Η ιστορία του Ιερού Ναού της Αγίας Τριάδος Αγρινίου ανάγεται πίσω στο 1801 όταν ο γνωστός προεστός του Αγρινίου Πάνος Γαλάνης δώρησε στη Μονή Τατάρνας ένα οικόπεδο ανάμεσα από τους οικισμούς Βραχωριτών και Τούρκων.Στο δικαιοπρακτικό της δωρεάς του Γαλάνη θέτεται ως όρος η ανέγερση εκκλησίας.
Οι καλόγεροι του μοναστηριού τον τήρησαν, αφού κατέβηκαν στο Αγρίνιο το 1810 (όταν ερημώθηκε η Τατάρνα) και μέσα σε δύο μήνες απέσπασαν διαταγή από τον Αλή Πασά να ανεγερθεί μελετημένη εκκλησία στο συγκεκριμένο οικόπεδο. Όμως από την τοπική διοίκηση του Αγρινίου επικύρωσαν την απόφαση οκτώ χρόνια αργότερα (το 1818).
Ο ηγούμενος της Τατάρνας, προκειμένου να επεκτείνει τον περίβολο του Ναού, αγόρασε ένα δεύτερο οικόπεδο δίπλα από το οικόπεδο που είχε δωρίσει ο Γαλάνης. Έτσι το 1819, με έξοδα της Μονής και συνεισφορές των κατοίκων χτίστηκε ο Ναός.
Τον Σεπτέμβριο του 1820 ο Γαλάνης παρήγγειλε 5 δεσποτικές εικόνες από την Οδησσό. Οι εικόνες αυτές έφτασαν τον Φεβρουάριο του 1821 στην Πάτρα, όμως δεν έφτασαν ποτέ στο Αγρίνιο λόγω της κήρυξης της Επανάστασης.
Επειδή ο Ναός βρισκόταν σε ύψωμα, χρησίμευσε ως κανονοστάσιο οπότε και κατά την άλωση του Βραχωρίου (Ιούνιος του 1821) γκρεμίστηκε. Φαίνεται ότι κατά την διάρκεια της επανάστασης είχε ξαναχτιστεί, πρόχειρα όμως. Μετά την επανάσταση ο Ναός αναγείρεται ξανά με έξοδα της Τατάρνας, μεγαλύτερος πια. Μετά την επανάσταση, η εκκλησία της Αγίας Τριάδος λειτουργούσε ως μετόχι της Τατάρνας, με ιερέα μοναχό.
Η Τατάρνα, ως σταυροπηγιακή μονή, διατηρούσε το μετόχι της Αγίας Τριάδος έξω από την δικαιοδοσία του Επισκόπου. Το 1835 όμως ο Επίσκοπος ζητάει την ένταξη του Ναού στην δικαιοδοσία της Επισκοπής. Όμως από τον Εκκλησιαστικό Γραμματέα της Επικράτειας προκύπτει ότι ο Ναός είναι δύσκολο να θεωρηθεί ενοριακός, αφού υπάρχουν “νόμιμοι τίτλοι μη προσβληθέντες”.
Πρώτος ιερέας του Ναού ήταν ο ιερομόναχος Ανανίας Ταταρνιώτης. Το 1839 όμως οι Αγρινιώτες δεν τάσσονται όλοι υπέρ της Μονής κι έτσι οι μισοί θέλουν να κάνουν τον Ναό ενοριακό, ενώ οι άλλοι μισοί να τον διατηρήσουν ως μετόχι της Τατάρνας. Εν τέλει το 1843 υπάγεται οριστικά στην δικαιοδοσία της επισκοπής.
Ωστόσο και ο Ναός αυτός κατεδαφίσθηκε και από το έτος 1900 άρχισε να οικοδομείται ο νέος μεγαλύτερος πετρόκτιστος Ναός της Άγίας Τριάδας με περισσότερους χώρους, ο οποίος και διατηρείται έως σήμερα.
Το έτος 1958 περάστηκε εξωτερικά με το αμμοκονίαμα. Στους νεώτερους χρόνους υπήρχε στον περίβολο του Ναού ακόμη το κανόνι, που κτυπούσε κανονιές κάθε Πρωτοχρονιά και κάθε Πάσχα με τις αναστάσιμες καμπάνες.
Ο Ναός βρίσκεται σήμερα στα Ν.Α. της πόλης του Αγρινίου και πλαισιώνεται από ένα μικρό πάρκο, καθώς και έναν πεζόδρομο από την μεριά της κεντρικής πόρτας. Ο πεζόδρομος καταλήγει επί της οδού Μακρή, ενώ η άλλη έξοδος από το περίβολο καταλήγει επί της οδού Θυσίας.
Ο ρυθμός του ναού είναι βασιλική με τρούλο. Στην πρόσοψη υπάρχουν δύο κίονες, ακολουθεί ο νάρθηκας και η μεγάλη, κεντρική πύλη. Ξεχωρίζει η επιγραφή “Εν εκκλησίας ευλογείτε τον Θεόν” πάνω από τους κίονες. Δεξιά και αριστερά είναι χτισμένα δύο κωδωνοστάσια. Αξιοποιείται μόνο το αριστερό, στο οποίο υπάρχουν 6 καμπάνες.
Υπάρχουν δύο μικρότερες πύλες στην βόρεια και στην νότια πλευρά του Ναού, καθώς και η είσοδος για το Άγιο Βήμα από την νότια πλευρά. Είναι περίπου ίδιου μεγέθους με την εκκλησία του Αγίου Χριστοφόρου. Η Αγία ΤΡΙΆΔΑ έχει σήμερα εικόνες σπουδαίας Αγιογραφικής τέχνης και πρόσφατα αγιογραφήθηκε ολόκληρη από το διακεκριμένο αγιογράφο Βλάση Τσοτσώνη.
Λίγα μέτρα πίσω από το ιερό της Αγίας Τριάδος είναι ο τόπος όπου τη Μεγάλη Παρασκευή,17 Απριλίου του 1944, εκτελέστηκαν 117 Έλληνες και ετάφησαν 120 (οι 3 επιπλέον είναι οι απαγχονισθέντες στην πλατεία Μπέλλου) από τα στρατεύματα των Γερμανών. Αποτελεί σήμερα πλατεία-μνημείο.
Λίγο πιο πριν από το Μνημείο βρίσκεται το Φαφούτειο Οικοτροφείο, που χρησιμοποιείται ως γραφείο των ιερέων και των επιτρόπων καθώς και σαν αποθηκευτικός χώρος. Ο πάνω όροφος αξιοποιείται ως κεντρικό κτήριο της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής “Δαυίδ ο Ψαλμωδός”.
Η Μακαριστή Κιτσοπάνου – Φαφούτη Ελένη 1905-1988, Κτηματίας, διέθεσε το απαιτούμενο ποσό για την ανέγερση του ¨Φαφούτειου¨ οικοτροφείου Ι.Ν. Αγίας Τριάδος και ανέλαβε τα έξοδα λειτουργίας. Σήμερα το κτίριο ανήκει στην Αγ. Τριάδα .
Στο πάρκο, αριστερά του ναού, υπάρχει οίκημα δεξιώσεων των μνημοσύνων και είναι ενοριακό κέντρο.
πηγή :Οι εκκλησίες του Κώστα Δήμου Μαραγιαννη περιοδικό”Ρίζα των Αγρινιωτών“
Η/Υ ΠΗΓΗ:
agrinionews.gr: 20 Ιουνίου 2016
