ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. Ποιός τάχα υπήρξε, Πέτρε, στη ζωή αυτή ανώτερος από τον Παύλο; Και εν τούτοις αυτός παρακάλεσε τρεις φορές τον Κύριο για τον σκόλοπα της σαρκός του, κι όμως δεν κατέστη δυνατόν να επιτευχθεί αυτό που ήθελε.1 Γι’ αυτό είναι ανάγκη να σου διηγηθώ για τον ευσεβή πατέρα Βενέδικτο, πως υπήρξε και κάτι που θέλησε, αλλά δεν μπόρεσε να εκπληρώσει την επιθυμία του.
Η αδελφή του, ονόματι Σχολαστική,2 αφιερωμένη στον Παντοδύναμο Θεό από την παιδική της ακόμα ηλικία, συνήθιζε να έρχεται σε αυτόν μια φορά το χρόνο, και ο άνθρωπος του Θεού κατέβαινε για αυτήν όχι μακριά έξω από την πύλη σε ένα κτήμα του μοναστηριού.3 Κάποια λοιπόν μέρα ήλθε κατά την συνήθεια, και ο ευσεβής αδελφός της κατέβηκε για αυτήν μαζί με μαθητές του. Πέρασαν όλη την ημέρα με αίνους του Θεού και ιερές συνομιλίες, και, όταν πια πήρε να πέφτει το σκοτάδι της νύκτας, έβαλαν να φάνε μαζί. Κι ενώ ακόμη κάθονται στο τραπέζι και εν μέσω ιερών συνομιλιών έσερναν την ώρα όλο και πιο αργά, η μονάστρια αυτή, η αδελφή του, τον παρακάλεσε: «Σε παρακαλώ, αυτή την νύκτα μη με εγκαταλείψεις, για να ομιλούμε μέχρι το πρωί για τις χαρές τις ουράνιας ζωής». Της απάντησε εκείνος: «Τι είναι αυτό που λες, αδελφή; Με τίποτα δεν μπορώ να διαμείνω εκτός μονής».
Ο ουρανός ήταν τελείως ξάστερος και δεν φαίνονταν κανένα συννεφάκι στην ατμόσφαιρα. Σαν άκουσε τα αρνητικά λόγια του αδελφού της, η μονάστρια έθεσε σταυρωμένα τα χέρια της για να παρακαλέσει τον Παντοδύναμο Κύριο. Κι όταν ανασήκωσε το κεφάλι της από το τραπέζι, ξέσπασαν τόσο δυνατές αστραπές και βροντές και τέτοια καταρρακτώδης βροχή, που ούτε ο ευσεβής Βενέδικτος, ούτε οι αδελφοί που παρευρισκόντουσαν μαζί του δεν μπορούσαν να κουνήσουν το πόδια τους έξω από το κατώφλι του χώρου όπου είχαν καθίσει. Πράγματι η μονάστρια, κλίνοντας το κεφάλι στα χέρια της, είχε χύσει στο τραπέζι ποταμούς δακρύων, με τους οποίους μετέτρεψε την αιθρία του αέρος σε νεροποντή. Κι ούτε ακολούθησε η καταιγίδα αρκετά γρήγορα από την ευχή, αλλά τέτοιος ήταν ο συγχρονισμός ευχής και καταιγίδος, που σήκωσε το κεφάλι από το τραπέζι ταυτόχρονα με την βροντή και άρχισε η βροχόπτωση την ίδια και την αυτή στιγμή με την ανάνευση της κεφαλής.
Τότε ο άνθρωπος του Θεού βλέποντας πως μέσα στις αστραπές και τις βροντές και την τεράστια πλημμύρα της βροχής δεν μπορούσε να επιστρέψει στο μοναστήρι, άρχισε θλιμμένος να παραπονείται: «Ο Παντοδύναμος Θεός να σε λυπηθεί, αδελφή. Τι είναι αυτό που έκανες;» Εκείνη του απάντησε: «Να, εσένα σε παρακάλεσα και δεν θέλησες να με εισακούσεις. Παρακάλεσα τον Κύριό μου και με άκουσε. Τώρα λοιπόν, αν μπορείς, βγες έξω, παράτησέ με και γύρνα στο μοναστήρι». Μη μπορώντας λοιπόν να βγει έξω από το μέγαρο, αυτός ο ίδιος που δεν ήθελε να παραμείνει με τη θέλησή του, έμεινε παρά τη θέλησή του στο ίδιο μέρος. Κι έτσι πέρασαν άγρυπνοι όλη τη νύκτα διηγούμενοι μια ο ένας – μια ο άλλος, και χόρτασαν με ιερές ομιλίες πνευματικής ζωής.
Για τούτο λοιπόν είπα πως θέλησε κάτι, αλλά δεν το μπόρεσε, γιατί, αν καλοεξετάσουμε τον νου του ευσεβούς ανδρός, δεν υπάρχει αμφιβολία πως ήθελα να παραμείνει η ίδια αιθρία, με την οποία είχε κατέβει. Αλλά αντίθετο σε αυτό που θέλησε συνάντησε το θαύμα, που προκάλεσε η καρδιά μιας γυναίκας με τη δύναμη του Παντοδύναμου Θεού. Και δεν είναι περίεργο που εκείνη τη φορά μια γυναίκα, που επιθυμούσε να δει κι άλλο τον αδελφό της, μπόρεσε παραπάνω από αυτόν. Γιατί, εφόσον κατά την φωνή του Ιωάννου «ο Θεός αγάπη εστί»,4 κατά πολύ δίκαιη κρίση μπόρεσε παραπάνω, αυτή που αγάπησε περισσότερο.5
ΠΕΤΡΟΣ. Ομολογώ, πολύ με ανάπαυσε ό,τι είπες.
Πλησιάζοντας στο τέλος.
Δύο οράματα αναλήψεως ψυχών.
Ότι είδε την ψυχή της αδελφής του, πως βγήκε από το σώμα.
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. Κι όταν την άλλη μέρα η ευσεβής γυναίκα αναχώρησε για το δικό της μοναστήρι, ο άνθρωπος του Θεού επέστρεψε στο δικό του. Και να που μετά από τρεις μέρες,6 όπως καθόταν στο κελλί του, ανασηκώνοντας τα μάτια του στον ουρανό, είδε την ψυχή της αδελφής του να έχει βγει από το σώμα και να εισδύει στα άδυτα του ουρανού με μορφή περιστεριού. Νιώθοντας αγαλλίαση για την τόση δόξα της, ανέπεμψε ευχαριστίες στον Παντοδύναμο Θεό με ύμνους και αίνους και ανήγγειλε στους αδελφούς την έξοδό της.
Στη συνέχεια τους έστειλε αμέσως να φέρουν στο μοναστήρι του το σώμα της και να το θέσουν στον τάφο, που είχε ο ίδιος ετοιμάσει για τον εαυτό του.7 Κατ’ αυτόν τον τρόπο συνέβη ώστε αυτών που ο νους ήταν πάντοτε ένα εν Θεώ, τούτων και τα σώματα μήτε το μνήμα τα χώρισε.8
Υποσημειώσεις.
1. Β’ Κορ. 12, 7-9
2. Scholasticα: Όταν ίδρυσε ο αδελφός της το μοναστήρι στο Μ. Κασσίνο, διένειμε και αυτή στους φτωχούς την μεγάλη περιουσία της και ίδρυσε γυναικείο μοναστήρι, ίσως 5 μίλια μακριά από αυτό του αγ. Βενεδίκτου (το οποίο σώζεται μέχρι σήμερα). Κατά παράδοσιν η συνάντηση αυτή έγινε στους πρόποδες του όρους στα Δυτικά της μονής. Κατά το Ρωμαϊκό αγιολόγιο εορτάζεται στις 10 Φεβρουαρίου.
3. Η μονή ήταν άβατος για τις γυναίκες.
4. Ιωάν. Α’ 4, 8 και 16.
5. Πρβλ. Λουκ. 7, 47
6. Κατά παράδοσιν στις 10 Φεβρουαρίου.
7. Στην ιστορία της ανακομιδής των λειψάνων τους γράφεται πως βρέθηκε το σώμα της Σχολαστικής από κάτω και χωρισμένο με μαρμάρινη πλάκα.
8. Βλ. Βασιλειών Β’ 1,23 περί Σαούλ και Ιωάναθαν.
Από το βιβλίο: Βίοι αγνώστων Ασκητών: Αγίου Γρηγορίου, Πάπα Ρώμης, του επικαλουμένου Διαλόγου. Εισαγωγή-μετάφραση-σημειώσεις υπό Ιωάννου Ιερομ.
Εκδότης, Ιερά Σκήτη Αγίας Αννης – Αγιον Ορος. Ιούνιος 2020.
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
