Εις την Τριθέκτην
Προφητείας Ησαϊου το ανάγνωσμα
Ησαϊας ΜΑ. 4 – 14.
Ούτω λέγει Κύριος” Εγώ Θεός πρώτος, και εις τα επερχόμενα εγώ ειμι. Είδοσαν έθνη και εφοβήθησαν, τα άκρα της γής ήγγισαν και ήλθον άμα, κρίνων έκαστος τω πλησίον και τω αδελφώ βοηθήσαι και ερεί, ίσχυσεν ανήρ τέκτων και χαλκεύς τύπτων σφύρη άμα ελαύνων, ποτέ μέν ερεί, σύμβλημα καλόν εστίν, ισχύρωσαν αυτά εν ήλοις, θήσουσιν αυτά και ου κινηθήσονται.
Σύ δέ, Ισραήλ, παίς μου Ιακώβ, όν εξελεξάμην, σπέρμα Αβραάμ, όν ηγάπησα, ού αντελαβόμην απ’ άκρων της γής και εκ των σκοπών αυτής εκάλεσά σε και είπά σοι, παίς μου εί, εξελεξάμην σε και ουκ εγκατέλιπόν σε’ μή φοβού’ μετά σού γάρ ειμι, μή πλανώ, εγώ γάρ ειμί ο Θεός σου ο ενισχύσας σε” και εβοήθησά σοι και ησφαλισάμην σε τη δεξιά τη δικαία μου. Ιδού αισχυνθήσονται και εντραπήσονται πάντες οι αντικείμενοί σοι’ έσονται γάρ ως ουκ όντες και απολούνται πάντες οι αντίδικοί σου. Ζητήσεις αυτούς και ου μή εύρης τους ανθρώπους, οι παροινήσουσιν εις σε’ έσονται γάρ ως ουκ όντες και ουκ έσονται οι αντιπολεμούντές σε. Ότι εγώ ο Θεός σου ο κρατών της δεξιάς σου, ο λέγων σοι, μή φοβού” Ιακώβ, ολιγοστός Ισραήλ, εγώ εβοήθησά σοι, λέγει ο Θεός σου, ο λυτρούμενός σε, Ισραήλ.
Απόδοση.
Ο Κύριος λέει τα εξής: «Εγώ ο Θεός που προϋπάρχω και που σε όσα πρόκειται ν’ ακολουθήσουν, θα είμαι πάντοτε παρών».
Τα έθνη είδαν αυτό που έγινε και τρόμαξαν, ταράχτηκαν τα πέρατα της γης• όλοι μαζί πλησίασαν και ήρθαν με την απόφαση καθένας να βοηθήσει τον γείτονά του και τον συγγενή του, λέγοντας: «Τα δυνατά του έβαλε ο τεχνίτης, και ο χαλκωματάς χτυπάει με το σφυρί και κάνει ελάσματα». Στο τέλος λένε: «Πέτυχε η συγκόλληση». Έπειτα στερεώνουν με καρφιά τα είδωλα, τα στήνουνε και δεν μετακινούνται.
«Εσένα, όμως, Ισραήλ», λέει ο Κύριος, «δούλε μου Ιακώβ, εκλεκτέ μου, απόγονε του Αβραάμ, του αγαπημένου μου, σε πήρα από τα πέρατα της γης, κι απ’ τα ψηλώματα της σε κάλεσα και σε όρισα να είσαι δούλος μου. Εγώ σε διάλεξα και δεν σε εγκατέλειψα• μη φοβάσαι, γιατί είμαι μαζί σου• μην αμφιβάλλεις, γιατί εγώ είμαι ο Θεός σου που σε ενίσχυσα και σε βοήθησα και σε προστάτεψα με το δίκαιο, το δυνατό μου χέρι. Θα ντροπιαστούν και θα γίνουν καταγέλαστοι όλοι οι αντίπαλοί σου• θα εκμηδενιστούν και θα χαθούν όλοι όσοι μαζί σου αντιδικούν. Θα τους γυρεύεις μα δεν θα τους βρίσκεις εκείνους τους ανθρώπους που ήταν έξαλλοι εναντίον σου, γιατί θα εκμηδενιστούν και θα χαθούν όσοι σε αντιμάχονται. Γιατί εγώ είμαι ο Θεός σου, που σε κρατώ απ’ το δεξί σου χέρι, και που σου λέω: ‘‘Μη φοβάσαι, Ιακώβ, ολιγάριθμε λαέ του Ισραήλ• εγώ σε βοήθησα, λέει ο Θεός σου, εγώ θα σε λυτρώσω, Ισραήλ’’».
Εν τω Εσπερινώ
Γενέσεως το ανάγνωσμα
Γένεσις ΙΖ. 1 – 9.
Εγένετο δέ Άβραμ ετών ενενηκονταεννέα, και ώφθη Κύριος τω Άβραμ και είπεν αυτώ, εγώ ειμι ο Θεός σου, ευαρέστει ενώπιον εμού και γίνου άμεμπτος, και θήσομαι την διαθήκην μου ανα μέσον εμού και ανα μέσον σού και πληθυνώ σε σφόδρα. Και έπεσεν Άβραμ επι πρόσωπον αυτού, και ελάλησεν αυτώ ο Θεός λέγων” και εγώ ιδού η διαθήκη μου μετά σού, και έση πατήρ πλήθους εθνών, και ου κληθήσεται έτι το όνομά σου Άβραμ, αλλ’ έσται το όνομά σου Αβραάμ, ότι πατέρα πολλών εθνών τέθεικά σε. Και αυξανώ σε σφόδρα σφόδρα και θήσω σε εις έθνη, και βασιλείς εκ σού εξελεύσονται. Και στήσω την διαθήκην μου ανά μέσον σού και ανά μέσον του σπέρματός σου μετά σέ, εις τας γενεάς αυτών, εις διαθήκην αιώνιον, είναί σου Θεός και του σπέρματός σου μετά σέ. Και δώσω σοι και τω σπέρματί σου μετά σέ την γήν, ήν παροικείς, πάσαν την γήν Χαναάν, εις κατάσχεσιν αιώνιον, και έσομαι αυτοίς εις Θεόν. Και είπεν ο Θεός προς Αβραάμ, σύ δέ την διαθήκην μου διατηρήσεις, σύ και το σπέρμα σου μετά σέ εις τας γενεάς αυτών.
Απόδοση.
Ο Αβραάμ έγινε ενενήντα εννέα ετών• τότε του φανερώθηκε ο Κύριος και του είπε: «Εγώ είμαι ο Θεός σου. Να ζεις θεάρεστα και να είσαι ενάρετος. Κι εγώ θα συνάψω διαθήκη μαζί σου και θα σου χαρίσω πάρα πολλούς απογόνους».
Τότε ο Αβραάμ έπεσε με το πρόσωπό του στη γη και ο Θεός του είπε: «Αυτή είναι η διαθήκη που εγώ συνάπτω μαζί σου: Θα γίνεις πατέρας πολλών εθνών. Δε θα λέγεσαι πια Άβραμ, αλλά το όνομά σου θα είναι Αβραάμ, γιατί εσένα όρισα να γίνεις γενάρχης πολλών εθνών. Θα αυξήσω τους απογόνους σου πάρα πολύ, θα σε κάνω γενάρχη εθνών και από σένα θα βγουν βασιλιάδες. Θα συνάψω τη διαθήκη μου μαζί σου και με τους απογόνους σου μετά από σένα για όλες τις γενιές τους, μια αιώνια διαθήκη, για να είμαι Θεός δικός σου και των απογόνων σου μετά από σένα. Θα δώσω σ’ εσένα και στους απογόνους σου μετά από σένα τη χώρα, όπου τώρα κατοικείς προσωρινά, όλη τη γη Χαναάν, για να είναι αιώνια δική σας και θα είμαι γι’ αυτούς Θεός». Ο Θεός συνέχισε λέγοντας στον Αβραάμ: «Αλλά κι εσύ να τηρήσεις τη διαθήκη μου, εσύ και οι απόγονοί σου μετά από σένα σ’ όλες τις γενιές τους.
Παροιμιών το ανάγνωσμα
Παροιμίαι ΙΕ. 20 – 29, 30 – 33• ΙΣΤ. 1• Σοφία Σιράχ Γ. 18• Παροιμίαι ΙΣΤ. 2α, 3 – 4, 2β, 5, 7 – 9• ΙΕ, 29α – 29β
Υιός σοφός ευφραίνει πατέρα, υιός δέ άφρων μυκτηρίζει μητέρα αυτού. Ανοήτου τρίβοι, ενδεείς φρενών” ανήρ δέ φρόνιμος, κατευθύνων πορεύεται. Υπερτίθενται λογισμούς οι μή τιμώντες συνέδρια, εν δέ καρδίαις βουλευομένων μένει βουλή. Ου μή υπακούση ο κακός αυτή, ουδέ μή είπη καίριόν τι και καλόν τω κοινώ. Οδοί ζωής διανοήματα συνετού, ίνα εκκλίνας εκ του Άδου σωθή. Οίκους υβριστών κατασπά Κύριος, εστήριξε δέ όριον χήρας. Βδέλυγμα Κυρίω λογισμός άδικος, αγνών δέ ρήσεις σεμναί. Εξόλλυσιν εαυτόν ο δωρολήπτης, ο δέ μισών δώρων λήψεις σώζεται. Ελεημοσύναις και πίστεσιν αποκαθαίρονται αμαρτίαι, τω δέ φόβω Κυρίου, εκκλίνει πάς από κακού. Καρδίαι δικαίων μελετώσι πίστεις, στόμα δέ ασεβών αποκρίνεται κακά. Δεκταί παρά Κυρίω οδοί ανδρών δικαίων, διά δέ αυτών και οι εχθροί φίλοι γίνονται. Μακράν απέχει ο Θεός από ασεβών, ευχαίς δέ δικαίων επακούει” θεωρών οφθαλμός καλά, ευφραίνει καρδίαν, φήμη δέ αγαθή πιαίνει οστά. Ο εισακούων ελέγχους ζωής, εν μέσω σοφών αυλισθήσεται. Ός απωθείται παιδείαν, μισεί εαυτόν” ο δέ τηρών ελέγχους, αγαπά ψυχήν εαυτού. Φόβος Κυρίου παιδεία και σοφία, και αρχή δόξης αποκριθήσεται αυτή. Τω ανθρώπω πρόθεσις καρδίας, και παρά Κυρίω υπόκρισις γλώσσης. όσω μέγας εί, τοσούτον ταπείνου σεαυτόν, και έναντι Κυρίου του Θεού σου ευρήσεις χάριν. Πάντα τα έργα του ταπεινού φανερά τω Θεώ, και εδράζων πνεύματα Κύριος. Κύλισον επί Κύριον τα έργα σου, και εδρασθήσονται οι λογισμοί σου. Πάντα ειργάσατο Κύριος δι’ εαυτόν, οι δέ ασεβείς εν ημέρα κακή ολούνται. Ακάθαρτος παρά Θεώ πάς υψηλοκάρδιος, χειρί δέ χείρας βαλών αδίκως, ουκ αθωωθήσεται. Αρχή οδού αγαθής το ποιείν δίκαια, δεκτά δέ παρά Θεώ μάλλον, ή θύειν θυσίας. Ο ζητών τον Κύριον, ευρήσει γνώσιν μετά δικαιοσύνης, οι δέ ορθώς ζητούντες αυτόν, ευρήσουσιν ειρήνην. Πάντα τα έργα του Κυρίου μετά δικαιοσύνης, φυλάσσεται δέ ο ασεβής εις ημέραν κακήν. Κρείσσον ολίγη λήψις μετά δικαιοσύνης, ή πολλά γεννήματα μετά αδικίας. Καρδία ανδρός λογιζέσθω δίκαια, ίνα υπό του Θεού διορθωθή τα διαβήματα αυτού.
Απόδοση.
Ο σοφός γιος είναι για τον πατέρα του χαρά• ενώ ο γιος ο ανόητος τη μάνα του την περιπαίζει.
Του ανόητου οι επιλογές είναι παράλογες, αλλά ο άνθρωπος ο φρόνιμος πορεύεται σωστά.
Όσοι δεν σέβονται τα συνέδρια, των αποφάσεων την εκτέλεση αναβάλλουν•
αλλά η σωστή απόφαση προκύπτει από τη σκέψη των συμβούλων.
Ο κακός δεν θα υπακούσει στην απόφαση αυτή μα ούτε κι έχει κάτι σημαντικό να πει και χρήσιμο για την κοινότητα.
Του συνετού οι σκέψεις είναι δρόμοι που φέρνουν στη ζωή, ώστε τον άδη ν’ αποφύγει και να σωθεί.
Τα σπίτια των αλαζόνων ο Κύριος τα γκρεμίζει• αλλά τα σύνορα της χήρας τα εδραιώνει.
Ο Κύριος απεχθάνεται την άδικη σκέψη, τα λόγια όμως των αγνών ανθρώπων είναι σεβαστά.
Όποιος δωροδοκείται, τον εαυτό του καταστρέφει• μα όποιος τις δωροληψίες μισεί, εκείνος σώζεται.
Με την ελεημοσύνη και την πιστότητα οι αμαρτίες καθαρίζονται, και με τον φόβο του Κυρίου όλοι ξεφεύγουν από το κακό.
Οι δίκαιοι είναι αξιόπιστοι, οι ασεβείς όμως μιλάνε με κακία.
Ευπρόσδεκτος είναι στον Κύριο ο τρόπος ζωής των δίκαιων ανθρώπων, μ’ αυτόν τον τρόπο της ζωής ακόμα κι οι εχθροί γίνονται φίλοι.
Ο Θεός βρίσκεται μακριά απ’ τους ασεβείς, μα των δικαίων τις προσευχές τις εισακούει.
Όταν το μάτι βλέπει τα σωστά, προσφέρει στην καρδιά χαρά• και το καλό το άγγελμα τα κόκαλα λιπαίνει.
Όποιος σ’ ελέγχους σωτήριους δίνει προσοχή, θέση ανάμεσα στους σοφούς θα πάρει.
Όποιος δεν δέχεται τη διδαχή, μισεί τον εαυτό του• μα όποιος λαμβάνει υπόψη του τις υποδείξεις, τον αγαπάει.
Ο φόβος του Θεού είναι γνώση και σοφία, που με τη σειρά της στη δόξα οδηγεί.
Είναι ανθρώπινο να σχεδιάζει κανείς με το μυαλό του, μα η τελική απάντηση ανήκει στον Θεό.
Όσο μεγάλος είσαι, τόσο να ταπεινώνεσαι και θα βρεις χάρη απ’ τον Κύριο τον Θεό σου.
Όλα του ταπεινού τα έργα τα γνωρίζει ο Θεός• ο Κύριος σταθεροποιεί τις διαθέσεις.
Τα έργα σου στον Κύριο εμπιστέψου τα κι έτσι τα σχέδιά σου θα έχουν βάση σταθερή.
Ο Κύριος έκανε τα πάντα για δικούς του λόγους, κι οι ασεβείς, όταν τους βρει η συμφορά θ’ αφανιστούν.
Κάθε αλαζόνας είναι απεχθής για τον Θεό, κι όποιος συμπράττει σε αδικίες, δεν θα μείνει ατιμώρητος.
Αφετηρία ενάρετης ζωής είναι να κάνει κάποιος πράξεις δίκαιες• αυτό το προτιμά ο Θεός, απ’ το να του προσφέρουνε θυσίες.
Όποιος αναζητά τον Κύριο, γνώση θα βρει και δικαιοσύνη• κι αυτοί που τον αναζητούν σωστά, ειρήνη θα βρουν.
Όλα τα έργα του Κυρίου γίνονται με δικαιοσύνη• έτσι, κι ο ασεβής προορίζεται για τη μέρα της συμφοράς.
Καλύτερα με τρόπο δίκαιο λίγα να λαμβάνεις, παρά πολλά αγαθά με αδικία.
Ο νους του ανθρώπου δίκαια ας σκέπτεται, ώστε οι ενέργειές του απ’ τον Θεό να διευθετηθούν.
Από το βιβλίο Προφητολόγιον, Τα Λειτουργικά Αναγνώσματα από την Παλαιά Διαθήκη σελ.193-201 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ
Επιμέλεια κειμένου Νικολέτα Γεωργία Παπαρδάκη
