(Ματθ. κστ, 47-56. Μάρκ. ιδ, 43-52. Λουκ. κβ, 47-53. Ιωάν. ιη, 1-11)
Μιλούσε ακόμα ο Ιησούς, όταν έφτασε ο Ιούδας, ένας από τους δώδεκα. Μαζί του ερχόταν κι ένα πλήθος από ανθρώπους οπλισμένους με ξίφη και ρόπαλα, σταλμένους από τους αρχιερείς και τους πρεσβυτέρους του συνεδρίου.1 Ο Ιησούς τα ήξερε όλα όσα τον περίμεναν˙2 προχώρησε λοιπόν προς το μέρος τους και τους ρωτάει: «Ποιόν γυρεύετε;» «Τον Ιησού από τη Ναζαρέτ», του αποκρίνονται. Τους λέει ο Ιησούς: «Εγώ είμαι». Ο Ιούδας που τον είχε προδώσει στεκόταν κι αυτός εκεί ανάμεσά τους. μόλις, λοιπόν, τους είπε ο Ιησούς «εγώ είμαι», πισωδρόμησαν κι έπεσαν καταγής.3 Τότε τους ρώτησε πάλι: «Ποιόν γυρεύετε;». Κι αυτοί είπαν: «Τον Ιησού από τη Ναζαρέτ». «Σας είπα ότι εγώ είμαι», τους αποκρίθηκε ο Ιησούς˙ «αν, λοιπόν, γυρεύετε εμένα, αφήστε τους αυτούς να φύγουν». Έτσι εκπληρώθηκε ο λόγος που είχε πει: «Δεν άφησα να χαθεί ούτε ένας απ’ αυτούς που μου εμπιστεύτηκες».
Αυτός που θα τον πρόδιδε τους είχε δώσει τούτο το συνθηματικό σημάδι: «Όποιον φιλήσω, αυτός είναι˙ πιάστε τον». Αμέσως, λοιπόν, πλησίασε τον Ιησού, του είπε «Χαίρε, Διδάσκαλε!» και τον φίλησε. Ο Ιησούς του λέει: «Φίλε, κάνε αυτό για το οποίο ήρθες». Τότε πλησίασαν, συνέλαβαν τον Ιησού και τον έδεσαν. Ο Σίμων Πέτρος έσυρε το μαχαίρι του, χτύπησε τον δούλο του αρχιερέα και του έκοψε το δεξί αυτί. Το όνομα του δούλου ήταν Μάλχος. Τότε ο Ιησούς είπε στον Πέτρο: «Θέλεις να μην πιω το ποτήρι που όρισε ο Πατέρας για μένα;» «Βάλε το μαχαίρι σου ξανά στη θήκη του˙ γιατί όλοι όσοι τραβούν μαχαίρι, από μαχαίρι θα πεθάνουν.4 Ή θαρρείς πως δεν μπορώ να παρακαλέσω τον Πατέρα μου και αυτός να μου στείλει για συμπαράσταση πάνω από δώδεκα λεγεώνες αγγέλους; Πώς όμως θα βγουν αληθινές οι Γραφές, ότι έτσι πρέπει να γίνει;»˙ Τότε ο Ιησούς είπε στους αρχιερείς, στους στρατηγούς του ναού και στους πρεσβυτέρους που είχαν έρθει να τον πιάσουν: «Ληστής είμαι και βγήκατε να με συλλάβετε με ξίφη και ρόπαλα; Κάθε μέρα καθόμουνα
στον ναό και δίδασκα, και δεν απλώσατε χέρι πάνω μου.
Αυτή όμως είναι η ώρα σας, η ώρα που κυριαρχεί το σκοτάδι». Αυτό όμως έγινε για να βγουν αληθινές οι προφητείες της Γραφής». Τότε οι μαθητές του τον εγκατέλειψαν όλοι και έφυγαν. Ένας νέος τον ακολούθησε περιτυλιγμένος κατάσαρκα μ’ ένα σεντόνι, αλλά τον έπιασαν άλλοι νέοι. Αυτός όμως άφησε το σεντόνι στα χέρια τους κι έφυγε γυμνός.
ΣΧΟΛΙΑ
1 Μιλούσε ακόμα ο Ιησούς όταν έφτασε ο Ιούδας, ένας από τους δώδεκα. Μαζί του ερχόταν κι ένα πλήθος από ανθρώπους οπλισμένους με ξίφη και ρόπαλα, σταλμένους από τους αρχιερείς και τους πρεσβυτέρους του συνεδρίου.
Ιδού πόσοι εχθροί εξέδραμον δια να συλλάβουν τον άγιοον και αναμάρτητον Κύριον. Όλη η κοσμική ισχύς και δύναμις των κρατούντων εκινήθη δια να συλλάβη και εξουδετερώση τον Αμνόν. Το είχε προΐδει ο Προφήτης εν Πνεύματι Αγίω. «Παρέστησαν οι βασιλείς της γης και οι άρχοντες συνήχθησαν επί το αυτό κατά του Κυρίου και κατά του Χριστού αυτού» (Ψαλμ. β’ 2). Και όχι μόνον τότε, αλλά και δια μέσου των αιώνων οι εχθροί του Κυρίου και της Εκκλησίας Του συνασπίζονται και συσπειρούνται και διαβουλεύονται και λαμβάνουν αποφάσεις και καταστρώνουν σχέδια, τα οποία εμπνέει ο αρχηγός του σκότους, ο διάβολος, δια να κτυπήσουν την αλήθειαν και εξουδετερώσουν τον Αληθινόν. Άλλ’ «ο κατοικών εν ουρανοίς εκγελάσεται αυτούς και ο Κύριος εκμηκτυριεί αυτούς» (Ψαλμ. β’ 4). Η ιστορία των δύο χιλιάδων ετών του Χριστιανισμού αυτό μαρτυρεί. Αλλοίμονον μόνον εις εκείνους, που ευρίσκονται εις το αντίπαλον του Χριστού στρατόπεδον. Δι’ αυτούς θα ισχύη πάντοτε ο αψευδής λόγος του Κυρίου. «Ο πεσών επί τον λίθον τούτον συνθλασθήσεται, εφ’ ον
δ’ αν πέση, λικμήσει αυτόν» (Ματθ. κα’ 44).
Υπέροχον είναι το εγκώμιον του Ιερού Χρυσοστόμου εις την δύναμιν και την αντοχήν της Εκκλησίας: «Πόσοι επολέμησαν την Εκκλησίαν; Και οι πολεμήσαντες απώλοντο˙ αύτη δε υπέρ τον ουρανόν αναβέβηκεν. Τοιούτον έχει μέγεθος η Εκκλησία˙ πολεμουμένη νικά˙ επιβουλευομένη περιγίνεται˙ υβριζομένη λαμπροτέρα καθίσταται˙ δέχεται τραύματα και ου καταπίπτει υπό των ελκών˙ κλυδωνίζεται, άλλ’ ου καταποντίζεται˙ χειμάζεται, αλλά ναυάγιον ουχ υπομένει˙ παλαίει, άλλ’ ουχ ηττάται˙ πυκτεύει άλλ’ ου νικάται».
(Αρχιμ. Γεώργιος Δημόπουλος).
2 Ο Ιησούς τα ήξερε όλα όσα τον περίμεναν.
Τίποτε δεν είναι άγνωστον εις τον Κύριον. Γνωρίζει τα πάντα μέχρι της τελευταίας των λεπτομερείας. Διότι είναι ο Θεάνθρωπος. Γνωρίζει τα παρελθόντα. Γνωρίζει τα παρόντα. Γνωρίζει τα μέλλοντα. Δεν υπάρχουν δια την Θεότητα χρονικοί και τοπικοί περιορισμοί. Τα πάντα γνωρίζει ως ένα διαρκές παρόν. Γνωρίζει τας πράξεις των ανθρώπων, αλλά και τας διαθέσεις και την εσωτερικωτέραν ψυχικήν εκάστου κατάστασιν. Γνωρίζει την απέναντί του στάσιν των φίλων Του, αλλά και των εχθρών Του. Πώς λοιπόν δεν θα εγνώριζε με πάσαν λεπτομέρειαν όσα θα συνέβαινον εις αυτόν κατά την νύκτα εκείνην;
Γνωρίζει, αδελφέ μου, και τας ιδικάς μας διαθέσεις και την ιδικήν μας ψυχικήν κατάστασιν. Τα ανώτερα ιδανικά μας, αλλά και τα ποταπά πάθη της ψυχής μας˙ τον αγώνα μας και τας νίκας μας κατά της αμαρτίας, αλλά και τας αδυναμίας μας και τας ήττας μας. Τα γνωρίζει όλα, και είναι έτοιμος να σπεύση εις βοήθειάν μας, όταν τον ζητήσωμεν και τον επικαλεσθώμεν. Λοιπόν, θάρρος και ανδρεία και πεποίθησις, ότι, εφ’ όσον κατά Θεόν φερόμεθα και αγωνιζόμεθα κατά των παθών και της αμαρτίας, ο Κύριος θα μας παρακολουθή και θα μας ενισχύη, θα μας χαρίση δε την τελικήν νίκην. (Ματθ. 26,47-56).
(Αρχιμ. Γεώργιος Δημόπουλος).
3 «Απήλθον εις τα οπίσω και έπεσον χαμαί».
Τί άρα γε συνέβη και οπισθοχώρησαν και έπεσαν κάτω εις το έδαφος οι εχθροί του Κυρίου; Δεν ήσαν κύριοι της καταστάσεως; Δεν ευρίσκονται ενώπιον ενός άοπλου και ακινδύνου Ιουδαίου; Τί έπαθαν και έπεσαν κάτω; Ώ! Κατελήφθησαν από έναν ανεξήγητον φόβον, από μίαν συγκίνησιν, από μίαν τρομεράν σύγχυσιν και τα έχασαν. Ωσάν να επλήγησαν από κεραυνόν. Ωσάν κάποιον εκτυφλωτικόν φως να τους εθάμβωσε. Το πράγμα είναι πολύ σπουδαίον. Δεν ήτο απλώς, όπως σημειώνουν οι ερμηνευταί, μία φυσική κατάστασις, η οποία εδημιουργήθη από κάποιον στιγμιαίον συναίσθημα φρίκης, που προεκάλεσεν η θαρραλέα στάσις του Ιησού. Υπήρξεν αποτέλεσμα αποτέλεσμα πράγματι υπερφυσικόν, επειδή ο Ιησούς ηθέλησε να φανερώση την δύναμίν Του κατά τον αυτόν χρόνον, κατά τον οποίον εδέχετο την ταπείνωσιν. Άλλοτε επί του όρους της Μεταμορφώσεως αφήκε μίαν ακτίνα της Θεότητός Του να λάμψη και να καταυγάση την αγίαν Του μορφήν, και οι μαθηταί έπεσαν κάτω, μη δυνάμενοι να ατενίσουν την λάμπουσαν από το έκπαγλον φως της Θεότητος μορφήν. Και όταν ανέστη εκ
νεκρών, οι στρατιώται από την αγγελοφάνειαν έπεσαν κάτω ωσάν νεκροί.
Έλεγεν ο Προφήτης˙ «λέων ερεύξεται, και τις ου φοβηθήσεται;» (Αμώς γ’ 8). Ο Λέων και ο σκύμνος του Ιούδα ομιλεί. Δεν έχει ο λόγος Του τίποτε το φοβερόν, και όμως δημιουργεί τρόμον. Διότι είναι λόγος του Δυνατού. Ημπορούσε να τους φονεύση επί τόπου και να μη ημπορέσουν να κάμουν ούτε εν βήμα˙ ή να διατάξη την γην να τους καταπίη, όπως άλλοτε κατέπιε τους περί τον Κορέ επαναστάτας (Ιδέ Αριθμ. Κεφ. 16ον). Όμως δεν το έκαμε. Και δεν το έκαμε αφ’ ενός μεν διότι ήθελε να τους δώση καιρόν να μετανοήσουν, αφ’ ετέρου δε διότι ήθελε να δείξη την συγκατάβασίν Του την θείαν και την αγάπην Του την άμετρον. (Ματθ. 26,47-56)
(Αρχιμ. Γεώργιος Δημόπουλος).
4 «Βάλε το μαχαίρι σου ξανά στη θήκη του˙ γιατί όλοι όσοι τραβούν μαχαίρι, από μαχαίρι θα πεθάνουν.
Αλλά εις την φράσιν αυτήν του Κυρίου ευρίσκομεν και μίαν θείαν και αιωνίου κύρους και πάντοτε ισχύουσαν διαβεβαίωσιν. Καμμία δηλαδή πράξις βιαιοπραγίας, την οποίαν άνθρωπος επιχειρεί, δεν θα μείνη χωρίς ανταπόδοσιν και τιμωρίαν. Αλλά όσοι χρησιμοποιούν όπλα δια να βλάψουν τους συνανθρώπους των, τραυματίζοντες ή φονεύοντες αυτούς, δεν θα αποφύγουν και αυτοί την μάχαιραν της θείας δικαιοσύνης. Θα επιτρέψη ο Θεός να τους εύρουν τιμωρίαι, αι οποίαι θα τους βεβαιώσουν, ότι Θεός δικαιοσύνης είναι ο Θεός.
Πολλά είναι δυνατόν να υφίστανται οι δίκαιοι εκ μέρους των κακών και πονηρών ανθρώπων. Ας υπομένουν όμως. Ποτέ ας μη εκδικούνται. Ποτέ ας μη χρησιμοποιούν μάχαιραν και τρόπους εκδικητικούς. Ας μιμούνται και επί του προκειμένου τον Κύριον. Η τιμωρία θα έλθη από τον Θεόν. Δεν θα το εύχωνται βεβαίως αυτό. Θα προσεύχωνται υπέρ των διωκόντων αυτούς και καθ’ οιονδήποτε τρόπον ζημιούντων αυτούς. Θα προσεύχωνται να τους χαρίση ο Θεός μετάνοιαν και επιστροφήν και επανόρθωσιν των αδικιών των. Και εάν μεν μετανοήσουν και ζητήσουν το έλεος του Θεού, εσώθησαν. Θα σπεύσουν να επανορθώσουν με οιονδήποτε τρόπον ειμπορούν το κακόν που έκαμαν. Εάν όμως όχι, τότε απαραιτήτως θα πρέπη να περιμένουν την δικαίαν τιμωρίαν του Θεού. Λόγος Του αιώνιος είναι αυτός˙ «πάντες οι λαβόντες μάχαιραν εν μαχαίρα αποθανούνται». (Ματθ. 26, 47-56).
(Αρχιμ. Γεώργιος Δημόπουλος).
Από το βιβλίο: «Ιησούς Χριστός: Βίος, Διδασκαλία, Θαύματα», Β’ τόμος, του Ιερομονάχου Κοσμά του Δοχειαρίτου.
Ιερόν Δοχειαρίτικον Κελλίον, Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Αγιον Ορος 2011.
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
Παράβαλε και:
Τη Αγία και Μεγάλη Πέμπτη: ομιλία του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου «Εκείνο το Δείπνο», Υμνολογική εκλογή.
Αγίου Ρωμανού του μελωδού – κοντάκιον Εις την πόρνην.
Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου – ερμηνεία εις τον Κανόνα της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης.
Του Οσίου πατρός ημών Ιωάννου του Χρυσοστόμου – ομιλίαι Π. και ΠΑ. εις το κατά Ματθαίον: περί της αμαρτολού γυναικός, της προδοσίας και του Μυστικού Δείπνου.
Του εν Αγίοις Πατρός ημών Αμφιλοχίου Επισκ. Ικονίου – ομιλία εις την αμαρτωλόν γυναίκα την αλείψασαν τον Κύριον Μύρο και εις τον φαρισαίον.
Μεγάλη Εβδομάς. Μεγάλη Τρίτη και Μεγάλη Τετάρτη εσπέρας, Μεγάλη Πέμπτη πρωί – Νεοελληνική απόδοση, Αρχιμ. Κυριακού Εμμ. Τσολάκη.
Του Οσίου Πατρός ημών Κυρίλλου Αρχιεπ. Ιεροσολύμων – Κατήχησις Μυσταγωγική Δ’, περί Σώματος και Αίματος Χριστού.
Στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας παρουσιάζεται… – Αγ. Νικοδήμου του Αγιορείτου (κείμενο και αρχείο ήχου, mp3).
Πορεία προς το Πάσχα – ηχογραφημένη ομιλία του καθηγητού Κωνσταντίνου Γρηγοριάδου (αρχείο ήχου, mp3).
Η τελετή του Νιπτήρος στο ιερό νησάκι της Πάτμου – Θ. Γ. Αξελού (κείμενο και video).
«Ιδε ο άνθρωπος» – Αειμνήστου Αρχιεπισκ. Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Χριστοδούλου.
«…εστώς και θερμαινόμενος» Η άρνηση του Αποστόλου! Πέτρου.
