Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θείας Λειτουργίας.
Προς Ρωμαίους επιστολής Παύλου: ΙΓ. 11 – ΙΔ. 4.
Αδελφοί, νύν εγγύτερον ημών η σωτηρία, ή ότε επιστεύσαμεν. Η νύξ προέκοψεν, η δέ ημέρα ήγγικεν. Αποθώμεθα ούν τα έργα του σκότους και ενδυσώμεθα τα όπλα του φωτός. Ως εν ημέρα ευσχημόνως περιπατήσωμεν, μή κώμοις και μέθαις, μή κοίταις και ασελγείαις, μή έριδι και ζήλω, αλλ’ ενδύσασθε τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, και της σαρκός πρόνοιαν μή ποιείσθε εις επιθυμίας.
ΤΟΝ δέ ασθενούντα τη πίστει προσλαμβάνεσθε, μή εις διακρίσεις διαλογισμών. Ος μέν πιστεύει, φαγείν πάντα. Ο δέ ασθενών, λάχανα εσθίει. Ο εσθίων, τον μή εσθίοντα μή εξουθενείτω. Και ο μή εσθίων, τον εσθίοντα μή κρινέτω’ ο Θεός γάρ αυτόν προσελάβετο. Σύ τίς εί ο κρίνων αλλότριον οικέτην? Τω ιδίω Κυρίω στήκει ή πίπτει” σταθήσεται δε’ δυνατός γάρ εστιν ο Θεός στήσαι αυτόν.
Απόδοση.
Αδελφοί, τώρα η τελική σωτηρία βρίσκεται πια κοντά μας παρά τότε που πιστέψαμε. Η νύχτα όπου να ’ναι φεύγει κι η μέρα κοντεύει να έρθει. Γι’ αυτό ας πετάξουμε από πάνω μας τα έργα του σκότους, κι ας φορέσουμε τα όπλα του φωτός. Η διαγωγή μας ας είναι κόσμια, τέτοια που ταιριάζει στο φως. Ας πάψουν τα φαγοπότια και τα μεθύσια, η ασύδοτη κι ακόλαστη ζωή, οι φιλονικίες κι οι φθόνοι. Ντυθείτε τον Κύριό μας Ιησού Χριστό και μην αφήνετε τον αμαρτωλό εαυτό σας να σας παρασύρει στην ικανο¬ποίηση των επιθυμιών σας.
Να δέχεστε όποιον έχει ασθενική πίστη, χωρίς να επικρίνετε τις απόψεις του. Για παράδειγμα, ένας πιστεύει πως μπορεί να φάει απ’ όλα, ενώ ο άλλος, που έχει ασθενική πίστη, τρώει μόνο χόρτα. Αυτός που τρώει απ’ όλα ας μην περιφρονεί όποιον δεν τρώει• κι αυτός που δεν τρώει ας μην κατακρίνει όποιον τρώει, γιατί ο Θεός τον έχει δεχτεί στην εκκλησία του. Ποιος είσαι εσύ που θα κρίνεις έναν ξένο υπηρέτη; Μόνο ο Κύριός του μπορεί να κρίνει αν στέκεται ή όχι στην πίστη του, γιατί ο Θεός έχει τη δύναμη να τον στηρίξει.
Επιμέλεια κειμένων, Ιωάννης Τρίτος.
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΕΚΕΡΔΙΣΕ ΠΑΛΙΝ!
«Τον ασθενούντα τη πίστει προσλαμβάνεσθε…»
Δεν ανεδείχθη ο Απόστολος Παύλος, αγαπητέ αναγνώστα, μόνον υπέροχος και ακατάβλητος αγωνιστής. Υπήρξε και λεπτή και ανεκτική και συγκαταβατική φύσις. Ψυχολόγος βαθύς, πεπειραμένος ανατόμος της ανθρωπίνης ψυχής, εγνώριζε να χρησιμοποιή με καταπληκτικήν επιτυχίαν τόσον τον πνευματικόν θερμοκαυτήρα, δια να απολυμαίνη τις ψυχικές πληγές, όσον και την αλοιφήν, δια να ελαττώνη τους πόνους. Εκεί που εχρειάζετο ήτο αυστηρός και ελεγκτικός, και, εκεί πάλιν που η αυστηρότης θα επλήγωνε, ήτο γλυκύς, απαλός, επιεικής. Ένας δηλαδή τέλειος παιδαγωγός και σμιλευτής ψυχών.
Η σημερινή του προτροπή περικλείει ωκεανόν αγάπης, αλλά και σοφίας. Συνιστά δηλαδή εις τους χριστιανούς να δέχωνται με καλωσύνην τους αδελφούς που έχουν αδύνατον πίστιν. Να μην τους κατακρίνουν, να μην τους καταδικάζουν. Απέναντι στις αδυναμίες, ακόμη και στα λάθη των άλλων, αυτοί θα πρέπει να είναι στοργικοί, πονετικοί, ανεκτικοί.
Χαράσσει έτσι ο θείος Απόστολος έναν δρόμον γεμάτον από εκδηλώσεις ανωτερότητος και καλωσύνης. Από τότε, όποιοι δεν τον βαδίζουν, δεν ημπορούν να ισχυρισθούν ότι ανήκουν εις την θρησκείαν της ανοχής. Δεν ημπορούν…
Είναι η πλευρά αυτή πολύ σοβαρά, αγαπητέ, και πρέπει να την προσέξωμεν όλοι μας ιδιαιτέρως.
1. Και ημείς συνυπόδικοι.
Βλέπεις τον αδελφόν σου αδύνατον και επιρρεπή σε τούτο ή σ’ εκείνο, που δεν είναι καλό; Το ευτύχημα θα ήτο να είναι βράχος εις όλα. Αλλά, δυστυχώς, γλυστράει. Ο Απόστολος Παύλος συνιστά να μην τον πετάξωμεν επειδή παρουσιάζει αυτήν την αδυναμίαν. Διότι, απλούστατα, είμεθα ομοιοπαθείς. Αν ο Α είναι ευπαθής εις τούτο το σημείον, ημείς, και δεν φαντάζομαι να αδικήται κανένας, ημείς, λέγω, θα είμεθα εις το άλλο. Κάποια θα είναι η αδυναμία μας. Καπου θα σκοντάφτωμεν. «Εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν ουκ έχομεν, εαυτούς πλανώμεν και η αλήθεια ουκ έστιν εν ημίν». Έχομεν λοιπόν και ημείς τα «κρίματά» μας. Ίσως διαφορετικά από τον αδελφόν που κατακρίνομεν. Ίσως και όχι τόσον έκδηλα. Αλλά τα έχομεν. Και συνεπώς είμεθα συνυπόδικοι ενώπιον του βήματος του Θεού. Αντί επομένως να προσέχωμεν τις πληγές των άλλων, το καλύτερο που έχομεν να κάμωμεν είναι να κοιτάζωμεν τα ιδικά μας έλκη. Όταν ο θάνατος απειλεί τον εαυτόν μου, είναι τουλάχιστον αφροσύνη να ασχολούμαι με τα ζητήματα των άλλων. Έτσι δεν είναι, αδελφέ;
2. Η εσταυρωμένη αγάπη.
Θέλεις να υποθέσωμεν προς στιγμήν, ότι συ δεν έχεις ελαττώματα; Έστω. Είσαι πάλλευκος, εις όλα ακέραιος. Εύγε! Γιατί όμως ξεχνάς ότι σύμβολον της πίστεώς σου είναι η εσταυρωμένη αγάπη; Λησμονείς με πόσην επιείκειαν εφέρετο ο Κύριος προς τους αμαρτωλούς; Αν υπήρξε καυστικός, το έκαμε μόνον όταν συναντούσε την υποκρισίαν των Φαρισαίων. Στους αμαρτωλούς, στους θλιβερούς δεσμώτας του κακού, ήταν γλυκύς, συγχωρητικός. Θυμάσαι τι είπε στους Φαρισαίους όταν του έφεραν να κρίνη την αμαρτωλή γυναίκα; «Ο αναμάρτητος υμών πρώτος βαλέτω λίθον επ’ αυτήν». Και όταν εκείνοι έφυγαν όλοι, ο Κύριος είπε στην γυναίκα. «Γυναίκα, πού είναι οι άλλοι; Ουδείς σε κατέκρινεν;» Η δε απήντησε «Ουδείς, Κύριε». Είπε τότε ο Ιησούς. «Ούτε εγώ, που είμαι αναμάρτητος, σε καταδικάζω. Πήγαινε, και από τώρα και εις το εξής μην αμαρτάνης πλέον». Έτσι εφέρετο ο Άγιος, ο αναμάρτητος. Και ημείς; Φοβερόν! Γινόμεθα οι αυστηροί τιμηταί των άλλων. «Η αγάπη μακροθυμεί, είναι μεγαλόψυχη, ευεργετική και ωφέλιμη», σημειώνει επιγραμματικά ο Παύλος. Και ημείς, οι οπαδοί του αρχηγού της αγάπης, λησμονούμεν ότι, όταν δεν αγαπώμεν, προδίδομεν την πίστιν, λιποτακτούμεν και χανόμεθα!
3. Από την λάσπην στο Φως.
Τον κατηγορούμεν. Με καυστικήν γλώσσαν. Υπογράφομεν την καταδίκην του, και αισθανόμεθα αποστροφή προς τον μέγαν αμαρτωλόν. Για στάσου, αδελφέ. Με ποιο δικαίωμα ημείς καταδικάζομεν εις απώλειαν τον αδελφόν; Όταν ο ληστής επί του σταυρού εσώθη την δωδεκάτην παρά ένα, όταν η Μαρία η Αιγυπτία από την λάσπη της αμαρτίας ανέβηκε στο φως της αγιότητος, όταν ο ιερός Αυγουστίνος, από την άγνοιαν και την φθοράν, έφθασεν εις τα δυσθεώρητα ύψη της αρετής και έγινεν ένας από τους μεγαλυτέρους εκκλησιαστικούς άνδρας, όταν μυριάδες, δια μέσου των αιώνων, αμαρτωλών και δεσμωτών του Άδου μετεβλήθησαν και κατέκτησαν τις κορυφές της αγιότητος, όταν η ιστορία έχη να παρουσιάση τόσα θαύματα ηθικής μεταστροφής και ακτινοβολίας, όταν διώκται και εχθροί του Σταυρού έγιναν οι μεγαλύτεροι απολογηταί της θρησκείας του Εσταυρωμένου, πώς ημείς θα καταδικάσωμεν τους αδελφούς μας, οι οποίοι παρουσιάζουν συχνά πολύ ελαφρότερα ελαττώματα από εκείνα των μεγάλων αμαρτωλών, και πώς θα αποκλείσωμεν την σωτηρίαν, η οποία έρχεται ως χάρις του Θεού και ως υψίστη δωρεά του Ουρανού; Γιατί λησμονούμεν την βεβαίωσιν του Παύλου, «ου επλεόνασεν η αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν η χάρις»; Τι, μήπως είναι δύσκολον εις τον Θεόν να ανάψη φλόγα μετανοίας στην ψυχή του αμαρτωλού, ο οποίος ευθύς να αναπηδήση, μέσα από το τέλμα, ρωμαλέος, ακτινοβόλος, σταθερός; «Δυνατός εστίν ο Θεός, στήσαι αυτόν», βεβαιώνει σήμερον ο Απόστολος.
4. Προσευχήσου και συμβούλευσε.
Δεν πρέπει λοιπόν να καταδικάζωμεν κανένα. Κάτι άλλο όμως οφείλομεν να κάμωμεν. Να προσευχώμεθα δια τους αδελφούς μας. Να παρακαλούμε τον Θεόν να ανοίξη τα μάτια της ψυχής των, δια να ιδούν την αλήθειαν, να μετανοήσουν και να σωθούν. Αυτό είναι και χρέος μας και μεγάλη προσφορά εις τους αδελφούς μας. Και ακόμη κάτι άλλο. Με τρόπο ήρεμο και στοργικό συμβούλεψε. Δείξε το λάθος που κάνει ο χριστιανός, παρουσίασε το θέλημα του Θεού, υπόδειξε το σωστό με σύνεση και με πραότητα. Και, πίστεψε, εκέρδισες έτσι τον αδελφόν. Θα τον επηρεάσης οπωσδήποτε, και αν ακόμη φανή ότι αντιδρά. Θα το σκεφθή άλλη ώρα, που θα είναι μόνος του και θα πάρη άλλες αποφάσεις. Έτσι κερδίζονται οι ψυχές. Με το μέλι, με την αγάπη. «Άρα αν επιδιώκωμεν τα συντελούντα εις την ειρήνην» και την πνευματικήν μεταξύ μας οικοδομήν, συμπληρώνει ο Απόστολος Παύλος. Πόσο απλά είναι τα πράγματα! Πόσο σοφά τα καθορίζει το πνεύμα του Θεού! Γιατί όμως να μην τα καταλαβαίνωμε; Γιατί να γινώμεθα κακοί;
5. «Συ τις ει ο κρίνων;…»
Και κάτι ακόμη. Είπες, συνεβούλεψες, έκαμες το καθήκον σου. Δεν σε άκουσε; Τελείωσε το ζήτημα. Δεν έχεις καμμίαν ευθύνην από εκεί και πέρα. Το πολύ πολύ να το αναφέρης εις τους αρμοδίους, αν ο αδελφός είναι υφιστάμενος και η πράξις του αυτή βλάπτη την υπηρεσίαν. Πρόσεξε. Δεν συνιστάται η αμνηστία λάθους. Όχι! Όταν μάλιστα το αμάρτημα είναι γενικωτέρας φύσεως και η ζημία είναι σοβαρά, όπως λόγου χάριν όταν είναι ο αμαρτάνων κληρικός, τότε έχεις υποχρέωσιν να το γνωστοποιήσης και εις τους υπευθύνους, αφού, βεβαίως, προηγουμένως κάμης με καλωσύνην και ηρεμίαν τας αναγκαίας συστάσεις εις τον αδελφόν.
Αλλά η όλη σου αυτή ενέργεια να ξεκινάη από αληθινή αγάπη και ενδιαφέρον προς τον πταίοντα αδελφόν. Συνεπώς δεν θα αμνηστεύωμεν τα λάθη. Εκείνο που δεν πρέπει όμως πάλιν να γίνη, είναι η εξουθένωσις του αδελφού. Θα πης, θα υποδείξης, θα αναφερθής λοιπόν εις τους αρμοδίους. Έπειτα πλέον θα κοιτάξης τον εαυτόν σου. «Έκαστος ημών περί εαυτού λόγον δώσει τω Θεώ». Δεν μας κατέστησεν ο Θεός δικαστάς και κριτάς των άλλων. Το έργον αυτό θα το εκτελέσουν οι τεταγμένοι.
Ημείς θα στραφώμεν προς τον εαυτόν μας. Δι’ αυτόν είμεθα υπεύθυνοι. Δι’ αυτόν θα λογοδοτήσωμεν. Όχι δια τας αρετάς ή τα λάθη των άλλων.
Και, αδελφέ, ας μην αρνηθώμεν, είμεθα ένοχοι. Ασχολούμεθα πολύ με τους άλλους. Είμεθα παρατηρηταί άγρυπνοι της ζωής των άλλων. Δια τον εαυτόν μας πιστεύομεν ότι όλα είναι εν τάξει. Οι άλλοι πταίουν, οι άλλοι πέφτουν. Και όμως! «Ο δοκών εστάναι βλεπέτω μη πέση», μας συμβουλεύει ο Απόστολος Παύλος. Και η αλήθεια είναι ότι πολλοί, που ενόμιζαν ότι πάνε καλά, έπεσαν. Πολλοί! Τι εκπλήξεις θα μας παρουσιάση η Δευτέρα Παρουσία! Άνθρωποι που ενομίζαμεν αγίους και θεοφωτίστους, θα είναι χαμένοι για πάντα. Και άλλοι, που είχαμε περιφρονήσει και κατηγορήσει, με την μετάνοιαν θα κατέχουν θέσιν περίλαμπρον.
«Κύριε, μη εγκαταλίπης ημάς τους αμαρτωλούς»! «Στερέωσον, Κύριε, επί την πέτραν των εντολών Σου, σαλευθείσαν την καρδίαν μου…». Στερέωσον, Κύριε!
Αγαπητοί,
Η ιστορία εκ του φυσικού. Ιανουάριος του 1949. Οι αντάρτες, μετά εικοσαήμερον κατοχήν της πόλεως, ηναγκάσθησαν, πιεζόμενοι υπό του Εθνικού Στρατού, να εγκαταλείψουν τας θέσεις των. Εις ένα ύψωμα ευρέθη πληγωμένος ένας ταγματάρχης του ΕΛΑΣ. Διεκομίσθη εις το Νοσοκομείον. Είχε τραύμα εις την κοιλιακήν χώραν. Οι ιατροί έκαμαν ό,τι μπορούσαν. Όμως ο τραυματίας δεν ήτο δυνατόν να ζήση πλέον… Το απόγευμα τον επλησίασεν ο στρατιωτικός ιερεύς. Σιγά σιγά έπιασαν κουβέντα. Ο πληγωμένος εφαίνετο πολύ εξηντλημένος. Σταύρο, έτσι ελέγετο, να σε ερωτήσω κάτι; είπεν ο ιερεύς. Ο Σταύρος έκαμε καταφατικό νεύμα. Σταύρο, πιστεύεις στον Θεό;
Ο τραυματίας ζωήρεψε. Εκοίταξε κατάματα τον ιερέα και απήντησε σιγανά, αλλά καθαρά!
Πιστεύω. Ο πατέρας μου, όταν ήμουν μικρό παιδί, μου φύτεψε αυτή την πίστη. Πήγα να την χάσω κοντά στους εγκληματίας. Αλλά δεν την έχασα. Αυτή με συγκρατούσε όλο τον καιρό που ήμουνα στο βουνό. Με προφύλαξε από μεγάλα εγκλήματα. Ευλογώ τον Θεό!
Θέλεις να εξομολογηθής και να κοινωνήσης; Τον ξαναρώτησεν ο ιερεύς με διακριτικότητα.
Θέλω.
Και τα μάτια του πλημμύρισαν από δάκρυα. Μιαν ώραν διήρκεσεν η εξομολόγησις. Συχνά διεκόπτετο από τους λυγμούς του πλανημένου. Νεκρανάστασις!
Ετοιμάσου να κοινωνήσης, είπεν εν συνεχεία ο ιερεύς.
Μετά μίαν ώραν ο λειτουργός του Θεού επέστρεψεν εις το Νοσοκομείον με τα Άχραντα Μυστήρια. Όταν τον είδεν ο τραυματίας, ανελύθη εις δάκρυα. Ανεσηκώθη με δυσκολίαν εις το κρεββάτι του, έκαμε με τρεμάμενο χέρι το σημείον του Σταυρού, και, πριν κοινωνήση, είπε με αληθινήν συντριβήν. «Βοήθα Χριστέ και Παναγιά να ζήσω, για να ξαναγυρίσω στον δρόμο τον σωστό».
Εκοινώνησε. Μετά δύο ώρας είχεν αποθάνει. Μια ηρεμία καταπληκτική ήταν απλωμένη στο χλωμό πρόσωπό του.
Την ημέραν εκείνην είχεν επαναληφθή εκεί στο Νοσοκομείο το γεγονός του ληστού του Γολγοθά.
Ο Ουρανός εκέρδισε πάλιν εκεί, όπου οι άνθρωποι, ίσως, εφαντάζοντο νίκην του διαβόλου.
Αδελφέ! Ο Θεός μόνον δικαιούται να κρίνη.
Ημείς οφείλομεν να ανεχώμεθα, να προσευχώμεθα και να αγαπώμεν.
Από το βιβλίο «Φως ταις τρίβοις μου», του Μητροπολίτου Νικαίας, Γεωργίου Παυλίδου, σελίς 242 και εξής.
Επιμέλεια κειμένου, Δημήτρης Δημουλάς.
Παράβαλε και:
Κυριακή της Τυροφάγου – η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., Αγ. Συμεών του νέου θεολόγου, ομιλία περί μετανοίας και περί εξορίας του Αδάμ.
Κυριακή της τυροφάγου – τυρινής – Συναξάριον και υμνολογική εκλογή.
