Ερκουλάνος, επίσκοπος πόλεως Περουσίας – Αγίου Γρηγορίου του Διαλόγου.

Πρόσφατα επίσης ο ευσεβούς ζωής επίσκοπος Φλώριδος1 διηγήθηκε κάποιο εξαιρετικά αξιομνημόνευτο θαύμα ως εξής: «Ο αγιώτατος άνδρας Ερκουλάνος,2 που με ανέθρεψε, υπήρξε επίσκοπος της πόλεως Περουσίας,3 έχοντας αναχθεί από τη μοναστική πολιτεία στη χάρη της αρχιερατικής τάξης. Στα χρόνια του δυσσεβούς βασιλιά Τοτίλα ο στρατός των Γότθων πολιόρκησε την πόλη αυτή επτά συναπτά έτη. Εξαιτίας αυτού πολλοί πολίτες έγιναν φυγάδες, γιατί δεν μπορούσαν να υποφέρουν τον κίνδυνο της πείνας. Πριν ακόμα συμπληρωθεί έβδομος χρόνος ο στρατός των Γότθων μπήκε στην πολιορκημένη πόλη.4
Τότε ο κόμης, που είχε την αρχηγία του στρατού, έστειλε αγγελιοφόρους στον βασιλιά Τοτίλα, ρωτώντας τι προστάζει να γίνει με τον επίσκοπο και τον λαό. Εκείνος του παρήγγειλε: «Τον επίσκοπο να του βγάλεις μια λωρίδα δέρμα από την κορυφή ως την πτέρνα, και ύστερα κόψε του το κεφάλι. Όσο για τον λαό, εξόντωσέ τους όλους με τα ξίφη». Τότε ο κόμης οδήγησε τον ευσεβή άνδρα Ερκουλάνο τον επίσκοπο πάνω στο τείχος της πόλεως, απέκοψε το κεφάλι του, έσχισε από το δέρμα του ήδη νεκρού από την κορυφή ως την πτέρνα, έτσι ώστε να είναι ορατή η λωρίδα που βγήκε από το σώμα του, και τότε πια έρριξε το σώμα του έξω από το τείχος. Τότε μερικοί κινούμενοι από ευσπλαγχνία και ανθρωπιά, έθεσαν το κομμένο κεφάλι πάνω στον τράχηλο και, μαζί με ένα μικρό παιδάκι που βρέθηκε εκεί σφαγμένο, έξω από τα τείχη παρέδωσαν το σώμα του επισκόπου στην ταφή.
Την τεσσαρακοστή ημέρα μετά τη σφαγή διέταξε ο βασιλιάς Τοτίλας, οι πολίτες εκείνοι που είχαν διασκορπισθεί εδώ κι εκεί να επιστρέψουν στην πόλη, εκείνη χωρίς κανένα φόβο.5 Τότε εκείνοι που είχαν φυγαδευτεί λόγω της πείνας και γλίτωσαν έτσι τη ζωή τους, επέστρεψαν πίσω. Αλλά, κρατώντας στη μνήμη τους ποίας πολιτείας υπήρχε ο επίσκοπός τους, αναζήτησαν που ήταν θαμμένο το σώμα του, για να το ενταφιάσουν με την οφειλόμενη τιμή στην εκκλησία του μακαρίου Αποστόλου Πέτρου.6 Όταν πήγαν στο μνήμα, έσκαψαν τη γη και βρήκαν το σώμα του παιδιού, που είχε θαφτεί μαζί, όπως είπαμε, πριν από σαράντα μέρες, σε πλήρη αποσύνθεση και γεμάτο σκουλήκια, ενώ το σώμα του επισκόπου σαν να είχε θαφτεί τη μέρα εκείνη. Και αυτό που μέχρι σήμερα είναι άξιον δέους και θαυμασμού, είναι ότι το κεφάλι ήταν έτσι ενωμένο με το σώμα, σαν να μην είχε ποτέ κοπεί, καθώς πραγματικά δεν εμφαινόντουσαν πουθενά ίχνη κοψίματος. Όταν το γύρισαν και στην πλάτη, κοιτώντας να δουν αν μπορούσε να παρουσιαστεί κανένα σημάδι και του άλλου σχισίματος, βρέθηκε όλο του το σώμα τόσο σώο και ακέραιο, σαν να μην το είχε ποτέ αγγίξει κόψη σιδήρου.
ΠΕΤΡΟΣ. Ποιός δεν καταπλήσσεται από τέτοια σημεία των νεκρών, που γίνονται για να ξυπνήσουν οι ζωντανοί;

Υποσημειώσεις.
1. Floridus, βλ. 35, 1
2. Herculanus, μαρτύρησε περί της αρχές του 549. Αναγράφεται στα εορτολόγια στις 7 Νοεμβρίου.
3. Perusium ή Perusia η σημερινή Περούτζια (Perugia), 20 χιλ. Β’ της Ρώμης, ανθηρότατη πόλη στην Ετρουρία, κοντά στη δεξιά όχθη του Τίβερη, σε οχυρή θέση σε ύψωμα 500 μέτρα, γνωστή και για την από πείνα πάλι παράδοση του πολιορκημένου Λ. Αντώνιου στον Αύγουστο. Είχε ελευθερωθεί από τον Βελισάριο το 537.
4. Κατελήφθη τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο του 549, όταν ανακλήθηκε ο Βελισάριος από την Ιταλία. Η πολιορκία είχε αρχίσει στο β’ μισό του 545. Επομένως τα 7 χρόνια μετριούνται από το 542, όταν ο Τοτίλας εισέβαλε και απέκλεισε όλες εκείνες τις περιοχές. Την ανέκτησε πάλι ο Ναρσής το 552, για να κυριευθεί πια από τους Λομβαρδούς το 568.
5. Γνωστή τακτική του Τοτίλα, που άφησε και τη Ρώμη έρημη στις αρχές του 547 για 40 μέρες.
6. Βρισκόταν έξω από τα τείχη στο Όρος Καπράριο, ΝΑ της πόλης.

Από το βιβλίο: Βίοι αγνώστων Ασκητών: Αγίου Γρηγορίου, Πάπα Ρώμης, του επικαλουμένου Διαλόγου. Εισαγωγή-μετάφραση-σημειώσεις υπό Ιωάννου Ιερομ.
Εκδότης, Ιερά Σκήτη Αγίας Αννης – Αγιον Ορος. Ιούνιος 2020.

Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.

Κατηγορίες: Αγιολογικά - Πατερικά, Θαυμαστά γεγονότα, Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια, Λογοτεχνικά. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.