Μέρος πρώτον: Κεφάλαιον Γ’
Θα κατανοής το βαθύ νόημα των πραγμάτων, όταν φωτίζει την καρδιά σου το φως του Αιωνίου Λόγου.
ΟΠΟΙΟΣ ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ απ’ ευθείας από την ίδια την Αλήθεια και όχι από τις κίβδηλες παρομοιώσεις της, είναι πραγματικά ευτυχισμένος.
Θα γελαστούμε πικρά, αν στηριζώμεθα στο λογικό και τις αισθήσεις μας, για να εισχωρήσωμε στο νόημα το βαθύ των πραγμάτων.
Τί θα κερδίσουμε με τις συνεχείς συζητήσεις γύρω από βαθειά και δυσνόητα ζητήματα, για την άγνοια των οποίων δεν πρόκειται να μας ελέγξη ο Θεός κατά την ημέρα της κρίσεως.
Είναι πολύ ανόητο να παραβλέπουμε όσα πράγματα μας ωφελούν και τα έχουμε ανάγκη μεγάλη, και να ασχολούμεθα με πράγματα που κινούν απλώς την περιέργεια και στο τέλος μας βλάπτουν. Έχουμε μάτια και όμως δεν βλέπουμε.
Γιατί μας ενδιαφέρουν οι συζητήσεις γύρω από τα γένη και τα είδη;
Όταν μέσα στην ψυχή μας ακούγεται η φωνή του Αιωνίου Λόγου, οι πολλές συζητήσεις είναι άχρηστες. Όλα προέρχονται από αυτόν τον Λόγο. Σ’ Αυτόν ανήκουν τα πάντα. Αυτός είναι των όλων η αρχή. Αυτός που «λαλεί ημίν» (Ιω. η’ 25).
Είναι αδύνατον να κρίνη κανείς και να καταλάβη σωστά, χωρίς τον Λόγον.
Εκείνος που στην ζωή του έχει σκοπό μοναδικό, να αναθέτη τα πάντα στην Αιώνια Αρχή, να βλέπη τα πάντα «εν Χριστώ» και να ζητή στην πορεία του, το Φως το ανέσπερο, δεν θα κλονισθή ποτέ και η καρδιά του θα είναι ειρηνική και γαλήνια.
Ώ Θεέ μου, που είσαι η Αλήθεια, κάμε να ενωθώ μαζί Σου με τον σύνδεσμο της αιωνίας αγάπης.
Συχνά πλήττω, διαβάζοντας και ακούοντας πολλά. Ό,τι με λαχτάρα ζητά η ψυχή μου, υπάρχει μόνο σε Σένα.
Ας σωπάσουν λοιπόν όλα τα πλάσματά σου που παριστάνουν τον διδάσκαλο. Μίλα μου μονάχα Εσύ.
Με την περισυλλογή και τον σκληρό αγώνα κατά του εαυτού μας, θα κατακτήσουμε τα ύψη της αρετής.
Όσο πιο πολύ περισυλλέγεται ο άνθρωπος στον εαυτό του και επηρεάζεται λιγότερο από τα πράγματα τα εξωτερικά του κόσμου, τόσο ευκολώτερα ανυψώνεται και επεκτείνεται το πνεύμα του, γιατί το πλημμυρίζει ο θείος φωτισμός.
Και οι βαρύτερες ακόμη βιωτικές ασχολίες που κάμπτουν και καταπονούν το σώμα, είναι ανίσχυρες να αποτρέψουν την καθαρή κι απλή ψυχή του ανθρώπου από τη σταθερή εκτέλεση του καλού. Όλα τα κάμνει προς δόξαν Θεού. Πάντοτε διατηρεί τη γαλήνη της. Τίποτε δεν επιδιώκει για την ικανοποίηση του εγωϊσμού της.
Αν υπάρχη κάτι που αληθινά σε κουράζει και σου προκαλεί ταραχή, αυτό είναι οι προσωπικές συμπάθειες και τάσεις απ’ τις οποίες δεν κατώρθωσες ακόμη να ελευθερωθής.
Ο άνθρωπος εκείνος που είναι αληθινά ευσεβής και καλός, τακτοποιεί πρώτα μέσα στη συνείδησί του τα καθήκοντά του προς τους συνανθρώπους του και ύστερα τα εκτελεί όπως τον οδηγεί η σωστή και φωτισμένη κρίσις του και όχι ροπές ταπεινές και εφάμαρτες.
Ας μη νομίση κανείς ότι αυτή η προσπάθεια είναι εύκολη. Ο πιο σκληρός αγώνας που μπορεί να κάνη κανείς, είναι ο αγώνας εναντίον του εαυτού του.
Η μοναδική μας λοιπόν φροντίδα, πρέπει να είναι αυτή: Ο αγών εναντίον του εαυτού μας. Η απόκτισις διαρκώς και μεγαλυτέρας αυτοκυριαρχίας. Η συνεχής πρόοδος στην αρετή.
Αξία στα μάτια του Θεού έχει η αγία ζωή: όχι οι πολλές γνώσεις και η επιστημονική σοφία.
Σ’ αυτή βέβαια τη ζωή, είναι αδύνατη η απόλυτη τελειότης, και η ολοκάθαρη ενατένισις της αληθείας.
Γι’ αυτό, η πιο σίγουρη και ασφαλής οδός προς τον Θεό, είναι η ταπεινή ιδέα για τον εαυτό μας και όχι οι πολυδαίδαλες επιστημονικές έρευνες.
Όχι βεβαίως ότι είναι άχρηστη και αξιοκατάκριτη η επιστήμη και η μελέτη των διαφόρων πραγμάτων και φαινομένων˙ κι αυτά είναι χρήσιμα και τα διατάζη ο Θεός. Πάνω όμως απ’ αυτά πρέπει να θέτης την καθαρή συνείδησι και την αγία ζωή.
Επειδή δε οι πολλοί, προσπαθούν μάλλον να πλουτίσουν τις γνώσεις τους παρά να ζουν με ευσέβεια και αρετή, γι’ αυτό η εργασία τους τους δίδει λίγους μόνο καρπούς.
Αν όλος ο κόσμος έδειχνε τόσο ζήλο για να ξεριζώση τα ελαττώματα και τις κακίες του και να καλλιεργήση την αρετή, όσο δείχνει για τις μάταιες κοσμικές επιδείξεις και φροντίδες, δεν θα βλέπαμε καθημερινώς τόσα σκάνδαλα ανάμεσα στους ανθρώπους και τόση χαλάρωσι στη μοναχική ζωή.
Τη φοβερή ημέρα της κρίσεως δεν θα μας ερωτήση ο Θεός τι διαβάσαμε, αλλά τι κάναμε. Δεν θα λάβη υπ’ όψιν Του αν μιλούσαμε εύγλωττα και ελκυστικά, αλλά αν ζήσαμε σύμφωνα με το νόμο Του.
Μπορείς να μου πης πού είναι όλοι εκείνοι οι σοφοί διδάσκαλοι που είχες γνωρίσει και τόσο θαύμαζες όταν ζούσαν;
Τώρα, άλλοι κατέλαβαν τις θέσεις τους˙ και ο πολύς κόσμος δεν τους θυμάται καν. Όταν ζούσαν προκαλούσαν εντύπωσι˙ ποιός όμως τώρα μιλά πλέον γι’ αυτούς;
Μεγάλος αληθινά, είναι αυτός που εκτελεί πιστά το θέλημα του Θεού.
Ώ! Πόσο σύντομα περνά και χάνεται η δόξα αυτού του μάταιου κόσμου!
Πόσοι αυτοκαταστρέφονται, παραμελώντας την υπηρεσία του Θεού για να αφοσιωθούν στη μάταια επιστήμη τους.
Παραμερίζουν την ταπείνωσι και τους αρέσει να τους ονομάζουν μεγάλους και να βυθίζωνται έτσι να χάνωνται μέσα στην φαντασιοπληξία του αυτοθαυμασμού τους.
Και όμως! Μεγάλος αληθινά είναι εκείνος που αγαπά. Μεγάλος αληθινά είναι αυτός που θέλει νάναι μικρός κι ασήμαντος μπροστά στα μάτια των αδελφών του και δεν καταδιώκει τις τιμές και τις δόξες των σπουδαίων θέσεων.
Μεγάλος αληθινά και σοφός, είναι εκείνος που «πάντα ηγείται σκύβαλα, ίνα Χριστόν κερδίση» (Φιλ. γ’, 8),
Μεγάλος αληθινά και μορφωμένος είναι αυτός που σ’ όλες τις περιστάσεις, όποιες και νάναι κι όσο δύσκολες, ένα μόνο θέλημα προσέχει και αγαπά: Το θέλημα του Θεού.
Από το βιβλίο: Η Μίμησις του Χριστού, του Κεμπησίου Θωμά. Νεοελληνική απόδοσις της εκδοθείσης το 1902 μεταφράσεως του Αβερκίου Λαμπίρη υπό την έγκρισιν και ευλογίαν της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Εκδόσεις ΦΩΣ
η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
