, ο εκατόνταρχος έστειλε φίλους και του είπε: «Κύριε, μην κάνεις τον κόπο˙ δεν είμαι άξιος να σε δεχτώ στο σπίτι μου˙ γι’ αυτό και δεν θεώρησα τον εαυτό μου άξιο να σ’ επισκεφθεί. Ένα λόγο πες μόνο, και θα γιατρευτεί ο δούλος μου. Εγώ ξέρω από εξουσία˙ είμαι άνθρωπος κάτω από εξουσία κι έχω και στρατιώτες στη διοίκησή μου. Στον ένα λέω ¨πήγαινε¨ και πηγαίνει, στον άλλο λέω ¨έλα¨ κι έρχεται, και στον δούλο μου ¨κάνε αυτό¨ και το κάνει».
Όταν άκουσε αυτά τα λόγια ο Ιησούς, τον θαύμασε˙ και γυρίζοντας προς το πλήθος που τον ακολουθούσε είπε: «Σας βεβαιώνω πως τόση πίστη ούτε ανάμεσα στους Ισραηλίτες δεν βρήκα. Και σας λέω πως θα έρθουν πολλοί από ανατολή και δύση και θα καθίσουν μαζί με τον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ στο τραπέζι της βασιλείας των ουρανών, ενώ οι κληρονόμοι της βασιλείας θα πεταχτούν έξω στο σκοτάδι˙ εκεί θα κλαίνε, και θα τρίζουν τα δόντια τους».131
Ύστερα είπε στον εκατόνταρχο ο Ιησούς: «Πήγαινε, κι ας γίνει αυτό που πίστεψες». Και γιατρεύτηκε ο δούλος εκείνη την ώρα.
ΣΧΟΛΙΑ.
(130) Η ιδική μας καλοσύνη προς τους υποδεεστέρους μας.
Έχομεν και ημείς την αυτήν συμπεριφοράν του εκατοντάρχου προς τους υπηρέτας και υπηρετρίας εις το σπίτι μας, προς τους υφισταμένους μας εν τη κοινωνία και προς τους υπαλλήλους μας εις τα καταστήματά μας;
Και πρώτον προς τους υπηρέτας και υπηρετρίας: Ο εκατόνταρχος ωδήγησε τον ιατρόν εις τον ασθενή του. Όταν ασθενήση και ο ιδικός σου υπηρέτης ή η υπηρέτρια φροντίζεις δια την υγείαν των; Ο εκατόνταρχος έφερεν εις επαφήν Χριστόν και δούλον του. Συ, η Κυρία, αφίνεις την υπηρέτριάν σου να έλθη εις επαφήν με τον Χριστόν δια του Εκκλησιασμού, μελέτης θρησκευτικού βιβλίου, εξομολογήσεως κ.λ.π. ή με τις ατελείωτες δουλειές σου την εμποδίζεις να εκκλησιαθή, να προσευχηθή, να επικοινωνήση με τον Χριστόν;
Δεύτερον˙ προς τους υφισταμένους: Είσαι προϊστάμενος μιας υπηρεσίας. Ποία είναι η διαγωγή σου προς τους υφισταμένους σου; Η θέσις σου είναι τοιαύτη, ώστε δια της διαγωγής σου δύνασαι να οδηγήσης τους υφισταμένους σου εις τον Χριστόν, όπως ωδήγησεν ο εκατόνταρχος τον δούλον του.
Τρίτον˙ προς τους υπαλλήλους: Είσαι καταστηματάρχης και έχεις υπαλλήλους. Πώς φέρεσαι προς αυτούς; Σκέπτεσαι, ότι είναι κι αυτοί άνθρωποι ή μήπως νομίζεις, ότι είναι εργαλεία, τα οποία, όταν χαλάσουν και σκωριάσουν, τα πετάς; Ο μισθός, τον οποίον δίδεις εις αυτούς, μήπως είναι όριον λιμοκτονίας; Αι εργασίαι, τας οποίας θέτεις εις αυτούς, μήπως είναι καταναγκαστικά έργα; Φροντίζεις δια την υγείαν των, ώστε, όταν ασθενήσουν, να περιποιηθής αυτούς; Φροντίζεις δια τον εκκλησιασμόν των, ώστε να έλθωσιν εις επαφήν με τον Χριστόν, όπως έκαμεν ο εκατόνταρχος εις τον δούλον του; Μήπως εκμεταλλεύεσαι την δεσποινίδα, την οποίαν έχεις εις το κατάστημά σου και αντί να την οδηγήσης εις τον Χριστόν, την οδηγείς εις την κόλασιν; Ο εκατόνταρχος λαβών αφορμήν από την ασθένειαν του δούλου του οδηγεί αυτόν εις τον Χριστόν. Συ στηριζόμενος εις την αδυναμίαν της δεσποινίδος, οδηγείς αυτήν εις την κόλασιν.
(Αρχιμανδρίτης, Ιωήλ Γιαννακόπουλος.)
(131) Οι δε υιοί της βασιλείας εκβληθήσονται εις το σκότος το εξώτερον: εκεί έσται ο κλαυθμός και ο βρυγμός των οδόντων (Ματθ. η’ 12).
Οι μεν ειδωλολάτραι, οι πιστεύσαντες την ένσαρκον οικονομίαν του υιού του Θεού, θα κληρονομήσουσι την βασιλείαν των ουρανών˙ οι δε Ισραηλίται, οι μη πιστεύσαντες, θα εκδιωχθούν εις το σκότος το εξώτερον˙ υιούς δε της βασιλείας ονομάζει τους Ισραηλίτας, επειδή αυτών ήσαν «η υιοθεσία, και η δόξα, και αι διαθήκαι, και η νομοθεσία, και η λατρεία, και οι επαγγελίαι ων οι πατέρες, και εξ ων ο Χριστός το κατά σάρκα» (Ρωμ. θ’ 4-5). Αυτοί ήσαν, περί ων ο Θεός δια μεν του Μωυσέως έλεγε˙ «Συ δε ερείς τω Φαραώ, τάδε λέγει Κύριος˙ υιός πρωτότοκός μου Ισραήλ» (Έξοδ. ο’ 22)˙ δια δε του Ησαΐου «Υιούς εγέννησα και ύψωσα, αυτοί δε με ηθέτησαν» (Ησ’ α’ 2)˙ κατέλαβον δε την θέσιν των οι εθνικοί, επειδή επίστευσαν» αντί των Ισραηλιτών, οι οποίοι περιεφρόνησαν την πίστιν. Και αυτή είναι η μυστηριώδης αντικατάστασις, δια την οποίαν ο μεν προφήτης Ωσηέ λέγει: «Και αγαπήσω την ουκ ηγαπημένην, και ερώ τω ου λαώ μου, λαός μου ει συ˙ και αυτός ερεί. Κύριος ο Θεός μου ει συ» (Ωσ’ β’ 23)˙ ο δε θεηγόρος Απόστολος, «τω αυτών
παραπτώματι η σωτηρία τοις έθνεσι˙ τη απιστία γαρ εξεκλάσθησαν˙ συ δε τη πίστει έστηκας» (Ρωμ. ια’ 11, 20).
Σημείωσε δε, ότι επειδή είπε σκότος εξώτερον, όπου είναι ο κλαυθμός και ο βρυγμός των οδόντων, είναι φανερόν, ότι και άλλο σκότος υπάρχει, ο αιώνιον μεν, πλην ελαφρότερον. Όθεν καθώς «εν τη οικία του Πατρός και Θεού πολλαί μοναί εισίν» (Ιωάν. ιδ’ 2), ήτοι πολλαί τάξεις και βαθμοί δόξης και μακαριότητος, ούτω και εν τω άδη υπάρχουν πολλαί διαιρέσεις τιμωριών και βασάνων. Εντεύθεν δε μανθάνομεν, ότι ούτε πάντες οι σωζόμενοι του αυτού μέτρου της δόξης απολαμβάνουσιν, ούτε πάντες οι κολαζόμενοι την αυτήν υπομενούσι τιμωρίαν, αλλά ο Θεός διαμοιράζει εις τον καθένα το μέτρον της δόξης ή της κολάσεως, κατά αναλογίαν της πίστεως και των έργων αυτού. Ταύτα δε προφητεύσας και ειπών ο Κύριος, μετέβαλε τον λόγον.
(Αρχιμανδρίτης, Ιωήλ Γιαννακόπουλος.)
Από το βιβλίο: «Ιησούς Χριστός: Βίος, Διδασκαλία, Θαύματα», Α’ τόμος, του Ιερομονάχου Κοσμά του Δοχειαρίτου.
Ιερόν Δοχειαρίτικον Κελλίον, Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Αγιον Ορος 2011.
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
Παράβαλε και:
Κυριακή δ’ Ματθαίου: η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., ομιλία Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, εις τον εκατόνταρχον.
Κυριακή Δ΄ Ματθαίου: Η μεγάλη πίστη του εκατόνταρχου Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς.
Κυριακή Δ. επιστολών: Η Αποστολική Περικοπή της Θ. Λ., «Σεμίραμις», λόγος του αειμνήστου Μητρόπ. Νικαίας Γεωργίου Παυλίδου.
