Νέα επιστημονική μελέτη σε Ελληνίδες, που δημοσιεύθηκε στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό Xenobiotica, εκπέμπει ισχυρό σήμα κινδύνου για τις αθεράπευτα καπνίστριες και τα μωρά τους. «Το κάπνισμα στη διάρκεια της κύησης οδηγεί σε τριπλάσια συγκέντρωση ενός βαρέος μετάλλου, του καδμίου, στο αίμα των εγκύων», διευκρινίζει στην «Κ», αναφερόμενος στα νέα ευρήματα, ο ερευνητής του Πανεπιστημίου του Harvard και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Κωνσταντίνος Βαρδαβάς. «Το κάδμιο συσσωρεύεται στον πλακούντα, εμποδίζει τη μεταφορά των ορμονών και των θρεπτικών ουσιών προς το έμβρυο και επηρεάζει την ενδομήτρια ανάπτυξη, το βάρος και τις διαστάσεις του βρέφους που μας ενδιαφέρουν, παραδείγματος χάριν την περίμετρο της κεφαλής. Η καπνίστρια έχει τριπλάσιο κίνδυνο να γεννήσει λιποβαρές παιδί κάτω των δυόμισι κιλών και 2,5 φορές αυξημένο κίνδυνο για ενδομήτρια υπανάπτυξη του βρέφους. Η μεγάλη συγκέντρωση καδμίου στο αίμα αυξάνει, επίσης, τον κίνδυνο προεκλαμψίας και μπορεί να προκαλέσει οξειδωτικό στρες στο έμβρυο».
Οι μετρήσεις που έγιναν στο πλαίσιο της μελέτης «μητέρας – παιδιού ΡΕΑ», η οποία πραγματοποιείται στην Κρήτη, δείχνουν αυξημένες συγκεντρώσεις και άλλων βαρέων μετάλλων στις καπνίστριες εγκύους, όπως το αρσενικό και ο υδράργυρος, που είναι πολύ τοξικές ουσίες. Η συγκέντρωση αρσενικού, που θεωρείται ότι επηρεάζει την προδιάθεση για καρκινογένεση, είναι στις καπνίστριες διπλάσια απ’ ό,τι στις εγκύους που δεν καπνίζουν. Η πληθυσμιακή μελέτη σε 1.600 εγκύους που παρακολουθούνται σε δημόσια νοσοκομεία και ιδιωτικά θεραπευτήρια της Κρήτης ξεκίνησε το 2008 και δείχνει ότι περίπου το 36% (!) των γυναικών καπνίζουν στην αρχή της εγκυμοσύνης. Περίπου οι μισές από αυτές διακόπτουν το κάπνισμα κάποια στιγμή στη διάρκεια της κύησης. «Oταν μαθαίνουν ότι είναι έγκυοι, είναι τουλάχιστον έξι εβδομάδων, με αποτέλεσμα να μην αποφεύγεται η έκθεση του εμβρύου στις επικίνδυνες ουσίες», λέει ο κ. Βαρδαβάς. «Γι’ αυτό είναι σωστό οι γονείς που προγραμματίζουν τον ερχομό ενός μωρού, να αποφασίζουν ταυτόχρονα ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για να αλλάξουν τις καπνιστικές τους συνήθειες.
Oταν η μητέρα κόβει “μαχαίρι” το κάπνισμα πριν από τη δωδέκατη εβδομάδα, δεν παρατηρούνται σημαντικές διαφοροποιήσεις στο βάρος και τις διαστάσεις του νεογέννητου. Αυτό, όμως, δεν αρκεί ούτε αποτρέπει την έκθεση του εμβρύου σε τόσο τοξικές ουσίες».
Η συσχέτιση του καπνίσματος με τις υψηλές συγκεντρώσεις καδμίου στο αίμα των εγκύων είναι πολύ μεγάλη. Oμως, ερευνάται εάν ένα ποσοστό των αυξημένων συγκεντρώσεων αρσενικού και υδραργύρου μπορεί να οφείλεται και σε μεγαλύτερη κατανάλωση ψαριών και οστρακοειδών. Στο πλαίσιο της ίδιας μελέτης, έγιναν μετρήσεις για την ύπαρξη κι άλλων τοξικών ουσιών (ουρανίου, μολύβδου, αντιμονίου κ. λπ.) στο αίμα των εγκύων. Στις μετανάστριες βρέθηκαν επίπεδα μολύβδου αυξημένα κατά 25% σε σύγκριση με τις Ελληνίδες. «Αυτό μπορεί να οφείλεται στις συνθήκες διαβίωσης και συχνά σχετίζεται με το είδος της θέρμανσης μέσα στο σπίτι», αναφέρει ο ερευνητής. «Ο μόλυβδος όπως και ο υδράργυρος επηρεάζουν πολύ τη νευροανάπτυξη του μωρού, την εγκεφαλική λειτουργία, το IQ και τη νοημοσύνη του».
Σε μιαν άλλη ανάλυση που έγινε στο πλαίσιο της μελέτης ΡΕΑ, ανιχνεύθηκαν υψηλά επίπεδα καρκινογόνων νιτροζαμινών στον οργανισμό των εγκύων. Διαπιστώθηκε ότι οι συγκεντρώσεις των ουσιών αυτών ενοχοποιούνται για προδιάθεση στον καρκίνο του πνεύμονα, του παγκρέατος και του ήπατος.
Η/Υ ΠΗΓΗ
(Εφημερίδα: Η Καθημερινή» 3/4/2011)
