Δεν ήταν μόνον Θεολόγος• δεν ήταν μονάχα μαχητής ο μέγας Ιεράρχης Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός• ούτε μόνον ρήτορας και φιλόσοφος. Ηταν και ποιητής. Ψυχή ευαίσθητη, αισθαντική, δεχόταν με άκραν λεπτότητα στις χορδές της ψυχής του να τις ψηλαφούν οι παλμοί της ανθρώπινης «μοίρας» με όλους τούς τόνους και τούς στεναγμούς του πόνου, της συγκινήσεως, κάποτε και της ανατάσεως, που είναι δυνατόν να εγγίζουν τον εσωτερικόν κόσμον του ανθρώπου, όταν μάλιστα αυτός είναι, λες, υφασμένος από καθαρό, σπάνιο μετάξι. Μεταφέρομεν εδώ σε μετάφρασι ένα χαρακτηριστικό του ποίημα.
Περί της του βίου ματαιότητος και απιστίας
Ηθελα νάμουν ένα αγριοπερίστερο με ανοιχτές φτερούγες ή νάμουν χελιδόνι, για να ξεφύγω απ την τροχιά της ανθρώπινης ζωής• ή να κατοικώ σε μια ερημιά, ομόστεγος με τα θηρία – γιατί αυτά είναι πιστότερα απ τους ανθρώπους• και να περνώ την ζωη μου κάθε μέρα χωρίς πένθος, χωρίς ποινές και δίχως τιμωρίες. Ενα μονάχα ήθελα νάχα αλλιώτικο από τα θηρία – νάχω το νου μου φίλον της Θεότητος, οικείον του ουρανού, μακάρι έτσι πάντοτε συλλέγοντας φως σε μια ζωη γαλήνης.
(Μigne ΡG 37, 1300-1031, στ. 1-7)
Αν το ποίημα σταματούσε στην μέση του πέμπτου στίχου, δίκαια θα νόμιζε κανείς ότι ο Αγιος Γρηγόριος, δόξα της Εκκλησίας του Χριστού, είναι ένας μισάνθρωπος πεσιμιστής, που δεν βρίσκει τόπο — και τρόπο — στον κόσμο να ζήση. Ομως! πόση γλυκύτητα και φως χύνουν στην σκέψι και στην καρδιά οι δυόμισοι τελευταίοι στίχοι! Να είναι ο νους του γνώστης και φίλος του Θεού, κι ο ίδιος ολόκληρος του ουρανού πολίτης. Και στο τέλος, η λύσις του δράματος της ανθρώπινης ψυχής. Φως και γαλήνη!…
Σε λίγα λόγια η φιλοσοφία και η καταξίωσις της ζωής!
Από το περιοδικό: «Η δράσις μας», τεύχος Ιανουαρίου 2006
