– Γέροντα, κινδυνεύσατε καμμιά φορά στον πόλεμο;
– Ω, μιά καί δυό; Τά σκέφτομαι τώρα πώς βοηθούσε ο Θεός καί συγκλονίζομαι. Τότε δέν τά σκεφτόμουν. Ειδικά τον θάνατο δέν τον σκεφτόμουν καθόλου. Όταν είσαι αποφασισμένος γιά τον θάνατο, δέν φοβάσαι τίποτε. η απόφαση γιά τον θάνατο ισοδυναμεί με χίλιους φύλακες. ο θάνατος είναι ασφάλεια. Στον πόλεμο οι ιεροί λόχοι έχουν τήν νεκροκεφαλή• είναι αποφασισμένοι νά πεθάνουν. Όποιος δέν υπολογίζει τον εαυτό του γιά το καλό του άλλου η γιά το κοινό καλό, δέχεται μέσα του θεϊκή δύναμη. Καί νά δητε, αν κινηθή κανείς με θυσία, ο Θεός τον σκεπάζει.
Θυμάμαι, μιά φορά είχαμε όχυρωθή πίσω άπό έναν βράχο. Εγώ είχα σκάψει ένα λακκάκι και είχα κρυφτή λίγο. Έρχεται ο ένας καί μου λέει «νά μπώ κι εγώ»• έρχεται ο άλλος, μού λέει «νά μπώ κι έγώ». Τους άφησα νά μπουν, αφού μου το ζητούσαν καί έμεινα έγώ έξω. Το βράδυ, όταν έπεφταν τά πολλά βλήματα, μέ παίρνει ένα βλήμα ξυστά στο κεφάλι. Φορούσα κουκούλα• δέν φορούσα κράνος. «Παιδιά, φωνάζω, μέ χτύπησε βλήμα!». Πιάνω με το χέρι μου το κεφάλι, δεν βλέπω αίματα• το ξαναπιάνω, τίποτε. Το βλήμα είχε περάσει ξυστά από το κεφάλι μου και είχε κουρέψει μόνον από μπρος προς τά πίσω τά μαλλιά μου καί είχε σχηματισθή μιά λωρίδα εξι πόντους φάρδος χωρίς μαλλιά!
Εσείς δεν περάσατε δύσκολα χρόνια, κατοχές, δεν είδατε πόλεμο, εχθρούς κ.λπ. – εύχομαι νά μη δήτε – καί ούτε καταλαβαίνετε άπό αυτά. Τά χρόνια όμως αυτά είναι σάν μιά χύτρα πού βράζει καί σφυρίζει. Θέλει μιά σκληραγωγία, μιά παλληκαριά καί έναν ανδρισμό. Αν τυχόν γίνη κάτι, κοιτάξτε μη βρεθήτε τελείως απροετοίμαστες. Νά έτοιμασθητε άπό τώρα, γιά νά μπορέσετε νά αντιμετωπίσετε μιά δυσκολία. Καί ο Χριστός τί είπε; «Γίνεσθε έτοιμοι» δεν είπε; Σήμερα πού ζούμε σε τέτοια δύσκολα χρόνια, γιά έναν λόγο παραπάνω, τρεις φορές πρέπει νά είμαστε έτοιμοι. Δέν είναι μόνον ο αιφνίδιος θάνατος πού μπορεί νά αντιμετωπίσουμε, είναι καί άλλοι κίνδυνοι. Νά φύγη λοιπόν το βόλεμα τού εαυτού μας. Νά δουλεύη τό φιλότιμο. Νά ύπάρχη το πνεύμα της θυσίας.
Τώρα βλέπω σάν νά είναι κάτι πού πάει νά γίνη καί συνέχεια αναβάλλεται. Όλο αναβολές μικρές. Ποιος τις κάνει; ο θεός σπρώχνει; Άντε ακόμη έναν μήνα, δύο μήνες!… η υπόθεση έτσι πάει. ‘Αλλά, επειδή δέν ξέρουμε τί μας περιμένει, όσο μπορείτε, νά καλλιεργήσετε την αγάπη. Αυτό είναι τό κυριώτερο άπ’ όλα: νά έχετε μεταξύ σας αγάπη αληθινή, αδελφική, όχι ψεύτικη. Πάντα, όταν ύπάρχη τό καλό ενδιαφέρον, ο πόνος, η αγάπη, ενεργεί κανείς σωστά. η καλωσύνη, η αγάπη, είναι δύναμη. Όσο μπορείτε νά έχετε εχεμύθεια καί νά μήν ξανοίγεσθε• ο ένας θά τό πή στον άλλον, καί ο άλλος στον άλλον, καί τί βγήκε; Μπορεί ακόμη καί άπό μιά χαζομάρα νά κάνετε κακό και να χτυπήσετε μετά τό κεφάλι στον τοίχο. Να βλέπατε στον στρατό εχεμύθεια! Πρώτη δουλειά, αν κινδύνευες νά σέ πιάσουν, ήταν νά καταστρέψης τά διακριτικά στοιχεία. Έκοβες τά στοιχεία κομματάκια, γιά νά τά καταπιής.
Μιά φορά πού βρέθηκα σέ δυσκολία, τά κατάπια. Γιατί, αν τά έπαιρναν οι αντάρτες, μάθαιναν ότι στο τάδε μέρος υπάρχει στρατός, έχει ανάγκη από τροφές κ.λπ., έστελναν αυτοί σήμα στο κέντρο, οπότε ερχόταν η αεροπορία καί έρριχνε σ’ αυτούς τρόφιμα καί βομβάρδιζε τον στρατό. Κατάλαβες; Παρουσιάζονταν αυτοί γιά στρατός. Άν σέ έπιαναν καί ήσουν ασυρματιστής, σου έβγαζαν τά νύχια μέ την τανάλια, γιά νά μαρτυρήσης τά διακριτικά. Καί προτιμούσες νά σου βγάλουν τά νύχια, παρά νά προδώσης. Του άλλου του έκαψαν τίς μασχάλες, γιά νά παραδώση επιστολή, καί δέν ομολόγησε- έμεινε παράλυτος. Δέν ομολόγησε, γι’ αυτό καί έγινε όμολογητής. Γυναίκες μετέφεραν μέσα στά σαμάρια έγγραφα αποφασισμένες νά πεθάνουν.
Ό θάνατος στον πόλεμο πολύ εξιλεώνει, γιατί θυσιάζεται κανείς, γιά νά προστατεύση τους άλλους. Εκείνοι πού θυσιάζουν τήν ζωή τους από καθαρή αγάπη, γιά νά προστατεύσουν τους συνανθρώπους τους, μιμούνται τον Χριστό. Αυτοί είναι οι μεγαλύτεροι ήρωες, διότι τους τρέμει ακόμη καί ο θάνατος, επειδή αψηφούν τόν θάνατο από αγάπη, καί έτσι κερδίζουν τήν αθανασία, παίρνοντας τό κλειδί τής αιωνιότητος κάτω από τήν πλάκα του τάφου, καί προχωρούν ελαφρά στην αιώνια μακαριότητα.
Από το βιβλίο: Λόγοι του Γέροντος Παισίου Β’. Πνευματική αφύπνιση.
Έκδοση: Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 1999.
