Ματθ. 9, 1-8
«Ίνα δε ειδήτε ότι εξουσίαν έχει ο υιός του ανθρώπου
επί της γης αφιέναι αμαρτίας-τότε λέγει τω παραλυτικώ·
Εγερθείς αρόν σου τήν κλίνην και ύπαγε εις τον οικόν σου»
(Ματθ. 9,6)
Άπειρα είνε, αγαπητοί μου, άπειρα είνε τα θαύματα, που έκανε, κάνει και θα κάνη μέχρι συντελείας των αιώνων ο αληθινός Θεός, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, εις πείσμα των αθέων και των απίστων. Θαύματα στην άψυχη και άλογη φύσι, όπως λ.χ. ο πολλαπλασιασμός των πέντε άρτων, ή κατάπαυσι της τρικυμίας, η ξήρανσι της άκαρπης συκιάς και πολλά άλλα. Θαύματα όμως προ παντός στους έμψυχους και λογικούς ανθρώπους· όχι μόνο θαύματα στο σώμα (όπως η ανάστασι νεκρών, η θεραπεία τυφλών, κωφαλάλων, λεπρών, δαιμονισμένων, παραλύτων κ.α.), αλλά και θαύματα ψυχικά και πνευματικά (όπως ο συγκλονισμός καρδιών, η ανάνηψις πεπωρωμένων, η μετάνοια αμαρτωλών, η αποκάλυψις αποκρύφων λογισμών, η προφητεία των μελλόντων, η άφεσις αμαρτιών). Μετράς τις ακτίνες του ήλιου; Δεν μπορείς, γιατί είνε άπειρες. Αν λοιπόν του αισθητού ηλίου τις ακτίνες δεν μπορούμε να μετρήσουμε, πως να μετρήσουμε τα θαύματα του νοητού ηλίου της δικαιοσύνης, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού;
Το θαύμα είνε μέσα στη φύσι τού Θεού. Με όση ευκολία εμείς γυρίζουμε το διακόπτη και έρχεται τo ρεύμα, με τόση και πολύ μεγαλύτερη ο Θεός θαυματουργεί. Διότι τι είνε θαύμα; Θαύμα είνε η κατάργησι προς στιγμήν των φυσικών νόμων, που ισχύουν σταθερά στο σύμπαν. Αλλ’ οι φυσικοί νόμοι είνε στο χέρι τού Θεού· είνε κι αυτοί δημιουργήματά του. Εκείνος τούς έθεσε σε ισχύ, και εκείνος πάλι, όταν θέλη, μπορεί χωρίς καμμιά δυσκολία να τους καταργήση και να κάνη θαύμα. Για το Θεό δεν υπάρχουν δύσκολα και εύκολα θαύματα· όλα γι’ αυτόν είνε εύκολα. Όπως είπε ο αρχάγγελος Γαβριήλ στην Παναγία την ημέρα τού Ευαγγελισμού, «ούκ αδυνατήσει παρά τω Θεώ παν ρήμα» (Λουκ. 1, 37)
***
Είνε όμως αλήθεια, ότι όσα θαύματα υποπίπτουν αμέσως στiς αισθήσεις, αυτά κάνουν μεγάλη εντύπωσι και προκαλούν έντονο το θαυμασμό. Τέτοια θαύματα συνήθως είνε εκείνα που έχουν σχέσι με την υλική κτισι και με το σώμα του ανθρώπου. Αυτά θεωρούνται από τους ανθρώπους πιό μεγάλα και πιό θαυμαστά. Το να σταματήση λ.χ. η τρικυμία, ή το να δη ένας τυφλός το φως του με μιά προσταγή του, αυτά προκαλούσαν έκπληξι στους πολλούς. Και είνε πράγματι κι αυτά θαυμαστά. Αλλ’ εάν το πνεύμα είνε πάνω από την ύλη και εάν η ψυχή είνε ανώτερη από το σώμα, τότε τα θαύματα που γίνονται στην ψυχή και στο πνεύμα είνε σπουδαιότερα από ’κεινα που γίνονται στην υλική κτίσι και στο σωματικό οργανισμό του ανθρώπου. Από τη θεραπεία του σώματος ανώτερη είνε η θεραπεία της ψυχής με την άφεσι των αμαρτιών. Εν τούτοις αυτά τα θαύματα, που έχουν σχέσι με την ψυχή και το πνεύμα, επειδή δεν είνε αμέσως αισθητά, δεν κάνουν και τόση εντύπωσι, πολλές φορές περνούν και απαρατήρητα. Οι άνθρωποι κρίνουν πολλές φορές τα πράγματα με τα δικά τους κριτήρια. Θεωρούν μεγαλύτερα εκείνα που είνε μικρότερα, και θεωρούν και ασήμαντα εκείνα που είνε όντως μεγάλα και θαυμαστά.
Αυτό μπορεί κανείς να δη και στη σημερινή ευαγγελική περικοπή. Ο Χριστός κηρύττει μέσα στην Καπερναούμ. Την ώρα εκείνη του φέρνουν ένα παράλυτο πάνω στο κρεβάτι για να τον θεραπεύση. Όλοι περιμένουν τη θαυματουργική προσταγή του, που θα δώση στον ταλαίπωρο ασθενή τη θεραπεία. Αλλ’ ο Κύριος, αντί γι’ αυτό που περιμένουν, στρέφεται στον παράλυτο και του λέει· «Μη φοβάσαι, παιδί μου, σου συγχωρούνται οι αμαρτίες σου» (Ματθ. 9,2). Ήταν ένας λόγος, που εδίχασε το ακροατήριο. Οι ταπεινοί ακροαταί τον άκουσαν με σεβασμό. Μερικοί γραμματείς όμως, που ήταν εκεί, σκέφθηκαν μέσα τους, ότι μόνο ο Θεός έχει εξουσία να συγχωρή αμαρτίες, και είπαν με το νου τους· «Αυτός βλασφημεί». Δεν πίστευαν, δηλαδή, ότι ο Χριστός είνε ο Υιός τού Θεού και Θεός κ’ έχει εξουσία να συγχωρή αμαρτίες. Τότε ο Χριστός, δείχνοντάς τους ότι είνε Θεός παντογνώστης, αποκαλύπτει –άλλο θαύμα αυτό- τους κρυφούς διαλογισμούς των λέγοντας· Γιατί εσείς σκέπτεσθαι κακά μέσα στις καρδιές σας; Τι είνε λοιπόν ευκολώτερο, να πω, Σου συγχωρούνται οι αμαρτίες σου, ή να πω, Σήκω και περπάτα; Αλλά για να δήτε ότι (μολονότι φαίνομαι σαν απλός άνθρωπος) έχω όμως την εξουσία του Θεού να συγχωρώ πάνω στη γη αμαρτίες, – τότε λέει στον παράλυτο· Σήκω όρθιος, φορτώσουν το κρεβάτι σου και πήγαινε σπίτι σου» (Ματθ. 9,4-7). Καί πράγματι ο παράλυτος σηκώθηκε και πήγε στο σπίτι του. Και ενώ ο κόσμος θαύμαζε και δόξαζε το Θεό, οι γραμματείς ντροπιάστηκαν».
Όποιος έχει πνευματικό αισθητήριο καταλαβαίνει, τι σημαίνει ο λόγος που είπε ο Χριστός, «Σου συγχωρούνται οι αμαρτίες σου» (Ματθ. 9, 2). Τρομερός λόγος. Ποιός μπορεί να τον πή; Ποιός μπορεί να σηκώση τα βουνά των αμαρτιών, που πλακώνουν την ψυχή, και να ελευθερώση τον άνθρωπο; Μόνο ο Θεός ή ένας άνθρωπος που του έδωσε ο Θεός αυτήν την εξουσία, όπως είνε οι ιερείς της Εκκλησίας. Αλλ’ επειδή το «Αφέωνταί σοι οι αμαρτίες σου» είνε κάτι πνευματικό, που συμβαίνει αοράτως μέσα στην ψυχή και δεν φαίνεται εξωτερικώς με τα σωματικά μάτια, οι γραμματείς το θεώρησαν σαν ένα εύκολο λόγο. Επειδή δεν είχαν πνευματικά μάτια να διακρίνουν τις ουράνιες πραγματικότητες, αλλά επηρεάζονταν από τις εξωτερικές αισθήσεις, γι’ αυτό μέσα στη σκέψι τους έκαναν το λάθος, να θεωρούν το ύψιστο αυτό θαύμα, την άφεσι των αμαρτιών, ως μικρό, και το άλλο το μικρότερο θαύμα, τη θεραπεία τού σώματος, ως μεγάλο. Και τότε ο Χριστός, συγκαταβαίνοντας στην αδυναμία τους, είπε τα λόγια εκείνα, που είχαν το εξής νόημα. Για μένα μικρό θαύμα είνε η θεραπεία τού σώματος, και μεγάλο θαύμα είνε η άφεσι αμαρτιών. Διότι η θεραπεία τού σώματος είνε για λίγο χρόνο, αφού τελικώς όλοι μιά μέρα πεθαίνουν, ενώ η θεραπεία της ψυχής, με τη συγχώρησι των αμαρτημάτων, είνε για την αιωνιότηα, για πάντα δηλαδή. Αλλ’ αφού εσείς δεν καταλαβαίνετε αλλιώς και μόνο με υλικές και αισθητές αποδείξεις πείθεσθε, ορίστε ας γίνη αυτό που θα σας πείση· ας γίνη δηλαδή, το μικρό αλλ’ εντυπωσιακό θαύμα της σωματικής θεραπείας, για να βεβαιωθήτε ότι έγινε και το άλλο, το μέγα αλλά μυστικό θαύμα της αφέσεως των αμαρτιών.
Τα θαύματα στη γλώσσα της αγίας Γραφής λέγονται και «δυνάμεις» καί «τέρατα» και «σημεία» (Ματθ. 7, 22· Ιωάν. 4, 48). «Δυνάμεις» λέγονται, διότι για να γίνουν ενεργεί θεία δύναμις. «Τέρατα» λέγονται, διότι είνε ασυνήθιστα φαινόμενα που ξεφεύγουν από τους νόμους της φύσεως. Και «σημεία» λέγονται, διότι σημαίνουν, δείχνουν την παρουσία και την ενέργεια του Θεού. Από το θεωρούμενο πιό μικρό θαύμα μέχρι το πιό μεγάλο, όλα γίνονται με την υπερφυσική επέμβασι του Θεού, όλα χρειάζονται τό «ρεύμα» εκείνο που παράγει μόνο η «γεννήτρια» του ουρανού. Χωρίς αυτό το «ρεύμα» όχι άφεσι αμαρτιών και ανάστασι νεκρών, που θα θεωρούνται τα μεγαλύτερα θαύματα, δεν μπορούν να γίνουν, αλλ’ούτε και τα πιό μικρά, όπως είνε λ.χ. η θεραπεία από ένα πυρετό ή η απαλλαγή από ένα απλό πονόδοντο.
Μικρά ή μεγάλα θαύματα, αισθητά ή νοητά, όλα δείχνουν, ότι υπάρχει Θεός αληθινός, που κάνει φανερά την παρουσία του στο κάθε τι. Δεν εγκατέλειψε ο Θεός τον κόσμο. Ώρισε βέβαια τούς φυσικούς νόμους, για να λειτουργούν όλα με τάξι και ακρίβεια. Αλλ’ όταν παρουσιασθή κάτι έκτακτο, είνε έτοιμος να σπεύση εις βοήθειαν των παιδιών του. Και αν χρειασθή, έχει τη δύναμι και τούς φυσικούς νόμους να παραμερίση και να θαυματουργήση προς σωτηρίαν τους. Όταν όλες οι άλλες πόρτες κλείνουν, όταν οι άνθρωποι αδυνατούν να συμπαρασταθούν, όταν και συγγενείς και φίλοι στέκουν ανίκανοι να προσφέρουν βοήθεια, όταν οι γιατροί σηκώνουν κι αυτοί ψηλά τα χέρια και δηλώνουν αδυναμία να θεραπεύσουν, τότε έχει το λόγο ο Θεός. Για τη δύναμι τού Θεού δεν είνε τίποτε ακατόρθωτο. Αρκεί να υπάρχη πίστι. Τότε η προσευχή τού πιστού εισακούεται, όπως εισακουόταν η προσευχή τού προφήτου Ηλία, που άλλοτε έκλεινε τον ουρανό να μη βρέχη κι άλλοτε τον άνοιγε και έβρεχε.
Τα αληθινά θαύματα φέρνουν όλα τη σφραγίδα τού Θεού. Καί όπου ενεργεί ο Θεός, η κάθε ενέργειά του είνε θαυμαστή. Καμμιά θεία ενέργεια δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν είνε σπουδαία και θαυμαστή. Γι’ αυτό ας αποφεύγουμε γενικώς να διακρίνουμε τα θαύματα του Θεού σε μικρά και μεγάλα. Διότι κι αυτά που για τον Κύριο είνε μικρά, για μας είνε μεγάλα· και εκείνα πάλι που εμείς με τη νηπιώδη πνευματική μας κατάστασι τα θεωρούμε μικρά, για τον Κύριο είνε μεγάλα. Ας δίνουμε όμως πάντοτε προτεραιότητα στην ψυχή και στο πνεύμα.
***
Αγαπητοί μου χριστιανοί,
Ένα πρακτικό συμπέρασμα ας κρατήσουμε. Όπως για το Θεό ισχύει ο λόγος τού αρχαγγέλου Γαβριήλ που είπαμε στην αρχή, ότι «Ούκ αδυνατήσει παρά τω Θεώ παν ρήμα» (Λουκ. 1, 37), έτσι για τον κάθε πιστό χριστιανό ισχύει ο λόγος του αποστόλου Παύλου, βγαλμένος μέσα από την πείρα της ζωής του · «Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντί με Χριστώ» Φιλπ. 4, 13). Δεν υπάρχουν, δηλαδή, μεγάλα και μικρά, εύκολα και δύσκολα, δυνατά και αδύνατα για όποιον έχει μαζί του τη δύναμι του Χριστού. Διότι και «τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά παρά τω Θεώ εστιν» (Λουκ. 18, 27)
Από το βιβλίο: Επισκόπου Αυγουστίνου Ν. Καντιώτου, Μητροπολίτου Πρ. Φλωρίνης: Κυριακή. Σύντομα κηρύγματα επί των Ευαγγελικών περικοπών.
Έκδοσις Ορθοδόξου Ιεραποστολικής Αδελφότητος «Ο Σταυρός»
Η/Υ επιμέλεια Αικατερίνας Κατσούρη.
Παράβαλε και:
Κυριακή ΣΤ’ Ματθαίου: Η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., ομιλία του Οσ. Πατρός ημών Ιωάννου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως του Ξιφιλίνου, περί του παραλύτου της Καπερναούμ.
Η Θεραπεία του παραλυτικού – Ιερομ. Κοσμά Δοχειαρίτου.
Κυριακή ΣΤ’ Ματθαίου: Η θεραπεία του παραλυτικού της Καπερναούμ – Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Το Θαύμα της Πανταχού Παρουσίας και προγνώσεως του Χριστού – ηχογραφημένη ομιλία του Μακαριστού Αρχιμ. Αθανασίου Μυτιληναίου (αρχείο ήχου, mp3).txt.
