Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θείας Λειτουργίας.
Προς Τίτον, Γ. 8 – 15.
Τέκνον Τίτε, πιστός ο λόγος, και περι τούτων βούλομαί σε διαβεβαιούσθαι, ίνα φροντίζωσι καλών έργων προϊστασθαι οι πεπιστευκότες τω Θεώ. Ταύτά εστί τα καλά και ωφέλιμα τοις ανθρώποις. Μωράς δε ζητήσεις και γενεαλογίας και έρεις και μάχας νομικάς περιίστασο’ εισί γάρ ανωφελείς και μάταιοι. Αιρετικόν άνθρωπον μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού, ειδώς ότι εξέστραπται ο τοιούτος και αμαρτάνει ών αυτοκατάκριτος.
Όταν πέμψω Αρτεμάν προς σε ή Τυχικόν, σπούδασον ελθείν προς με εις Νικόπολιν’ εκεί γάρ κέκρικα παραχειμάσαι. Ζηνάν τον νομικόν και Απολλώ σπουδαίως πρόπεμψον, ίνα μηδέν αυτοίς λείπη. Μανθανέτωσαν δέ και οι ημέτεροι καλών έργων προϊστασθαι εις τας αναγκαίας χρείας, ίνα μή ώσιν άκαρποι.
Ασπάζονταί σε οι μετ’ εμού πάντες. άσπασαι τους φιλούντας ημάς εν πίστει.
Η χάρις μετά πάντων υμών, αμήν.
Απόδοση.
Παιδί μου, Τίτε, αυτά τα λόγια είναι αληθινά και θέλω να τα βεβαιώνεις με την προσωπική σου μαρτυρία, ώστε όσοι έχουν πιστέψει στο Θεό να φροντίζουν να πρωτοστατούν σε καλά έργα. Αυτά είναι τα καλά και τα χρήσιμα στους ανθρώπους. Από το άλλο μέρος, να αποφεύγεις τις ανόητες αναζητήσεις σε γενεαλογικούς καταλόγους, τις φιλονικίες και τις διαμάχες γύρω από τις διατάξεις του ιουδαϊκού νόμου, γιατί όλα αυτά είναι ανώφελα και μάταια.
Τον άνθρωπο που ακολουθεί πλανερές διδασκαλίες συμβούλεψέ τον μια δυο φορές, κι αν δεν ακούσει άφησέ τον, με τη βεβαιότητα πως αυτός έχει πια διαστραφεί και αμαρτάνει, καταδικάζοντας έτσι ο ίδιος τον εαυτό του.
Όταν θα σου στείλω τον Αρτεμά ή τον Τυχικό, έλα το συντομότερο να με συναντήσεις στη Νικόπολη, γιατί εκεί αποφάσισα να περάσω το χειμώνα. Το Ζηνά το νομικό και τον Απολλώ, να τους εφοδιάσεις πλουσιοπάροχα με ό, τι χρειάζονται για το ταξίδι τους, ώστε να μην τους λείψει τίποτα. Ας μαθαίνουν και οι δικοί μας να πρωτοστατούν σε καλά έργα, για ν’ αντιμετωπίζουν τις επείγουσες υλικές ανάγκες, ώστε η ζωή τους να μην είναι άκαρπη.
Σε χαιρετούν όλοι όσοι είναι μαζί μου. Χαιρέτησε τους πιστούς που μας αγαπούν. Η χάρη να είναι μαζί με όλους σας. Αμήν.
Επιμέλεια κειμένου Κωνσταντίνα Κυριακούλη.
Η Ευαγγελική Περικοπή της Θείας Λειτουργίας.
Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Ε. 14 – 19.
Είπεν ο Κύριος. Υμείς εστέ το φώς του κόσμου. Ου δύναται πόλις κρυβήναι επάνω όρους κειμένη, ουδέ καίουσι λύχνον και τιθέασι αυτόν υπό τον μόδιον, αλλ’ επι την λυχνίαν, και λάμπει πάσι τοις εν τη οικία. Ούτω λαμψάτω το φώς υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς.
Μή νομίσητε ότι ήλθον καταλύσαι τον νόμον ή τους προφήτας” ουκ ήλθον καταλύσαι, αλλά πληρώσαι. Αμήν γάρ λέγω υμίν, έως άν παρέλθη ο ουρανός και η γή, ιώτα έν ή μία κεραία ου μή παρέλθη απο του νόμου, έως άν πάντα γένηται. Ος εάν ούν λύση μίαν των εντολών τούτων των ελαχίστων και διδάξη ούτω τους ανθρώπους, ελάχιστος κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών” ός δ’ άν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών.
Απόδοση.
Είπεν ο Κύριος στους Μαθητές του: «Εσείς είστε το φως για τον κόσμο• μια πόλη χτισμένη ψηλά στο βουνό, δεν μπορεί να κρυφτεί. Οι άνθρωποι, όταν ανάψουν το λυχνάρι, δεν το βάζουν κάτω από το δοχείο με το οποίο μετρούν το σιτάρι, αλλά το τοποθετούν στο λυχνοστάτη, για να φωτίζει όλους τους ανθρώπου του σπιτιού. Έτσι να λάμψει και το δικό σας φως μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα, και να δοξολογήσουν τον ουράνιο Πατέρα σας. Μη νομίσετε πως ήρθα για να καταργήσω το νόμο ή τους προφήτες. Δεν ήρθα για να καταργήσω, αλλά για να τα πραγματοποιήσω. Σας βεβαιώνω πως όσο υπάρχει ο κόσμος, έως τη συντέλεία του, δε θα πάψει να ισχύει ούτε ένα γιώτα ή μία οξεία από το νόμο. Όποιος, λοιπόν, καταργήσει ακόμα και μία από τις πιο μικρές εντολές αυτού του νόμου και διδάξει έτσι τους άλλους, θα θεωρηθεί ελάχιστος στη βασιλεία του Θεού. Ενώ όποιος τις τηρήσει όλες και διδάξει έτσι και τους άλλους, αυτός θα θεωρηθεί μεγάλος στη βασιλεία του Θεού.»
Επιμέλεια κειμένου, Νικολέτα – Γεωργία Παπαρδάκη.
Συναξάριον των Αγίων πατέρων της τετάρτης Οικουμενικής συνόδου.
Τη αυτή ημέρα, μνήμην επιτελούμεν των Αγίων εξακοσίων τριά¬κοντα θεοφόρων Πατέρων της εν Χαλκηδόνι Αγίας και Οικουμενι¬κής τετάρτης Συνόδου.
Την δεκάτη Τρίτη του Ιουλίου μηνός, ή την πρώτη Κυριακή μετά από αυτήν, εορτάζουμε την μνήμη των εξακοσίων τριάντα πατέρων, που συγκρότησαν την τετάρτη Οικουμενική σύνοδο, στην Χαλκηδόνα της Βηθηνίας.
Στίχοι.
Πόλου νοητού αστέρες σελασφόροι,
ακτίσιν υμών φωτίσατε μοι φρένας.
Πολύφωτα αστέρια του νοητού ουρανού,
Φωτίστε την διάνοιά μου με τις ακτίνες σας.
(Θεοδοσίου του υιού Αρκαδίου τα σκήπτρα ιθύνοντος, γέγονέ τι τοιούτον» Ευτύχιος γαρ τις, Μοναχός και Πρεσβύτερος, αρχηγός αιρέσεως κατέστη, λέγων τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν μιας φύσεως είναι και μιας ενεργείας» ος και καθαιρείται υπό Φλαβιανού του της Κωνσταντινουπόλεως Προέδρου και των λοιπών ορθοδόξων. ο δε Ευτύχιος, χρησάμενος βοηθοίς τοις του βασιλέως αθέοις ευνούχοις, ουκ επαύσατο στασιάζειν και ενέδρας ποιείν, μέχρις ου ο Θεοδόσιος των τήδε μετέστη. Επεί δε την βασιλείαν διεδέξαντο ο τε Μαρκιανός και η Πουλχερία, κελεύουσι γενέσθαι Σύνοδον Οικουμενικήν, εις ην και συνήχθησαν τον αριθμόν Επίσκοποι εξακόσιοι τριά¬κοντα. Αμφότεροι δε, ορθόδοξοι δηλονότι και ετερόδοξοι, εγγράψαντες τα εαυτών φρονήματα εις δύο Τόμους και διανοίξαντες την λάρνακα της πανευφήμου Μάρτυ¬ρος Ευφημίας, επί του ταύτης στήθους, σφραγίσαντες, έθηκαν» και μετά ρητάς ημέρας, ευξάμενοι και υπανοίξαντες, ευρον τον μεν των αιρετικών Τόμον υπό τους πόδας της Αγίας ερριμμένον, τον δε των ορθοδόξων, ταις τιμίαις χερσίν αυτής κατεχόμενον. Τούτου δε γενομένου, εξέστησαν άπαντες, ιδόντες το τοιούτον θαύμα» και επί πλεϊον στηριχθέντες τη πίστει, εδόξασαν τον θεον, τον ποιούντα καθ’ εκάστην παράδοξα και εξαίσια πράγματα, προς επιστροφήν των πολλών και ωφέλειαν. Τελείται δε η τοιαύτη σύναξις εν τη αγιωτάτη μεγάλη Εκκλησία.»
Όταν βασίλευε στην Κωνσταντινούπολη ο Θεοδόσιος ο Μικρός, (408 έως 450 Μ. Χ.), ο γιός και διάδοχος του αυτοκράτορος Αρκαδίου, συνέβη τούτο το γεγονός. Κάποιος ιερομόναχος ονομαζόμενος Ευτύχιος, έγινε αρχηγός εραίσεως, διδάσκοντας πως ο Ιησούς Χριστός είχε μία φύση, και μία ενέργεια. Γι’ αυτόν τον λόγο και καθαιρέθηκε από τον πατριάρχη της Κωνσταντινουπόλεως Φλαβιανό, και από όλους τους λιπούς ορθοδόξους.
Ο Ευτύχιος όμως, έχοντας ως βοηθούς του δύο αθέους αξιωματούχους – ευνούχους του αυτοκράτορος Θεοδοσίου, δεν σταμάτησε από το να στασιάζει και να στήνει ενέδρες κατά των Ορθοδόξων, μέχρισότου απεβίωσε ο αυτοκράτωρ Θεοδόσιος. Όταν όμως τον διαδέχθηκαν στην βασιλεία οι ευσεβείς, Μαρκιανός και Πουλχερία, διέταξαν να συγκληθεί σύνοδος από όλους τους ορθοδόξους, στην οποία και συναθροίσθηκαν 630 επίσκοποι. Μετά το τέλος των εργασιών της συνόδου, Ορθόδοξοι και ετερόδοξοι, αφού έγραψαν σε ένα ξεχωριστό τόμο την πίστη της η κάθε παράταξη, άνοιξαν την λάρνακα της πανευφήμου μάρτυρος Ευφημίας, έβαλαν τους δύο τόμους πάνω στο στήθος της Αγίας, και σφράγισαν την Αγία λάρνακα.
Έπειτα λοιπόν από ορισμένες ημέρες, τον αριθμό των οποίων και οι δύο παρατάξεις είχαν προσυμφωνήσει, αφού προσευχήθηκαν, άνοιξαν την λάρνακα, βρήκαν τον μεν τόμο με τις απόψεις των εραιτικών πεταμένο κάτω από τα πόδια της Αγίας, τον δε τόμο με την ορθόδοξη πίστη να τον κρατά στα τίμια χέρια της η Αγία. Βλέποντας λοιπόν τούτο το εξαίσιο θαύμα, εξεπλάγησαν όλοι, και δόξασαν τον Θεό, ο οποίος γνωρίζει να ενεργεί θαυμαστά γεγονότα και δια μέσου των αγίων Του, για την ωφέλεια των πολών.
Η σύναξη δε προς ανάμνηση τούτου του μεγάλου θαύματος, τελείται ακόμη και σήμερα, στην Αγιοτάτη Μεγάλη Εκκλησία, δηλ. στον ναό της του Θεού Σοφίας.
Ταις των αγίων Πατέρων πρεσβείαις, ο θεός, ελέησον ημάς.
Αμήν.
Με τις πρεσβείες των Αγίων πατέρων μας, Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε και σώσε μας.
Αμήν.
Ελεύθερη απόδοση, Ιωάννης Παπαχρήστος.
«Υμείς εστέ το φως του κόσμου.»
Στην Ακολουθία του Ορθρου, αγαπητοί αδελφοί, μνημονεύσαμε τους εξακόσιους τριάκοντα Αγίους Πατέρες, επισκόπους, ιερείς και μοναχούς, οι οποίοι το έτος 451 μ.Χ., όταν ήταν αυτοκράτορας ο Μαρκιανός και η ευλαβής γυναίκα του η Πουλχερία (πολλά έχουν κάνει οι ευσεβείς γυναίκες), βασιλείς που διακρίνονταν προπά¬ντων για την ευαισθησία της πίστεώς τους, απεφάσισαν να συγκροτήσουν την Τετάρτη (Δ’) Οικουμενική Σύνοδο, για να καταπολεμηθεί η αίρεση του Μονοφυσιτισμού΄ και έγινε η Σύνοδος αυτή στη Χαλκηδόνα. Η Χαλκηδόνα είναι απέναντι από την Κωνσταντινούπολη. Σήμερα είναι μία πόλη, τότε ήτανε προάστιο. Εκεί είχε μαρτυρήσει η Αγία Ευφημία και ήτο τεράστιος ναός, τον οποίον είχε φτιάξει ο Μέγας Κωνσταντίνος. Εκεί μέσα, λοιπόν, σ’ αυτόν το ναό συγκεντρώθηκαν εξακόσιοι τριάντα Αγιοι Πατέρες και μελέτησαν τα θέματα της πίστεώς μας και ιδίως σε ό,τι αφορά στο πρόσωπο του Χριστού μας. Αυτή είναι η Τετάρτη εν Χαλκηδόνι Οικουμενική Σύνοδος.
Προς τιμήν τους ψάλαμε ωραιότατα τροπάρια από χθες το βράδυ, στον Εσπερινό, και σήμερα το πρωί. Π.χ. «Των Αγίων Πατέρων ο χορός…» (Μηναίον Ιουλίου, Κυριακή Αγίων Πατέρων, Δοξαστικό των αίνων), οι οποίοι συνήλθαν και μας διέσωσαν την πίστη. Προς τιμήν τους διαβάζουμε και ειδική Ευαγγελική Περικοπή, την οποίαν ακούσατε.
Θέλω να υπογραμμίσω μερικά πράγματα σ’ αυτή την περικοπή. Είναι λόγια, τα οποία είπε ο Κύριός μας. Ισχύουν για τους μαθητάς Του κατ’ αρχάς, κατόπιν για τους διαδόχους τους, τους ιερείς, τους επισκόπους και κατ’ επέκταση για όλους τους χριστιανούς. Αρχίζει ο Κύριος και λέει στους χριστιανούς όλους: «Υμείς εστε το φως του κόσμου» (Ματθ. Ε’, 14). Μεγαλύτερη τιμή για τον άνθρωπο δεν υπάρ¬χει, αγαπητοί. Τί θέλετε να γίνει ο άνθρωπος; Θέλετε να γίνει βασιλιάς; Θέλετε να γίνει σοφός επιστήμων, δοξα¬σμένος στρατηγός; Ας γίνει ό,τι θέλετε. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή απ’ αυτό που λέει ο Κύριος, ότι δηλαδή εσείς είστε το φως του κόσμου! Και να σκεφτείτε ότι αυτά τα λόγια τα είπε ο Κύριος πρώτα για τον εαυτόν του. Λέει ο Κύριος: «Εγώ ειμί το Φως του κόσμου». Γράφεται πολλές φορές στο Ευαγγέλιο που κρατεί ο Κύριός μας στην εικόνα δίπλα από την Ωραία Πύλη: «Εγώ ειμί το Φως του κόσμου». Ο Χριστός είναι το Φως του κόσμου. Τώρα λέει: Εσείς οι μαθηταί μου, οι χριστιανοί, είστε το Φως του κόσμου. Τι μεγάλη τιμή για τον άνθρωπο! Τέτοιο Φως του κόσμου υπήρξαν οι άγιοι Απόστολοι, οι Πατέ¬ρες της Εκκλησίας μας• και τέτοιοι πρέπει να είναι όλοι οι χριστιανοί.
Τους λέει στη συνέχεια ότι το φως πρέπει να φωτίζει. Οταν ανάβουμε ένα φως, δεν το κουκουλώνουμε κάτω από ένα τραπέζι ούτε κάτω από ένα κρεβάτι, αλλά το βάζουμε επάνω στο λυχνοστάτη για να φέγγει σ’ όλη την οικία και να φωτίζει. Τέτοιο φως πρέπει να είναι οι χρι¬στιανοί, για να βλέπουν οι άνθρωποι τα καλά τους έργα και να δοξάζουν τον Πατέρα τον επουράνιο. Αυτό έκαναν οι Αγιοι Πατέρες.
Εάν δεν γινόταν αυτή η Σύνοδος, θα μας είχε παρασύ¬ρει η αίρεση. Σκεφθείτε δε πως οι αιρετικοί έλεγαν πράγματα απαράδε¬κτα. Επρέσβευαν ότι ο Χριστός μας είναι Θεός μόνον. Γεννήθηκε άνθρωπος, αλλά μετά ήρθε η θεία φύση κι απερρόφησε την ανθρώπινη. Επειδή λοιπόν ο Θεός είναι φωτιά, η ανθρώπινη φύση κάηκε μέσα στη φωτιά τη θεϊκή. Κι έτσι ο Χριστός έμεινε μόνο Θεός.
Αυτό, όταν το πρωτοακούσει κανείς, λέει ότι είναι σωστό. Αλλά οι Αγιοι Πατέρες διεκήρυξαν: Οχι, δεν είναι έτσι. Ο Χριστός μας έχει δύο φύσεις. Και τούτη την ώρα που μιλάμε, εκεί στον ουρανό που ευρίσκεται, είναι Θεός και είναι και άνθρωπος μαζί (Πρβλ. Σύμβολο της Πίστεως, αρθ. β’ καί γ’). Γιατί επέμειναν σ’ αυτό οι Πατέ¬ρες; Γιατί έτσι θεώνεται και δοξάζεται η ανθρώπινη φύση.
Για σκεφτείτε, αδελφοί μου, την ανθρώπινη φύση μας, δηλαδή να την πάρει ο Χριστός μας και να την ανεβάσει στον ουρανό! Να την καθίσει δεξιά του θρόνου του Πατέ¬ρα και εκεί να τη θεώσει! Εάν είχε καεί, όπως λέγανε οι αιρετικοί, και είχε εξατμιστεί η ανθρώπινη φύση μέσα στη θεϊκή, πώς θα θεωνόταν; Γι’ αυτό οι Αγιοι Πατέρες είπαν: Οχι, δεν απορροφήθηκε ούτε εξατμίσθηκε η ανθρώπι¬νη φύση, αλλά ο Χριστός έμεινε Θεός και άνθρωπος. Ακέραιη η θεϊκή φύση; Ακέραιη και η ανθρώπινη φύση. Ανελήφθη στους Ουρανούς ο Θεός; Ανελήφθη και η ανθρώπινη φύση μαζί με τη Θεία και κάθισε στα δεξιά του Πατέρα (Πρβλ. Πεντηκοστάριον, Στιχηρό Δοξαστικό του Εσπερινού της Αναλήψεως). Ετσι οι Πατέρες μας έσωσαν από την αίρεση.
Πώς τα κατάφεραν αυτοί; Εδώ είναι τώρα το θέμα που πρέπει εμείς να προσέξουμε. Πώς οι Αγιοι αυτοί έγι¬ναν τέτοια φώτα, ώστε να φωτοβολήσουν και να διασώ¬σουν την πίστη; Πώς ο κάθε ένας από μας θα γίνουμε τέτοιοι; Υπάρχει μόνον ένας τρόπος. Λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Φωτισθήναι δει πρώτον καί είτα φωτίσαι» (Gregorious Nazianzenus Theol, Apologetica, Orat. 2,, 35, 480, 25 TLG). Πρέπει πρώτα να δεχθούμε το Φώς εμείς. Να το πω απλούστερα. Πρέπει να ενωθούμε με την πηγή του φωτός, για να γίνουμε εμείς φως και να είμαστε φωτεινοί άνθρωποι. Για να γίνουν οι Αγιοι Πατέρες φώτα, που φώτισαν όλη την Οικουμένη, ενώθηκαν με την πηγή του φωτός. Χρειάζεται, αδελφοί μου, προσέξτε το, όχι απλώς να έχουμε ένα σύνδεσμο με το Χριστό, αλλά να κολλή¬σουμε, να ταυτιστούμε, να ενσωματωθούμε επάνω στο Χριστό. Δεν σας το λέω εγώ. Οι Αγιοι το λένε. Λέει ο άγιος Συμεών: «… όλον τον Χριστόν εν εαυτοίς ολοτελώς κτησάμενοι, έργω και πείρα και αισθήσει και γνώσει και θεωρία» (Συμεών Ν. Θεολόγος, τα ΕΥΡΙΣΚΟΜΕΝΑ Μετ. Ζαγοραίου, λόγος 54, σελ. 274). Πρέπει το Χριστό να τον αγκαλιάσουμε μέσα μας και να γίνει ο νους μας Χριστός, η σκέψη μας Χρι¬στός, η ζωή μας Χριστός, οι εκδηλώσεις μας Χριστός. Ολόκληρη η ύπαρξή μας να γίνει Χριστός. Τόσο πολύ πρέπει να κολλήσουμε επάνω στο Χριστό. Λέει ένας άλλος Αγιος: «Φως όλοι γεγονότες θείον, ως θείου φωτός γεννήματα» (Γρηγόριος Θεολόγος, Λόγος εις τα Αγια Φώτα ΕΠΕ 5, 74), θα κολλήσουμε πάνω στο θείο Φως, για να είμαστε γεννήματα, για να είμαστε ακτίνες του θεϊκού φωτός.
Αυτό έκαναν οι Αγιοι και έτσι έγιναν άγιοι. Ετσι πρέ¬πει να γίνουμε κι εμείς. Πρέπει να ταυτιστούμε, να κολ¬λήσουμε, όπως σας είπα προηγουμένως, να προσεγγίσου¬με το Χριστό μας. Οσο περισσότερο προσεγγίζουμε, τόσο περισσότερο φωτιζόμαστε. Οποιος από μας πλησιά¬σει περισσότερο το Χριστό, έρθει κοντά στο Χριστό, κολ¬λήσει επάνω στο Χριστό, ταυτίσει την ύπαρξή του με το Χριστό, αυτός θα είναι πιο φωτεινός από όλους. Λέει ένας άγιος της Εκκλησίας μας: Το πρώτο φως είναι ο Θεός, το δεύτερο φως είναι οι άγγελοι. Γιατί είναι οι άγγελοι το δεύτερο φώς; Γιατί οι άγγελοι είναι μετά από το Θεό. Είναι κολλημένοι επάνω στο Θεό οι άγγελοι. Μετά το Θεό και μετά τους αγγέλους έρχονται οι άνθρω¬ποι΄ και όσοι προπάντων έχουν περισσότερο φως, όσοι έχουν κολλήσει πιο πολύ επάνω στο Φως. Ακούστε: «Πρώτον Φως ο Θεός. Δεύτερον οι άγγελοι. Τρίτον γαρ φως ο άνθρωπος. Και ημών αυτών οι θεοειδέστεροι και μάλλον Θεώ πλησιάζοντες» (Gregorious Nazianzenus Theol, In sanctum baptisma, Orat. 40, 36, 364, 21, TLG). Οσοι πιο πολύ πλησία¬σαν στο Θεό απ’ τους ανθρώπους και όσοι πιο πολύ ταυτί¬στηκαν με Αυτόν, αυτοί έγιναν και πιο πολύ Φώτα, τα οποία με τη ζωή τους φωτίζουν και φαίνονται τα σκοτά¬δια που υπάρχουν. Γιατί άμα έχεις ένα φως, κάνεις μια σύγκριση και λες: Κοίταξε το φως. Πω πω, από κει το σκοτάδι! Το φως, δηλαδή, δείχνει το σκοτάδι. Οταν ο χριστιανός είναι φωτεινός, τότε φαίνεται σε τι σκοτάδια είναι οι άνθρωποι οι άλλοι, που είναι μακράν του Θεού, οι άπιστοι. Και συγχρόνως ο φωτεινός δείχνει το δρόμο, τον οποίο πρέπει να ακολουθήσουμε.
Εκείνο που χρειάζεται να προσέξουμε είναι ότι θα φωτίζουμε ο καθένας μας πρώτον «πάσι τοις εν τη οικία» (Ματθ. Ε’, 15). Λέει ο Χριστός μας: Θα πάει το φως επάνω στο λυχνοστάτη, για να φωτίσει «πάσι τοις εν τη οικία». Θα φωτίσουμε πρώτα μέσα στο σπίτι μας. Αν είμαστε φως, αν είμαστε κολλημένοι πάνω στο φως του Χριστού, θα είμαστε φωτεινές εστίες, φωτεινοί λαμπτήρες πρώτα μέσα στο σπίτι μας. Θα φωτιστούν τα παιδιά μας, θα φωτιστεί ο άντρας μας, θα φωτιστεί η γυναίκα μας, θα φωτιστούν οι γονείς μας, θα φωτιστεί το συγγενολόι μας. Πολλοί από μας είναι χριστιανοί έξω απ’ το σπίτι, είναι καλοί έξω απ’ το σπίτι.
Πολλοί καλοί άνθρωποι είναι έξω απ’ το σπίτι ευγενείς, προσεκτικοί, τίμιοι στις συναλλαγές, στο μαγαζί. Μεσ’ το σπίτι, ο Θεός να σε φυλάει. Γίνονται κακοί, γίνονται γκρινιάρηδες, γίνονται τζαναμπέτηδες, γίνονται ό,τι κακό θέλεις. Μέσα στο σπίτι πρώτα θα δεί¬ξεις τον καλό εαυτό σου. Από ‘κει θα ακτινοβολήσεις, κι έπει¬τα μέσα σε όλο τον κόσμο. Ωστε, λοιπόν, πρέπει να είμαστε φωτεινοί άνθρωποι, κολλημένοι πάνω στο Χριστό και να ακτινοβολούμε από του Χριστού μας το Φως πρώτα μέσα στην οικία μας και κατόπιν μέσα στο ευρύτε¬ρο κοινωνικό περιβάλλον.
Γιατί πρέπει να γίνεται έτσι; Γιατί; Για να δοξαστεί ο Θεός. «Οπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς» (Ματθ. Ε’, 16). Οταν λέμε να γίνουμε φως, δεν το λέμε για να δοξαστούμε εμείς, αλλά θα γίνουμε φως, για να το βλέπουν οι άνθρωποι και να λένε «Δόξα τω Θεώ». Είδατε εμείς απόψε τι κάνομε; Ψάλλουμε στους Αγίους. Αν προσέξατε, όλα τα τροπάρια καταλήγουν στη δοξολογία του Θεού. Γιατί θαυμά¬ζουμε εμείς; Πώς υπήρξαν αυτοί οι Αγιοι; Λέμε «δόξα σοι, ο Θεός!» που αναδεικνύεις τέτοιους Αγίους μέσα στον κόσμο. Αν, λοιπόν, μας βλέπουν εμάς οι άλλοι άνθρωποι ότι είμαστε φώτα, που φωτίζουμε με τη ζωή μας, με τη συμπεριφορά μας, με τα λόγια μας, τελικά θα δοξάζεται ο Θεός. Ο Θεός θα δοξολογείται και Αυτός θα υμνολογείται. Αυτός είναι ο σκοπός για τον οποίον πρέπει να φωτιστούμε.
Λοιπόν, αδελφοί μου, παλαιά εδώ η Ελλάδα ήτανε μια χώρα φωτός. Ξεκίναγε φως από δω. Είδατε, έχει μείνει ένα υπόλειμμα. Οταν κάνουν ολυμπιακούς αγώνες – αυτό για σκεφτείτε το να δείτε τι σπουδαίο πράγμα είναι – και πρέπει να ανάψουνε μια δάδα, πάνε κάτω στην Ολυμπία, βάζουν κάτι φακούς εκεί και πιάνουν το φως απ’ τον ήλιο. Θέλουν να πάρουν το φως από την Αρχαία Ολυμπία, από την Ελλάδα. Μεγάλη τιμή είναι αυτό, σπουδαίο πράγμα για την πατρίδα μας! Αλλά δεν είναι αιώνιο. Δεν έχει και καμία τόσο πολύ μεγάλη σημασία με προέκταση στην αιωνιότητα. Κάποτε η Ελλάς ήτο φως και εξακολουθεί και σήμερα να ακτινοβολεί, αλλά αυτό κάποτε θα τελειώ¬σει. Κάποτε ο κόσμος αυτός θα σβήσει. Κάποτε όλα τα του παρόντος κόσμου θα εξαφανιστούν. Ε, και το φως αυτό που φέρνουν απ’ την Ολυμπία, πάει κι αυτό. Θα σβήσει. Αλλά για σκεφτείτε όμως να είμαστε «το Φως το Αληθινόν, το φωτίζον και αγιάζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον» (Ωρολόγιον το Μέγα, Ευχή Α’ Ωρας), όπως είναι ο Χριστός μας! Για σκεφτείτε να γίνουμε Φώτα αιώνια, τα οποία θα φωτίζουμε όχι πρόσκαιρα, προσωρινά, αλλά θα γινόμαστε αφορμή να ανάβει μέσα στην ψυχή του ανθρώπου, του συνανθρώπου μας – αυτού με τον οποίον ερχόμαστε σε επικοινωνία – το Φως της πίστεως, το οποίον έχει προέ¬κταση στην αιωνιότητα! Ετσι γίνεται κι αυτή είναι η σημασία που έχει το Φως το αληθινό, το οποίον πρέπει να δώσουμε.
Να ευχηθούμε δια πρεσβειών των Αγίων Θεοφόρων Πατέρων, που σήμερα η Εκκλησία μας γιορτάζει, να αξιωθούμε να γίνουμε τέτοια Φώτα, να ανάψει μέσα μας το Φως του Χριστού, να κολλήσουμε πάνω στο Χριστό, να διδαχθούμε πλούσια τα λόγια Του, να έρθουμε στην Εκκλησία Του, να ενωθούμε μαζί Του. Να ταυτιστούμε δια της πίστεως και της αγάπης με Αυτόν. Και τότε θα γίνουμε εστίες φωτός και θα δοξάζεται και δι’ ημών των ασθενών και αδυνάτων ανθρώπων το Αγιον Ονομα του Θεού και Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Αμήν.
(Από το βιβλίο του † Αρχ. Χριστοδούλου Φάσσου, «Η Συγκατάβαση του Θεού και η Ευθύνη του Ανθρώπου», Εκδόσεις «ΤΑΩΣ» 2008)
