«Χαίρε Κριτού δικαίου δυσώπησις»
(Χαίρε, Εσύ που παρακαλάς επίμονα για μας τον δίκαιο Κριτή)
Υπόβαθρο του χαιρετισμού είναι ο άνθρωπος που δεν κατονομάζεται, ο οποίος απ’ ο,τι φαίνεται βρίσκεται σε κατάσταση αμαρτωλότητας και γι’ αυτό αδυνατεί η διστάζει να απευθυνθεί προς τον Ουράνιο Πατέρα και τον Κύριο Ιησού Χριστό. Η αναφορά στον δίκαιο Κριτή, αλλά και η στάση της Παναγίας ως Εκείνης που στέκεται αδιάκοπα δεητικά απέναντι στον Υιό Της, επιβεβαιώνουν την αλήθεια αυτή.
1. Κι είναι γεγονός: η καθημερινότητα και η αμεσότητα της ζωής μας κάνουν τους χριστιανούς να βρισκόμαστε πόρρω μακριά τις περισσότερες φορές από εκεί που υποσχεθήκαμε να είμαστε με το άγιο βάπτισμά μας. Τι υποσχεθήκαμε; Να είμαστε στον κόσμο τούτο ως ένας άλλος Χριστός, δηλαδή να ζούμε τη ζωή Εκείνου, με απόλυτη υπακοή στο θέλημα του Θεού, με αγάπη προς τον συνάνθρωπό μας, ακόμη και τον εχθρό μας, με επίγνωση των κτιστών ορίων μας, συνεπώς με την πρέπουσα ταπείνωση. Και το υποσχεθήκαμε, γιατί πήραμε τις δυνάμεις του Χριστού για να ζούμε σαν κι Εκείνον. Αν ο Κύριος μας ζητούσε την υπέρ φύσιν ζωή Του να την έχουμε κι εμείς στην κατάσταση της πτώσεως, ασφαλώς θα ζητούσε κάτι εντελώς εξωπραγματικό για μας, θα αποδεικνυόταν δε και ως ο μεγαλύτερης δυνάστης του ανθρώπου, ο Οποίος θέλει να παίξει απλώς με το πλάσμα Του. Αλλ’ άπαγε της βλασφημίας! Ο Κύριος μας έδωσε τη μεγαλύτερη δωρεά που μπορεί να υπάρξει στον κόσμο: να Τον έχουμε ως ένδυμά μας, να είμαστε οργανικά ενωμένοι μαζί Του ως μέλη Του, να είμαστε
τα κλήματα στο δικό Του αμπέλι, συνεπώς Εκείνος να επιτελεί τα της ζωής Του μέσω ημών, απλώς με τη συγκατάθεσή μας.
2. Δεν γίνεται όμως αυτό, δυστυχώς. Όπως είπαμε, καθημερινώς φανερώνουμε ένα πρόσωπο εντελώς διαφορετικό από αυτό που θα έπρεπε, όχι πάντως το πρόσωπο του Χριστού, γιατί ελκυόμαστε και παρασυρόμαστε από τα πάθη και τις αμαρτωλές ορέξεις μας, συνεπώς στις στιγμές που έχουμε επίγνωση της τραγικότητάς μας αυτής – τότε που λειτουργεί λίγο η συνείδησή μας – δεν έχουμε μάτια για να τα υψώσουμε στον Κύριο και Θεό μας. Κι αυτό συμβαίνει, γιατί κατανοούμε και νιώθουμε ότι ο Κύριος, ο γεμάτος αγάπη και συγκατάβαση προς εμάς, ο Πατέρας, ο φίλος, ο αδελφός, Αυτός που έγινε και γίνεται τα πάντα για εμάς, είναι ταυτοχρόνως και ο δίκαιος Κριτής. Είναι ο Κριτής γιατί αναγνωρίζουμε ότι δεν θέλει την αμαρτία και ότι η αμαρτία δεν μπορεί να συνυπάρξει με τη δική Του πραγματικότητα. «Ος αν θέλη φίλος είναι του κόσμου, (του κόσμου εννοείται της αμαρτίας), εχθρός του Θεού καθίσταται». Αμαρτία και θέλημα του Θεού βρίσκονται, ως γνωστόν, σε διαμετρικά αντίθετες κατευθύνσεις. Οπότε, η μόνη λύση για εμάς που δεν θέλουμε να
διαγράψουμε τον Θεό από τη ζωή μας, που συναισθανόμαστε ότι τελικώς Αυτός είναι το θεμέλιο και το νόημα της ζωής μας, είναι να στραφούμε σ’ Εκείνην που είναι πιο κοντά μας, γιατί είναι η Μάνα μας, η Υπεραγία Θεοτόκος, η οποία παραθεωρεί συχνά τις αδυναμίες μας και παρακαλεί για χάρη μας τον δίκαιο Κριτή, τον Κύριο και Υιό Της.
Ας θυμηθούμε γι’ ακόμη μία φορά το περιστατικό με την Παναγία την Παραμυθία, η οποία επεμβαίνει παρ’ όλη την κακή διαγωγή των μοναχών, στον Υιό Της και Τον παρακαλεί να τους σώσει. Και πράγματι τους σώζει, γιατί κάμπτεται ο Κύριος από τις παρακλήσεις Της. Ας θυμηθούμε ακόμη ένα παρόμοιο περιστατικό που καταγράφεται στα θαύματα της Θεοτόκου, όπου και πάλι η Ίδια παρεμβαίνει για τα «γουρουνάκια» της, όπως έλεγε, για δυό καλογέρους δηλαδή που ήσαν μέθυσοι και είχε αποφασιστεί να τους εκδιώξουν από το μοναστήρι τους! Η επέμβασή Της, καταλυτική, τους σώζει από τον θάνατο και οδηγούνται αυτοί σε μετάνοια!
3. Αλλά το κρίσιμο σημείο στον Χαιρετισμό, που αποκαλύπτει το μεγαλείο του Θεού μας και της Παναγίας μας, βρίσκεται στις λέξεις «δίκαιος» και «δυσώπησις». Γιατί ο Κύριος είναι μεν ο Κριτής, αλλ’ είναι ο δίκαιος Κριτής. Που σημαίνει ο Κριτής ο γεμάτος αγάπη. Μας το ξεκαθάρισε ο Ίδιος. «Η κρίσις η εμή δικαία εστί, ότι ου ζητώ το θέλημα το εμόν αλλά το θέλημα του πέμψαντός με Πατρός». Αγάπη ο Θεός, αγάπη και το θέλημά Του, συνεπώς η κρίση του Χριστού έχει ως περιεχόμενο την Αγάπη Του. Δεν μιλάμε συνεπώς για μία δικαιοσύνη κατά τα ανθρώπινα μέτρα – θα μας είχε «τσακίσει» ο Θεός έτσι. Αλλά για τη δικαιοσύνη που ταυτίζεται με την αγάπη Του, συνεπώς η αδυναμία μας να στραφούμε σ’ Αυτόν, λόγω φόβου της δικαιοσύνης Του, είναι δείγμα της απιστίας μας ουσιαστικά στον Ίδιο. Αλλά ο Κύριος δεν επηρεάζεται από αυτό: συγκαταβαίνει και αποδέχεται τους στεναγμούς μας, γιατί στρεφόμαστε προς την Παναγία Μητέρα Του. Κι αυτό είναι μία ιδιαίτερη χαρά Του. Γιατί τελικώς στροφή προς την Παναγία σημαίνει στροφή προς τον Ίδιο.
Και η λέξη «δυσώπησις». Τι μεγαλείο για την Παναγία μας, αλλά και για εμάς τους ίδιους! Την παρακαλούμε, κι Εκείνη αρχίζει τις δεήσεις Της για χάρη μας. Και ξέρει ότι «πολύ ισχύει δέησις Μητρός προς ευμένειαν Δεσπότου». Γιατί δεν παρακαλεί ισχνά και άνευρα. Παρακαλεί με την ένταση της αγάπης Της, παρακαλεί επίμονα, μέχρις ότου να κάμψει την πιθανή «άρνηση» του Υιού Της ως Κριτή! Αυτό άλλωστε δεν σημαίνει η λέξη «δυσωπώ;» Παρακαλώ επίμονα.
Ο χαιρετισμός σήμερα μας το υπενθυμίζει: έχουμε Κριτή, στον Οποίο θα λογοδοτήσουμε, αλλά δίκαιο, γεμάτο αγάπη• κι έχουμε την Παναγία μας, τη Μάνα μας, η οποία πάντοτε ενδιαφέρεται για εμάς και κραυγάζει υπέρ ημών. Ο χαιρετισμός και η δοξολογία μας, συνοδευόμενα από τα δάκρυά μας, είναι δεδομένα!
Η/Υ ΠΗΓΗ:
Ακτίνες.blogspot.com: 27 Μαρτίου 2019
