– Γέροντα, φοβάμαι πολύ καί σκέφτομαι σέ μιά δύσκολη περίσταση τί θά κάνω. Πού οφείλεται ο φόβος;
– Μπορεί κανείς καί άπό μικρός νά έχη πάθει κάτι καί γι’ αυτό νά φοβάται. Πολλές φορές μπορεί νά είναι καί φυσικός ο φόβος, αλλά μπορεί νά εΐναι καί άπό έλλειψη πίστεως, άπό έλλειψη εμπιστοσύνης στον Θεό. ο φόβος όμως είναι καί φρένο, γιατί βοηθάει νά καταφύγη ο άνθρωπος στον Θεό. Φοβάται ο άνθρωπος καί ζητάει άπό κάπου να πιασθή και αναγκάζεται νά πιασθή άπό τον Θεό. Βλέπεις, στα θερμά μέρη πού είναι άγριοι άνθρωποι, εκεί υπάρχουν τά άγρια ζώα, τά μεγάλα θηρία, οί βόες κ.λπ., γιά νά αναγκασθούν οί άνθρωποι νά ζητήσουν βοήθεια άπό τον Θεό, νά καταφύγουν στον Θεό, και νά βρουν τον προσανατολισμό τους. Αλλιώς, τί μπορούσε νά τους φρενάρη αυτούς τους ανθρώπους; Όλα όσα έχει κάνει ο Θεός έχουν κάποιο νόημα.
– Αυτοί πού δέν γνωρίζουν τόν αληθινό Θεό και άπό φόβο ζητούν βοήθεια, δέχονται βοήθεια;
– Κοίταξε, σηκώνουν το κεφάλι τους προς τά πάνω, και αυτό κάτι είναι. Και γιά τά μικρά παιδιά είναι φρένο ο φόβος. Μερικά παιδιά, αν δέν τά φοβερίσης και λίγο, δέν ακούν κανέναν, ούτε την μάνα ούτε τόν πατέρα. Και εμένα, όταν ήμουν μικρός, μού έλεγαν «ό μπούμπουλος». ο μικρός στην ηλικία είναι φυσικό νά φοβάται. ‘Αλλά όσο μεγαλώνει το παιδάκι, ωριμάζει το μυαλό και υποχωρεί ο φόβος. ο φυσικός φόβος βοηθάει μόνο στην παιδική ηλικία. Όταν μεγαλώση ο άνθρωπος και φοβάται άπό το τίποτε, τότε είναι νά τόν λυπάσαι! Έρχονται πνευματικοί άνθρωποι στο Καλύβι και μού λένε «νά, πέθανε κάποιος δίπλα μας και άπό τότε φοβόμαστε συνέχεια», και με παρακαλούν νά κάνω προσευχή νά τους φύγη ο φόβος. «Έδώ άλλοι προσπαθούν νά έχουν μνήμη θανάτου, τους λέω, και εσύ, πέθανε ο άλλος δίπλα σου, και θέλεις νά δίωξης τόν φόβο!».
Φυσικός φόβος υπάρχει λίγο παραπάνω και στις γυναίκες. Λίγες είναι οί γυναίκες πού δέν φοβούνται. Αυτές όμως μπορεί νά δημιουργήσουν και προβλήματα στην οικογένεια, γιατί δέν υποτάσσονται. Όπως και ένας πού δέν είναι εκ φύσεως δειλός και έχει μιά παλληκαριά μπορεί νά γίνη αναιδής. Είναι και μερικές γυναίκες πού φοβούνται πάρα πολύ. Όταν μία γυναίκα έχη φυσική φοβία και άγωνισθή και απόκτηση ανδρισμό, είναι μεγάλο πράγμα. η γυναίκα, επειδή έχει θυσία στην φύση της, έχει και πολλή αυταπάρνηση, τήν οποία δεν έχει ο άνδρας, παρ’ όλο τόν ανδρισμό πού έχει εκ φύσεως.
Όποιος δέν φοβάται τόν θάνατο, τόν φοβάται ο θάνατος
– Γέροντα, πώς φεύγει ο φόβος;
– Μέ τήν παλληκαριά. Όσο φοβάται κανείς, τόσο πιό πολύ έρχεται ο πειρασμός. Αυτός πού έχει δειλία πρέπει νά προσπαθήση να τήν διώξη. Έγώ, όταν ήμουν μικρός, φοβόμουν νά περάσω στην Κόνιτσα έξω άπό το κοιμητήρι. Γι’ αυτό κοιμήθηκα τρία βράδυα στό κοιμητήρι και έφυγε ο φόβος. Έκανα τόν σταυρό μου και έμπαινα μέσα – ούτε φακό άναβα, μήν πάθη κανείς καμμιά λαχτάρα. Άν δεν αγωνισθή κανείς νά άνδρωθή και άν δεν απόκτηση τήν πραγματική αγάπη, σέ μιά δύσκολη περίσταση θά τόν κλαίνε και οί κουκουβάγιες.
– Μπορεί δηλαδή, Γέροντα, νά άσκηθή κανείς, ώστε νά μή φοβάται;
– Νά χαίρεται νά πεθάνη αυτός, γιά νά μήν πεθάνουν άλλοι. Άν τοποθετηθή έτσι, τότε δέν θά φοβάται τίποτε. Άπό τήν πολλή καλωσύνη, τήν αγάπη, τήν αυτοθυσία, γεννιέται η παλληκαριά. αλλά σήμερα οί άνθρωποι δέν θέλουν νά ακούν γιά θάνατο. Έμαθα ότι αυτοί πού ασχολούνται μέ τις κηδείες κ.λπ. δέν γράφουν τώρα «Γραφείο κηδειών» αλλά «Γραφείο τελετών», γιά νά μή θυμούνται οί άνθρωποι τόν θάνατο. Άν όμως δέν θυμούνται τόν θάνατο, ζουν έξω άπό τήν πραγματικότητα. Αυτοί πού φοβούνται τόν θάνατο και αγαπούν τήν μάταιη ζωή, φοβούνται ακόμη και τά μικρόβια και βρίσκονται συνέχεια νικημένοι άπό τήν δειλία, πού τους κρατάει πάντα στην πνευματική νέκρα. Οί τολμηροί άνθρωποι ποτέ δέν φοβούνται τόν θάνατο, γι’ αυτό καί αγωνίζονται με φιλότιμο και αυταπάρνηση. Επειδή βάζουν μπροστά τους τον θάνατο και τον σκέφτονται καθημερινά, ετοιμάζονται πιό πνευματικά καί αγωνίζονται τολμηρότερα. Έτσι νικούν την ματαιότητα και ζουν άπό εδώ στην αιωνιότητα με την παραδεισένια χαρά.
Καί στον πόλεμο, όποιος αγωνίζεται γιά τά ιδανικά του, την πίστη καί την πατρίδα, νά κάνη τον σταυρό του καί νά μη φοβάται• βοηθάει ο Θεός. Αν κάνη τον σταυρό του καί άφήση την ζωή του στά χέρια του Θεου, Εκείνος θά κρίνη μετά αν πρέπη νά ζήση η νά πεθάνη.
– Μπορεί νά μή φοβάται κανείς άπό απερισκεψία;
– Αυτό είναι πολύ χειρότερο, γιατί σε κάποιον κίνδυνο θά πάθη ενα τράνταγμα καί θά τά πλήρωση όλα μιά καί καλή. Ένώ ένας πού φοβάται καί λίγο, προσέχει καί δεν εκτίθεται απερίσκεπτα στους κινδύνους. Νά είναι κανείς «βιαστής», αλλά νά έχη εμπιστοσύνη στον Θεό, όχι στον εαυτό του.
Από το βιβλίο: Λόγοι του Γέροντος Παισίου Β’. Πνευματική αφύπνιση.
Έκδοση: Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 1999.
