Με γεμάτο στομάχι.
1 Με γεμάτο στομάχι μην έχεις την αναίδεια να εξετάσεις και να εξερευνήσεις τίποτε από τα θεία πράγματα και νοήματα, για να μη μετανιώσεις ύστερα. Βάλε καλά στο μυαλό σου τι σου λέω: Με γεμάτο στομάχι δεν είναι δυνατό να γνωρίσεις τα μυστήρια του Θεού. (95).
Η στέρηση οδηγεί στην εγκράτεια.
2 Αν έχεις στο κελί σου πράγματα μη αναγκαία για την καλογερική ζωή, σκόρπισέ τα αμέσως σ’ αυτούς που τα χρειάζονται˙ εάν όμως δεν έχεις, να μη θέλεις ν’ αποκτήσεις. Καθάρισε το κελί σου από οτιδήποτε κάνει απολαυστική τη ζωή σου και από τα περιττά πράγματα˙ διότι, και χωρίς να θέλεις, η έλλειψη των πραγμάτων που αναπαύουν, σε οδηγεί στην εγκράτεια. Επειδή, όταν έχουμε άφθονα υλικά αγαθά, δεν μπορούμε να συγκρατήσουμε τον εαυτό μας. (100).
Συνέπειες της γαστριμαργίας.
3 Η γαστριμαργία είναι το έργο των χοίρων. Και τι άλλο είναι το έργο των χοίρων, παρά ν’ αφήνουν άφραγκο το στομάχι τους, και συνεχώς να το γεμίζουν με τροφές, χωρίς να έχουν ορισμένο χρόνο για εκπλήρωση των βιολογικών τους αναγκών, όπως οι λογικοί άνθρωποι; και ποιο είναι το αποτέλεσμα της γαστριμαργίας μας; Από αυτήν προέρχεται ζάλη στο κεφάλι και μεγάλη αύξηση του σωματικού βάρους και χαλάρωση των ώμων. Γι’ αυτό ο γαστρίμαργος αναγκάζεται να μένει πίσω στο έργο του Θεού. Διότι έρχεται στη συνέχεια η οκνηρία να κάνει τις μετάνοιές του, ο σκοτισμός και η ψυχρότητα στη διανοητική του λειτουργία, και ακόμη, νους παχηλός και αδιάκριτος από τους ταραχώδεις και σκοτεινούς λογισμούς. Έρχονται ακόμη και τα παρακάτω: πυκνό νέφος και σκοτεινό, που απλώνεται και σκεπάζει όλη την ψυχή˙ μεγάλη αμέλεια σε κάθε έργο του Θεού, όπως στην ανάγνωση του λόγου του Θεού, επειδή δεν μπορεί ο γαστρίμαργος να γευθεί τη γλυκύτητά του˙ σε μεγάλο βαθμό αποχή από τις αναγκαίες σωματικές εργασίες˙ νους ασυγκράτητος, που τριγυρίζει όπου να ‘ναι, σ’ όλη τη γη˙ οργανικοί επιβλαβείς χυμοί στα μέλη του σώματος˙ ακάθαρτες φανταστικές παραστάσεις τη νύχτα, παραστάσεις περίεργων προσώπων, που είναι γεμάτα από κακές επιθυμίες, που περνούν στην ψυχή και εκπληρώνονται μέσα της με τη συγκατάθεσή της. Έτσι, όλο το σώμα βρίσκεται σε κατάσταση ηδονικών γαργαλισμών, με συχνές ρεύσεις, σε συνεχή και ανυπόμονη πύρωση. Ακόμη έρχονται στο γαστρίμαργο απατηλοί λογισμοί, με όμορφα και γοητευτικά πρόσωπα απέναντί του, που τον ερεθίζουν κάθε λίγο και λιγάκι και, με τη συντροφιά τους, γαργαλίζουν το νου του. Και χωρίς δισταγμό συγκατατίθεται, και τα μελετάει και τα επιθυμεί, γιατί από το σκοτισμό του δεν μπορεί να λειτουργήσει μέσα του η διάκριση. Και αυτό είναι, όπως είπε ο προφήτης (Ιεζ. 16, 19), «το ανταπόδομα της αδελφής από τα Σόδομα, η οποία έτρωγε απολαυστικές τροφές μέχρι χορτασμού…». Ένας, μάλιστα, από τους μεγάλους κατά κόσμον σοφούς είπε το εξής˙ ότι όποιος θρέψει το σώμα του με πολλές και απολαυστικές τροφές, βάζει σε πόλεμο την ψυχή του και, αν έρθει κάποτε στα συγκαλά του, και θελήσει με τη βία να συγκρατήσει τον εαυτό του, δε θα τα καταφέρει, γιατί υπάρχει υπερβολική πύρωση στο υπογάστριο, και γιατί τον εκβιάζουν και τον αναγκάζουν στην ακράτεια οι γαργαλιστικοί ερεθισμοί, που κρατούν αιχμάλωτη την ψυχή στην ανάγκη. Βλέπεις εδώ τη σοφία αυτών των αθέων; Και πάλι ο ίδιος σοφός λέει: η καλοπέραση του σώματος με τη μαλθακότητα, και με την υγρότητα του υπογαστρίου, προετοιμάζει την ψυχή να αποκτήσει γρήγορα τα νεανικά πάθη και, έτσι, την περισφίγγει ο θάνατος, και ο άνθρωπος βρίσκεται υπόλογος στο δικαστήριο του Θεού. (110-2).
Από το βιβλίο: Ανθολόγιο από την ασκητική εμπειρία του Αγίου Ισαάκ του Σύρου. Ερμηνευτική απόδοση – επιμέλεια, Κωνσταντίνου Χρ. Καρακόλη, Δρος Θεολογίας, Φιλολόγου.
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
