(Μαρκ. η 34 – θ 1)
Είπεν ο Κυριος• όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι. ος γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήν• ος δ’ αν απολέση την εαυτού ψυχήν ένεκεν εμού και του ευαγγελίου, ούτος σώσει αυτήν. τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον, και ζημιωθή την ψυχήν αυτού; Ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού; ος γαρ εάν επαισχυνθή με και τους εμούς λόγους εν τη γενεά ταύτη τη μοιχαλίδι και αμαρτωλώ, και ο υιός του ανθρώπου επαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη εν τη δόξη του Πατρός αυτού μετά των αγγέλων των αγίων. Και έλεγεν αυτοίς• αμήν λέγω υμίν ότι εισί τινες των ώδε εστηκότων, οίτινες ου μη γεύσωνται θανάτου έως αν ίδωσι την βασιλείαν του Θεού εληλυθυίαν εν δυνάμει.
«Τι ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον, και ζημιωθή την ψυχήν αυτού;»
Σήμερα είναι Κυριακή μετά την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού. Στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας ακούσαμε ότι όποιος θέλει να γίνει αληθινός μαθητής του Κυρίου, οφείλει να Τον ακολουθήσει με απόφαση σταυρικού θανάτου. Ακούγεται σκληρός ο λόγος αυτός του Κυρίου, παρακάτω όμως ο Ίδιος δίνει εξηγήσεις. Λέει δηλαδή: Τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο εάν κερδίσει τον κόσμο όλο, αλλά στο τέλος χάσει την ψυχή του; Ας δούμε λοιπόν πολύ σύντομα ποιά είναι η αξία της ψυχής και τι σημασία έχει αυτό για τη ζωή μας.
1. Η ανεκτίμητη αξία της ψυχής
Κατ’ αρχήν, να επισημάνουμε ότι στη συγκεκριμένη περικοπή ο Κύριος αναφέρεται στην αξία της ψυχής όχι γενικά, αλλά σε προσωπικό επίπεδο, τι αξία έχει για τον καθένα μας η ψυχή μας, η σωτηρία της.
Για να τονίσει λοιπόν την αξία της, διατυπώνει μία απίθανη υπόθεση: Ας υποθέσουμε, λέει ο Κύριος, ότι ένας άνθρωπος κερδίζει όλο τον κόσμο, δηλαδή όλα τα αγαθά αυτής της ζωής. Όλος ο πλούτος του κόσμου είναι δικός του. Μπορεί να αγοράσει ο,τι θέλει, μπορεί να απολαύσει ο,τι θέλει. Μπορεί να ταξιδέψει όπου θέλει, να πληρώσει όποιον γιατρό και Νοσοκομείο θέλει. Και όλη η δόξα του κόσμου είναι δική του. Έχει μόνο επιτυχίες και δοξάζεται από όλους. Έχει όλη την εξουσία του κόσμου. Είναι πανίσχυρος και ανίκητος, επιβάλλει παντού την κυριαρχία του. Τα πάντα είναι στα χέρια του… Μα είναι δυνατόν κάτι τέτοιο; Όχι• αλλά ας υποθέσουμε, μας λέει ο Κύριος, ότι κάποιος το πέτυχε.
Κέρδισε όλο τον κόσμο αφενός, αφετέρου όμως έχασε την ψυχή του. Όταν έφυγε από αυτή τη ζωή, δεν πήγε στον Παράδεισο αλλά στον Άδη• η ψυχή του κατέληξε στην Κόλαση. Ποιό το όφελος όλης της εγκόσμιας ευτυχίας του; Στο τέλος βγήκε τραγικά ζημιωμένος. Η απώλεια της ψυχής του δεν ισοφαρίζεται με όλες μαζί τις άλλες επιτυχίες και απολαύσεις. Γιατί; Διότι η ψυχή είναι αθάνατη, ενώ όλα τα άλλα είναι πρόσκαιρα.
Αλλά η αξία της ψυχής φανερώθηκε κατ’ εξοχήν με το ότι για τη σωτηρία της ο Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος και σταυρώθηκε, έχυσε το αίμα Του γι’ αυτήν. «Τιμή ανθρώπου το αίμα του Χριστού», μας διδάσκει ο Μέγας Βασίλειος (PG 29, 476A). Επομένως η αξία της ψυχής μας είναι ανεκτίμητη, και η σωτηρία της είναι το ασύγκριτα πολυτιμότερο αγαθό, το μόνο όντως αγαθό, για το οποίο αξίζει κάθε προσπάθεια και θυσία. Τι λοιπόν πρέπει να κάνουμε;
2. Πάνω από όλα η σωτηρία της ψυχής
Στην καθημερινή μας ζωή φροντίζουμε να κάνουμε οικονομία στα έξοδά μας, να επωφελούμαστε από τις ποικίλες προσφορές• και αντίστροφα λυπούμαστε για τις περικοπές που μας επιβάλλουν, όπως και όταν μας συμβαίνει κάποια ζημιά στο σπίτι, στο αυτοκίνητο, στην επιχείρηση, κάτι που είναι λογικό και επόμενο… Για την ψυχή μας όμως δείχνουμε τέτοιο ενδιαφέρον; για το αιώνιο κέρδος της; Και λυπούμαστε για τη ζημία της ψυχής μας, που έχει αιώνιες συνέπειες; Και ποιά είναι η ζημία της; Οι αμαρτίες και τα πάθη μας, τα οποία πρέπει να προσπαθούμε να εξαλείψουμε με την αληθινή μετάνοια.
Αγωνιούμε για τα παιδιά μας• φροντίζουμε για την υγεία τους, τη διατροφή, τη μόρφωσή τους… Αγωνιούμε όμως και για τη σωτηρία της ψυχής τους; Τα πηγαίνουμε στο Κατηχητικό, στον Πνευματικό; Τους μαθαίνουμε το θέλημα του Θεού;… Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι ως Χριστιανοί δεν μπορούμε να απολαμβάνουμε τα επίγεια αγαθά, αλλά ότι είναι ανόητο να επιδιώκουμε την κατάκτησή τους βλάπτοντας την ψυχή μας η απλώς παραμελώντας τη σωτηρία της.
Ο αληθινός πιστός αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις για να σωθεί, και σιγά-σιγά, όσο ωριμάζει πνευματικά, θέτει σε δεύτερη μοίρα τις νόμιμες εγκόσμιες απολαύσεις και επιδιώξεις ή και τις εγκαταλείπει τελείως, διότι του στέκονται εμπόδιο στο να αγαπήσει ολοκληρωτικά τον Θεό. Έτσι έζησαν οι Άγιοι, οι οποίοι έδειξαν τέλειο ζήλο για τη σωτηρία της ψυχής τους. Έζησαν τη σταυρική ζωή στην τελειότητά της. Έτσι οφείλουμε να ζήσουμε και μεις.
***
Ο Κύριος διαβεβαιώνει πάνω από τον Σταυρό Του, του οποίου την Ύψωση εορτάσαμε, ότι η ψυχή μας αξίζει περισσότερο από όλο τον κόσμο. Ας Τον πιστέψουμε. Διότι Εκείνος γνωρίζει περισσότερο από κάθε άλλον την αξία της. Εκείνος την δημιούργησε και Εκείνος σταυρώθηκε για τη σωτηρία της. Να μας φωτίζει ο Κύριος ώστε να συνειδητοποιήσουμε την ανυπολόγιστη αξία της και να αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για τη σωτηρία της. Τότε θα είμαστε οι αληθινά επιτυχημένοι, οι αιώνια λυτρωμένοι.
Η/Υ ΠΗΓΗ:
Ο Σωτήρ
Παράβαλε και:
Κυριακή μετά την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού: Η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., Αγίου Νεκταρίου Επ. Πενταπόλεως περί της αληθούς ελευθερίας.
Κυριακή ΚΑ. επιστολών ή μετά την Ύψωσιν: Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θ. Λ., ο φρικτός Τάφος, Λόγος του αειμνήστου Μητροπ. Νικαίας Γεωργίου Παυλίδου.
Κυριακή μετά την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού: Ο σταυρός του αληθινού μαθητού – Ιερομ. Κοσμά του Δοχειαρίτου.
Κυριακή ΚΑ’ Επιστολών ή μετά την Ύψωσιν του τιμίου Σταυρού: Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θ. Λ. και σχετικά σχόλια.
Κυριακή μετά την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού – ηχογραφημένη ομιλία του π. Ανανία Κουστένη (αρχείο ήχου, mp3).
