05 Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου πατρός ημών Σάββα του ηγιασμένου (Παρακλητικός Κανών), και των συν αυτώ: Συναξάριον, Υμνολογική εκλογή.

Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου.

Τω αυτώ μηνί (Δεκεμβρίω) Ε΄, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Σάββα του Ηγιασμένου.

Ψυχήν όπισθεν του Θεού κολλών πάλαι,
Έμπροσθεν αυτού νυν παρίσταται Σάββας.
Θεσπεσίοιο πόλου πέμπτη Σάββα εντός εσήχθης.

Ούτος ο Άγιος υπήρχε κατά τους χρόνους του μεγάλου Ιουστινιανού, εν έτει φκζ΄ [527], καταγόμενος από την χώραν των Καππαδοκών, εκ του χωρίου του καλουμένου Μουταλάσκη, υιός γονέων ευσεβών, Ιωάννου και Σοφίας. Λέγει δε ο Θεοδώρητος εν αριθμώ δευτέρω της Φιλοθέου Ιστορίας, ότι Σάββας είναι όνομα συριακόν, και εις την ελληνικήν γλώσσαν θέλει να ειπή, πρεσβύτης, ήτοι γέρωντας. Ευθύς λοιπόν κατά την αρχήν της ζωής του, έτρεξεν εις την των Μοναχών πολιτείαν, και εμβήκεν εις ένα Μοναστήριον Φλαβιαναίς ονομαζόμενον. Τόσον δε εγκρατής έγινεν ο αοίδιμος από την νεαράν του ηλικίαν, ώστε οπού, βλέπωντας μίαν φοράν ένα μήλον εις τον κήπον, και επιθυμήσας διά να το φάγη, επήρε μόνον αυτό εις τας χείρας και είπεν. Ωραίος ήτον εις όρασιν και καλός εις βρώσιν ο εμέ θανατώσας καρπός. Έπειτα έρριψε το μήλον κατά γης, και κατεπάτησεν αυτό με τους πόδας του. Και από τότε έβαλεν όρον και απόφασιν εις τον εαυτόν του, να μη φάγη μήλον εις όλην του την ζωήν. Και εις φούρνον δε αναμμένον μίαν φοράν εμβαίνωντας ο Άγιος, ευγήκεν αβλαβής, χωρίς να εγγίξη τελείως το πυρ ούτε εις αυτά τα φορέματά του. Κατά δε τον δέκατον έκτον χρόνον της ηλικίας του, επήγεν ο Όσιος εις τον μέγαν Ευθύμιον, και από αυτόν επέμφθη εις το Κοινόβιον του Αγίου Θεοκτίστου, (η μνήμη του τελείται την τρίτην του Σεπτεμβρίου μηνός), διατί ήτον αγένειος. Εκεί λοιπόν διατρίβων ο θείος Σάββας, ελάμβανε πολλήν ωφέλειαν από όλους τους αδελφούς. Επειδή και εμιμείτο του καθ’ ενός την αρετήν και την θεοφιλή πολιτείαν. Όθεν διά την αιτίαν ταύτην ωνόμαζεν αυτόν ο μέγας Ευθύμιος, Παιδαριογέροντα.

Αφ’ ου δε επέρασαν χρόνοι ικανοί, έπερνεν αυτόν ο Ευθύμιος μαζί του, όταν επήγαινεν εις την ησυχίαν κατά τον καιρόν της μεγάλης τεσσαρακοστής. Όσον δε αύξανεν η ηλικία του, τόσον αύξανε και η αρετή του. Όθεν και έλαβε παρά Κυρίου των θαυμάτων την χάριν. Διά τούτο και πολλά θαυμάσια ετέλεσεν ο τρισόλβιος. Εις ανύδρους γαρ τόπους νερόν εξήγαγε διά προσευχής του. Έγινε δε και πολλών Μοναχών καθηγητής και Ηγούμενος. Και δύω φοραίς εστάλθη πρέσβης εις Κωνσταντινούπολιν, προσελθών εις τους τότε βασιλείς, δηλαδή εις τον Αναστάσιον πρώτον τον εν έτει υ²α΄ [491] βασιλεύσαντα, και εις τον Ιουστινιανόν ύστερον, παρακινηθείς εις τούτο από τους κατά καιρόν Πατριάρχας των Ιεροσολύμων διά υποθέσεις αναγκαίας. Φθάσας λοιπόν εις το άκρον της κατά Χριστόν ηλικίας, και γενόμενος χρόνων εννενήκοντα τεσσάρων, προς Κύριον εξεδήμησε. Τον κατά πλάτος Βίον τούτου όρα εις τον Παράδεισον. 2. Τον Βίον τούτου συνέγραψεν ελληνιστί ο Μεταφραστής, ου η αρχή· «Ουδέν ούτω κινήσαι ψυχήν». Σώζεται εν τη Μεγίστη Λαύρα, εν τη των Ιβήρων Μονή και εν άλλαις.

*

Τη αυτή ημέρα μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Αναστασίου.

* Αναστάσιε πυρ λαβών Θεού Λόγου,
Προύδωκας εχθροίς σαυτόν ευθύς τεθνάναι.

Ούτος ο Άγιος Αναστάσιος, βλέπωντας μίαν φοράν τους Αγίους Μάρτυρας του Χριστού να τιμωρούνται από τους Έλληνας, και να κατακόπτωνται καθ’ όλα τα μέλη του σώματός των, διά την πίστιν και ομολογίαν του Χριστού, έλαβε ζήλον θείον εις την καρδίαν του. Και επειδή ήτον Χριστιανός, και εστοχάζετο τα άρρητα εκείνα αγαθά, οπού είναι ετοιμασμένα διά τους Μάρτυρας, διά τούτο επεθύμησε να αγωνισθή και αυτός τον ίσον δρόμον του μαρτυρίου, ίνα και των ίσων στεφάνων αξιωθή. Και λοιπόν μίαν ημέραν εθερμάνθη έσωθεν η καρδία του από την αγάπην του μαρτυρίου, και σημειώσας όλον το σώμά του με τον τύπον του τιμίου Σταυρού, επήγεν αυτοκάλεστος εις το μαρτύριον. Και σταθείς εις το μέσον του κριτηρίου, με μεγάλην φωνήν ανεβόησεν εκείνο το του Ησαΐου. «Εμφανής εγενήθην τοις εμέ μη επερωτώσιν. Ευρέθην τοις εμέ μη ζητούσιν» (Ησ. ξε΄ α1ώ). Επειδή δε όλοι εθεώρησαν εις αυτόν, είπεν ο Μάρτυς προς αυτούς. Ακούσατε όλοι εσείς οι υπηρέται του Διαβόλου. Εγώ είμαι Χριστιανός, και πιστεύω εις τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν. Τα δε είδωλά σας, και τους αυτά προσκυνούντας, αναθεματίζω και αποστρέφομαι. Οι δε Έλληνες βλέποντες την παρρησίαν ταύτην, εξεπλάγησαν. Και ευθύς εκδύσαντες αυτόν, τον έδειραν δυνατά, λέγοντες. Αυτήν μεν την τιμωρίαν εποιήσαμεν εις εσένα διά την αδιαντροπίαν και αυθάδειάν σου. Διατί δε πιστεύεις εις τον Χριστόν, θέλει κοπή η κεφαλή σου, και θέλει ριφθή το σώμά σου εις τα οψάρια και ερπετά διά να το φάγουν. Όθεν ευθύς πέρνοντες οι θηριώδεις τον Άγιον, απεκεφάλισαν αυτόν. Και πηγαίνοντες διά πλοιαρίου ολίγον μακράν από την γήν, έρριψαν το σώμά του εις την θάλασσαν.

*

* Ο Όσιος Γράτος εν ειρήνη τελειούται.

* Ηλπίζετο ζών Άγγελος πεφυκέναι,
Αλλ’ εκθανών άνθρωπος ηλέγχθη Γράτος.

*

Ο Άγιος Μάρτυς Διογένης, λιθοβοληθείς, τελειούται.

Χαίρων υπ’ ανδρών ενδιδύσκεται πλάνων,
Χιτώνα Μάρτυς λάϊνον Διογένης.

*

Ο Άγιος Μάρτυς Αβέρκιος ξίφει τελειούται.

Έπαθλον Αβερκίω της τομής μέγα,
Ου γαρ κότινος (ήτοι αγριελαία), ουρανός δε το στέφος.

*

Ο Όσιος Νόννος εν ειρήνη τελειούται.

Φυγόντα Νόννον αντικειμένου πέδην,
Πεδούσι νεκρόν κείμενον ταις κειρίαις.

*

Μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Νεκταρίου, του εν τω κελλίω του Ιάγαρι κειμένω κατά τας Καρεάς του Άθω ασκήσαντος, εν έτει αυο΄ [1470].

+ Ο Νεκτάριος πικρίαν πιών βίου,
Νέκταρ πίνει νυν αμβροσίας της άνω.

Τον Βίον τούτου όρα εις το Nέον Εκλόγιον.

*

Ο Όσιος Φιλόθεος ο Καρεώτης, ο χρηματίσας πνευματικός Πατήρ του ανωτέρω Νεκταρίου, ο και προορατικού χαρίσματος ηξιωμένος, εν ειρήνη τελειούται.

+ Φιλών Θεόν συ Φιλόθεε τρισμάκαρ,
Θεού προσώπω νυν παρίστασαι άνω.

*

Οι Άγιοι Οσιομάρτυρες οι εν τοις κελλίοις του Άθω κατοικούντες, οι τους λατινόφρονας ελέγξαντες, τον βασιλέα φημί Μιχαήλ, και τον Πατριάρχην Βέκκον. Ο μεν πρώτος απηγχονίσθη. Οι δέ λοιποί, ξίφει ετελειώθησαν.

+ Τη των Οσίων πληθύϊ γνώμη μία,
Υπέρ πατρώων δογμάτων τεθνηκέναι.

Περί των Οσιομαρτύρων τούτων όρα εις την φυλλάδα των του Όρους Αγίων Πατέρων.

Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.

* * *

(Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου” Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Υμνολογική εκλογή.

ΕΙΣ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ

Απολυτίκιον. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης. Γερασίμου.

Των Οσίων ακρότης και Αγγέλοις εφάμιλλος, ως ηγιασμένος εδείχθης, εκ παιδός Σάββα Όσιε’ ουράνιον γαρ βίον υπελθών, προς ένθεον ζωήν χειραγωγείς, δια λόγου τε και πράξεως αληθούς, τους πίστει εκβοώντάς σοι’ δόξα τω δεδωκότι σοι ισχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δια σου, πάσιν ιάματα.

Αναδείχθηκες, Σάββα όσιε, ανώτερος ανάμεσα στους οσίους, φθάνοντας στο άκρο της τελειότητος, και έδειξες στον αγώνα σου τη θέληση να φθάσεις τους αγγέλους και να γίνεις ίσος με αυτούς, γιατί από παιδί μικρό ήσουν αγιασμένος. Κι έτσι, αφού έζησες μία ουράνια ζωή, χειραγωγείς προς την ένθεη ζωή με τον λόγο σου και τα έργα σου όσους σου ψάλλουν: Δόξα σε Αυτόν που σου έδωσε αυτή τη δύναμη, δόξα σε Αυτόν που σε εστεφάνωσε, δόξα σε Αυτόν που ενεργεί με τις προσευχές σου ιάματα σε όλους.

Κοντάκιον Ήχος πλ. δ’. Τη Υπερμάχω.

Ως από βρέφους τω θεώ θυσία άμωμος, προσενεχθείς δι’ αρετής, Σάββα μακάριε, τω σε πριν γεννηθήναι επισταμένο, εχρημάτισας οσίων εγκαλλώπισμα, πολιστής τε της ερήμου αξιέπαινος’ διό κράζω σοι’ Χαίροις Πάτερ αοίδιμε.

Προσέφερες στον Θεό, που σε εγνώριζε πριν γεννηθείς, τον εαυτόν σου σαν θυσία καθαρή και αψεγάδιαστη από τότε που ήσουν μικρό παιδί. Τοιουτοτρόπως, ζώντας ακόμη, έγινες το στολίδι των οσίων και ο αξιέπαινος κάτοικος της ερήμου. Γι’ αυτό σου ψάλλω: Χαίρεις, πάτερ, που παντού όλοι σε υμνούν και δοξάζουν.

Ο Οίκος

Σοφίας υπάρχων βλάστημα, Σάββα Όσιε, παιδόθεν επόθησας Σοφίαν την ενυπόστατον, ή συνοικήσασα σοι, από γης σε εχώρισε, και προς ϋψος ανήγαγεν, εξ αϋλών ανθέων πλέξασα στέφανον, και τη ση επιθείσα ηγιασμένη κάρα θεόφρον’ ω περ κεκοσμημένος, εξιλέωσαι το θείον, του δοθήναί μοι σοφίαν λόγου επαξίως, όπως ανυμνήσω την αγίαν σου κοίμησιν, ην εδόξασε Χριστός ο θεός ημών’ διό και ημείς κράζομέν σοι’ Χαίροις Πάτερ αοίδιμε.

Όντας βλάστημα της ανθρώπινης σοφίας, από παιδί επόθησες την σοφία του Θεού, που έλαβε υπόσταση με την ενανθρώπιση του Υιού του Θεού, η οποία σοφία και κατοίκησε μέσα σου και χωρίζοντάς σε από τη γη, σε ανύψωσε στον ουρανό πλέκοντας σου στέφανο από άυλα άνθη, που τοποθέτησε επάνω στην αγιασμένη σου κεφαλή. Με αυτόν τον στέφανο στολισμένος, παρακάλεσε τον Θεόν να φανεί σπλαχνικός, και να με δυναμώσει ώστε να υμνήσω άξια την κοίμησή σου, που εδόξασε Αυτός ο ίδιος ο Χριστός και Θεός μας. Γι’ αυτό και εμείς σου κράζουμε: Χαίρε, πάτερ, που παντού και όλοι υμνούν τη φήμη σου.

Συναξάριον

Τη Ε’ του αυτού μηνός (Δεκεμβρίου), μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Σάββα του ηγιασμένου.
Στίχοι. Ψυχήν όπισθεν του θεού κολλών πάλαι,
Έμπροσθεν αυτού νυν παρίσταται Σάβας.
θεσπεσιοιο πόλου πέμπτη Σάβας εντός εσήχθη.
Αφού εκόλησε την ψυχή του πίσω από τον Θεό, τώρα ο Σάββας εμπρός στον Θεό βρίσκεται για πάντα.
Κατά την Πέμπτη του μηνός ο Σάββας εισήλθε στο θεσπέσιο παλάτι του ουρανού.

Τη αυτή ημέρα μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Αναστασίου.
Στίχοι. Αναστάσιον τιμώ ως σεβόμενον
Την Ανάστασιν του Χριστού και θεού μου.
Τιμώ και σέβομαι τον Αναστάσιο, γιατί σέβεται την ανάσταση του Χριστού και Θεού μου.

Τη αυτή ημέρα ο άγιος Μάρτυς Διογένης, λιθοβοληθείς, τελειουται.
Στίχοι. Χαίρων υπ’ ανδρών ενδιδύσκεται πλάνων,
Χιτώνα Μάρτυς λάινον Διογένης.
Ο Διογένης με χαρά ενδύεται έναν χιτώνα από λίθους από άνδρες πλάνους.

Τη αυτή ημέρα ο άγιος Μάρτυς Αβέρκιος ξίφει τελειουται.
Στίχοι. Έπαθλον, Αβέρκιε, τομής σοι μέγα’
Ου γαρ κότινος, ουρανός δε το στέφος.
Σου έδωσε ο ουρανός ένα μεγάλο έπαθλο για το μαρτύριό σου, Αβέρκιε, που δεν είναι ο γήινος κότινος αλλά ουράνιο στεφάνι.

Τη αυτή ημέρα ο όσιος Νόννος εν ειρήνη τελειούται.
Στίχοι. Φυγόντα Νόννον αντικειμένου πέδην,
Πεδούσι νεκρόν κείμενον ταις κειρίαις.

Ο όσιος Γράτος εν ειρήνη τελειουται.
Στίχ. Ηλπίζετο ζών άγγελος πεφυκέναι,
Αλλ’ εκθανών άνθρωπος ηλέγχθη Γράτος.
Ο Γράτος θεωρούνταν ως Άγγελος όσο ζούσε, μα τώρα που κοιμήθηκε αποδείχθηκε τέλειος άνθρωπος!

Μνήμη του οσίου Πατρός ημών Νεκταρίου, του εν τω Άθω.
Στίχοι. Ο Νεκτάριος πικρίαν πιών βίου,
Νέκταρ πίνει νυν αμβροσίας της άνω.
Ο Νεκτάριος έπιε την πικρία της γήινης ζωής αλλά τώρα πινει το νέκταρ της αθανασίας των ουρανών.

Ταϊς αυτών Αγίαις πρεσβείαις, ο θεός, ελέησον και σώσον ημάς.
Αμήν.

Εξαποστειλάριον. Ήχος Γ. Εν Πνεύματι τω Ιερώ.

Την έρημον επόλισας, τρόποις εν φιλοσόφοις, Πατέρων το αγλάισμα, Σάββα Πάτερ θεόφρον, και ταύτην απετέλεσας, νοητόν Παράδεισον, κομώσαν άνθεσι θείοις, μονοτρόπων τω πλήθει, των αξίως τελούντων, την σήν σεβάσμιον μνήμην.

Εκαμες τηνν έρημο πόλη με τους φιλοσόφους τρόπους της ζωής σου, Σάββα συ, η λαμπρότητα των πατέρων’ έτσι τον Θεό έχεις πάντα στο νου σου. Αυτήν δε την έρημο την έκαμες έναν τέλειο νοητό παράδεισο, στολισμένη με θεία άνθη από τους μοναχούς, που επάξια τιμούν και υμνούν την σεβάσμια σου μνήμη.

Έτερον. Φως αναλλοίωτον Λόγε.

Η έρημος ευφραινέσθω, και εξανθείτω ως κρίνον, ότι επλήθυνας ταύτης, τα τέκνα Σάββα θεόφρον’ η χώρα του Ιορδάνου, αγαλλιάσθω νυν χαρμοσύνως, εν τη θεΊα σου μνήμη.

Η έρημος ας χαίρεται, και ας ευφραίνεται, και ας ανθεί σαν κρίνο, γιατί της αύξησες τα τέκνα, Σάββα θεόφρων. Η έρημος του Ιορδάνου ας αγαλλιάται με χαρά, για την θεία σου μνήμη.

Δόξα. Ήχος πλ, β’.

Οσιε Πάτερ, εις πάσαν την γήν εξήλθεν, ο φθόγγος των κατορθωμάτων σου, δι’ ων εν τοις ουρανοίς, εύρες μισθόν των καμάτων σου. Των δαιμόνων ώλεσας τας φάλαγγας, των Αγγέλων έφθασας τα τάγματα, ων τον βίον αμέμπτως εζήλωσας. Παρρησίαν έχων προς Χριστόν τον θεόν, ειρήνην αίτησαι ταις ψυχαίς ημών.

Οσιε πάτερ, σε όλη τη γή έφθασε ο λόγος για τα πνευματικά σου κατορθώματα , εξ αιτίας των οποίων στον ουρανό ευρήκες τον μισθό των κόπων σου. Κατέστρεψες των δαιμόνων τις φάλαγγες, έφθασες με τους αγώνες σου στο ύψος των αγγελικών ταγμάτων, των οποίων άμεμπτα εζήλεψες τη ζωή. Επειδή έχεις παρρησία και θάρρος μπροστά στον Θεό, ζήτησε για τις ψυχές μας την ειρήνη του Θεού.

Απόδοση, Ελένης Χρήστου.

Πατήστε εδώ για να «κατεβάσετε» τον Παρακλητικό Κανόνα εις τον Όσιον Σάββα σε rar μορφή.

Περισσότερα για το Συναξάριον της ημέρας βλέπε στον:
Μεγάλο Συναξαριστή.

Κατηγορίες: Αγιολογικά - Πατερικά, Ιερές Ακολουθίες, Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια, Λογοτεχνικά. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.