Η αναιμία αποτελεί ένα συχνό ιατρικό πρόβλημα και όχι μεμονωμένη ασθένεια. Η αναιμία ουσιαστικά συνιστά κλινική εκδήλωση μιας γενικότερης διαταραχής -κάτι ανάλογο π.χ. με τον πυρετό- και προκαλείται από διάφορα αίτια, όπως από την έλλειψη απαραίτητων συστατικών (π.χ. σίδηρος, βιταμίνη Β12, φυλλικό οξύ), γενετικές ανωμαλίες, παρενέργειες φαρμάκων και χρόνια νοσήματα. Επίσης, εμφανίζεται λόγω απώλειας αίματος από τραυματισμό ή από εσωτερική αιμορραγία, από αιμόλυση (καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων) ή και εξ αιτίας της ανεπάρκειας παραγωγής των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο μυελό των οστών. Οι εκδηλώσεις της αναιμίας είναι ανάλογες της βαρύτητάς της και του πόσο πιο απαιτητικές είναι οι συνθήκες διαβίωσης.
Ετσι κάποιος μπορεί να αισθάνεται δύσπνοια όταν κουράζεται, καταβολή και ευκολότερη κόπωση σε σχέση με το παρελθόν, ζάλη, εμβοές στα αυτιά ή κεφαλαλγία.
Οπως εξηγεί ο κ. Αθανάσιος Ζώμας, αιματολόγος, σε περιπτώσεις έλλειψης βιταμινών, μπορούν να συνυπάρχουν γλωσσίτιδα, χειλίτιδα στη γωνία του στόματος ή και διαταραχές στα νύχια. Πιο επιρρεπείς είναι συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού, στις οποίες θα πρέπει να υπάρχει αυξημένη εγρήγορση για τον κατάλληλο έλεγχο και θεραπεία. Δηλαδή, βρέφη και παιδιά που στερούνται κατάλληλης διατροφής, ενήλικοι που δεν καταναλώνουν κρέας και παράγωγά του, αθλητές, γυναίκες με αυξημένη απώλεια αίματος κατά την έμμηνο ρύση, έγκυοι και όσες θηλάζουν, ασθενείς πάσχοντες από χρόνιες φλεγμονώδεις νόσους, νεφροπαθείς, ηπατοπαθείς, καρκινοπαθείς, ηλικιωμένοι, καθώς και οι αλκοολικοί.
Η διάγνωση γίνεται με απλή γενική εξέταση αίματος. Ο περιοδικός προληπτικός έλεγχος είναι σημαντικός, ενώ σε ενηλίκους άνω των 45 ετών η αναιμία συνιστά άμεση ένδειξη για διερεύνηση απώλειας αίματος από το πεπτικό. Επίσης, χρειάζεται ένας ευρύτερος διαγνωστικός έλεγχος για τη λειτουργία άλλων συστημάτων (ηπατική, νεφρική και ενδοκρινική λειτουργία) που μπορεί να εξηγήσει την αναιμία. Προληπτικά, η καθημερινή διατροφή πρέπει να είναι ισορροπημένη και να περιλαμβάνει κρέας, αυγά και ψάρια, καθώς και φρούτα, λαχανικά, δημητριακά και ξηρούς καρπούς. Επιπλέον, η κατανάλωση χυμού πορτοκαλιού (πηγή βιταμίνης C) ενισχύει την απορρόφηση του σιδήρου από το πεπτικό.
Τι κάνουμε:
1. Σε περιπτώσεις έλλειψης σιδήρου ή βιταμινών, η αναπλήρωση του ελλείμματος επιτυγχάνεται με σκευάσματα από το στόμα ή και παρεντερικά (ενδοφλέβια ή ενδομυϊκά).
2. Μπορεί να χρειαστεί η χορήγηση εξειδικευμένης θεραπείας για την αντιμετώπιση του νοσήματος που προκαλεί την αναιμία, π.χ. σε χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις.
3. Οι μεταγγίσεις αίματος συνιστώνται όταν η αναιμία είναι κρίσιμου βαθμού και δεν υποχωρεί με άλλα μέσα ή σε περιπτώσεις με συνυπάρχοντες παράγοντες κινδύνου επιπλοκών από αυτή (π.χ. καρδιοπαθείς).
