Είναι Φεβρουάριος του 1914. Η Ελλάδα μόλις έχει βγει νικηφόρα από τη δίνη των Βαλκανικών Πολέμων. Η Μακεδονία και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου είναι πλέον ελεύθερα, όπως και η Ηπειρος. Αλλά, όχι όλη η Ηπειρος. Στα χώματα της Βορείου Ηπείρου ο Αυτονομιακός Αγώνας ξεσπά και συγκινεί όλους τους Ελληνες. Το νεοσύστατο Αλβανικό κράτος και η βούληση των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, δεν μπορούν να ανακόψουν ένα μεγάλο κύμα εθελοντών, που δεν δέχονται την εγκατάλειψη των ελληνικών πληθυσμών σε ξένη κυριαρχία. Οι ντόπιοι Ελληνες οργανώνονται, και στις εκκλήσεις τους για βοήθεια, η ανταπόκριση είναι εντυπωσιακή. Μονο που τώρα, δέκα χρόνια μετά την έναρξη της ένοπλης φάσης του Μακεδονικού Αγώνα, το 1904, οι εθελοντές είναι μπαρουτοκαπνισμένα παλικάρια, δοκιμασμένα στις πλέον αντίξοες συνθήκες, για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ενας από τούς εθελοντές του Μακεδονικού Αγώνα είναι και ο Υπολοχαγός Μιχάλης Φουρίδης, ο καπετάν Λιμπερδος. Ο Μανιάτης αξιωματικός το 1914 υπηρετεί πλέον στη Λαμία, στο 5/42 Ευζωνικό Συνταγμα, όταν μαθαίνει τα τεκταινόμενα στη Βορειοδυτική εσχατιά του Ελληνισμου. Ο Ελληνικός στρατός αποχωρεί από τα εδάφη που μία διεθνής επιτροπή κατεκύρωσε στην Αλβανία! Οι Βορειοηπειρώτες πάλι σκλάβοι. Η καρδιά του Φουρίδη λυγίζει.
—Αυτά τα μέρη είναι Ελληνικά, αυτά τα μέρη εμείς τα απελευθερώσαμε από τούς Τούρκους με αίμα και νεκρούς, σκέφτηκε.
Η σκέψη που βασανίζει το Φουρίδη είναι απλή. Με τα λόγια δεν γίνεται τίποτε. Οι μεγάλες δυνάμεις καταλαβαίνουν από τετελεσμένα στα πεδία των μαχών. Γιατί να μην επαναλάβει τον ένοπλο αγώνα που είχε αναλάβει και στη Μακεδονία; Ομως, η λογική υπενθυμίζει στο Φουρίδη πως δεν μπορεί τώρα να αφήσει την υπηρεσία του. Οι διαταγές είναι αυστηρές. Δεν πρέπει να αδυνατίσουμε τη διαπραγματευτική θέση της χώρας μας, που ζητά ως αντάλλαγμα την κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου. Στρατοδικείο περιμένει τούς απείθαρχους. Δεν είναι όπως τότε, όταν έφευγαν οι αντάρτες για τη Μακεδονία. Τωρα, εάν ένας στρατευμένος τολμήσει να προσχωρήσει στον Αυτονομιακό Στρατό, θα κηρυχθεί λιποτάκτης.
Η υπερήφανη Μανιάτικη ψυχή τελικά υπερισχύει της στρατιωτικής πειθαρχίας. Ο Φουρίδης μιλάει στούς Ευζώνους του και φανερώνει τις προθέσεις του. Απερίγραπτος ο ενθουσιασμός αξιωματικών και οπλιτών. Και αν η Λαμία είναι λίγο μακριά από τη Βορειο Ηπειρο και αντικειμενικά μοιάζει αδύνατο, ένας ολόκληρος λόχος «λιποτακτών» να φθάσει στον προορισμό του, ο έμπειρος αξιωματικός βρίσκει άλλη λύση. Καταλαμβάνει με 237 άνδρες το ατμόπλοιο « Αθηνά», που εκτελούσε τακτική συγκοινωνία από το Μαλιακό στην Αθήνα. Εκτός από 20 περίστροφα όλοι αυτοί οι άνδρες, δεν διαθέτουν οπλισμό, μόνο προορισμό• το λιμάνι των Αγίων Σαράντα.
Η Ελληνική Κυβέρνηση, για να προλάβει τη διεθνή κατακραυγή και να αποτρέψει παρόμοιες ενέργειες, αποφασίζει να συλλάβει το πλοίο με τούς Ευζώνους. Στον πορθμο του Ευρίπου, δίνεται διαταγή στο Συνταγμα της Χαλκίδας να τούς συλλάβουν. Ο Φουρίδης αντιλαμβάνεται τι πρόκειται να συμβεί. Διατάσσει τον πλοίαρχο του « Αθηνά» να γυρίσει βόρεια και να περιπλεύσει την Εύβοια. Στα ανοικτά όμως του ακρωτηρίου Καφηρέας, οι Εύζωνοι βλέπουν ένα αντιτορπιλικό να τούς καταδιώκει. Είναι το «Θυελλα» του Βασιλικού Ναυτικού. Το «Θυελλα» κάνει σήμα στο ατμόπλοιο να σταματήσει. Ο Φουρίδης διατάσσει τον πλοίαρχο να μη συμμορφωθεί. Λιγο αργότερα όμως η θαλάσσια περιπέτεια τελειώνει. Ο μηχανικός του « Αθηνά» σταματά τις μηχανές και εμβολίζει το πολεμικό πλοίο. Αλλά εκτός από το αντιτορπιλικό και το ατμόπλοιο έχει υποστεί ζημιές. Οι ορεσίβιοι Εύζωνοι μπορεί να πολέμησαν άφοβα Τούρκους και Βουλγάρους στούς Βαλκανικούς, αλλά το φόβο τους για το υγρό στοιχείο δεν μπορούν να τον εξαφανίσουν. Αποβιβάζονται εσπευσμένα στο Πορτο Ραφτη.
Το 1ο Συνταγμα Πεζικού ξεκινά από την Αθήνα για να συλλάβει τούς λιποτάκτες. Ο Φουρίδης συγκεντρώνει τούς άνδρες του και τούς ανακοινώνει τις αποφάσεις του:
—Αίμα Ελληνικό δεν πρέπει να χυθεί. Σας αποδεσμεύω από τον όρκο σας. Σας ευχαριστώ για τη στάση σας μέχρι τώρα. Μην στεναχωριέστε για το τι θα σας κάνουν η τι θα συμβεί σε μένα. Εγώ δεν μπορώ να μείνω μαζί σας. Ο Θεός μαζί μας.
Χωρίς άλλα λόγια εξαφανίζεται με τέσσερις πιστούς του άνδρες.
Σε ελάχιστο χρόνο οι Εύζωνοι φτάνουν στην Κερατέα, όπου παραδίδονται άνευ όρων στο 1ο Συνταγμα Πεζικού. Ο επικεφαλής τους αναφέρει χαρακτηριστικά στο Συνταγματάρχη, που διερωτάται, την αιτία της «λιποταξίας» τους:
«Κυριε Συνταγματάρχα, Αίσθημα πατριωτικόν. Η φωνή των αναξιοπαθούντων αδελφών μας Ηπειρωτών, μας εκίνησεν εις το διάβημά μας. Υπείκοντες όμως εις την επιτακτικήν προσταγήν της Κυβερνήσεως, παραδιδόμεθα, πλην του Υπολοχαγού αρχηγού μας Φουρίδη και τίνων υπαξιωματικών και ευζώνων, οίτινες ακολουθούν αυτόν.»
Οι στρατιώτες του 1ου Συντάγματος δεν αντέχουν την απόλυτη ησυχία της στρατιωτικής αναφοράς. Χειροκροτήματα και ζητωκραυγές για τη Βορειο Ηπειρο δονούν την ατμόσφαιρα. Οι Εύζωνοι φωνάζουν κι αυτοί. Μετά από λίγο μεταφέρονται στη Λαμία, όπου τιμωρούνται επιεικώς με πειθαρχικές ποινές.
Ο Φουρίδης με τούς πιστούς του συντρόφους έφθασαν στη Βορειο Ηπειρο. Εκει ο καπετάν Λιμπερδος πήρε βαθμό Λοχαγού του Αυτονομιακού Στρατού και οργάνωσε το περίφημο «Ταγμα Επιλέκτων», το οποίο διακρίθηκε ιδιαίτερα στο πεδίο των συγκρούσεων. Οταν ο αγώνας έληξε, ο Υπολοχαγός Φουρίδης επέστρεψε και οδηγήθηκε στο Στρατοδικείο. Ο Βασιλικός Επίτροπος εκεί, ήταν αμείλικτος:
—Τι θα εγένετο η Ελλάς, Φουρίδη, εάν ήσαν 42 άλλοι Λοχαγοί απειθάρχητοι σαν και σένα;
Και ο Φουρίδης απάντησε ως καπετάν Λιμπερδος:
—Δε θα υπήρχεν ούτε Αλβανία, ούτε Βουλγαρία, να βρίσκωμεν τον μπελά μας κάθε μέρα με αυτούς!
Το ακροατήριο ξέσπασε σε χειροκροτήματα. Η πλάστιγγα έγειρε προς το μέρος της καρδιάς. Το δικαστήριο κήρυξε παμψηφεί αθώο τον κατηγορούμενο. Παμψηφεί όμως ο Υπολοχαγός Φουρίδης ή καπετάν Λιμπερδος είχε ήδη ανακηρυχθεί ήρωας του Αυτονομιακού Βορειοηπειρωτικού Αγώνα. Είχε ακολουθήσει όχι τη λογική, αλλά «αίσθημα πατριωτικόν».
Από το περιοδικό: «Η δράση μας», τεύχος Φεβρουαρίου 2005.
