Ο Βαπτιστής Ιωάννης και το Βάπτισμα του Ιησού Χριστού – Μητροπ. Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμία.

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

1. Σήμερα, αδελφοί μου χριστιανοί, η αγία μας Εκκλησία εορτάζει την μνήμη του αγίου Ιωάννου, ο οποίος ετέλεσε την βάπτιση του Κυρίου μας, που εορτάσαμε την χθεσινή ημέρα. Δεν χρειάζεται ο άγιος Ιωάννης ο βαπτιστής έπαινο από εμάς, γιατί τον επαίνεσε ο Ίδιος ο Κύριος.«Σοι δε αρκέσει η μαρτυρία του Κυρίου Πρόδρομε»! Και ο Κύριος Ιησούς Χριστός είπε για τον Ιωάννη, ότι είναι «περισσότερον προφήτου» και «ανώτερος των εν γεννητοίς γυναικών» και είναι ο πρόδρομος του Μεσσίου (Λουκ. 7,25-28). Αυτός εκήρυξε πρώτος την βασιλεία των Ουρανών λέγοντας, «Μετανοείτε, ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών» (Ματθ. 3,2). «Βασιλεία ουρανών» είναι και η πρώτη και η δεύτερη παρουσία του Χριστού και η ενάρετη ζωή. Όταν βαδίζουμε κατά το θέλημα του Θεού και όχι κατά τα αμαρτωλά μας πάθη, τότε έχουμε βασιλεία ουρανών μέσα μας.

2. Το κήρυγμά του αυτό περί μετανοίας ο Πρόδρομος Ιωάννης το κήρυττε όχι μόνο με τα λόγια του, αλλά και με το ένδυμά του, με το σχήμα του. Το ένδυμά του ήταν από τρίχες καμήλου και μία ζώνη δερμάτινη γύρω από την μέση του. Αυτό ήταν ένα πένθιμο ένδυμα, όπως είναι και το ράσο των ιερέων και των μοναχών. Για το ζώο την κάμηλο λέγουν ότι είναι και καθαρό και ακάθαρτο. Επειδή μηρυκάζει, επειδή, δηλαδή, αναμασά την τροφή του, γι᾽ αυτό είναι καθαρό• επειδή όμως είναι δίχηλο ζώο, επειδή, δηλαδή, έχει δύο χηλές, δύο νύχια σχισμένα στα δύο, γι᾽ αυτό είναι ακάθαρτο. Επειδή, λοιπόν, ο Πρόδρομος Ιωάννης προσήγαγε στον Θεό και τον θεωρούμενο καθαρό λαό, δηλαδή τους Ιουδαίους, και τους ακαθάρτους εθνικούς, που λάτρευαν τα είδωλα, γι᾽ αυτό και φορούσε ένδυμα από τρίχες της καμήλου, που είναι και καθαρό και ακάθαρτο ζώο. Επίσης ο Πρόδρομος φορούσε ζώνη δερματίνη, επειδή όλοι οι άγιοι παρουσιάζονται εζωσμένοι, δηλώνοντες με αυτό ότι είναι έτοιμοι για το έργο που τους ετοίμασε ο Θεός να κάνουν.

Γι᾽ αυτό και όταν κάλεσε ο Θεός τον προφήτη Ιερεμία για το προφητικό του έργο του είπε: «Συ περίζωσαι την οσφύν σου και ανάστηθι» (Ιερ. 1,17). Εκεί στην έρημο του Ιορδάνου που ήταν ο Ιωάννης και κήρυττε, πήγαινε πολύς κόσμος με ειλικρίνεια και πόθο να ακούσουν τον λόγο του Θεού. Μεταξύ όμως αυτών ήταν και οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι. Οι μεν Φαρισαίοι ήταν υπερήφανοι και θεωρούσαν τους εαυτούς τους αγίους και ανώτερους απ᾽ όλους. Οι δε Σαδδουκαίοι ήταν ακόμη χειρότεροι, γιατί ήταν και αιρετικοί. Αυτοί δεν δέχονταν ότι υπάρχουν άγγελοι και πνεύματα και δεν πίστευαν στην ανάσταση των νεκρών. Και οι δυό αυτοί, και οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι, δεν πήγαιναν στο κήρυγμα του Ιωάννου με καλή διάθεση, όπως οι άλλοι απλοί άνθρωποι. Γι᾽ αυτό και ο Ιωάννης τους ήλεγχε και τους είπε «γεννήματα εχιδνών». Ότι, δηλαδή, είναι παιδιά γεννημένα από οχιές. Τους είπε έτσι, γιατί λέγουν για τις οχιές ότι όταν γεννιώνται τρώγουν την μήτρα της μάνας τους.

Έτσι και οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι κάνουν το ίδιο έργο• γιατί φονεύουν τους διδασκάλους τους, τους προφήτες και τους απεσταλμένους από τον Θεό. Σ᾽ αυτούς πάλι ο Ιωάννης έλεγε να μετανοήσουν και να κάνουν έργα καλά και μην νομίζουν ότι τους αρκεί για την σωτηρία τους το να λένε «είμαστε παιδιά του Αβραάμ». Ο Θεός τους λέγει ο Ιωάννης μπορεί και από τα λιθάρια να βγάλει παιδιά του Αβραάμ. Τι σημαίνει πάλι ο λόγος αυτός του Ιωάννου; «Λίθοι», λιθάρια, είναι τα έθνη, από τα οποία πραγματικά πολλοί επίστευσαν. Αλλά και πραγματικά ο Θεός από λίθο έβγαλε παιδί του Αβραάμ. Λίθος ήταν η Σάρρα για την στειρότητά της. Και όμως έγινε μητέρα και εγέννησε τον Ισαάκ. Αλλά και όταν σταυρώθηκε ο Χριστός σχίστηκαν οι πέτρες. Και μερικοί, όταν είδαν ραγισμένους και σπασμένους τους λίθους, πίστευσαν στον Χριστό.

3. Τον Ιωάννη που εορτάζουμε σήμερα, αδελφοί, τον λέγουμε «Πρόδρομο», γιατί πραγματικά προετοίμασε τον ερχομό του Μεσσίου, του Ιησού Χριστού. Είχε γνώση της αποστολής του αυτής και για τον Χριστό έλεγε ότι «δεν είναι άξιος να βαστάσει τα υποδήματά του». Δηλαδή, σαν να έλεγε για τον εαυτό του ότι δεν είναι ούτε και ο τελευταίος δούλος του Χριστού, ώστε να μπορεί να βαστάσει τα υποδήματά του. «Υποδήματα» του Χριστού, ερμηνεύουν αναγωγικά οι άγιοι Πατέρες, είναι οι δύο καταβάσεις του Χριστού. Η μία από τον ουρανό στην γη και η άλλη από την γη στον άδη. Γιατί υποδήματα σημαίνουν δερμάτινη σάρκα, που την έλαβε ο Υιός του Θεού με την σάρκωσή Του• και τα υποδήματα πάλι σημαίνουν την νέκρωση• γιατί φονεύθηκε το ζώο για να γίνει από το δέρμα του υπόδημα. Έτσι και με το «υπόδημα» νοείται πάλι και η νέκρωση του Χριστού, η κατάβασή του στον άδη. Αυτές τις δύο καταβάσεις, δεν δύναται λέγει ο Πρόδρομος να «τις βαστάσει»• δεν δύναται, δηλαδή να τις νοήσει πως έγιναν.

Και για τον Ιησού Χριστό πάλι ο Ιωάννης ο Πρόδρομος λέγει ότι «θα βαπτίσει εν Πνεύματι Αγίω και πυρί». Αυτό σημαίνει ότι το βάπτισμα του Χριστού θα έχει άφθονες Χάριτες του Αγίου Πνεύματος. Βάπτιζε και ο Ιωάννης, αλλά το βάπτισμά του δεν έδινε πνευματική Χάρη, ούτε άφεση αμαρτιών. Δημιουργούσε απλά πόθο μετανοίας. Το βάπτισμα όμως του Χριστού, αυτό δηλαδή το βάπτισμα που έχουμε βαπτιστεί εμείς, και άφεση αμαρτιών δίνει και Χάριτες πολλές του Αγίου Πνεύματος μας παρέχει. Η λέξη «πυρί», που είπε ο Ιωάννης, σημαίνει το Άγιο Πνεύμα, γιατί το Άγιο Πνεύμα ήλθε κατά την Πεντηκοστή εν είδει πυρίνων γλωσσών.

4. Ήλθε και ο Ιησούς Χριστός να βαπτιστεί από τον Ιωάννη. Ήρθε όχι γιατί είχε ανάγκη από το βάπτισμα, αφού ο Ιησούς Χριστός, ως Θεός που είναι, είναι αναμάρτητος, αλλά ήρθε «πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην», όπως είπε ο Ίδιος. Τι σημαίνει πάλι αυτό; Αυτό σημαίνει ότι ο Ιησούς Χριστός ήρθε να εκπληρώσει τον Νόμο της Παλαιάς Διαθήκης, τον οποίο παρέβαιναν οι Ιουδαίοι και ήταν γι᾽ αυτό υπό κατάραν. Γιατί ο Θεός είπε: «Επικατάρατος ος ουκ εμμένει πάσιν τοις γεγραμμένοις εν τω βιβλίω του νόμου του ποιήσαι αυτά» (Γαλ. 3,10). Επειδή, λοιπόν, η ανθρώπινη φύση ήταν υπό κατάρα, γιατί δεν μπορούσε να τηρήσει τον Νόμο, ο δε Χριστός ήρθε να απαλλάξει την φύση μας από την κατάρα, γι᾽ αυτό έπρεπε να τηρήσει όλα τα του Νόμου. Πραγματικά τα ετήρησε όλα, αλλά έλλειπε το βάπτισμα. Γι᾽ αυτό και είπε, «ούτω πρέπον εστίν πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην» (Ματθ. 3,15).

Κατά δε την βάπτιση του Χριστού έγιναν τα εξής σπουδαία και θαυμαστά: (α) Ο Χριστός «Ανέβη ευθύς από του ύδατος». Δηλαδή, βγήκε αμέσως από το νερό. Γιατί αυτό; Γιατί το βάπτισμα του Ιωάννου είχε και εξομολόγηση αμαρτιών. Και ο καθένας έμενε στο νερό όσο διαρκούσε η εξομολόγησή του. Ο Χριστός όμως δεν είχε αμαρτήματα, γι᾽ αυτό «ανέβη ευθύς από του ύδατος». (β) «Ανεώχθησαν αυτώ οι ουρανοί». Άνοιξαν οι ουρανοί! Ο Αδάμ και η Εύα έκλεισαν τους ουρανούς με την αμαρτία τους, αλλά ο Χριστός τους άνοιξε. Ας μάθουμε δε από αυτό ότι και τώρα, όταν ο άνθρωπος βαπτίζεται, ανοίγουν γι᾽ αυτόν οι ουρανοί! (γ) Ο Ιωάννης είδε το Πνεύμα του Θεού να κατεβαίνει σαν περιστέρι και να κάθεται στην κεφαλή του Ιησού. Και φωνή ακούστηκε από τους ουρανούς που έλεγε, «Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός». Ήρθε το Άγιο Πνεύμα στον Ιορδάνη για να μαρτυρήσει ότι είναι μεγαλύτερος ο βαπτιζόμενος ο Χριστός και όχι ο βαπτίζων ο Ιωάννης. Γιατί οι Ιουδαίοι θεωρούσαν ως σπουδαιότερον τον Ιωάννη.

Είδαν δε όλοι το Άγιο Πνεύμα να κατεβαίνει και να έρχεται πάνω στον Χριστό, για να μη νομίσουν ότι η φωνή που ακούστηκε, «Ούτος εστιν ο Υιός μου ο αγαπητός», λέγεται για τον Ιωάννη. Τα λόγια αυτά ειπώθηκαν για τον Ιησού Χριστό. Με μορφή περιστεράς εμφανίστηκε το Άγιο Πνεύμα για να δηλωθεί το άκακο και το πράο του Πνεύματος. Και ακόμα, το περιστέρι αγαπάει την καθαρότητα. Δεν συχνάζει εκεί όπου υπάρχει δυσωδία. Έτσι και το Άγιο Πνεύμα. Αναπαύεται σε καθαρές καρδιές. Αλλά θυμηθείτε, χριστιανοί μου, ότι επί του Νώε η περιστερά εδήλωσε την παύση του κατακλυσμού. Έτσι και εδώ στον Ιορδάνη, με την βάπτιση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, η Περιστερά εδήλωσε την λύση των αμαρτιών.

Φτάνουν αυτά που Σας είπα, αδελφοί χριστιανοί, γιατί δεν υπάρχει χρόνος για περισσότερα.

Χρόνια πολλά σε όλους και ιδιαίτερα στους εορτάζοντες και εορτάζουσες.

Με πολλές ευχές,

† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας

Η/Υ ΠΗΓΗ:
Ακτίνες.blogspot.gr: 05 Ιανουαρίου 2018

Κατηγορίες: Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.