Σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει το Γενέσιο της Υπεραγίας Θεοτόκου. Είναι η πρώτη Θεομητορική εορτή του εκκλησιαστικού έτους, στην οποία θα επακολουθήσουν άλλες πολλές καθ’ όλο το έτος. Μεγάλο δώρο του Θεού ήταν η Παναγία στους γονείς της, Ιωακείμ και Άννα, που δεν είχαν τέκνα. Μα πιο μεγάλο δώρο του Θεού είναι η γέννηση της Υπεραγίας Θεοτόκου στον κόσμο. Θεοτόκε, η γένησίς σου χαράν εμήνυσε πάση τη οικουμένη…». Ήλθε ο καιρός να εκπληρωθούν οι επαγγελίες του Θεού. Ύστερα από λίγα χρόνια, το νήπιο που γεννήθηκε σήμερα, θα γεννήσει το Σωτήρα Χριστό: απ’ αυτήν θα ανατείλει «ο ήλιος της δικαιοσύνης Χριστός ο Θεός ημών».
Καμιά γυναίκα στον κόσμο δεν αξιώθηκε την τόσο μεγάλη τιμή της Παναγίας Παρθένου Μαρίας, που έγινε η μητέρα του Θεού στη γη. Γι’ αυτό οι γενεές των πιστών μακαρίζουν την Υπεραγία Θεοτόκο, καθώς εκείνη προφητικά το είπε: «ιδού γαρ από του νυν μακαριούσί με πάσαι αι γενεαί». Και κάθε ψυχή χριστιανού στρέφεται πάντα με το θάρρος και την εμπιστοσύνη του παιδιού προς την Παναγία, γιατί αυτή είναι η μητέρα και στο πανάγιο πρόσωπό της βλέπει ο κάθε πιστός τη δική του μητέρα, εκείνη που τον θήλασε, που τον κράτησε στα χέρια της, που τον προστάτεψε και τον ζέστανε στην αγκαλιά της. Στην Παναγία και στη μητέρα της πρέπει κάθε στοργή και αγάπη, κάθε τιμή και σεβασμός απ’ όλους μας.
Η Υπεραγία Θεοτόκος έχει την πρώτη θέση μεταξύ όλων των Αγίων της Εκκλησίας και των επουρανίων Αγγέλων. Είναι η «Αγία αγίων μείζων», η «τιμιωτέρα των Χερουβείμ και ενδοξοτέρα ασυγκρίτως των Σεραφείμ». Όταν ήλθε στη Ναζαρέτ, κομίζοντας το ουράνιο μήνυμα προς την παρθένο Μαρία, ο αρχάγγελος Γαβριήλ την χαιρέτησε με το «κεχαριτωμένη» και την ονόμασε «ευλογημένη εν γυναιξί». Και η Ελισάβετ, η μητέρα του Προδρόμου, την υποδέχθηκε ως την μητέρα του Κυρίου: «Και πόθεν μοι τούτο, ίνα έλθη η μήτηρ του Κυρίου μου προς με;»˙ τι τιμή σε μένα να με επισκεφθή η μητέρα του Κυρίου μου. Κύριος είναι ο Χριστός, ο Θεός, που κρατούσε η Παναγία σαρκωμένο μέσα της.
Οι ιεροί Πατέρες της Εκκλησίας έγραψαν εγκωμιαστικούς λόγους στην Υπεραγία Θεοτόκο, στους οποίους την ονομάζουν «κοινόν των γυναικών καύχημα» και «δόξαν του θήλεος», «σεμνόν κειμήλιον απάσης της οικουμένης» και «σκήπτρον της ορθοδοξίας». Και η ευσέβεια των πιστών σύνθεσε κι αφιέρωσε στη μητέρα του Θεού τους πιο ποιητικούς ύμνους, από εκείνους που βρίσκονται θησαυρισμένοι στην εκκλησιαστική υμνολογία. Όχι μόνο στις Θεομητορικές εορτές αντηχούν στους ορθόδοξους ναούς οι ύμνοι της Παναγίας, αλλά και κάθε Κυριακή και κάθε εορτή ακούονται τα Θεοτοκία, οι ύμνοι δηλαδή προς τη Θεοτόκο, με τους οποίους κλείνει κάθε σειρά και ομάδα τροπαρίων. Κάθε τροπάριο, του οποίου προηγείται «Και νυν…», είναι Θεοτοκίο.
Αλλά η Εκκλησία, σ’ ένα μονολεκτικό τίτλο, ερμήνευσε όλο το μυστήριο του προσώπου και του έργου της Παρθένου Μαρίας. Η τρίτη οικουμενική Σύνοδος, σύμφωνα με το χαιρετισμό της Ελισάβετ και τη διδασκαλία των μεγάλων Πατέρων, ονόμασε την αγία Παρθένο Θεοτόκον˙ «Ομολογούμεν την αγίαν Παρθένον Θεοτόκον, δια το τον Θεόν Λόγον σαρκωθήναι και ενανθρωπήσαι…»˙ ομολογούμε πως η αγία Παρθένος είναι Θεοτόκος, επειδή πραγματικά ο Λόγος του Θεού και Θεός έλαβε σάρκα και έγινε άνθρωπος. Το «Θεοτόκος», είναι ο ιερός τίτλος της αγίας Παρθένου Μαρίας, που εκφράζει και εξηγεί το μυστήριο της πίστεως. Το «Θεοτόκος» είναι το κλειδί της Ορθοδοξίας.
Σε κάθε ιερή Ακολουθία, όταν ακούμε το όνομα της Θεοτόκου, κάνουμε το σημείο του σταυρού. Αυτό τα λέγει όλα. Είναι παράκληση μαζί και ομολογία. Παρακαλούμε και ικετεύουμε την Υπεραγία Θεοτόκο να πρεσβεύει για μας στον Υιό της και Σωτήρα του κόσμου. Και ομολογούμε πως εκείνη, που ζητούμε την πρεσβεία της, είναι η μητέρα του Θεού, γιατί ο Ιησούς Χριστός ο υιός της είναι ο Θεός, που έλαβε σάρκα κι έγινε άνθρωπος για εμάς. Ο άγιος Κύριλλος, ο αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας, λέγει πως η Θεοτόκος είναι η Εκκλησία, η δε Εκκλησία είναι ο ουρανός και η γη, όλος δηλαδή ο κόσμος. Κάθε φορά λοιπόν που ακούμε το όνομα Θεοτόκος και κάνουμε το σταυρό μας, εκφράζουμε την ορθόδοξη πίστη μας, «ομολογούμεν την αγίαν Παρθένον Θεοτόκον». Αμήν.
Από το βιβλίο:
ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Λ. ΨΑΡΙΑΝΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ
ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΜΨΥΧΟΙ
(Εξαπλά β’)
ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΑΓΙΟΛΟΓΙΚΑ
Η/Υ επιμέλεια, Σοφίας Μερκούρη.
Παράβαλε και:
08 Σεπτεμβρίου, η γέννησις της Υπεραγίας Θεοτόκου: Υμνολογική Εκλογή, Τα Λειτουργικά Αναγνώσματα της εορτής.
08 Σεπτεμβρίου, Αγίου Νικολάου του Καβάσιλα – λόγος Εις την Υπερένδοξον της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου Γέννησιν.
Αγίου Ρωμανού του μελωδού, Κοντάκιον – Εις την Γέννησιν της Υπεραγίας Θεοτόκου.
08 Σεπτεμβρίου, Το Γενέσιον της Υπεραγίας Θεοτόκου – π. Δημητρίου Μιχούδη.
Το μοναστήρι της Παναγίας των Καθαρών στην Ιθάκη – Πατρ. Θεοδοσίου Ι. Δενδρινού.
08 Σεπτεμβρίου, μνήμη και του Αγίου Νεομάρτυρος Αθανασίου του εκ Θεσσαλονίκης: Συναξάριον.
08 Σεπτεμβρίου, το Γενέσιον της Θεοτόκου – Ερμηνεία της εικόνος της εορτής.
Του Οσίου Πατρός ημών Φωτίου του μεγάλου – ομιλία εις το Γενέσιον της Υπεραγίας Θεοτόκου.
